ភ្នំពេញ —
នៅពេលដែលការបោះឆ្នោតកាន់តែខិតជិតមកដល់គេសម្គាល់ឃើញថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន កាន់តែដុតកំដៅថែមទៀតប្រឆាំងទៅនឹងគណបក្សជំទាស់។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី៣០ខែឧសភា ដោយព្រមានលើលោកកឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជំនួសឲ្យក្រុមបាតុករថា បាតុកម្មអហិង្សារបស់មហាជនមួយប្រឆាំងលោកកឹម សុខានឹងធ្វើឡើងនៅពេលខាងមុខបើសិនជាលោកកឹម សុខាមិនសុំទោសជាសាធារណៈនោះទេ។
ការទាមទារឲ្យសុំទោសដែលធ្វើឡើងដោយលោកជុំ ម៉ី ប្រធានសមាគមជនរងគ្រោះដោយរបបខ្មែរក្រហម ក្សេមក្សាន្តដោយសារមានការចោទប្រកាន់ថាលោកកឹម សុខា ចាត់ទុកគុកទួលស្លែងឬមន្ទីរស ២១របស់ពួកខ្មែរក្រហមជាគុកសិប្បនិមិត្តនិងរៀបចំឡើងដោយប្រទេសវៀតណាម។
ការទាមទារនោះត្រូវគេចាក់ផ្សាយយ៉ាងឱឡារិកតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋនិងឯកជន។
ប៉ុន្តែលោកកឹម សុខា បដិសេធធ្វើការសុំទោសដោយសំអាងថាលោកមិនបាននិយាយដូច្នោះទេហើយថានេះជាការប្រឌិតមួលបង្កាច់លើអ្វីដែលលោកបាននិយាយ។
លោកហ៊ុន សែន បានលូកមាត់ម្តងជាពីរដងក្នុងរឿងនេះ។
«បាតុកម្មទ្រង់ទ្រាយធំវាអាចនឹងកើតមាន។ មិនមែនតែនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនោះទេ។ តែគ្រប់ទីកន្លែងក្នុងទូទាំងប្រទេសតែម្តង។ ខ្ញុំមិនអាចហាមឃាត់មិនឱ្យប្រជាជនមិនឱ្យធ្វើបាតុកម្មនោះទេតែអ្វីដែលខ្ញុំស្នើសុំនោះគឺបាតុកម្មនោះត្រូវធ្វើឡើងដោយធើ្វដោយថ្លៃថ្នូរ មានរបៀបរៀបរយ សណ្តាប់ធ្នាប់និងដាច់ខាតមិនឱ្យមានអំពើហិង្សាណាមួយកើតឡើង»។
លោក អ៊ូ វីរៈប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជានិយាយថាគម្រោងបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងលោកកឹម សុខាគឺជានយោបាយទាំងស្រុងក្នុងអំឡុងពេលនៃការឃោសនានយោបាយខាងមុខនេះពោលគឺជាយុទ្ធសាស្រ្តនយោបាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
«ជាសិទ្ធិរបស់លោកហ៊ុនសែនក្នុងការនិយាយហ្នឹង។ គាត់និយាយបែបសន្តិវិធី។ ជាក់ស្តែង តើវាគ្រប់គ្រងស្ថានភាពបានឬមិនបានហ្នឹងជារឿងមួយទៀត។ ដូចខ្ញុំនិយាយអីចឹងនេះ ជាការធ្វើនយោបាយនៅប្រទេសកម្ពុជា។ គេធ្វើបែបហ្នឹង។ បើសិនជា មានការប្រឈមមុខ រវាង ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិមន្ត្រីមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិថ្លែងថាការលើកឡើងរបស់លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនគឺជាសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់បុគ្គលម្នាក់។ លោកបុញ្ញឫទ្ធិបន្ថែមថាគណបក្សលោកនឹងរង់ចាំគម្រោងនៃបាតុកម្មនោះពីព្រោះរៀងរាល់ដងដែលគណបក្សប្រឆាំងស្នើសុំធ្វើបាតុកម្មអហិង្សាតែងត្រូវបានរារាំងនិងទប់ស្កាត់ពីក្រុមអាជ្ញាធរ។ គម្រោងធ្វើបាតុកម្មត្រូវបានលោក បុញ្ញឫទ្ធិលើកឡើងថានឹងធ្វើឱ្យមានឥទ្ធិពលដល់ការបោះឆ្នោតខាងមុខ។
«បើតាមច្បាប់គេកំណត់គេចង់ឱ្យ ១០នាក់ ១០០នាក់។យើងចាំមើលមើលតើគេ ធ្វើប៉ុន្មាននាក់។ បក្សកាន់អំណាចនិងបក្សប្រឆាំងមានសិទ្ធិក្នុងការធ្វើនយោបាយ និងការធ្វើបាតុកម្ម ហើយឬនៅ»។
