ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

អ្នក​ជំនាញ​ថា​ច្រក​ទ្វារ​អ៊ីនធឺណិត​កម្ពុជា នាំ​មក​នូវ​ការ​ភ័យ​ខ្លាច​កាន់​តែ​ខ្លាំង


រូបឯកសារ៖ មនុស្ស​ម្នាក់​ប្រើ​ទូរស័ព្ទ​ស្មាតហ្វូន​ដើម្បី​បើក​ចូល​មើល​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ផ្លូវការ​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន នៅ​ភោជនីយដ្ឋាន​មួយ ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៥។
រូបឯកសារ៖ មនុស្ស​ម្នាក់​ប្រើ​ទូរស័ព្ទ​ស្មាតហ្វូន​ដើម្បី​បើក​ចូល​មើល​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ផ្លូវការ​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន នៅ​ភោជនីយដ្ឋាន​មួយ ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៥។

កំណត់​និពន្ធ៖ របាយការណ៍​ថ្មី​មួយ​ដែល​បានចេញ​ផ្សាយកាល​ពី​ដើម​ខែ​កញ្ញា​នេះ​ដោយ​អង្គការ​ Asia Centre មាន​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​ទីក្រុង​បាងកក​ប្រទេស​ថៃ បាន​រិះគន់​ខ្លាំងៗ​លើ​ច្បាប់​និង​បទបញ្ញត្តិ​មួយ​ចំនួន​របស់​កម្ពុជា ជាពិសេស​គឺ​អនុក្រឹត្យ​ស្តី​ពី​ការ​បង្កើត​ច្រក​ទ្វារ​អ៊ីនធឺណិត​ជាតិ។ លោក សាយ មុន្នី នៃ​វីអូអេ បាន​សម្ភាសន៍​លោក​បណ្ឌិត Robin Ramcharan នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ Asia Centre អំពី​របាយការណ៍​ថ្មី​នេះ​ដូច​តទៅ៖

ទាញ​យក​ពី​តំណភ្ជាប់​ដើម


VOA: សូម​អរគុណ​លោក​បណ្ឌិត Robin Ramcharan ដែល​បាន​ឆ្លៀត​ពេល​ចូល​រួម​ក្នុង​បទ សម្ភាសន៍​ជាមួយ​វីអូអេ។ អង្គការ​Asia Centre ទើប​ចេញ​ផ្សាយ​របាយការណ៍​ថ្មី​មួយ​ដែល​មាន​ចំណង​ជើង​ថា​សេរីភាព​អ៊ីន​ធឺណិត​នៅ​កម្ពុជា (Internet Freedoms in Cambodia) ដោយ​មាន​ចំណង​ជើង​រង​សរសេរ​ថា​«ច្រក​ទ្វារ​ដើម្បី​គ្រប់គ្រង» (A Gateway to Control)។ ហេតុអ្វី​បាន​ជា​អង្គការ​របស់​លោក​ដាក់​ចំណង​ជើង​បែប​នេះ?

