គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបាននិយាយថា ខ្លួនទទួលបានអាសនៈទាំងអស់នៅក្នុងរដ្ឋសភាជាតិ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតដែលរងការរិះគន់ពីសំណាក់ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សថា ជាការបោះឆ្នោតដ៏គួរឲ្យអាម៉ាស ពីព្រោះគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំត្រូវបានរារាំងមិនឲ្យចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ។
តួលេខរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បង្ហាញថា មានអ្នកបោះឆ្នោតជាច្រើន បានគូសធ្វើឲ្យសន្លឹកឆ្នោតរបស់ពួកគេក្លាយជាសន្លឹកឆ្នោតមិនបានការ បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលបានគំរាមកំហែងដល់អ្នកទាំងឡាយណាដែលមានបំណងប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ពួកគេ ធ្វើពហិការមិនចូលរួមការបោះឆ្នោត។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បាននិយាយថា៖
«ខ្ញុំមិនទាន់អាចបញ្ជាក់បានពីតួលេខជាផ្លូវការនៅឡើយទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំអាចនិយាយបានថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងទទួលបានអាសនៈភាគច្រើននៅក្នុងសភាជាតិ។ នេះជាតួនាទីរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ក្នុងការប្រកាសអំពីចំនួនអាសនៈដែលគណបក្សនីមួយៗទទួលបាន។ ដូច្នេះខ្ញុំមិនអាចដើរតួនាទីជំនួសគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានទេ»។
នៅពេលដែល VOA សួរថា តើលោកយល់ថា លទ្ធផលនេះបង្ហាញឲ្យឃើញពីភាពមិនស្របច្បាប់នៃការបោះឆ្នោតទេ លោក សុខ ឥសាន បាននិយាយថា គណបក្សរបស់លោក មិនបានយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការរិះគន់ទាំងនេះទេ។
លោកបានបន្តទៀតថា៖
«លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនេះបង្ហាញថាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាកំពុងមានដំណើរការល្អ ហើយប្រជាពលរដ្ឋបានប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ពួកគេក្នុងការសម្រេចជោគវាសនារបស់ប្រទេសខ្លួន»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្មីៗនេះបានប្រកាសពីការដឹកនាំប្រទេសបន្តក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំទៀត បន្ថែមទៅលើការគ្រប់គ្រងប្រទេសរបស់លោករយៈពេល ៣៣ឆ្នាំកន្លងមក។ គណបក្សចំនួន ១៩ផ្សេងទៀត ដែលបានចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ បានទទួលសំឡេងគាំទ្រតិចតួចតែប៉ុណ្ណោះ។
តួលេខរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឲ្យដឹងថា សន្លឹកឆ្នោតមិនបានការ មានចំនួន ៩,១១% ហើយគណបក្សរាជានិយម ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិចទទួលបានការគាំទ្រចំនួន ៥,៨២%។
ទិន្នន័យនេះមិនស្របគ្នាទៅនឹងទិន្នន័យបឋមរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលបានចេញផ្សាយកាលពីព្រឹកថ្ងៃច័ន្ទនេះឡើយ ដែលបានបង្ហាញថាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងទទួលបានអាសនៈទាំងអស់ ក៏ប៉ុន្តែសន្លឹកឆ្នោតមិនបានការ មានចំនួនតែ ៨,៥៧%តែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ឌឹម សុវណ្ណារុំ អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបាននិយាយថា៖
«មកដល់ពេលនេះ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មិនទាន់ចេញផ្សាយលទ្ធផលជាផ្លូវការណាមួយនៅឡើយទេ ពីព្រោះយើងនៅរង់ចាំទទួលលទ្ធផលពីមណ្ឌលបោះឆ្នោតចំនួន ៨ទៀតនៅឡើយ»។
បើទោះបីជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ គេសង្កេតឃើញថា ចំនួនសន្លឹកឆ្នោតមិនបានការមានចំនួនច្រើនដូចដែលគេរំពឹងទុក។
គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដែលជាគូប្រជែងពិតប្រាកដរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងការបោះឆ្នោត ត្រូវបានរំលាយ ហើយលោក កឹម សុខា ដែលជាមេដឹកនាំគណបក្សនេះ ត្រូវបានឃុំឃាំងក្នុងពន្ធនាគារ ក្រោមការចោទប្រកាន់ថា បានឃុបឃិតជាមួយបរទេសក្នុងការព្យាយាមផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។
គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដែលស្ទើរតែបានទទួលជ័យជំនះលើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីអាណត្តិមុន បានបង្កើតយុទ្ធនាការមួយដែលមាន ឈ្មោះថា «យុទ្ធនាការម្រាមដៃស្អាត» ដោយអំពាវនាវមិនឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ។
ជាការឆ្លើយនឹងយុទ្ធនាការនេះ រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានចាត់វិធានការដោយដាក់ទោសដល់ជនណាដែលហ៊ានផ្សព្វផ្សាយយុទ្ធនាការម្រាមដៃស្អាតនេះ។
រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក បានហៅការបោះឆ្នោតនេះថាមិនមានភាពត្រឹមត្រូវ និងមិនយុត្តិធម៌ឡើយ ហើយបាននិយាយថា សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងពិចារណាការដាក់ទណ្ឌកម្ម ដោយរួមមានទាំងការរឹតត្បិតទិដ្ឋាការបន្ថែមទៀតទៅមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្នុងជួរដ្ឋាភិបាលនេះ។
កាលពីសប្តាហ៍មុន សភាសហរដ្ឋអាមេរិក បានអនុម័តទៅលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ដែលស្នើសុំឲ្យមានការដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើជនស្និទ្ធនឹងលោក ហ៊ុន សែន ដោយរួមមានទាំងកូនៗ និងសមាជិកគ្រួសាររបស់លោកផងដែរ ដែលនេះជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការដឹកនាំប្រទេសបែបផ្តាច់ការ។
សហរដ្ឋអាមេរិក សហគមន៍អឺរ៉ុប ប្រទេសជប៉ុន កាណាដា និងប្រទេសអូស្រ្តាលី មិនបានបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍ឲ្យទៅចូលរួមសង្កេតការណ៍ការបោះឆ្នោតនេះឡើយ។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានរំពឹងលើអ្នកសង្កេតការណ៍មកពីប្រទេសផ្សេងទៀតទៅវិញ ដូចជាប្រទេសចិន អ៊ីរ៉ាក់ និងរុស្ស៊ី ព្រមទាំងអ្នកសង្កេតការណ៍លក្ខណៈបុគ្គលផងដែរ ដើម្បីបញ្ជាក់អំពីភាពស្របច្បាប់នៃការបោះឆ្នោតនេះ ។
អ្នកសង្កេតការណ៍មួយចំនួន ក្នុងចំណោមអ្នកសង្កេតការណ៍ទាំងអស់ចំនួន ៥៣៩នាក់ បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានក្រោយពីការបិទមណ្ឌលបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា សន្លឹកឆ្នោតស្ទើរតែទាំងអស់គូសសញ្ញាបង្ហាញការយល់ព្រម។
ពួកគេមិនបានឆ្លើយតបនឹងសំណួរអំពីបញ្ហាមួយចំនួនដូចជា ការហាមឃាត់គណបក្សប្រឆាំងមិនឲ្យចូលរួម ការបិទគេហទំព័រព័ត៌មាននៅមុនការបោះឆ្នោត ឬ ការគំរាមកំហែងប្រជាពលរដ្ឋដែលមានបំណងធ្វើពហិការ មិនចូលរួមការបោះឆ្នោតជាដើម។
លោក Jonh McAuliff នាយកប្រតិបត្តិ នៃ អង្គការ Fund For Reconciliation and Development គឺជាអ្នកសង្កេតការណ៍តែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលហ៊ាននិយាយថា បរិបទនៃការបោះឆ្នោតនេះគឺមិនមានភាពសុក្រិត្យនោះទេ។
លោក Jonh McAuliff បានបន្តទៀតថា៖
«ខ្ញុំបានកត់សម្គាល់យ៉ាងច្បាស់ក្នុងអំឡុងពេលនៃការរាប់សន្លឹកឆ្នោតថា សន្លឹកឆ្នោតមិនបានការគឺមានចំនួនច្រើនលើសលប់ ដែលមានយ៉ាងហោចណាស់ ២០ % នៅមណ្ឌលបោះឆ្នោតទាំងអស់។ នៅមណ្ឌលបោះឆ្នោតមួយកន្លែង ដែលយើងបានចុះទៅមើល មានសន្លឹកឆ្នោតមិនបានការប្រហែល ៣៥% ដែលសន្លឹកឆ្នោតមិនបានការនេះមានលំដាប់ទី ២ បន្ទាប់ពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា»៕
ប្រែសម្រួលដោយ ឆេង ចន្នី
