ក្រុមកូដករនៅក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ស្នើទៅអាជ្ញាធរ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធឱ្យចាត់វិធានការច្បាប់លើកងកម្លាំងអាជ្ញាធរ ជាពិសេសក្រុមស្លៀកពាក់ស៊ីវិល ដែលត្រូវពួកគាត់ចោទថា បានប្រើប្រាស់ហិង្សាទៅលើពួកគាត់នៅអំឡុងពេលចេញធ្វើកូដកម្មទាមទារឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជួយរកដំណោះស្រាយ ដើម្បីបញ្ចប់វិវាទការងារដែលមានអាយុកាលជិតមួយឆ្នាំជាមួយក្រុមហ៊ុន។
កម្មករនិយោជិតឬអតីតបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ រាប់រយនាក់បានចេញធ្វើកូដកម្មនៅមុខទីតាំងប្រតិបត្តិការល្បែងស៊ីសងឬកាស៊ីណូរបស់ក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ កាលពីអំឡុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនដែលជាសាខារបស់ក្រុមហ៊ុនNagaCorpនៅទីក្រុងហុងកុង ត្រូវបានអ្នកសហជីពចោទថា បានបណ្តេញបុគ្គលិកជាង១.៣០០នាក់ទាំងបង្ខំចេញពីការងារក្រោមហេតុផលខាតបង់ចំណូលដោយសារវិបត្តិជំងឺឆ្លងកូវីដ១៩។
គិតចាប់តាំងពីធ្នូនោះមក កូដកម្មនៅបន្ត ប៉ុន្តែត្រូវបានអាក់ខានពេលខ្លះ ដោយសារកូដករបានប្រឈមមុខនឹងការអនុវត្តវិធានការតឹងរ៉ឹងរបស់អាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩។
កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី១៣ខែមីនា ក្រុមកូដករបានចេញធ្វើកូដកម្មជាសាធារណៈសាជាថ្មីទៀត ទាមទារឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជួយពន្លឿនក្នុងការរកដំណោះស្រាយវិវាទការងារនេះ។ កូដករមួយចំនួន និយាយថា ពួកគាត់ចង់ឱ្យមានការដោះលែងតំណាងដែលកំពុងជាប់ឃុំទាំង១១នាក់ ដើម្បីអាចមានលទ្ធភាពមកចរចាជាមួយយថៅកែក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍។
ប៉ុន្តែកូដកម្មត្រូវបានបង្ក្រាបដោយអាជ្ញាធរនៅចំណុចសួនវត្តបទុមវត្តី ដោយកូដករត្រូវបានរុញឱ្យឡើងឡានក្រុងធ្វើដំណើរទៅកាន់មណ្ឌលចត្តាឡីស័កក្នុងខណ្ឌព្រែកព្នៅ។ ស្របពេលគ្នាជាមួយគ្នានោះ កូដករអះអាងថា ជនស៊ីវិលបានប្រើហិង្សាលើពួកគាត់ ខណៈសមត្ថកិច្ចមិនអើពើនឹងការបង្កហិង្សានោះ។ នេះបើតាមកូដករមួយចំនួនដែលបានប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទនេះ និងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សហជីពនៅក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍។
កញ្ញា សុខ ថាវុធ អាយុ ៣៣ឆ្នាំជាកូដករនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ម្នាក់ ដែលបានចូលរួមធ្វើកូដកម្មកាលពីម្សិលម៉ិញ បានប្រាប់វីអូអេថា ពេលក្រុមកូដករដើរសំដៅមកឡានក្រុងតាមការស្នើសុំរបស់អាជ្ញាធរ ស្រាប់តែមានបុរសម្នាក់ស្លៀកពាក់ស៊ីវិល ប៉ុនប៉ងឆក់យកទូរសព្ទ និងចាប់ទាញកអាវរបស់កញ្ញា រួចបោកផ្ទប់ទៅនឹងថ្នល់។ កញ្ញាចាត់ទុកទង្វើនេះជារឿងអយុត្តិធម៌ខ្លាំងណាស់ចំពោះក្រុមកូដករ។
កញ្ញានិយាយថា៖ «អ៊ីចឹងពេលដែលអាជ្ញាធរមកហ៊ុមព័ទ្ធ គឺស្រាក់ដៃគ្នា បន្ទាប់មកមានក្រុមស៊ីវិលម្នាក់ គឺមកឆក់ទូរសព្ទពីដៃយើង ប៉ុន្តែគ្រាន់ថាខ្ញុំចាប់ទូរស័ព្ទហ្នឹងជាប់។ ...[ហើយ] ខ្ញុំពាក់អាចក្រៅមានមួក ដល់ហើយគេក្របូចអាវមានមួកហ្នឹង ទាញអូសកយើងដូចសត្វធាតុ អ៊ីចឹងយកទៅបោកលើថ្នល់កៅស៊ូយើងហ្នឹង។ មិនមែនថារុញយើងចូលឡាន[ក្រុង]ទេ គឺបោកយើងនៅថ្នល់តែម្តង។ ហ្នឹងជនស៊ីវិលហ្នឹង ក៏ថតបានមុខដែរ»។
