លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំនៃប្រទេសកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា កិច្ចខំប្រឹងប្រែងក្នុងការទប់ស្កាត់សិស្សថ្នាក់ទី១២កុំឲ្យចម្លងគ្នាក្នុងពេលប្រឡងមានដំណើរល្អ ហើយលោកជឿជាក់ថា លទ្ធផលឆ្នាំនេះនឹងមានភាពប្រសើរជាងលទ្ធផលនៃការប្រឡងកាលពីឆ្នាំសិក្សា២០១៤។ សិស្សានុសិស្សជាច្រើនក៏មានសង្ឃឹមដូចគ្នាផងដែរ បើទោះជា៦០ភាគរយនៃចំនួនអ្នកប្រឡងកាលពីឆ្នាំមុនបានប្រឡងធ្លាក់ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្តើមគោលនយោបាយ «មិនឲ្យលួចចម្លងគ្នា» នោះមក។
សិស្សានុសិស្សថ្នាក់ទី១២ចំនួន៨៨.០០០នាក់បានចូលរួមប្រឡងមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ កាលពីថ្ងៃទី២៤ និង២៥ ខែសីហា កន្លងមកនេះ។ សិស្សភាគច្រើនមានការព្រួយបារម្ភថា វិធានការ «មិនចម្លងគ្នា» របស់រដ្ឋាភិបាលនឹងធ្វើឲ្យពួកគេបាត់បង់ឱកាសក្នុងការបន្តការសិក្សារបស់ពួកគេទៅថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យ។
កាលពីចុងសប្តាហ៍មុន សិស្សានុសិស្សខ្លះបានធ្វើការបន់ស្រន់នៅតាមវត្តអារាម ដើម្បីបួងសួងឲ្យប្រឡងជាប់ដោយជោគជ័យ។ សិស្សម្នាក់ដែលអស់សង្ឃឹមបានប្រាប់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា នាងសង្ឃឹមថា អនុរក្សនឹងអនុញ្ញាតឲ្យសិស្សទាំងនោះធ្វើការចម្លងគ្នា «តិចតួច ដូចជាមើលចម្លើយគ្នាទៅវិញទៅមក»។
នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ ក្តីសង្ឃឹមរបស់នាងបានរលាយសាបសូន្យ ដោយសារតែវិធានការរឹតបន្តឹងនោះ ត្រូវបានពង្រឹងយ៉ាងតឹងរ៉ឹង។
ចង់ឬមិនចង់មានសិស្សានុសិស្សខ្លះបានផ្សងសំណាង ដោយសិស្សខ្លះត្រូវចាប់បានថា បានលួចយកចូលនូវក្រដាសចម្លងឬប្រ៊ុយ៉ុង ហើយសិស្សថ្នាក់ទី១១ម្នាក់ដែលបន្លំខ្លួនជាបងប្រុស (ថ្នាក់ទី១២) ដែលរៀនមិនសូវពូកែនោះត្រូវបានចាប់ខ្លួន។
ការចម្លងគ្នានៅក្នុងពេលប្រឡងដែលកើតមានជាយូរមកហើយនោះ ឥឡូវហាក់ដូចត្រូវបានលុបបំបាត់ស្ទើរតែទាំងស្រុងទៅហើយ។
លោក ហង់ ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំគឺជាអ្នកនៅពីក្រោយវិធានការនេះ ដែលជាគោលនយោបាយសំខាន់ក្នុងកិច្ចខំប្រឹងប្រែងរបស់លោក ក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់វិស័យអប់រំ និងធានាថា ប្រព័ន្ធអប់រំកាលពីមុនដែលផ្តល់ប្រយោជន៍ទៅលើការចម្លងគ្នានោះ ត្រូវបានជំនួសដោយវប្បធម៌ផ្អែកលើសមត្ថភាពផ្ទាល់ខ្លួន ដែលផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ដល់អ្នកដែលឧស្សាហ៍ព្យាយាមរៀនសូត្រ។
លោករដ្ឋមន្ត្រី ណារ៉ុន ដែលត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំកាលពី២ឆ្នាំមុននោះ លោកមានសុទិដ្ឋិនិយមថា អត្រានៃអ្នកដែលប្រឡងជាប់នឹងខ្ពស់ជាងឆ្នាំមុន។ លោកថ្លែងថា នេះពីព្រោះតែសិស្សានុសិស្សខិតខំរៀនសូត្រជាងមុន ប៉ុន្តែការផ្លាស់ប្តូរផ្សេងទៀតក៏បានជួយផងដែរ រួមមានកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបង្រៀនបានល្អជាងមុន។
