របាយការណ៍ស្តីពីសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយនៅឆ្នាំ២០១៦ បានវាយតម្លៃថា កម្ពុជាទទួលបាន២១ពិន្ទុ លើ ១០០ពិន្ទុ និង ទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់ទី ១៥៦ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន ១៧៦ ដែលត្រូវគេបានសិក្សា។
ការដាក់ពិន្ទុ និងចំណាត់ថ្នាក់នេះធ្វើឡើងដោយការសិក្សាផ្អែកលើកម្រិតនៃអំពើពុករលួយក្នុងវិស័យសាធារណៈ បង្ហាញថា កម្ពុជានៅតែជាប្រទេសដែលមានអំពើពុករលួយខ្លាំងដដែល។ ប្រទេសដ៏ក្រីក្រនេះ ទទួលបាន២១ពិន្ទុ ក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំចុងក្រោយ បន្ទាប់ពីប្រទេសនេះធ្លាប់ទទួលបាន ២២ពិន្ទុកាលពីឆ្នាំ២០១២ និងធ្លាក់មកត្រឹម២០ពិន្ទុក្នុងឆ្នាំ២០១៣។
ប្រទេសដែលទទួលបានពិន្ទុខ្ពស់គឺជាប្រទេសដែលមានកម្រិតនៃអំពើពុករលួយទាប។ ហើយផ្ទុយមកវិញប្រទេសដែលទទួលបានពិន្ទុទាបដូចជាប្រទេសកម្ពុជាជាដើម គឺជាប្រទេសដែលមានកម្រិតនៃអំពើពុករលួយខ្ពស់។ នេះបើយោងតាមការបកស្រាយរបស់អង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា។
អ្នកជំនាញលើកឡើងថា លទ្ធផលនេះ បង្ហាញថា កម្ពុជាមិនទាន់បានធ្វើកំណែទម្រង់ចំគោលដៅសំខាន់ៗដើម្បីលុបបំបាត់អំពើពុករលួយនោះទេ។
ថ្លែងទៅកាន់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន លោក ព្រាប កុល នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា មើលឃើញថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយបាននៅក្នុងវិស័យខ្លះ ក៏ប៉ុន្តែ ការកែទម្រង់នេះ នៅយឺត និងតិចតួចនៅឡើយ។
លោក ព្រាប កុល បញ្ជាក់ថា៖
«មានន័យថា កម្ពុជាមិនទាន់បានកែទម្រង់ចំគន្លឹះសំខាន់ៗគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរការយល់ឃើញរបស់អ្នកជំនាញទេ។ បើសិនយើងមើលពីការប្រែប្រួលមានហើយ នៅលើវិស័យខ្លះ ប៉ុន្តែគន្លឹះអត់ទាន់មានទេ។ កាលណាមានការផ្លាស់ប្តូរជាគន្លឹះពិន្ទុ ក៏ប្រែប្រួលចំណាត់ថ្នាក់ក៏ប្រែប្រួល»។
លោក ព្រាប កុល លើកឡើងថា វិស័យមួយចំនួននៅកម្ពុជា មានការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមាន ដូចជាចំណូលពន្ធរដ្ឋមានការកើនឡើងជិត២០% ក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំចុងក្រោយ និងសកម្មភាពពុករលួយក្នុងវិស័យអប់រំមានការថយចុះជាដើម។
ក៏ប៉ុន្តែលោក ព្រាប កុល មើលឃើញថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ សេវាសាធារណៈជាពិសេសសេវាសុខាភិបាល គ្រួសារនិយម និងបញ្ហាពុករលួយនយោបាយ គឺជាបញ្ហាសំខាន់ៗដែលអំពើពុករលួយនៅតែជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរគួរឲ្យបារម្ភ។
«ដូច្នេះនៅពេលដែលកម្ពុជាអត់ទាន់មានតុលាការពាណិជ្ជកម្ម ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ក្រុមហ៊ុនធំៗដែលនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ឬនៅអឺរ៉ុបគាត់ញញើតក្នុងការដាក់ទុនវិនិយោគ ដែលជាការខាតបង់របស់ប្រទេសយើងមួយ»។
