ព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាដែលគ្របដណ្តប់ដោយសមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សគ្រប់គ្រងប្រទេសនឹងបើកសម័យប្រជុំពេញអង្គនៅថ្ងៃពុធស្អែកនេះ ដើម្បីពិនិត្យ និងផ្តល់យោបល់លើសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មមាត្រាចំនួនប្រាំនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងវិសោធនកម្មក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដែលបានទទួលការយល់ព្រមពីសភាកាលពីសប្តាហ៍មុន។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ព្រឹទ្ធសភា និងអ្នកនាំពាក្យរបស់ស្ថាប័នច្បាប់កំពូលមួយនេះ។
កាលពីពាក់កណ្តាលខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៨ សមាជិកសភាចំនួន១២៣រូបបានបោះឆ្នោតជាឯកច្ឆន្ទអនុញ្ញាតឲ្យមានការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងក្រមព្រហ្មទណ្ឌដែលសមាជិកសភា និងព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រឆាំងយល់ថា ជាការរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
ក្រុមអ្នកវិភាគ និងអ្នកជំនាញផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនិយាយថា ការកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញញឹកញាប់នឹងធ្វើឲ្យច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិមួយនេះបាត់បង់អត្ថន័យរបស់ខ្លួនដែលបានចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ ហើយវាបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន កំពុងព្យាយាមកសាងរដ្ឋមួយដែលមានគណបក្សនយោបាយតែមួយប៉ុណ្ណោះដឹកនាំប្រទេសគឺផ្ទុយពីគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ព្រឹទ្ធសភា ចុះថ្ងៃទី២០ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៨បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា បន្ទាប់ពីបានពិនិត្យ និងពិភាក្សារួចមក គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍បានកំណត់យកថ្ងៃពុធ ទី ២១ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៨ ដើម្បីបន្តសម័យប្រជុំលើកទី១១នៃព្រឹទ្ធសភានីតិកាលទី៣ ដោយមានរបៀបវារៈ....ពិនិត្យ និងផ្តល់យោបល់លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីវិសោធនកម្មមាត្រា៣៤ថ្មី មាត្រា៤២ មាត្រា៤៩ មាត្រា៥៣ និងមាត្រា១១៨ថ្មីនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងពិនិត្យ និងផ្តល់យោបល់សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីវិសោធនកម្មក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។
លោក អ៊ុំ សារិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យព្រឹទ្ធសភា មានប្រសាសន៍ប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃអង្គារនេះថា មិនមានការកែប្រែខ្លឹមសារនៃសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដែលត្រូវបានអនុម័តដោយរដ្ឋសភាជាតិនោះទេ។ លោកអះអាងថា សមាជិកព្រឹទ្ធសភាចំនួន៤៧ រូបបានទទួលយកខ្លឹមសារនៃសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មទាំងអស់នោះ មកពិនិត្យ ហើយមិនបានផ្តល់មតិឲ្យមានការកែប្រែខ្លឹមសារ នៅមុនការប្រជុំគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍របស់ព្រឹទ្ធសភាដែលបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃអង្គារនេះទេ។
«យើងសុំយោបល់គាត់ថា តើគាត់មានអីសុំកែប្រែ មានយោបល់អីយល់ទាស់ ឬក៏អីទេ? គាត់អត់មានទេ គាត់ថា គាត់គាំទ្រដោយអត់កែប្រែ។ អាហ្នឹងតាមការពិគ្រោះយោបល់ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅសមាជិកទាំងអស់គ្នាហ្នឹង មាន៤៧រូប គាត់បានឆ្លើយថា គាត់ឯកភាពទាំងស្រុងដោយឥតកែប្រែឡើយ»។
លោកបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងបន្ថែមថា សមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សភ្លើងទៀនមួយរូបគឺលោក ទាវ វណ្ណុល ក៏មិនបានផ្តល់មតិជំទាស់ក្នុងការប្រជុំរបស់គណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ដែលបានពិភាក្សាលើសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ហើយនិងមាត្រាមួយចំនួននៃច្បាប់ផ្សេងទៀតតេ ដោយលោកលើកអំពីការផ្តល់ពេលវេលារយៈពេលខ្លីសម្រាប់ពិនិត្យរាល់ខ្លឹមសារនៃសំណើវិសោធនកម្មទាំងនោះ។
VOA មិនទាន់អាចសុំការអធិប្បាយពីលោក ទាវ វណ្ណុល សមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សភ្លើងទៀន ដែលជាគណបក្សជំទាស់ក្នុងព្រឹទ្ធសភាបានទេ នៅថ្ងៃអង្គារនេះ ដោយទូរស័ព្ទរបស់លោករោទិ៍ តែគ្មានអ្នកទទួល។ យ៉ាងណាមិញ លោកបានប្រាប់ VOA កាលពីថ្ងៃច័ន្ទថា សេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងក្រមព្រហ្មទណ្ឌដែលកំពុងដំណើរការនេះ កំពុងប្រឈមបញ្ហាផ្លូវច្បាប់ ដោយសារតែសភាជាតិមិនមានសំឡេង២ភាគ៣នៃសមាជិករដ្ឋសភាដែលទទួលបានការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៣។
អ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍នយោបាយ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាយល់ថា សេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មទាំងអស់នេះនឹងផ្តល់សិទ្ធិអំណាចកាន់តែខ្លាំងដល់អាជ្ញាធរ និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន៕
