បាងកក —
នៅក្នុងប្រទេសថៃ មានមនុស្សយ៉ាងតិច៤នាក់ត្រូវសម្លាប់និងរាប់សិបនាក់រងរបួសខណៈដែលកងកម្លាំងសមត្ថកិច្ចរដ្ឋាភិបាលបានចូលបោសសម្អាតទីកន្លែងធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលក្នុងទីក្រុងបាងកក។ ការប៉ះទង្គិចនេះកើតមានឡើងខណៈដែលគណៈកម្មការជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយ (NACC) បានអំពាវនាវឲ្យលោកស្រីនាយរដ្ឋមន្ត្រី យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា (Yingluck Shinawatra) ឆ្លើយសំណួរអំពីតួនាទីរបស់លោកស្រីនៅក្នុងគម្រោងដ៏ចម្រូងចម្រាស់គាំទ្រតម្លៃស្រូវ។
ការប៉ះទង្គិចនៅពេលព្រលឹមក្នុងទីក្រុងបាងកកកើតមានឡើងខណៈដែលកម្លាំងសមត្ថកិច្ចបានចូលទៅបោសសម្អាតកន្លែងធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលនានានៅទូទាំងទីក្រុងនេះ ហើយដើម្បីបើកការិយាល័យរដ្ឋឡើងវិញដែលត្រូវបិទជាច្រើនសប្តាហ៍មកហើយដោយសារមានបាតុកម្ម។
ក្រុមប៉ូលិសបានប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកផ្សែង គ្រាប់កាំភ្លើងជ័រ និងគ្រាប់កាំភ្លើងពិត ដើម្បីបំបែកក្រុមបាតុករប្រមាណ២.០០០នាក់ ដែលកាន់កាប់ទីលានមួយនៅជិតការិយាល័យផ្លូវការរបស់លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រី Yingluck Shinawatra។ ភាគីទាំងសងខាងត្រូវគេមើលឃើញថា ទំនងបានប្រើកំាភ្លើងនៅក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នាតាមផ្លូវសារធារណៈ។
លោក Sunai Pasuk អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់មួយរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch មានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងញូវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក និយាយថា ការបាញ់តទល់គ្នានេះបញ្ជាក់ថា មានក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធធ្វើការបង្កប់ក្នុងចំណោមក្រុមបាតុករដែលប្រយុទ្ធនឹងក្រុមប៉ូលិស។
លោក Sunai Pasuk ពន្យល់ថា៖ «ការទប់ទល់របស់ក្រុមបាតុករហាក់ដូចមានមានភាពខ្លាំងក្លាណាស់ ហើយនៅពេលដែលក្រុមប៉ូលិសប្រើគ្រាប់បែកផ្សែងនិងគ្រាប់កាំភ្លើងជ័រ មានបាតុករខ្លះបានបាញ់តបវិញដោយប្រើគ្រាប់កាំភ្លើងពិត និងអាវុធសម្រាប់ធ្វើសង្គ្រាមដូចជាកាំភ្លើងបាញ់គ្រាប់បែក M79 ដែលបានបណ្តាលឲ្យស្លាប់ប៉ូលិសម្នាក់និងរបួសជាច្រើននាក់ ហើយបានបណ្តាលឲ្យមានការប្រយុទ្ធគ្នាតាមទីផ្លូវសាធារណៈរវាងភាគីទាំងពីរ។»
ក្រោយការប្រយុទ្ធគ្នាដោយកាំភ្លើង ក្រុមប៉ូលិសបានដកថយវិញ។ ប៉ុន្តែលោក Chalerm Yumbangrung មន្ត្រីទទួលបន្ទុកប្រតិបត្តិការសន្តិសុខដែលទទួលអនុវត្តក្រឹត្យប្រកាសអាសន្ន ហើយដែលលោកក៏ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារផងនោះ ថ្លែងថា លោកនឹងជំរុញបន្តផែនការបោសសម្អាតទីតាំងបាតុកម្មនានា។
បាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្តើមកាលពីពាក់កណ្តាលខែមករា នៅក្នុងយុទ្ធនាការរៀបចំដោយក្រុមប្រឹក្សាប្រជាជនសម្រាប់កំណែទម្រង់តាមបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (PDRC) ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីបង្ខំឲ្យលោកស្រីយីងឡាក់លាលែងពីតំណែង។
ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋាភិបាលថៃបានសម្រេចចិត្តឲ្យមានការបោះឆ្នោតមុនចប់អាណត្តិ កាលពីថ្ងៃទី២ខែកុម្ភៈ ដែលការបោះឆ្នោតនេះត្រូវរំខានខ្លះដោយក្រុម PDRC និងបណ្តាលឲ្យមនុស្សរាប់ពាន់នាក់មិនអាចបោះឆ្នោតបាន។
