បច្ចុប្បន្ននេះកម្ពុជាមិនទាន់មានការសិក្សាណាស្តីអំពីប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរិមាដែលអាចទទួលយកបានដោយភាគីទាំងសងខាងទេ។ នេះបើតាមសម្តីរបស់លោក សុខ ឡោ ដែលបច្ចុប្បន្នជានិស្សិតអនុបណ្ឌិច្បាប់នៃសាកលវិទ្យាល័យ Harvard សហរដ្ឋអាមេរិក ថ្លែងនៅក្នុងកម្មវិធីសំឡេងជំនាន់ថ្មីរបស់វីអូអេកាលពីយប់ថ្ងៃច័ន្ទ ទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៤។ (ចុចស្តាប់កម្មវិធីទាំងស្រុង)
លោកថ្លែងថា៖ «យើងត្រូវមានការសិក្សាមួយដែលទទួលស្គាល់ដោយភាគីទាំងសងខាងដើម្បីកំណត់មើលថា តើកម្រិតត្រឹមណាដែលជាកម្រិតដែលអាចទទួលយកបាន។ ហើយការសិក្សានោះគួរតែដាក់កង្វល់ទាំងអស់របស់ភាគីទាំងអស់នៅលើតុ។ ឧទាហរណ៍ទី១ ទាក់ទងនឹងលទ្ធភាពនៃការផលិត។ ទី២តើមានគិតអំពីការប្រកួតប្រជែងក្នុងទីផ្សារតំបន់ឬទីផ្សារអន្តរជាតិដែរឬទេ។ បន្ទាប់មកថា តើមានដែលគិតអំពីថ្លៃចាយវាយរបស់កម្មករដែរឬទេ។ និងប្រាក់ចំណេញរបស់អ្នកវិនិយោគត្រូវបានយកមកគិតក្នុងកម្រិតណា?»។
Your browser doesn’t support HTML5
ការកែលម្អស្ថិរភាពទំនាក់ទំនងវិជ្ជាជីវៈសម្រាប់ការរីកចម្រើនរួមគ្នារបស់កម្ពុជា
លោក សុខ ឡោ បានថ្លែងនៅក្នុងកម្មវិធីសំឡេងជំនាន់ថ្មីថា ផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្រ្តក្នុងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនិងជំរុញឲ្យមានការរីកចម្រើន គឺការព្យាយាមលើកទឹកចិត្តវិនិយោគិនបរទេសឲ្យចូលមកវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេស។ ថ្លែងនៅក្នុងកម្មវិធីសំឡេងជំនាន់ថ្មីរបស់វីអូអេ លោក សុខ ឡោ បញ្ជាក់ថា កត្តាសំខាន់មួយសម្រាប់ទាក់ទាញវិនិយោគិនបរទេសឲ្យចូលមកកម្ពុជានោះគឺ តម្លៃកម្លាំងពលកម្មកម្ពុជានៅមានតម្លៃទាបបើប្រៀបធៀបនឹងប្រទេសផ្សេងៗ។ តម្លៃទាបនៃពលកម្មក្នុងវិស័យកាត់ដេរបានទាក់ទាញវិនិយោគ។ លោកថា វិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់និងសែ្បកជើងបានផ្តល់ការងារបានប្រមាណ៦សែននាក់។
លោក សុខ ឡោ និយាយថា អស្ថិរភាពនៃទំនាក់ទំនងវិជ្ជាជីវៈរវាងសហជីពនិងនិយោជកបណ្តាលមកពីការពិភាក្សាដែលមានភាពចម្រូងចម្រាសលើកម្រិតប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាក្នុងវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់និងដេរស្បែកជើង ការបំពានបទដ្ឋានការងារ និងកូដកម្មខុសច្បាប់ ដែលមិនត្រឹមតែរំខានដល់វិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់និងស្បែកជើងប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងជះឥទ្ធិពលជាអវិជ្ជមានដល់វិស័យឧស្សាហកម្មផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងប្រទេស។
លោក សុខ ឡោ បានបា្រប់កម្មវិធីសំឡេងជំនាន់ថ្មីថា ទំនាក់ទំនងវិជ្ជាជីវៈគឺជាបញ្ហាស្មុគ្រស្មាញ តែចំបាច់ត្រូវយកមកពិភាក្សាដើម្បីដោះស្រាយវិវាទ។
លោក សុខ ឡោ បញ្ជាក់ថា ការចរចាប្រចាំឆ្នាំស្តីអំពីប្រាក់ឈ្នួលមានចំណុចវិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមាន។
«វាអាចបើកឱកាសឲ្យខាងកម្មករបានប្រាក់ខែឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ តែដោយសារតែប្រព័ន្ធរបស់យើងអត់មានស្តង់ដាច្បាស់លាស់សម្រាប់ការចរចា ពេលចរចាម្តងៗ ភាគីទាំងសងខាងភ័យទាំងអស់គ្នា។ ភ័យនោះគឺថា តើការចរចានោះអាចនាំឲ្យមានការតវ៉ាតាមផ្លូវថ្នល់ដែលនាំឲ្យស្ទះសង្វាក់ផលិតកម្ម»។
លោក សុខ ឡោ ថ្លែងថា ជាទូទៅការដោះស្រាយវិវាទរបស់ក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្តាលត្រូវបានទទួលស្គាល់ច្រើននិងមានការគោរពប្រព័ន្ធនៃស្ថាប័ននេះ។ លោក សុខ ឡោ ថា ឆ្នាំ២០១៤នេះ ក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្តាលទទួលបានជិត៣០០សំណុំរឿងហើយ ដែលតួលេខនេះបញ្ជាក់ថា មានការអនុវត្តនិងប្រើប្រាស់សេវារបស់ក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្តាលច្រើនសម្រាប់ដោះសា្រយវិវាទ៕