ភ្នំពេញ —
ពលករគ្មានជំនាញរាប់លាននាក់របស់កម្ពុជានឹងរងផលប៉ះពាល់នៅពេលដែលសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានចូលជាធរមាននៅឆ្នាំ២០១៥។ នេះជាការលើកឡើងរបស់វាគ្មិននានាក្នុងវេទិកាថ្នាក់តំបន់មួយក្នុងក្រុងភ្នំពេញដែលរៀបចំដោយមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ។ វេទិកានេះផ្តោតការពិភាក្សាលើឱកាសនិងផលប៉ះពាល់នៃសមាហរណកម្មអាស៊ានមកលើពលករកម្ពុជា។
លោក យ៉ា ណាវុឌ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការខារ៉ាមកម្ពុជានិងជាវាគ្មិនម្នាក់ក្នុងវេទិកានេះថ្លែងថា ផលប៉ះពាល់នេះដោយសារកម្មករកម្ពុជាភាគច្រើនមានការអប់រំតិចតួចនិងគ្មានជំនាញច្បាស់លាស់។
«បើនិយាយពីសមាហរណកម្មអាស៊ាន គេនិយាយពីលំហូរនៃកម្មករមានជំនាញ ដូច្នេះវាងាយស្រួលក្នុងការរកប្រាក់បៀរវត្សរ៍ខ្ពស់នៅប្រទេសទទួល។ ប៉ុន្តែកម្មករដែលអត់ជំនាញវាអាចប៉ះពាល់។ បើអត់ជំនាញទេ គឺគាត់ពិបាកនឹងរកការងារ ហើយប្រសិនបើរកការងារបានក៏ជាការងារដែលអត់ជំនាញ ការងារដែលងាយប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ និងប្រាក់ខែទាបសម្រាប់ពួកគាត់»។
សមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានដែលនឹងចូលជាធរមាននៅចុងឆ្នាំ២០១៥ នឹងអនុញ្ញាតឱ្យពលករជំនាញក្នុងបណ្តាប្រទេសជាសមាជិករួមទាំងកម្ពុជាផងទៅធ្វើការនៅប្រទេសផ្សេងទៀតជាសមាជិកដោយស្របច្បាប់។ ពលករជំនាញទាំងនោះមានដូចជា វេជ្ជបណ្ឌិត វិស្វករ ស្ថាបត្យករ និងគណនេយ្យករជាដើម។ ដោយឡែកពលករកម្ពុជាជាច្រើនកំពុងបម្រើក្នុងវិស័យកសិកម្ម សំណង់ និងវាយនភណ្ឌសម្លៀកបំពាក់ជាដើម ដោយសារតែពួកគេមិនមានជំនាញគ្រប់គ្រាន់។
បើតាមរបាយការណ៍រួមមួយរបស់វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិនៃក្រសួងផែនការនិងអង្គការពលកម្មអន្តរជាតិឱ្យដឹងថាត្រឹមឆ្នាំ២០១២ កម្ពុជាមានប្រជាពលរដ្ឋអាយុចាប់ពី១៥ឆ្នាំឡើងទៅ ដែលស្ថិតក្នុងវ័យពេញកម្លាំងចំនួន១០,៧លាននាក់ ដែលក្នុងនោះ៦៩ភាគរយកំពុងបម្រើការងារក្នុងវិស័យផ្សេងៗ។ ប៉ុន្តែពួកគេភាគច្រើនជាពលករគ្មានជំនាញ ហើយមានការអប់រំទាប។ ក្នុងនោះមានរហូតដល់៤៥ភាគរយបញ្ចប់ការសិក្សាត្រឹមថ្នាក់បឋមសិក្សាប៉ុណ្ណោះ។
លោក ជួប ណារ៉ាត់ អនុប្រធាននាយកដ្ឋានការងារនៃក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ក៏យល់ឃើញថាពលករគ្មានជំនាញកម្ពុជានឹងប៉ះពាល់ដោយសមាហរណកម្មនេះដែរ។ ប៉ុន្តែលោកអះអាងថារដ្ឋាភិបាលកំពុងតែមមាញឹកក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះ។ ក្នុងនោះក្រសួងការងារបានកំណត់អាទិភាពចំនួនប្រាំដើម្បីប្រែក្លាយពលករគ្មានជំនាញកម្ពុជាទៅជាពលករមានជំនាញ។