Robin Ramcharan: ល្អ​ណាស់។ សូម​អរគុណ​ដែល​សម្ភាស​ខ្ញុំ​ ហើយ​ខ្ញុំ​រីករាយ​នឹង​ចូល​រួម​ជា​មួយ​វីអូអេ​និង​ប្រិយមិត្ត​វីអូអេ។ ហេតុអ្វី​បាន​ជា​យើង​ដាក់​ចំណង​ជើង​របាយការណ៍​នេះ​ថា «ច្រក​ទ្វារ​ដើម្បី​គ្រប់គ្រង»? ជា​ការ​ពិត​ណាស់ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ប្រិយមិត្ត​របស់​វីអូអេ ដឹង​ច្បាស់​ណាស់​ហើយ​ថាកាល​ពី​ប៉ុន្មាន​ខែ​មុន​គឺ​នៅ​ខែ​កុម្ភៈ​ឆ្នាំ​២០២១​នេះ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បាន​ចេញ​អនុក្រឹត្យ​មួយដោយ​ប្រកាស​បង្កើត​ច្រក​ទ្វារ​អ៊ីនធឺណិត​ជាតិ​ឬ​ហៅ​កាត់​ថា​NIG (National Internet Gateway)។ច្រក​ទ្វារ​អ៊ីនធឺណិត​ជាតិ​នេះ ស្នើ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ផ្តល់​សេវាកម្ម​អ៊ីនធឺណិត​ទាំង​អស់ និង​រាល់​ចរាចរណ៍​ឬ​ត្រាហ្វ៊ិក​អ៊ីនធឺណិត​ទាំង​អស់​ នឹង​ចូល​តាម​ចក្រ​ជាតិតែ​មួយ។ ដូច្នេះ ក្នុង​បរិបទ​នៃ​បរិយាកាស​ព័ត៌មាន​ដែល​ត្រូវ​បាន​គ្រប់គ្រងឬ​ស្ទើរ​តែ​ត្រូវ​បាន​គ្រប់គ្រង​ទាំង​ស្រុង​រួច​ទៅ​ហើយរួម​ទាំង​បរិយាកាស​អ៊ីនធឺណិត​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ផង ការ​ភ័យ​ខ្លាច​បានកើន​ឡើង ដោយសារ​សមត្ថភាព​គ្រប់គ្រង​អ៊ីនធឺណិត បាន​កើន​ឡើងយ៉ាង​ខ្លាំង ហើយវា​អាច​ទៅ​រួច​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​អាច​បិទ​កុងតាក់​អ៊ីនធឺណីត​តែ​ម្តង ពេល​ដែល​ខ្លួន​ចង់​ធ្វើ​បែប​នេះ។

VOA: ពេល​និយាយ​អំពី​ភាព​ភ័យ​ខ្លាច​នេះ របាយការណ៍​អង្គការ​របស់​លោក​ សរសេរ​មួយ​ប្រយោគ​ថា​«ដោយ​ប្រឈម​នឹង​ការ​គំរាមកំហែង និង​ការ​បំភិត​បំភ័យ​តាម​បណ្តាញ​សង្គម ក្រុម​អ្នក​រិះ​គន់​និង​អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស បាន​រឹតត្បិត​ឬ​កំហិត​ខ្លួនឯង​និង​បាន​ដក​ខ្លួន​ចេញ​ពី​ការ​ប្រឡូក​ក្នុង​នយោបាយ ដើម្បី​ធានា​ការ​រស់រាន​មាន​ជីវិត»។ លោក​អាច​ពន្យល់​បន្ថែម​បាន​ទេ​អំពី​ចំណុច​នេះ?

