ជ័យជម្នះភ្ល្លូកទឹកភ្លូកដីរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងទៅមិនបានធ្វើឱ្យពលរដ្ឋខ្លះក្នុងខេត្តសៀមរាប មានការភ្ញាក់ផ្អើលអ្វីនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋខ្លះទៀតក្នុងខេត្តទេសចរណ៍នេះ បានដាក់មន្ទិលនិងបង្ហាញពីការពិបាកក្នុងការទទួលយកបាននូវចំនួនអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតជាង៨០ភាគរយទៅវិញ។
ខេត្តសៀមរាបមាន ឃុំចំនួន ១០០ ស្រុកចំនួន១១ និងក្រុងចំនួនមួយ ដែលមានការិយាល័យបោះឆ្នោតចំនួន១៤៧៣ការិយាល័យ ហើយមានប្រជាពលរដ្ឋទៅចូលរួមបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងមកនេះប្រមាណជាង៧៨ភាគរយនៃអ្នកដែលមានឈ្មោះនៅក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតចំនួន៥៣៥.៥២១នាក់នៅក្នុងខេត្តនេះ។
សន្លឹកឆ្នោតមិនបានការ មានចំនួនប្រហែលជាង៣ម៉ឺនសន្លឹកពោលគឺប្រមាណជា៧ភាគរយនៃចំនួនសន្លឹកឆ្នោតសរុបទាំងអស់។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់មន្ត្រីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។
លោក រស់ កែវ ដែលកំពុងអង្គុយលើម៉ូតូកង់បីរបស់លោក ដើម្បីរង់ចាំដឹកភ្ញៀវនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប បានអោយដឹងថាលោកឆ្ងល់មែនទែនដែលមានការប្រកាសថាចំនួនអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតមានចំនួនច្រើនបែបនេះ។
កំពុងអង្គុយជុំគ្នាជាមួយមិត្តភ័ក្ដិ២នាក់ផ្សេងទៀត ដែលម្រាមដៃគ្មានស្នាមជ្រលក់ទឹកថ្នាំបោះឆ្នោតនោះ ពលរដ្ឋវ័យ៤០ឆ្នាំរូបនេះបានអោយដឹងថា ក្រុមគ្រួសាររបស់លោកទាំងអស់ មិនបានចូលរួមបោះឆ្នោតនោះទេ ហើយក៏មិនខ្លាចពីការគំរាមកំហែងអ្វីដែរ។
«យើងមើលឃើញភាពជាក់ស្ដែងតិចជាងអាណត្តិមុន តិចជាងចង់ពាក់កណ្ដាលនិយាយទៅព្រោះពីមុនដល់ម៉ោង១ ឬ២អី នៅតែមានអ្នកទៅបោះឆ្នោតឡើងណែន។ ដល់ពេលនេះ ត្រឹមម៉ោង៩ ឬ១០ អស់រលីង នៅទៅម្នាក់ៗ យើងមើលពីអាណត្តិមុន ឬក៏បោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់អីចឹងប្រជាជន អារម្មណ៍របស់គាត់ម្នាក់ៗ សម្រេចថានឹងទៅ តែពេលនេះប្រជាជនធម្មតា អត់ចាប់អារម្មណ៍ចឹង ដូចសឹងតែថាដូចអត់មានការបោះឆ្នោតចឹង»។
ទិដ្ឋភាពដ៏ស្ងប់ស្ងាត់មួយ នៅការិយាល័យបោះឆ្នោតមួយ នៅក្នុងស្រុកជីក្រែង ខេត្តសៀមរាប កាលពីព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨។ (ធីតា វីន/VOA)
ជាមួយគ្នានេះដែរលោក ប៊ុន លី ជាមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ក៏បានអោយដឹងដែរថាការដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឈ្នះបែបនេះគឺពិតជាគ្មានអ្វីដែលគួរអោយភ្ញាក់ផ្អើលនោះទេ តែអ្វីដែលគួរឱ្យងឿងឆ្ងល់នោះ គឺការចូលរួមបោះឆ្នោតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានចំនួនច្រើនមិនគួរអោយជឿ។