«យើងឃើញថា ឥរិយាបថរបស់សិស្សមានការផ្លាស់ប្តូរ ពិសេសយើងទទួលបានរបាយការណ៍ពីសាលារៀនមកថា ពួកគេខិតខំរៀនសូត្រជាងមុន ហើយពួកគេបានរៀនគួរបន្ថែមទាំងថ្ងៃសៅរ៍ និងថ្ងៃអាទិត្យដែលលោកគ្រូអ្នកគ្រូផ្តល់ឲ្យ»។
លោករដ្ឋមន្ត្រីសង្ឃឹមថា ការលុបបំបាត់ការចម្លងគ្នាក្នុងពេលប្រឡង នឹងជាចំណុចចាប់ផ្តើមមួយ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាជំនាញមិនត្រូវនឹងទីផ្សារ ដែលមានឫសគល់ពីប្រព័ន្ធអប់រំនៅកម្ពុជា ដែលបានបណ្ដោយឲ្យមានសិស្សបញ្ចប់ការសិក្សាយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ដែលខ្វះជំនាញដែលនិយោជកត្រូវការ។
«ជាការពិតទៅ យើងនៅមានចំណុចខ្វះខាត ព្រោះថាការខិតខំរៀនសូត្រតែមួយឆ្នាំនោះ គឺមិនគ្រប់គ្រាន់នោះទេ ព្រោះថាមុខវិជ្ជាខ្លះត្រូវការពេលយ៉ាងតិចណាស់ ពីរបីឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែយើងនឹងបានឃើញនូវភាពរីកចម្រើនក្នុងឆ្នាំនេះ បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំមុន ហើយខ្ញុំជឿជាក់ថា ធ្វើដូចនេះយើងអាចផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតរបស់សិស្សទាំងនោះ ហើយវានឹងធ្វើឲ្យពួកគេមានទម្លាប់ថ្មី»។
ការផ្លាស់ប្តូរផ្សេងទៀត រួមមានការផ្តល់ប្រាក់ខែដល់លោកគ្រូអ្នកគ្រូឲ្យបានច្រើនជាងមុន ហើយត្រូវធ្វើឲ្យប្រាកដថា សាលារៀននីមួយៗ មានសម្ភារៈសិក្សាប្រសើរជាងមុន និងត្រូវបានគ្រប់គ្រងបានល្អជាងមុន។
ការដោះស្រាយបញ្ហានានារបស់ប្រព័ន្ធអប់រំកម្ពុជាដែលមានសភាពអន់ខ្សោយនោះ នឹងមិនមែនជាការងាយស្រួលនោះទេ ប៉ុន្តែលោករដ្ឋមន្រ្តី ណារ៉ុន ថ្លែងថា វាសក្តិសមនឹងចាប់ផ្តើមដោយហាមឃាត់កុំឲ្យមានការចម្លងគ្នាក្នុងពេលប្រឡង ពីព្រោះនេះមិនត្រឹមតែបានបង្ហាញពីកង្វះខាតនៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំតែប៉ុណ្ណោះនោះទេ ប៉ុន្តែក៏បានបង្ខំឲ្យសិស្សខិតខំរៀនសូត្រផងដែរ។
«ការចំណាយដែលមានដូចជា ការចំណាយលើសៀវភៅពុម្ព ធនធាននានា ហើយបើទោះបីជាគ្រូមានប្រាក់ខែច្រើនជាងមុនក៏ដោយ (ដរាបណា) តែសិស្សមិនបានខិតខំរៀននោះ ក៏មិនអាចឈានទៅរកភាពជោគជ័យ(កែប្រែប្រព័ន្ធអប់រំ) បានដែរ»។
នៅក្នុងឆ្នាំសិក្សា ២០១៥ ភស្តុតាងក្រៅផ្លូវការខ្លះបង្ហាញថា សិស្សានុសិស្សភាគច្រើនមិនបានមើលស្រាលវិធានការមិនឲ្យចម្លងនោះទេ ហើយពួកគេបានចំណាយពេលបន្ថែមក្នុងការមើលសៀវភៅរបស់ពួកគេ។ ពួកគេនឹងបានឃើញក្នុងពេលឆាប់ៗនេះថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេនឹងចេញជាលទ្ធផល ឬយ៉ាងណា។ លទ្ធផលនៃការប្រឡងនឹងចេញនៅពាក់កណ្តាលខែកញ្ញាខាងមុខនេះ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ស្រេង លក្ខិណា