Robin Ramcharan: ប្រាកដ​ជាបាន។ ក្នុង​បរិបទ​ប្រទេស​កម្ពុជា ដូច​ដែល​លោក​បាន​ដឹង​ស្រាប់​ហើយ​ថា​ក្នុង​រយៈពេល​១០​ឆ្នាំ​ឬ​ប្រមាណ​១​ទសវត្សន៍​កន្លង​មក​នេះ ជា​ពិសេស​ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​២០១០​មក អ៊ីនធឺណិត បាន​រីកចម្រើន​យ៉ាង​ខ្លាំង។ លទ្ធភាពនៃ​ការ​ប្រើប្រាស់​អ៊ីនធឺណិត​ បាន​កើនឡើងយ៉ាង​ច្រើន​នៅ​កម្ពុជា។យើង​ត្រូវ​តែ​និយាយ​ដោយ​យុត្តិធម៌​ថា​ការណ៍​នេះ គឺ​ដោយសារ​តែ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​និង​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ជា​អ្នក​សម្រេច​បាន។ អាជ្ញាធរ​បាន​បំពេញ​ការងារ​បាន​ល្អ ក្នុង​ការ​ផ្តល់​សេវា​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​អាច​ប្រើប្រាស់​អ៊ីនធឺណិត​បាន។ តែ​ក្នុង​ពេល​ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ យើង​ដឹង​ថា​សមត្ថភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​សំឡេង​ដោយ​សេរី​ ត្រូវ​បាន​រឹតត្បិត​នៅ​កម្ពុជា​ក្នុង​រយៈពេល​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​កន្លង​មក​នេះ។ ដូច​អ្វី​ដែល​អ្នករាយការណ៍​ពិសេស​ស្តី​ពីស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅកម្ពុជា​បាន​ហៅ​ថា​ជា​«ការ​ក្តោប​ក្តាប់​អំណាច​តែ​ឯង»​ លម្ហ​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ បាន​ធ្លាក់​ចុះ​នៅ​កម្ពុជា។ ដូច្នេះ​ ពលរដ្ឋ​កាន់​តែ​ច្រើន​ បាន​ងាក​ទៅ​រកបណ្តាញ​អ៊ីនធឺណិត ដើម្បី​សម្តែង​មតិ និង​ទស្សនៈ​នយោបាយ​ជា​ដើម។ ថ្មីៗ​នេះ អ្នក​រិះគន់​តាម​បណ្តាញ​អ៊ីនធឺណិត​និង​អ្នក​សរសេរ​ប្លុក ជាដើម ត្រូវ​បានរដ្ឋាភិបាល​តាម​រក​មុខ តាម​មធ្យោបាយ​ផ្លូវ​ច្បាប់​ផ្សេងៗ។​ ការណ៍​នេះ បាន​ញ៉ាំង​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​រួញរា​លែង​ហ៊ាន​និយាយ​ស្តី។​យើង​ប្រើ​ពាក្យ​ថា​«ខ្លាច»​នេះ ដោយសារ​ពលរដ្ឋ​ស្ទាក់ស្ទើរ​ក្នុង​ការ​និយាយ​ដោយ​ចំហ និង​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​ទស្សនៈដោយ​ចំហនៅ​លើ​បណ្តាញ​អ៊ីនធឺណិត​និង​តាម​បណ្តាញ​សង្គម។

លោក​បណ្ឌិត Robin Ramchanran នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ​ស្រាវជ្រាវ Asia Centre ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ទី​ក្រុង​បាងកក​ប្រទេស​ថៃ។ (រូប​ផ្តល់​ឱ្យ​ដោយ Asia Centre)
លោក​បណ្ឌិត Robin Ramchanran នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ​ស្រាវជ្រាវ Asia Centre ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ទី​ក្រុង​បាងកក​ប្រទេស​ថៃ។ (រូប​ផ្តល់​ឱ្យ​ដោយ Asia Centre)

VOA: ប្រសិន​បើ​ការណ៍​នេះ នៅ​តែ​បន្ត​បែប​នេះ តើ​វា​នឹងប៉ះពាល់​អ្វី​ខ្លះ​ដល់​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​និង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ នៅ​ពេល​ដែល​ប្រទេស​នេះ នឹង​ធ្វើ​ជា​ប្រធាន​អាស៊ាន​នៅ​ឆ្នាំ​ក្រោយ?