លោក ប៊ុន លី បានអោយដឹងបន្ថែមថា ទោះបីជាការប្រកាសពីចំនួនដ៏ច្រើននៃអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតក៏ដោយ ក៏សន្លឹកឆ្នោតឥតបានការ គឺសុទ្ធតែជាអ្វីដែលពិបាកទទួលយកបានណាស់។
«និយាយទៅបើជាលទ្ធផលដែលខាងគណបក្សកាន់អំណាចគាត់ឈ្នះហ្នឹង លទ្ធផលអត់មានការភ្ញាក់ផ្អើលទេ។ នេះចំនួនដែលភាគរយអ្នកដែលទៅចូលរួមបោះឆ្នោតហ្នឹង យើងមានការភ្ញាក់ផ្អើលចឹង បើតាមយើងសង្កេតមើលចំនួនវាមិនដល់ហ្នឹងទេ»។
ចំណែក លោក សាន់ នី ជាប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅខេត្តសៀមរាបបានអះអាងដែរថា តាមការអង្កេតរបស់លោក នៅថ្ងៃបោះឆ្នោត មិនតិចជាង១០ការិយាល័យតាំងពីព្រឹកព្រលឹមរហូតដល់ម៉ោងបិទនៃការបោះឆ្នោត ប្រជាពលរដ្ឋដែលចូលរួម មានចំនួនតិចហួសពីការនឹកស្មាន។
លោកបានបញ្ជាក់ថាការប្រកាសរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតអំពីចំនួនអ្នកចូលរួមការបោះឆ្នោតនិងការពិតដែលលោកបានឃើញផ្ទាល់ភ្នែក ហាក់ដូចជាខុសគ្នាឆ្ងាយ។
«ចឹងតាមការកត់សំគាល់របស់ខ្ញុំក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនខ្ញុំធ្លាប់ជួប គាត់សម្តែងការងឿងឆ្ងល់ថាការបោះឆ្នោតលើកនេះ វាហាក់ដូចជាមានសភាពស្ងប់ស្ងាត់ខ្លាំងបើប្រៀបធៀបទៅនឹងអាណត្តិមុនៗ បន្ទាប់ពីបានឮដំណឹងអំពីលទ្ធផលរបស់ គ ជ ប ចំពោះភាគរយនៃអ្នកទៅបោះឆ្នោតវាហាក់ដូចជាមិនសមតុល្យឬតុល្យភាពជាមួយនឹងសភាពពិតដែលយើងមើលឃើញនឹងភ្នែក»។
ប្រជាពលរដ្ឋដែលប្រកបមុខរបររស់នៅលក់ដូរនៅមុខមណ្ឌលបោះឆ្នោតមួយចំនួនសុទ្ធតែបានអោយដឹង ស្រដៀងៗគ្នាថាអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតលើកនេះ ពិតជាមិនមានភាពអ៊ូអរដូចឆ្នាំកន្លងមកនោះទេ។
លោក ឃុន សាវឿន ប្រធានគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានប្រចាំខេត្តសៀមរាប បានសំដែងការមិនទទួលស្គាល់ពីចំនួនអ្នកទៅចូលរួមបោះឆ្នោតដូចជាប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនផងដែរ។
លោកបានបន្ថែមថាការបោះឆ្នោតនេះ ហាក់ដូចជាពិបាកទទួលយកទាំងចំនួនអ្នកចូលរួម ទាំងនីតិវិធីនៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោតជាដើម។
«អ្នកដែលចេញទៅវាអត់បានដូចអ្វីដែលគេប្រកាស សូម្បីតែប្រជាជន និងយើងមើលឃើញជាក់ស្ដែង ហើយខ្ញុំក៏ជិះដើរមើលខ្លួនឯងទៅ ក៏ឃើញថាវាអត់ដល់៧៨ភាគរយហ្នឹងទេ។ ចឹងបានជាគ្មានការភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះលទ្ធផលហ្នឹងណា»។
នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប តាមការសង្កេតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបានអះអាងថាចំនួនអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតនៅចន្លោះម៉ោង៧ព្រឹកដល់ម៉ោង១០ព្រឹកមានចំនួនច្រើនសមល្មម តែចាប់ពីនោះមក មានសភាពស្ងប់ស្ងាត់ ហើយស្ទើរគ្រប់តំបន់នៅក្នុងខេត្តសៀមរាបមានភ្លៀង ធ្លាក់ចាប់ពីម៉ោង១រសៀលរហូតដល់ល្ងាច។