ឥឡូវនេះ លោកស្រីយីងឡាក់កំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាថ្មីៗទៀតទាក់ទងនឹងការចាត់ចែងរបស់លោកស្រីចំពោះគម្រោងទិញស្រូវមួយ ដែលអ្នករិះគន់ថា មានជាប់ទាក់ទងនឹងអំពើពុករលួយនិងការបាត់បង់លុយរាប់ពាន់លានដុល្លារ។
កាលពីថ្ងៃអង្គារ គណៈកម្មការជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់ថៃ ហៅកាត់ថា NACC បានចេញសេចក្តីប្រកាសក្រោយពីបានធ្វើការស៊ីបអង្កេត ថានឹងដាក់ពាក្យចោទប្រកាន់ផ្លូវការចំពោះលោកស្រីយីងឡាក់។
លោក Chris Baker អ្នកនិពន្ធនិងជាអ្នកអត្ថាធិប្បាយមួយរូបអំពីនយោបាយប្រទេសថៃ និយាយថា ប្រព័ន្ធតុលាការត្រូវគេរំពឹងថានឹងដើរតួនាទីសំខាន់មួយនៅក្រុងការសម្រេចជោគវាសនារបស់លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
លោកថ្លែងថា៖ «ចំណាត់ការរបស់តុលាការ ជាពិសេសក្នុងករណីប្រឆាំងអំពើពុករលួយចំពោះលោកស្រីយីងឡាក់ រឿងនេះនៅតែមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ហើយទំនងក្លាយជាផ្នែកដ៏សំខាន់នៃដំណាក់កាលចុងក្រោយ។ វាទំនងណាស់ថានឹងមានរូបមន្ត«ទុកមុខឲ្យគ្នា»សម្រាប់ភាគីទាំងសងខាង គឺថាថ្វីបើលោក Suthep បានបរាជ័យហើយក្តី ក៏លោកស្រី Yingluck ក៏ត្រូវដកថយដែរ។ ហើយអ្វីដែលលំបាកនៅពេលនេះគឺត្រូវរករូបមន្តមួយដែលមានលក្ខណៈទុកមុខដូច្នេះព្រមទាំងរូបមន្តខាងផ្លូវច្បាប់ដើម្បីអាចធ្វើដូច្នេះបាន ជាអ្វីដែលស្ថិតក្នុងក្របខណ្ឌរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។»
គណៈកម្មការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ បានកោះហៅលោកស្រីយីងឡាក់ឲ្យចូលបង្ហាញខ្លួននៅថ្ងៃទី២៧ខែកុម្ភៈខាងមុខ ដើម្បីទទួលដឹងឮអំពីបទចោទប្រកាន់។ ឯកសារដែលត្រូវបញ្ជូនទៅតុលាការកំពូលនឹងតម្រូវឲ្យលោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រីដកខ្លួនចេញពីភារកិច្ចការងារជានាយរដ្ឋមន្ត្រី ប៉ុន្តែមិនតម្រូវឲ្យលោស្រីលាលែងពីតំណែងទេ រហូតដល់ពេលមានចេញសាលក្រមចុងក្រោយ៕
ប្រែសម្រួលដោយ សឹង សុផាត
ការប៉ះទង្គិចនៅពេលព្រលឹមក្នុងទីក្រុងបាងកកកើតមានឡើងខណៈដែលកម្លាំងសមត្ថកិច្ចបានចូលទៅបោសសម្អាតកន្លែងធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលនានានៅទូទាំងទីក្រុងនេះ ហើយដើម្បីបើកការិយាល័យរដ្ឋឡើងវិញដែលត្រូវបិទជាច្រើនសប្តាហ៍មកហើយដោយសារមានបាតុកម្ម។
ក្រុមប៉ូលិសបានប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកផ្សែង គ្រាប់កាំភ្លើងជ័រ និងគ្រាប់កាំភ្លើងពិត ដើម្បីបំបែកក្រុមបាតុករប្រមាណ២.០០០នាក់ ដែលកាន់កាប់ទីលានមួយនៅជិតការិយាល័យផ្លូវការរបស់លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រី Yingluck Shinawatra។ ភាគីទាំងសងខាងត្រូវគេមើលឃើញថា ទំនងបានប្រើកំាភ្លើងនៅក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នាតាមផ្លូវសារធារណៈ។
លោក Sunai Pasuk អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់មួយរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch មានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងញូវយ៉ក សហរដ្ឋអាមេរិក និយាយថា ការបាញ់តទល់គ្នានេះបញ្ជាក់ថា មានក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធធ្វើការបង្កប់ក្នុងចំណោមក្រុមបាតុករដែលប្រយុទ្ធនឹងក្រុមប៉ូលិស។