Robin Ramcharan: ដូច​អ្នក​ផ្សេងៗ​ទៀត​ដែរ យើង​អំពាវនាវ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ ធ្វើ​ជា​គំរូ និង​បង្ហាញ​ភាព​ជា​អ្នក​ដឹកនាំ​ក្នុង​ផ្នែក​នេះ។ កម្ពុជា មាន​ច្បាប់​ជាច្រើន​ដែល​កំហិត​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ។ ភាគ​ច្រើន​នៃ​ច្បាប់​ទាំង​នោះ មិន​គួរ​មាន​សោះ ដោយសារ​វា​ផ្ទុយ​នឹងបទដ្ឋាន​សិទ្ធិមនុស្ស​ទាំង​ថ្នាក់​តំបន់​ ទាំង​អន្តរជាតិ។ ជា​ពិសេស​អ្នក​ដឹកនាំ​នយោបាយ​ គួរ​តែ​ដឹងថា​នៅ​ពេល​ដែល​ខ្លួន​ចូល​ក្នុង​ទីលាន​សាធារណៈ ខ្លួន​នឹង​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​រិះ​គន់​គ្រប់​ប្រភេទ តែ​នេះ​ជា​ការ​ទទួល​យក​បាន​ហើយ​មិន​គួរ​ជា​បញ្ហា​ចោទ​នោះ​ទេ។ តាម​បទដ្ឋាន​អន្តរ​ជាតិ​និងតំបន់​ដែល​កម្ពុជា​បាន​ដាក់​បញ្ចូល​ទៅ​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​របស់​ខ្លួន​រួច​ទៅ​ហើយ​នោះ កម្ពុជា​គួរ​តែ​គោរព​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ស្តី​ពី​សិទ្ធិមនុស្សតំបន់​អាស៊ាន។ កម្ពុជា​គួរ​តែ​បង្ហាញ​ភាព​ជា​អ្នក​ដឹកនាំ​ដែល​ចាំបាច់​សម្រាប់​តំបន់​អាស៊ាន​ឬ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ទាំង​មូល ដើម្បី​បង្ហាញ​ឲ្យ​ពិភពលោក​ឃើញ​ថា​យើង​អាច​មាន​វឌ្ឍនភាព​និង​បោះ​ជំហាន​ដោយ​វិជ្ជមាន​ខាង​ផ្នែក​នេះ​បាន។

VOA: ប៉ុន្តែ អនុក្រឹត្យ​ស្តីពី​ច្រក​អ៊ីនធឺណិត​ជាតិ ចែង​ថា​វា​មាន​គោលបំណង​រក្សា​«វប្បធម៌ និង​ប្រពៃណី​ជាតិ របៀបរៀបរយ​សណ្តាប់​ធ្លាប់​សង្គម និង​ការ​ការពារ​សន្តិសុខ​ជាតិ»។ លោក​ចង់​ឆ្លើយ​តប​យ៉ាង​ដូចម្តេច?

Robin Ramcharan: ខ្ញុំ​បាន​អាន និង​បាន​ដឹង​ថា​ទាំង​នេះ​គឺ​ជា​គោល​ជំហរ​ខ្លះៗ​របស់​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​ដែល​បាន​បង្កើត​អនុក្រឹត្យច្រក​អ៊ីនធឺណិត​ជាតិ​នេះ។ ហេតុ​ផល​មួយ​ទៀត​គឺ​ដើម្បីជួយ​ផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម​តាម​បណ្តាញ​អ៊ីនធឺណិត​ ដើម្បី​បង្កើន​ចំណូល​ជាតិ និង​ហេតុ​ផល​ស្រដៀង​គ្នា​ផ្សេងៗ​ទៀត។ ខ្ញុំ​អាច​និយាយ​បាន​ថា​ការ​ការ​ពារ​សុខដុមរមនា និង​ការ​ការ​ពារ​វប្បធម៌​ជាដើម​នេះ មិន​តម្រូវ​ឲ្យមាន​ការ​កំហិត​សេរីភាព​មូលដ្ឋាន​និង​សេរីភាព​បញ្ចេញ​មតិ​ដ៏​លើស​លប់​បែប​នេះ​ទេ។ មូលហេតុ​សន្តិសុខ។ តើ​សន្តិសុខ​ជាតិ​ត្រូវ​បាន​ប៉ះពាល់​យ៉ាង​ម៉េច បើ​ពលរដ្ឋ​នៃ​ប្រទេស និយាយ​ថា​យើង​ត្រូវ​ការ​កែលម្អ​នោះ? រដ្ឋាភិបាល ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ ដើម្បី​បម្រើ​ពលរដ្ឋ​របស់​ខ្លួន និង​ស្តាប់​ពលរដ្ឋ​របស់​ខ្លួន [យ៉ាង​នេះ​ឯង]។ បើ​រដ្ឋាភិបាល​សង្ស័យ​ពលរដ្ឋ​របស់​ខ្លួន នោះ​មិន​មែន​ជា​ស្ថានភាព​ល្អ​ទេ។ ដូច្នេះ តាម​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ការ​កម្រិត​សេរីភាព​បញ្ចេញ​មតិ​ដោយ​សម្អាង​ហេតុផល​ការ​ពារ​វប្បធម៌​អី​ជាដើម​នេះ គឺ​មិន​មែន​ជា​លេសដែល​អាច​ទទួល​យក​បាន​ទេ។