កញ្ញារំឭកឡើងវិញថា ក្រុមជនស្លៀកពាក់ស៊ីវិលដែលបានប្រើហិង្សានោះ មានគ្នាជាច្រើននាក់ និងតែងតែបង្ហាញមុខនៅពេលដែលសមត្ថកិច្ចចុះមករារាំងក្រុមកូដករ ពេលចេញធ្វើកូដកម្មម្តងៗ។
កញ្ញា សុខ ថាវុធ ប្រាប់វីអូអេបន្ថែមថា៖ «យើងរំពឹងថាអាជ្ញាធរ ជួយប្រជាពលរដ្ឋ ការពារប្រជាពលរដ្ឋ ពីព្រោះគាត់ស៊ីប្រាក់ខែរដ្ឋ អ៊ីចឹង គាត់ត្រូវតែការពារប្រជាពលរដ្ឋ តែអានេះ អត់ទេ គឺគាត់ប្រើអំពើហិង្សាមកលើពួកខ្ញុំហ្មង។ ហើយឱ្យខ្ញុំទៅទុកចិត្តអាជ្ញាធរអីទៀត បើនិយាយពីអារម្មណ៍ឈឺចាប់ហ្មង»។
ចំណែកកូដករម្នាក់ទៀត គឺកញ្ញា ឯក ស្រីមុំ អាយុ៣៨ឆ្នាំ បាននិយាយថា កញ្ញាបានរងការប្រើហិង្សាពីជនស៊ីវិលមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណផងដែរ នៅពេលកំពុងចូលរួមកូដកម្មកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។
កញ្ញា ឯក ស្រីមុំ ថ្លែងថា៖ «រូបខ្ញុំផ្ទាល់ខ្ញុំដើរទៅដល់មុខឡានហើយហ្នឹង ក៏ស្រាប់តែឃើញមានជនស៊ីវិល ក៏រត់ចូលមកក្រុមកូដករពួកខ្ញុំ ហើយគាត់ចាប់ក្របួចក[អាវ]គ្នាខ្ញុំម្នាក់ ដែលគាត់ជាស្រ្តី។ ក្របួចកអាវទាញហ្មង ដល់ទាញអ៊ីចឹង ខ្ញុំក៏ទៅទាញដៃម្នាក់ជនស៊ីវិលហ្នឹងចេញ [ព្រោះ]វាអត់ត្រូវទេ ដែលប្រើអំពើហិង្សាលើពួកខ្ញុំ អត់ត្រូវសោះ អ៊ីចឹងគាត់អូសទាំងខ្ញុំទៅអូសហើយគាត់ច្រានខ្ញុំមួយទំហឹងតែម្តង ដួលទៅលើផ្លូវជាតិនៅជិតសួនវត្តបទុមហ្នឹង។ ដួលទៅវាប៉ះមួយចំហៀងខ្លួនខាងស្តាំ មិនធ្ងន់ទេ ប៉ុន្តែវាមានជាំដោយកន្លែងដែរ»។
ដោយឡែក សហជីពទ្រទ្រង់សិទ្ធិការងារបុគ្គលិកកម្មករខ្មែរនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ ក៏បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោសទៅលើកម្លាំងអាជ្ញាធរ ក៏ដូចជាក្រុមជនស្លៀកពាក់ស៊ីវិលគ្មានក្របខណ្ឌច្បាស់លាស់ ដែលបានប្រើអំពើហិង្សាមកលើក្រុមកូដករ និងបានអំពាវនាវឱ្យក្រសួងនិងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធចាត់ការផ្លូវច្បាប់លើទង្វើ និងការប្រើហិង្សាទាំងនោះ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីស្ថានភាពនៃការធ្វើកូដកម្មរបស់កម្មករនិយោជិតនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ ចុះថ្ងៃទី១៣ខែមីនាបានលើកឡើងតាមន័យដើមថា៖
«យើងខ្ញុំសូមស្នើឱ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធ និងក្រសួងកិច្ចការនារី មានចំណាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់ទៅលើកងកម្លាំងអាជ្ញាធរ និងស្វែងរកមុខក្រុមជនស្លៀកពាក់ស៊ីវិលដែលគ្មានក្របខណ្ឌច្បាស់លាស់ ដែលបានចុះមកចាប់ខ្លួនរារាំង បំបិទសិទ្ធិក្នុងការតវ៉ាទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពការងារ និងការប្រើប្រាស់សិទ្ធិសហជីព ដោយប្រើអំពើហិង្សាមកលើក្រុមកូដករដែលកំពុងធ្វើកូដកម្ម មកប្រឈមមុខជាមួយផ្លូវច្បាប់»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់កម្មករនិយោជិតនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៏ បានចោទសួរទៅអាជ្ញាធរថា ៖ «ការចាប់ខ្លួនក្រុមកូដករពីសំណាក់កងកម្លាំងអាជ្ញាធរក្រុង ហើយយកទៅធ្វើតេស្តយកសំណាកនេះ តើវាពិតជាការព្រួយបារម្ភពីសុខទុក្ខរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ឬក៏ប្រើលេសនេះ ដើម្បីបិទសិទ្ធិពលរដ្ឋ ក្នុងការជួបជុំធ្វើកូដកម្មជាមួយក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍?»។
វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ លោក កើត ឆែ និងអ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញលោក ម៉េត មាសភក្តី គិតត្រឹមថ្ងៃចន្ទនេះ។ វីអូអេក៏មិនទាន់ទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោក ហេង សួរ បានដែរនៅថ្ងៃចន្ទនេះ។
នាយករងទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត យល់ថា ជម្លោះការងារក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍នេះបានធ្វើឃ្លាតឆ្ងាយពីបន្ទាត់ព្រំដែនពីទំនាស់រវាងថៅកែ និងកម្មនិយោជិត ទៅជាវិវាទរវាងអាជ្ញាធរជាមួយក្រុមកូដករនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ទៅវិញ។
បើតាម លោក អំ សំអាត បុគ្គលិកអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកសារព័ត៌មាន ក៏ត្រូវបានអាជ្ញាធរហាមឃាត់មិនឱ្យផ្តិតរូបភាព ឬចូលទៅទីតាំងធ្វើកូដកម្មផងដែរ។ លោកបន្តថា អាជ្ញាធរត្រូវតែស្វែងរកដំណោះស្រាយ ការសម្របសម្រួល ការជំរុញ អន្តរាគមន៍យ៉ាងណា ឱ្យមានការដោះស្រាយបញ្ចប់វិវាទការងារមួយនេះ ដើម្បីកុំឱ្យក្លាយទៅជាការរំលោភសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ។
លោកប្រាប់វីអូអេយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ឥឡូវឃើញថាមានការរិះគន់ តាំងពីសហគមន៍ជាតិ ក៏ដូចអន្តរជាតិ ហើយថ្មីៗ[នេះ] យើងឃើញថាប្រធានឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សក៏រិះគន់អំពី ការប្រើប្រាស់ ឬការទប់ស្កាត់ទៅលើក្រុមកូដករណាហ្គាវើលដ៍ហ្នឹងដែរ អ៊ីចឹងវាកាន់តែធំទៅៗ។ អ៊ីចឹង យើងជាអង្គការសង្គមស៊ីវិលយើងចង់ឃើញថា រួមគ្នាធ្វើម៉េច ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាវិវាទការងារហ្នឹងដើម្បីឱ្យឆាប់ចប់ទៅ អ៊ីចឹងវាអស់ហើយរឿងកូដករ កូដកម្មអីបន្តទៀត គិតថាវាមិនមានទេ។ បើមិនអ៊ីចឹងទេបញ្ហាវិវាទការងារ វាក្លាយទៅជាការរំលោភលើសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋទៅវិញហើយ»។
គួររំឭកផងដែរថា នៅក្នុងការចេញតវ៉ារបស់កម្មករនិយោជិតឬអតីតបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍កន្លងមកនោះមានថ្នាក់ដឹកនាំនិងសកម្មជនសហជីពយ៉ាងហោចណាស់១១នាក់ ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់ពីបទញុះញង់និងការបំពានវិធានការសុខាភិបាលទប់ស្កាត់ការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩។
ក្នុងចំណោម១១នាក់នោះ មាន៨នាក់ដែលភាគច្រើនជាថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនសហជីព ត្រូវបានសាលា ឧទ្ធរណ៍បដិសេធសំណើសុំនៅក្រៅឃុំកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍មុន។ តុលាការជាន់ខ្ពស់មួយនេះលើកហេតុផលថាប្រសិនបើជនជាប់ចោទបានដើរចេញពីការឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារនោះ ពួកគេអាចនឹងប្រព្រឹត្តសកម្មភាពញុះញង់ជាថ្មីទៀត៕