«ទីមួយគឺលក្ខខណ្ឌការងារនិងទំនាក់ទំនងវិជ្ជាជីវៈ។ ទីពីរលើកកម្ពស់ការអប់រំវិជ្ជាជីវៈ។ ទីបីក្រសួងការងារបានកំណត់នោះគឺការអភិវឌ្ឍមុខរបរទាំងក្រៅស្រុក ទាំងក្នុងស្រុក។ អាទិភាពទីបួនគឺទៅលើរបបសន្តិសុខសង្គម មានន័យថាតើគាត់ធ្វើការក្នុងវិស័យឯកជន គាត់ទទួលបាននូវការធានារ៉ាប់រងសង្គមអ្វីខ្លះ។ ទីប្រាំគឺអភិបាលកិច្ចក្នុងការផ្តល់សេវាកម្មព័ត៌មានពីទីផ្សារការងារដល់ពលករ»។
ប៉ុន្តែលោក មឿន តុលា មន្ត្រីកម្មវិធីសិទ្ធិការងាររបស់មជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគមន៍ សង្កេតឃើញថាក្រៅពីការដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅមិនទាន់អនុវត្តអ្វីបានជាផ្លែផ្កានៅឡើយទេ។
«យើងឃើញមានការជជែកគ្នាពីផ្លូវច្បាប់មួយចំនួន ដូចជាការបញ្ជូនពលករ ការបណ្តុះបណ្តាលមុនពេលចេញទៅ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំអត់បានឃើញរដ្ឋាភិបាលធ្វើអ្វីជាដុំកំភួនដើម្បីត្រៀមខ្លួនចូលរួមសមាហរណកម្មអាស៊ានឆ្នាំ២០១៥ហ្នឹងទេ»។
លោក មឿន តុលា ផ្តល់អនុសាសន៍ថាដើម្បីទាញប្រយោជន៍ពីសមាហរណកម្មអាស៊ានជាពិសេសសម្រាប់ពលករគ្មានជំនាញកម្ពុជា រដ្ឋាភិបាលគប្បីដោះស្រាយលក្ខខណ្ឌការងាររួមទាំងបញ្ហាប្រាក់ឈ្នួលកម្មករ ផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈដល់ពលករ និងពង្រឹងគុណភាពនៃការអប់រំក្នុងប្រទេស៕
លោក យ៉ា ណាវុឌ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការខារ៉ាមកម្ពុជានិងជាវាគ្មិនម្នាក់ក្នុងវេទិកានេះថ្លែងថា ផលប៉ះពាល់នេះដោយសារកម្មករកម្ពុជាភាគច្រើនមានការអប់រំតិចតួចនិងគ្មានជំនាញច្បាស់លាស់។
«បើនិយាយពីសមាហរណកម្មអាស៊ាន គេនិយាយពីលំហូរនៃកម្មករមានជំនាញ ដូច្នេះវាងាយស្រួលក្នុងការរកប្រាក់បៀរវត្សរ៍ខ្ពស់នៅប្រទេសទទួល។ ប៉ុន្តែកម្មករដែលអត់ជំនាញវាអាចប៉ះពាល់។ បើអត់ជំនាញទេ គឺគាត់ពិបាកនឹងរកការងារ ហើយប្រសិនបើរកការងារបានក៏ជាការងារដែលអត់ជំនាញ ការងារដែលងាយប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ និងប្រាក់ខែទាបសម្រាប់ពួកគាត់»។
សមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានដែលនឹងចូលជាធរមាននៅចុងឆ្នាំ២០១៥ នឹងអនុញ្ញាតឱ្យពលករជំនាញក្នុងបណ្តាប្រទេសជាសមាជិករួមទាំងកម្ពុជាផងទៅធ្វើការនៅប្រទេសផ្សេងទៀតជាសមាជិកដោយស្របច្បាប់។ ពលករជំនាញទាំងនោះមានដូចជា វេជ្ជបណ្ឌិត វិស្វករ ស្ថាបត្យករ និងគណនេយ្យករជាដើម។ ដោយឡែកពលករកម្ពុជាជាច្រើនកំពុងបម្រើក្នុងវិស័យកសិកម្ម សំណង់ និងវាយនភណ្ឌសម្លៀកបំពាក់ជាដើម ដោយសារតែពួកគេមិនមានជំនាញគ្រប់គ្រាន់។
