ហុងកុង៖ គណបក្សរបស់លោកស្រីអោង សានស៊ូជីអំពាវនាវឲ្យមានការចរចាដើម្បីពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវការដាក់ទណ្ឌកម្មប្រឆាំងប្រទេសភូមា។ គណបក្សសម្ព័ន្ធភាពជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងរបស់ភូមា បានអំពាវនាវឲ្យមានការចរចាជាមួយប្រទេសជាតិលោកខាងលិចអំពីលទ្ធភាពនៃការកែប្រែការដាក់ទណ្ឌកម្មប្រឆាំងប្រទេសនេះ។
ការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះបានធ្វើឡើងចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍១៩៩០មកដើម្បីដាក់លើរដ្ឋាភិបាលយោធារបស់ភូមាចំពោះប្រវត្តិរំលោភសិទ្ធិមនុស្សរបស់ខ្លួន។ គណបក្សប្រឆាំង ដឹកនាំដោយលោកស្រីអោង សានស៊ូជី ជាអ្នកតំណាងនិយមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសំខាន់ម្នាក់របស់ភូមា បានអំពាវនាវនៅថ្ងៃអង្គារនេះឲ្យមានការពិភាក្សាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប ហើយនិងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសផ្សេងៗទៀតដើម្បីកំណត់ថា តើនៅពេលណា ស្ថានភាពយ៉ាងដូចម្តេច ហើយក្នុងកាលៈទេសៈណាដែលការដាក់ទណ្ឌកម្មនោះអាចត្រូវកែប្រែ។
សមាគមប្រទេសជាតិអាស៊ីអគ្នេយ៍បានគាំទ្រការលុបចោលការដាក់ទណ្ឌកម្មទាំងនោះ ដែលមានចាប់តាំងពីការដាក់ទណ្ឌកម្មលក់អាវុធរហូតដល់ការហាមឃាត់ខាងពាណិជ្ជកម្ម។
ពួកអ្នកវិភាគក្នុងតំបន់ខ្លះនិយាយថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មបានធ្វើឲ្យរអាក់រអួលដល់ការរីកលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ច ហើយជំរុញឲ្យពួកយោធាភូមាកាន់តែខិតជិតទៅប្រទេសចិន។
រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងមិនអើពើដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មនោះដើម្បីបានទទួលសម្បទានពាណិជ្ជកម្មខាងធនធានដ៏សម្បូរ តែធ្វើឲ្យប្រទេសនោះក្រីក្រ។
ក៏ប៉ុន្តែ លោកម៉ោង ហ៉្សានី (Maung Zarni) ជាអ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់នៅសាកលវិទ្យាល័យសាលាសេដ្ឋកិច្ចឡុងដុង (London School of Economic) និយាយថាការដាក់ទណ្ឌកម្មមិនមែនជាបុព្វហេតុនៃភាពក្រីក្រក្នុងប្រទេសភូមាទេ។
«វាមិនមែនដោយសារការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចទេដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋភូមានោះ។ វាមកពីក្រុមយោធាគ្រប់គ្រងប្រទេសភូមាដែលបដិសេធមិនទទួលស្គាល់ថា ការធ្វើកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច និងកំណែទម្រង់ផ្សេងៗទៀតគឺជាកត្តាចាំបាច់បំផុត ប្រសិនបើចង់ឲ្យប្រទេសនោះជឿនលឿន»។
ការដាក់ទណ្ឌកម្មជាច្រើនលើប្រទេសភូមាក្នុងពេលជាច្រើននេះគឺជាមធ្យោបាយមួយដើម្បីដាក់សម្ពាធឲ្យពួកគ្រប់គ្រងយោធាធ្វើកំណែទម្រង់ខាងសិទ្ធិមនុស្សនិងនយោបាយ។ ការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកប្រឆាំងភូមាអំពីការលក់អាវុធបានចាប់ផ្តើមក្នុងឆ្នាំ១៩៩៣ នៅពេលនោះដែរសហភាពអឺរ៉ុបបានដាក់ទណ្ឌកម្មនៅឆ្នាំ១៩៩៦។