លោក Sunai Pasuk ពន្យល់ថា៖ «ការទប់ទល់របស់ក្រុមបាតុករហាក់ដូចមានមានភាពខ្លាំងក្លាណាស់ ហើយនៅពេលដែលក្រុមប៉ូលិសប្រើគ្រាប់បែកផ្សែងនិងគ្រាប់កាំភ្លើងជ័រ មានបាតុករខ្លះបានបាញ់តបវិញដោយប្រើគ្រាប់កាំភ្លើងពិត និងអាវុធសម្រាប់ធ្វើសង្គ្រាមដូចជាកាំភ្លើងបាញ់គ្រាប់បែក M79 ដែលបានបណ្តាលឲ្យស្លាប់ប៉ូលិសម្នាក់និងរបួសជាច្រើននាក់ ហើយបានបណ្តាលឲ្យមានការប្រយុទ្ធគ្នាតាមទីផ្លូវសាធារណៈរវាងភាគីទាំងពីរ។»
ក្រោយការប្រយុទ្ធគ្នាដោយកាំភ្លើង ក្រុមប៉ូលិសបានដកថយវិញ។ ប៉ុន្តែលោក Chalerm Yumbangrung មន្ត្រីទទួលបន្ទុកប្រតិបត្តិការសន្តិសុខដែលទទួលអនុវត្តក្រឹត្យប្រកាសអាសន្ន ហើយដែលលោកក៏ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារផងនោះ ថ្លែងថា លោកនឹងជំរុញបន្តផែនការបោសសម្អាតទីតាំងបាតុកម្មនានា។
បាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្តើមកាលពីពាក់កណ្តាលខែមករា នៅក្នុងយុទ្ធនាការរៀបចំដោយក្រុមប្រឹក្សាប្រជាជនសម្រាប់កំណែទម្រង់តាមបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (PDRC) ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ ដែលជាគណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីបង្ខំឲ្យលោកស្រីយីងឡាក់លាលែងពីតំណែង។
ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋាភិបាលថៃបានសម្រេចចិត្តឲ្យមានការបោះឆ្នោតមុនចប់អាណត្តិ កាលពីថ្ងៃទី២ខែកុម្ភៈ ដែលការបោះឆ្នោតនេះត្រូវរំខានខ្លះដោយក្រុម PDRC និងបណ្តាលឲ្យមនុស្សរាប់ពាន់នាក់មិនអាចបោះឆ្នោតបាន។
ឥឡូវនេះ លោកស្រីយីងឡាក់កំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាថ្មីៗទៀតទាក់ទងនឹងការចាត់ចែងរបស់លោកស្រីចំពោះគម្រោងទិញស្រូវមួយ ដែលអ្នករិះគន់ថា មានជាប់ទាក់ទងនឹងអំពើពុករលួយនិងការបាត់បង់លុយរាប់ពាន់លានដុល្លារ។
កាលពីថ្ងៃអង្គារ គណៈកម្មការជាតិប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់ថៃ ហៅកាត់ថា NACC បានចេញសេចក្តីប្រកាសក្រោយពីបានធ្វើការស៊ីបអង្កេត ថានឹងដាក់ពាក្យចោទប្រកាន់ផ្លូវការចំពោះលោកស្រីយីងឡាក់។
លោក Chris Baker អ្នកនិពន្ធនិងជាអ្នកអត្ថាធិប្បាយមួយរូបអំពីនយោបាយប្រទេសថៃ និយាយថា ប្រព័ន្ធតុលាការត្រូវគេរំពឹងថានឹងដើរតួនាទីសំខាន់មួយនៅក្រុងការសម្រេចជោគវាសនារបស់លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
លោកថ្លែងថា៖ «ចំណាត់ការរបស់តុលាការ ជាពិសេសក្នុងករណីប្រឆាំងអំពើពុករលួយចំពោះលោកស្រីយីងឡាក់ រឿងនេះនៅតែមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ហើយទំនងក្លាយជាផ្នែកដ៏សំខាន់នៃដំណាក់កាលចុងក្រោយ។ វាទំនងណាស់ថានឹងមានរូបមន្ត«ទុកមុខឲ្យគ្នា»សម្រាប់ភាគីទាំងសងខាង គឺថាថ្វីបើលោក Suthep បានបរាជ័យហើយក្តី ក៏លោកស្រី Yingluck ក៏ត្រូវដកថយដែរ។ ហើយអ្វីដែលលំបាកនៅពេលនេះគឺត្រូវរករូបមន្តមួយដែលមានលក្ខណៈទុកមុខដូច្នេះព្រមទាំងរូបមន្តខាងផ្លូវច្បាប់ដើម្បីអាចធ្វើដូច្នេះបាន ជាអ្វីដែលស្ថិតក្នុងក្របខណ្ឌរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។»
គណៈកម្មការប្រឆាំងអំពើពុករលួយ បានកោះហៅលោកស្រីយីងឡាក់ឲ្យចូលបង្ហាញខ្លួននៅថ្ងៃទី២៧ខែកុម្ភៈខាងមុខ ដើម្បីទទួលដឹងឮអំពីបទចោទប្រកាន់។ ឯកសារដែលត្រូវបញ្ជូនទៅតុលាការកំពូលនឹងតម្រូវឲ្យលោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រីដកខ្លួនចេញពីភារកិច្ចការងារជានាយរដ្ឋមន្ត្រី ប៉ុន្តែមិនតម្រូវឲ្យលោស្រីលាលែងពីតំណែងទេ រហូតដល់ពេលមានចេញសាលក្រមចុងក្រោយ៕
ប្រែសម្រួលដោយ សឹង សុផាត