លោក ព្រាប កុល បន្ថែមថា ការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ និង ការបោះឆ្នោតសាកល នាពេលខាងមុខនេះ គឺជាឱកាសឲ្យអ្នកនយោបាយបង្ហាញឆន្ទៈខ្លួនក្នុងការលុបបំបាត់អំពើពុករលួយក្នុងសង្គម។
សន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយ (CPI) បានដាក់ពិន្ទុនិងចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសទៅតាមកម្រិតអំពើពុករលួយក្នុងវិស័យសាធារណៈរបស់រដ្ឋ។ របាយការណ៍ស្តីពីសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយនៅឆ្នាំ២០១៦ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយការប្រមូលទិន្នន័យរយៈពេល១ឆ្នាំ ពីអង្គការអន្តរជាតិចំនួន៨ ជាអាទិ៍ ធនាគារពិភពលោក និងវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកជាដើម។
សន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយ (CPI) បង្ហាញថា ប្រទេសដាណឺម៉ាក New Zealand និង ប្រទេសហ្វាំងឡង់ នៅតែរក្សាបានចំណាត់ថ្នាក់ជាប្រទេសដែលស្អាតស្អំបំផុតក្នុងពិភពលោក។ ដោយឡែកប្រទេសសិង្ហបុរី នៅតែជាប្រទេសស្អាតស្អំនាំមុខគេក្នុងតំបន់។
ថ្លែងមកកាន់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន លោក ចេវ គឹមហេង ជាសមាជិកគណៈកម្មការអង្កេត បោសសំអាត និងប្រឆាំងអំពើពុករលួយ មកពីគណបក្សប្រជាជន ទទួលស្គាល់ថា កម្ពុជាពិតជាមានចំណុចខ្វះខាតចំពោះការលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ។ ហើយលោកថា ទិន្នន័យសន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយនេះជាអ្វីដែលកម្ពុជាត្រូវយកទៅពិចារណា។
«ហើយចំណុចខ្វះខាត ក៏យើងទទួលស្គាល់ថាមាន ដូច្នេះយើងមានតែខិតខំបន្ថែមទៀត ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយ។ ហើយទិន្នន័យដែលគាត់ឲ្យនេះ គឺជាអ្វីដែលយើងត្រូវយកទៅពិចារណាដែរ»។
លោក នុត រំដួល តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាសមាជិកគណៈកម្មការដដែលនេះ អះអាងថា ការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយភាគច្រើនកើតមានឡើងនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ។ លោកបន្តថា គណៈកម្មការនេះ មានតួនាទីប្រមូលព័ត៌មាន រួចបញ្ចូនបន្តទៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយដែលជាអង្គភាពសាមីដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាអំពើពុករលួយ។
តំណាងរាស្ត្ររូបនេះថ្លែងថា៖
«តាមការពិនិត្យមើលរបស់ខ្ញុំ មើលឃើញរដ្ឋាភិបាលខំប្រឹងណាស់ ប្រឹងផ្តល់យោបល់ទៅថ្នាក់ក្រោម ថ្នាក់ក្រោមមិនសូវយកចិត្តទុកដាក់ស្តាប់។ ឥឡូវប្រពឹត្តភាគច្រើនថ្នាក់ក្រោមវិញទេ»។
អំពើពុករលួយបានធ្វើឱ្យកម្ពុជាបាត់បង់ថវិកាជាតិប្រមាណ១,៧ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ ឬស្មើនឹង១០ភាគរយនៃផលិតផលសរុប (GDP)។ នេះបើយោងតាមការលើកឡើងដោយ អង្គការ ILO ដែលបានដកស្រង់របាយការណ៍នេះចេញពីវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកកាលពីឆ្នាំ២០១៤៕