ក្នុងឆ្នាំ២០០៣ សហរដ្ឋអាមេរិកបានហាមឃាត់ការនាំចូលទំនិញពីប្រទេសភូមាដូចជាឈើនិងត្បូង ហើយនឹងរឹតត្បិតការផ្ទេរប្រាក់ជាមួយប្រទេសនោះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភូមាបានបន្តធ្វើពាណិជ្ជកម្មនិងទាក់ទាញការវិនិយោគទុនពីប្រទេសចិន ឥណ្ឌានិងប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួនក្នុងតំបន់អាស៊ីអគ្នេយ៍។ លោកស្រីអោង សានស៊ូជី ហើយនឹងគណបក្សសម្ព័ន្ធភាពជាតិដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ (NLD) កាលពីអតីតកាលបានយល់ព្រមការដាក់ទណ្ឌកម្មនោះ ក៏ប៉ុន្តែបានបង្ហាញថា ពួកគេអាចគិតឡើងវិញអំពីជំហរនេះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់គណបក្សនៅថ្ងៃអង្គារនេះប្រាប់ឲ្យដឹងថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មមិនគួរលុបចោលទេ រហូតដល់រដ្ឋាភិបាលដោះលេងពួកអ្នកទោសជាង២ពាន់នាក់ឲ្យមានសេរីភាពសិន។ លោក Kurt Campbell ឧបការីរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកទទួលបន្ទុកតំបន់អាស៊ីខាងកើត និយាយកាលពីសប្តាហ៍មុនថា វាជាការលឿនពេកសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកឲ្យលុបចោលការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់ខ្លួននោះ។
លោកមានប្រសាសន៍ទៀតថា សហរដ្ឋអាមេរិកចង់ឃើញការធ្វើកំណែទម្រង់កាន់តែច្រើនឡើងថែមទៀតពីរដ្ឋាភិបាលភូមា។
លោក Maung Zarni មានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា ការដាក់ទណ្ឌកម្មជាឧបសគ្គចុងក្រោយបង្អស់មិនឲ្យក្រុមយោធាគ្រប់គ្រងប្រទេសបានទទួលភាពត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ជាអន្តរជាតិ។ ក៏ប៉ុន្តែ លោកមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា ពួកយោធាទំនងជាមិនធ្វើកំណែទម្រង់ដើម្បីឲ្យគេលុបចោលឧបសគ្គនោះ ទេ។
«ទោះបីសុខចិត្តទទួលយក ឬក៏មិនសុខចិត្តទទួលយកដោយសាធារណជនភូមានៅក្នុងស្រុកក៏ដោយ ពួកគេលែងខ្វល់ខ្វាយតទៅទៀតហើយ ហើយពួកគេចង់ឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិសុខចិត្តទទួលយក ដោយមិនចាំបាច់ធ្វើឲ្យល្អប្រសើរឡើងទាំងស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចនិងសិទ្ធិមនុស្សទេ»។
គណបក្ស NLD បានឈ្នះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ១៩៩០ ក៏ប៉ុន្តែមិនត្រូវបានគេអនុញ្ញាតឲ្យកាន់អំណាចទេ។ គណបក្ស NLD និងលោកស្រីអោង សានស៊ូជីមិនមានតួនាទីនយោបាយផ្លូវការក្នុងប្រទេសភូមាទេ បន្ទាប់ពីគណបក្សនោះបានធ្វើពហិការក្នុងការបោះឆ្នោតសភានៅខែវិច្ចិកា ពីព្រោះច្បាប់បោះឆ្នោតត្រូវបានគណបក្សនោះចាត់ទុកថា មិនត្រឹមត្រូវ។ NLD បានត្រូវរំលាយចោលជាផ្លូវការលែងជាគណបក្សនយោបាយហើយ។
ពួកយោធានិងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនមានសម្លេងភាគច្រើនក្នុងសភាថ្មី៕
ប្រែសម្រួលដោយ ជឹង ប៉ូជីន