បើតាមរបាយការណ៍រួមមួយរបស់វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិនៃក្រសួងផែនការនិងអង្គការពលកម្មអន្តរជាតិឱ្យដឹងថាត្រឹមឆ្នាំ២០១២ កម្ពុជាមានប្រជាពលរដ្ឋអាយុចាប់ពី១៥ឆ្នាំឡើងទៅ ដែលស្ថិតក្នុងវ័យពេញកម្លាំងចំនួន១០,៧លាននាក់ ដែលក្នុងនោះ៦៩ភាគរយកំពុងបម្រើការងារក្នុងវិស័យផ្សេងៗ។ ប៉ុន្តែពួកគេភាគច្រើនជាពលករគ្មានជំនាញ ហើយមានការអប់រំទាប។ ក្នុងនោះមានរហូតដល់៤៥ភាគរយបញ្ចប់ការសិក្សាត្រឹមថ្នាក់បឋមសិក្សាប៉ុណ្ណោះ។
លោក ជួប ណារ៉ាត់ អនុប្រធាននាយកដ្ឋានការងារនៃក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ក៏យល់ឃើញថាពលករគ្មានជំនាញកម្ពុជានឹងប៉ះពាល់ដោយសមាហរណកម្មនេះដែរ។ ប៉ុន្តែលោកអះអាងថារដ្ឋាភិបាលកំពុងតែមមាញឹកក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះ។ ក្នុងនោះក្រសួងការងារបានកំណត់អាទិភាពចំនួនប្រាំដើម្បីប្រែក្លាយពលករគ្មានជំនាញកម្ពុជាទៅជាពលករមានជំនាញ។
«ទីមួយគឺលក្ខខណ្ឌការងារនិងទំនាក់ទំនងវិជ្ជាជីវៈ។ ទីពីរលើកកម្ពស់ការអប់រំវិជ្ជាជីវៈ។ ទីបីក្រសួងការងារបានកំណត់នោះគឺការអភិវឌ្ឍមុខរបរទាំងក្រៅស្រុក ទាំងក្នុងស្រុក។ អាទិភាពទីបួនគឺទៅលើរបបសន្តិសុខសង្គម មានន័យថាតើគាត់ធ្វើការក្នុងវិស័យឯកជន គាត់ទទួលបាននូវការធានារ៉ាប់រងសង្គមអ្វីខ្លះ។ ទីប្រាំគឺអភិបាលកិច្ចក្នុងការផ្តល់សេវាកម្មព័ត៌មានពីទីផ្សារការងារដល់ពលករ»។
ប៉ុន្តែលោក មឿន តុលា មន្ត្រីកម្មវិធីសិទ្ធិការងាររបស់មជ្ឈមណ្ឌលអប់រំច្បាប់សម្រាប់សហគមន៍ សង្កេតឃើញថាក្រៅពីការដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅមិនទាន់អនុវត្តអ្វីបានជាផ្លែផ្កានៅឡើយទេ។
«យើងឃើញមានការជជែកគ្នាពីផ្លូវច្បាប់មួយចំនួន ដូចជាការបញ្ជូនពលករ ការបណ្តុះបណ្តាលមុនពេលចេញទៅ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំអត់បានឃើញរដ្ឋាភិបាលធ្វើអ្វីជាដុំកំភួនដើម្បីត្រៀមខ្លួនចូលរួមសមាហរណកម្មអាស៊ានឆ្នាំ២០១៥ហ្នឹងទេ»។
លោក មឿន តុលា ផ្តល់អនុសាសន៍ថាដើម្បីទាញប្រយោជន៍ពីសមាហរណកម្មអាស៊ានជាពិសេសសម្រាប់ពលករគ្មានជំនាញកម្ពុជា រដ្ឋាភិបាលគប្បីដោះស្រាយលក្ខខណ្ឌការងាររួមទាំងបញ្ហាប្រាក់ឈ្នួលកម្មករ ផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈដល់ពលករ និងពង្រឹងគុណភាពនៃការអប់រំក្នុងប្រទេស៕