VOA:​ របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​លោក ផ្តល់​អនុសាសន៍​ថា​កម្ពុជា​គួរតែ​លុប​ចោល​ឬ​កែប្រែ​បញ្ញតិ្ត​ច្បាប់​ដែល​ចម្រូងចម្រាស​មួយ​ចំនួន។ ដោយ​សារ​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន ​មាន​សភា​ឯកបក្ស​ ដែល​បង្ក​លក្ខណៈ​កាន់​តែ​ងាយស្រួល​ឲ្យ​ប្រទេស​នេះ​ធ្វើ​ដូច្នេះ​បាន តើ​លោក​អាច​ប្រាប់​ថា​ហេតុអ្វី​កម្ពុជា​ចាំ​បាច់​ត្រូវ​លុប​ឬ​កែប្រែ​បញ្ញត្តិ​ច្បាប់​ទាំង​នោះ?​

Robin Ramcharan: ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ក្រុម​តស៊ូមតិ​របស់​អង្គការ​Asia Centre យើង​ត្រូវ​តែ​អំពាវនាវ​បែប​នេះ ដោយ​សារ​វា​ជា​វិធានការ​ដ៏​សមហេតុ​ផល។ គេ​គួរ​តែ​ចាត់​វិធានការ​ដ៏​សមហេតុផលទាំង​នេះ។ របាយការណ៍​នេះ មាន​លក្ខណៈ​ទ្រឹស្តី​ខាងច្បាប់ (ឬ​ខាង​បទដ្ឋាន)ផង និង​អាច​អនុវត្ត​ជាក់​ស្តែង​បាន​ផង។ ដូច្នេះ បើ​យើងអាច​ទាក់ទង​ក្រុម​តំណាងរាស្ត្រ​កម្ពុជា​បាន សូម្បី​តែ​ពី​គណបក្ស​កាន់​អំណាច ដើម្បី​ឲ្យ​ពិចារណាអនុសាសន៍​របស់​យើង នោះ​គឺ​ជា​ជំហាន​វិវឌ្ឍដ៏​វិជ្ជមាន ហើយ​យើង​សូម​ផ្តល់​អនុសាសន៍​ទាំង​នេះ សម្រាប់​ការ​ពិចារណា។ ជា​ការ​ពិត ការណ៍​នេះ នឹង​មិន​កើត​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃ​ស្អែក​នោះ​ទេ។ ប៉ុន្តែ​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ក្នុង​ការ​ផ្តល់​អនុសាសន៍​ទាំង​នេះ យើង​ក៏​បាន​ប្រាប់​សហគមន៍​តំបន់​និង​អន្តរជាតិ​ផងដែរ​ថា​ច្បាប់​និង​បញ្ញតិ្ត​ទាំង​នេះ​គឺ​ជា​បញ្ហា​ប្រឈម​ដែល​សហគមន៍​ទាំង​នោះ​គួរ​តែ​ចូល​រួម​ធ្វើ​ការ​ដោះស្រាយ នៅ​ពេល​ដែល​ពួកគេ​សន្ទនា​ជាមួយ​ប្រទេស​កម្ពុជា។

VOA: សូម​អរគុណ​លោក​បណ្ឌិត Ramcharan សម្រាប់​ពេលវេលា​ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​ជាមួយ​វីអូអេ។

Robin Ramcharan: បាទ​សូមអរគុណ៕​

XS
SM
MD
LG