ភ្នំពេញ —
រហូតមកដល់ថ្ងៃសុក្រទី ១៨ ខែ មេសានេះ រោងចក្រកាត់ដេរភាគច្រើននៅតាមតំបន់ឧស្សាហកម្មសំខាន់ៗក្នុងក្រុងភ្នំពេញនៅបន្តបិទទ្វារនៅឡើយខណៈដែលកម្មកររោងចក្រជាច្រើនទើបតែបានធ្វើដំណើរវិលត្រឡប់មកពីស្រុកកំណើតវិញក្រោយពីពិធីចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ។
ការនៅមិនទាន់ចូលធ្វើការដូចធម្មតារបស់កម្មកររោងចក្រកើតមានឡើងស្របពេលដែល សម្ព័ន្ធសហជីពកាត់ដេរធំៗទាំងប្រាំបីនៅកម្ពុជាបានអំពាវនាវឲ្យកម្មករធ្វើកូដកម្មមិនចូលធ្វើការ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ដល់ថ្ងៃទី ២១ ខែ មេសា។ ការធ្វើកូដកម្មនេះត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីទាមទារការតំឡើងប្រាក់ឈ្នួលឲ្យបានទាបបំផុតចំនួន១៦០ដុល្លារក្នុងមួយខែ។ ការទាមទារនេះបានខកខានក្រោយពីមានការបង្រ្កាបយ៉ាងហិង្សាពីរដ្ឋាភិបាលកាលពីដើមឆ្នាំនេះ។
តំណាងសហជីពនិងមន្ត្រីក្រសួងការងារបានពន្យល់ហេតុផលរៀងៗខ្លួនពីការយឺតយ៉ាងក្នុងការចូលធ្វើការតាមរោងចក្ររបស់កម្មករ។
លោក ជា មុន្នី ប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាសង្កេតឃើញថា រោងចក្រមួយចំនួនបានបន្តបិទទ្វារដោយសារកម្មករធ្វើពហិការ។
«ឃើញថាមានរោងចក្របិទទ្វាច្រើនតែម្តង។ ជាធម្មតាគាត់ត្រូវចូលធ្វើការតាំងពីថ្ងៃទី ១៧ តែឥឡូវថ្ងៃ១៧ក៏អត់ធ្វើ ថ្ងៃទី ១៨ ក៏អត់ធ្វើ។ គាត់ធ្វើពហិការដល់ថ្ងៃទី២១។ បើគាត់ឥតធ្វើពហិការ គាត់មកចូលធ្វើការតាំងពីថ្ងៃទី៧មេសាបាត់ទៅហើយ»។
លោក ជា មុន្នី អះអាងថា ការធ្វើកូដកម្មនេះមិនត្រឹមតែដើម្បីទាមទារការតំឡើងប្រាក់ខែនោះទេ ប៉ុន្តែក៏ដើម្បីទាមទារឲ្យមានការដោះលែងលោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមឯករាជ្យសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធនិងកម្មករ២០នាក់ទៀតដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្នុងការបង្ក្រាបបាតុកម្មរបស់ក្រុមកម្មករកាលពីដើមខែមករា។
លោក អាត់ ធន់ ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពសេរីកម្មករកម្ពុជាបន្ថែមថា ជាង៨០%នៃកម្មកររោងចក្រមិនបានចូលធ្វើការទេកាលពីម្សិលម៉ិញហើយសម្រាប់ថ្ងៃទីពីរនេះ ចំនួនកម្មករដែលមិនទាន់បានចូលធ្វើការមានជាង៥០%។
«បើយើងមើលថ្ងៃទី១ ចំនួនវាច្រើនមែនទែន។ ចាប់ផ្តើមបន្តបន្ទាប់ទៀត យើងគិតថាចំនួនហ្នឹងក៏នៅតែច្រើនជាង៥០%ដែរ»។
កម្មកររោងចក្រនៅកម្ពុជាមានចំនួនប្រមាណជាង៦០ម៉ឺននាក់។ កម្មករមួយចំនួនបានប្រាប់វីអូអេថា រោងចក្រមួយចំនួនបានកំណត់ថ្ងៃចូលធ្វើការនៅសប្តាហ៍ក្រោយ។
កំពុងជញ្ជូនឥវ៉ាន់ចេញពីរថយន្តឈ្នួលពីខេត្តកំពង់ស្ពឺ អ្នកស្រី ភា ឡី កម្មរោងចក្រមួយនៅម្តុំសួនឧស្សាហ៍កម្មកាណាឌីយ៉ាថ្លែងថា រោងចក្ររបស់គាត់ចាប់ដំណើរការវិញនៅថ្ងៃទី២១។ គាត់បានដឹងខ្លះដែរពីការប្រកាសឲ្យកម្មករធ្វើកូដ្ឋកម្ម។