នៅវេលាម៉ោងត្រឹម១១ថ្ងៃត្រង់ក្នុងថ្ងៃបោះឆ្នោត គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បានប្រកាសអោយដឹងថាប្រជាពលរដ្ឋដែលមកចូលរួមបោះឆ្នោតនៅខេត្តសៀមរាប មានចំនួន៥៥ភាគរយ។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យម្នាក់របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានអោយដឹងថា ទាំងចំនួនអ្នកទៅចូលរួមបោះឆ្នោត ទាំងលទ្ធផលបោះឆ្នោត ធ្វើឡើងក្រោមការត្រួតពិនិត្យយ៉ាងច្បាស់លាស់ពីអ្នកសង្កេតការណ៍ជាតិ អន្តរជាតិនិងក្រុមអ្នកនយោបាយដែលបានចូលរួមប្រកួតប្រជែង។
លោកបានបញ្ជាក់ថាការយល់ឃើញរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួននោះគឺគ្រាន់តែជាសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិអត្តនោម័តិរបស់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។
«ការមានមតិរបស់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ វាគ្រាន់តែជាការយល់ឃើញឯកជនរបស់គាត់ទេ។ បញ្ហាសំខាន់ គេផ្អែកទៅលើចំនួនតួលេខសន្លឹកឆ្នោតដែលបានបោះនៅក្នុងហឹបឆ្នោត»។
ទោះបីជាការបោះឆ្នោតដ៏ចម្រូងចម្រាសកាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងទៅ ដែលមានការប្រទាញប្រទង់គ្នារបស់អ្នកនយោបាយក្នុងការអំពាវនាវអោយប្រជាពលរដ្ឋទៅចូលរួមបោះឆ្នោតអោយបានច្រើននិងការធ្វើពហិការមិនចូលរួមបោះឆ្នោតយ៉ាងណាក៏ដោយ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានប្រកាសលទ្ធផលបឋមថាអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោត មានប្រមាណជាង៨០ភាគរយនៅទូទាំងប្រទេស។
នៅក្នុងកម្មវិធី «Hello VOA» ពិសេសរបស់សំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីរាត្រីថ្ងៃពុធកន្លងទៅ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិ ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថាលោកមិនអាចទទួលយកបាននូវតួលេខនៃចំនួនពលរដ្ឋដែលចេញមកអ្នកបោះឆ្នោតជាង៨០ភាគរយទូទាំងប្រទេសនោះទេ ដោយលោកហៅចំនួននោះគឺជា «ចំនួនក្លែងក្លាយ»។
លោក មាស នី អ្នកសិក្សាពីការអភិវឌ្ឍសង្គម និងជាអ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យ បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់VOAថាចំនួនអ្នកទៅចូលរួមបោះឆ្នោតនិងសន្លឹកឆ្នោតឥតបានការគឺស្ថិតនៅក្នុងភាពស្រពិចស្រពិលនៅឡើយ។
«សម្រាប់ទិន្នន័យនៃចំនួនអ្នកទៅចូលរួមបោះឆ្នោត ចំនួនប៉ុន្មាន ហើយសន្លឹកឆ្នោតមិនបានការប៉ុន្មាននោះ យើងមានការពិបាកបន្តិច ក្នុងការផ្ដល់ជំនឿទៅលើទិន្នន័យហ្នឹង មិនមែនមានន័យថាគ ជ ប ហ្នឹងមិនឯករាជ្យទេ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារយើងបាត់នូវអ្នកសង្កេតការណ៍ដែលឯករាជ្យដែលអាចអោយយើងទុកចិត្តថាអ្វីដែលចំនួនគេអោយជាចំនួនពិតប្រាកដ។ អញ្ចឹងធ្វើអោយការប្រកាសនូវទិន្នន័យ វាស្ថិតក្នុងភាពស្រពិចស្រពិលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលពិបាកនឹងជឿយក»។
ក៏ប៉ុន្តែទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជុំវិញការរិះគន់ទាំងនេះ លោក នឹម វ៉ាន់សំ ប្រធានគណៈកម្មាធិការខេត្តរៀបចំការបោះឆ្នោតប្រចាំខេត្តសៀមរាប បានអោយដឹងថាការប្រកាសចំនួនអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតនិងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតគឺធ្វើឡើងដោយភាពសុក្រឹត និងមានភស្តុតាងសន្លឹកឆ្នោតអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតត្រឹមត្រូវ។
«ខ្ញុំកាន់ការងារនេះយូរហើយ មិនដែលធ្វើចឹងកើតទេ បានប៉ុនណាគឺប៉ុណ្ណឹងហើយ។ បើអ្នកសង្កេតការណ៍ គេនៅមើលរបស់គេដែរ ពីព្រោះមិនអាចបំផ្លើសការពិតបានទេ។ សន្លឹកឆ្នោតកាន់នៅហ្នឹងដៃ ហើយបើកមើលអោយរាប់ទាំងអស់គ្នាបានការប៉ុន្មាន មិនបានការប៉ុន្មាន តាមដំណើរការជាក់ស្ដែង ឃើញប៉ុណ្ណាថាប៉ុណ្ណឹង។ ត្រូវតែមានសង្ឃឹមថាកុំអោយចេះតែថាគេមានចេតនាបន្លំ ដូច្នេះត្រូវមានការជឿជាក់លើ គ.ជ.ប ចាត់ចែងលើរឿងនេះផង»។
ខេត្តសៀមរាបមាន៦អាសនៈ ហើយមានគណបក្សនយោបាយចំនួន១៨ បានចូលរួមការប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៦នៅថ្ងៃអាទិត្យកន្លងមកនេះ ។
ការប្រកាសជាបឋមក្រៅផ្លូវការរបស់គណៈកម្មាធិការខេត្តរៀបចំការបោះឆ្នោតប្រចាំខេត្តសៀមរាប បានអោយដឹងថាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទំនងគ្រប់គ្រងអាសនៈទាំងអស់នៅក្នុងខេត្តនេះ។
ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៥កាលពីឆ្នាំ ២០១៣ មានអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតប្រមាណជាង៦៨ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ហើយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានគេរំលាយនោះទទួលបាន២អាសនៈ ចំណែកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបាន៤អាសនៈ។
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី៣កន្លងទៅនៅខេត្តសៀមរាបនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានទទួលជោគជ័យចំនួន៩៨ឃុំ ហើយ ២ឃុំបានទៅលើគណបក្ស សម រង្ស៊ី ដែលបន្ទាប់មករួមបញ្ចូលជាមួយគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ដើម្បីបង្កើតជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ក្រុមប្រឹក្សា ឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី៤កន្លងទៅ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានគេរំលាយនោះ បានឈ្នះការប្រកួតប្រជែងនេះរហូតទទួលបាន៥៦សង្កាត់ ក្នុងចំណោម ឃុំ-សង្កាត់ចំនួន១០០នៃខេត្តសៀមរាប។ ចំណែកឯគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបានត្រឹមតែ៤៤ សង្កាត់តែប៉ុណ្ណោះ៕