«រោងចក្ររបស់ខ្លុំតាមពិតចូលធ្វើការនៅថ្ងៃទី២១។ ខ្ញុំមកចង់សម្រាក់មុនពីរថ្ងៃ។ រោងចក្រដ៏ទៃទៀតចូលធ្វើការថ្ងៃទី១៨។ អញ្ចឹងឈប់សរុបប្រាំបួនថ្ងៃពីថ្ងៃទី១២ដល់ថ្ងៃទី២១»។
លោក ប៉ូ វ៉ាន់ ប្រធានសហជីពកម្មករតាមមូលដ្ឋានប្រចាំនៅតំបន់សួនឧស្សាហកម្មកាណាឌីយ៉ាថ្លែងថា រោងចក្រកាត់ដេរធំៗនៅបន្តបិទទ្វារនៅឡើយ។ លោកពន្យល់ថា កម្មករនៅរោងចក្រខ្លះបានធ្វើពហិការ។
«ពីព្រោះវាឥត់ទាន់ដល់ថ្ងៃចូលរបស់វា។ អ្នកខ្លះទៀតគេធ្វើតាមសហជីពធ្វើកូដកម្ម។ អត់ទេរោងចក្រមួយចំនួនឈប់បានបីថ្ងៃរោងចក្រខ្លះទៀតគេឈប់ច្រើនថ្ងៃរហូតដល់១សប្តាហ៍»។
លោក ប៉ូ វ៉ាន់ បន្ថែមទៀតថា ច្បាប់នៅកម្ពុជាជាមូលហេតុដែលនាំឲ្យម្ចាស់រោងចក្រនៅកម្ពុជាមិនអាចតំឡើងប្រាក់ខែដល់កម្មករ។
«ម្ចាស់រោងចក្រខ្លះគេថា គេចាំតែឲ្យដូចម្ចាស់រោងចក្ររបស់ខ្ញុំហ្នឹង។ គេថាឲ្យកម្មករ១២០ដុល្លារទៅពីព្រោះកម្មករជាអ្នករកលុយឲ្យគេទេ។ ធ្វើម៉េចច្បាប់នៅស្រុកខ្មែរយើង។ គេមករកស៊ីនៅស្រុកយើងគេត្រូវតែធ្វើតាមចឹងហើយ»។
លោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យនៃក្រសួងការងារថ្លែងថា ការយឺតយ៉ាវរបស់កម្មករក្នុងការចូលធ្វើការតាមរោងចក្រជារឿងធម្មតា ហើយទុកការអំពាវនាវឲ្យកម្មករធ្វើកូដកម្មរបស់សហជីពគ្រាន់ជាការឆ្លៀតឱកាស។
«ចង់និយាយថា ទោះបីជាមិនមានប្រកាសរបស់សហជីព ក៏កម្មកររោងចក្រជាទូទៅតែមានទម្លាប់ឈប់បែបនោះដោយមានការព្រមព្រាងរវាងកម្មករនយោជិក និងថៅកែ»។
វីអូអេមិនអាចស្នើរសុំសេចក្តីអធិប្បាយពីសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជាបានទេនៅថ្ងៃសុក្រនេះ៕
ការនៅមិនទាន់ចូលធ្វើការដូចធម្មតារបស់កម្មកររោងចក្រកើតមានឡើងស្របពេលដែល សម្ព័ន្ធសហជីពកាត់ដេរធំៗទាំងប្រាំបីនៅកម្ពុជាបានអំពាវនាវឲ្យកម្មករធ្វើកូដកម្មមិនចូលធ្វើការ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ដល់ថ្ងៃទី ២១ ខែ មេសា។ ការធ្វើកូដកម្មនេះត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីទាមទារការតំឡើងប្រាក់ឈ្នួលឲ្យបានទាបបំផុតចំនួន១៦០ដុល្លារក្នុងមួយខែ។ ការទាមទារនេះបានខកខានក្រោយពីមានការបង្រ្កាបយ៉ាងហិង្សាពីរដ្ឋាភិបាលកាលពីដើមឆ្នាំនេះ។
តំណាងសហជីពនិងមន្ត្រីក្រសួងការងារបានពន្យល់ហេតុផលរៀងៗខ្លួនពីការយឺតយ៉ាងក្នុងការចូលធ្វើការតាមរោងចក្ររបស់កម្មករ។
លោក ជា មុន្នី ប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាសង្កេតឃើញថា រោងចក្រមួយចំនួនបានបន្តបិទទ្វារដោយសារកម្មករធ្វើពហិការ។
«ឃើញថាមានរោងចក្របិទទ្វាច្រើនតែម្តង។ ជាធម្មតាគាត់ត្រូវចូលធ្វើការតាំងពីថ្ងៃទី ១៧ តែឥឡូវថ្ងៃ១៧ក៏អត់ធ្វើ ថ្ងៃទី ១៨ ក៏អត់ធ្វើ។ គាត់ធ្វើពហិការដល់ថ្ងៃទី២១។ បើគាត់ឥតធ្វើពហិការ គាត់មកចូលធ្វើការតាំងពីថ្ងៃទី៧មេសាបាត់ទៅហើយ»។
លោក ជា មុន្នី អះអាងថា ការធ្វើកូដកម្មនេះមិនត្រឹមតែដើម្បីទាមទារការតំឡើងប្រាក់ខែនោះទេ ប៉ុន្តែក៏ដើម្បីទាមទារឲ្យមានការដោះលែងលោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមឯករាជ្យសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធនិងកម្មករ២០នាក់ទៀតដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្នុងការបង្ក្រាបបាតុកម្មរបស់ក្រុមកម្មករកាលពីដើមខែមករា។
លោក អាត់ ធន់ ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពសេរីកម្មករកម្ពុជាបន្ថែមថា ជាង៨០%នៃកម្មកររោងចក្រមិនបានចូលធ្វើការទេកាលពីម្សិលម៉ិញហើយសម្រាប់ថ្ងៃទីពីរនេះ ចំនួនកម្មករដែលមិនទាន់បានចូលធ្វើការមានជាង៥០%។
«បើយើងមើលថ្ងៃទី១ ចំនួនវាច្រើនមែនទែន។ ចាប់ផ្តើមបន្តបន្ទាប់ទៀត យើងគិតថាចំនួនហ្នឹងក៏នៅតែច្រើនជាង៥០%ដែរ»។
កម្មកររោងចក្រនៅកម្ពុជាមានចំនួនប្រមាណជាង៦០ម៉ឺននាក់។ កម្មករមួយចំនួនបានប្រាប់វីអូអេថា រោងចក្រមួយចំនួនបានកំណត់ថ្ងៃចូលធ្វើការនៅសប្តាហ៍ក្រោយ។
កំពុងជញ្ជូនឥវ៉ាន់ចេញពីរថយន្តឈ្នួលពីខេត្តកំពង់ស្ពឺ អ្នកស្រី ភា ឡី កម្មរោងចក្រមួយនៅម្តុំសួនឧស្សាហ៍កម្មកាណាឌីយ៉ាថ្លែងថា រោងចក្ររបស់គាត់ចាប់ដំណើរការវិញនៅថ្ងៃទី២១។ គាត់បានដឹងខ្លះដែរពីការប្រកាសឲ្យកម្មករធ្វើកូដ្ឋកម្ម។
«រោងចក្ររបស់ខ្លុំតាមពិតចូលធ្វើការនៅថ្ងៃទី២១។ ខ្ញុំមកចង់សម្រាក់មុនពីរថ្ងៃ។ រោងចក្រដ៏ទៃទៀតចូលធ្វើការថ្ងៃទី១៨។ អញ្ចឹងឈប់សរុបប្រាំបួនថ្ងៃពីថ្ងៃទី១២ដល់ថ្ងៃទី២១»។
លោក ប៉ូ វ៉ាន់ ប្រធានសហជីពកម្មករតាមមូលដ្ឋានប្រចាំនៅតំបន់សួនឧស្សាហកម្មកាណាឌីយ៉ាថ្លែងថា រោងចក្រកាត់ដេរធំៗនៅបន្តបិទទ្វារនៅឡើយ។ លោកពន្យល់ថា កម្មករនៅរោងចក្រខ្លះបានធ្វើពហិការ។
«ពីព្រោះវាឥត់ទាន់ដល់ថ្ងៃចូលរបស់វា។ អ្នកខ្លះទៀតគេធ្វើតាមសហជីពធ្វើកូដកម្ម។ អត់ទេរោងចក្រមួយចំនួនឈប់បានបីថ្ងៃរោងចក្រខ្លះទៀតគេឈប់ច្រើនថ្ងៃរហូតដល់១សប្តាហ៍»។
លោក ប៉ូ វ៉ាន់ បន្ថែមទៀតថា ច្បាប់នៅកម្ពុជាជាមូលហេតុដែលនាំឲ្យម្ចាស់រោងចក្រនៅកម្ពុជាមិនអាចតំឡើងប្រាក់ខែដល់កម្មករ។
«ម្ចាស់រោងចក្រខ្លះគេថា គេចាំតែឲ្យដូចម្ចាស់រោងចក្ររបស់ខ្ញុំហ្នឹង។ គេថាឲ្យកម្មករ១២០ដុល្លារទៅពីព្រោះកម្មករជាអ្នករកលុយឲ្យគេទេ។ ធ្វើម៉េចច្បាប់នៅស្រុកខ្មែរយើង។ គេមករកស៊ីនៅស្រុកយើងគេត្រូវតែធ្វើតាមចឹងហើយ»។
លោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យនៃក្រសួងការងារថ្លែងថា ការយឺតយ៉ាវរបស់កម្មករក្នុងការចូលធ្វើការតាមរោងចក្រជារឿងធម្មតា ហើយទុកការអំពាវនាវឲ្យកម្មករធ្វើកូដកម្មរបស់សហជីពគ្រាន់ជាការឆ្លៀតឱកាស។
«ចង់និយាយថា ទោះបីជាមិនមានប្រកាសរបស់សហជីព ក៏កម្មកររោងចក្រជាទូទៅតែមានទម្លាប់ឈប់បែបនោះដោយមានការព្រមព្រាងរវាងកម្មករនយោជិក និងថៅកែ»។
វីអូអេមិនអាចស្នើរសុំសេចក្តីអធិប្បាយពីសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជាបានទេនៅថ្ងៃសុក្រនេះ៕