លោក កែម ឡី អ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យនិយាយថាអ្នកនយោបាយត្រូវហ៊ានចេញមុខសុំទោសប្រសិនបើគាត់បានធ្វើខុសដើម្បីបង្ហាញពីឆន្ទៈរបស់ខ្លួនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន លោក កែម ឡីបញ្ជាក់ថា រដា្ឋភិបាលមានតួនាទីក្នុងការគាំទ្ររាល់សកម្មភាពផ្សេងៗរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងន័យធានាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកកែម ឡី បញ្ជាក់ដោយប្រយោលថា រដ្ឋាភិបាលមិនគួរជំរុញឱ្យមានបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងអ្វីមួយនោះទេ។
«ក៏ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលគ្មានតួនាទីក្នុងការជំរុញឱ្យមានការធ្វើបាតុកម្មនោះទេ។ បើបាតុកម្មមែនមានន័យធ្វើបាតុកម្មដើម្បីខ្លួនឯងពីព្រោះថាខ្លួនឯងជាអ្នកដឹកនាំ»។
លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនបញ្ជាក់ផងដែរថាបាតុកម្មអាចមិនមែនកើតឡើងតែក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនោះទេ។
លោកកែម ឡី យល់ថាក្នុងអំឡុងពេលនៃការខិតជិតចូលមកដល់នៃយុទ្ធនាការនៃការឃោសនាបោះឆ្នោត ប្រសិនបើមានបាតុកម្មប្រឆាំងទៅនឹងលោក កឹម សុខាប្រធានស្តីទីនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិហើយបាតុកម្មនោះមិនមានការគ្រប់គ្រងត្រឹមត្រូវវានឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់យុទ្ធនាការរកសំឡេងឆ្នោតរបស់បក្សប្រឆាំង។ ហើយវាជាកំហុសរបស់រដ្ឋដែលមិនអាចធានាឱ្យបាននូវសន្តិសុខ និងស្មើភាពគ្នាឱ្យគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ។
អ្នកនាំពាក្យនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផានទទួលស្គាល់ថាជារឿងនយោបាយ ប៉ុន្តែវាជានយោបាយដែលស្របតាមអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចង់បាននិងស្របតាមច្បាប់។ អ្នកនាំពាក្យដដែលបន្ថែមថាវាជារឿងធម្មតាដែលរដ្ឋាភិបាលតែងមានឆន្ទៈក្នុងការគាំទ្រការស្នើសុំធ្វើបាតុកម្មដោយអហិង្សា ដែលមានគោលការណ៍ត្រឹមត្រូវនិងមិនបង្កឱ្យមានការប៉ះពាល់ដលសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់។
«យើងដឹងហើយលោកគាំទ្របាតុកម្មអហិង្សាដែលមានទិសដៅគោលការណ៍ច្បាស់លាស់។ មិនមែនការឆ្លងថ្នល់ក្នុងការរំខាននូវសន្តិសុខជាតិ និងសណ្តាប់ធ្នាប់។ អាហ្នឹងជាគោលការណ៍ច្បាស់លាស់»។
វីអូអេមិនអាចសុំសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយពីលោក ជុំ ម៉ីទេ។ ខណៈដែលលោក លោក បូ ម៉េងប្រាប់ថា លោកមិនបានដឹងពីគម្រោងបាតុកម្មអ្វីនោះទេហើយលោកក៏មិនបានស្នើសុំឱ្យមានបាតុកម្មអ្វីដែរ។
លោក ប៊ូ ម៉េងបន្ថែមថារឿងលោក កឹម សុខាធ្វើការសុំទោសមិនសុំទោសជាសិទ្ធិរបស់លោក កឹម សុខា៕
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី៣០ខែឧសភា ដោយព្រមានលើលោកកឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជំនួសឲ្យក្រុមបាតុករថា បាតុកម្មអហិង្សារបស់មហាជនមួយប្រឆាំងលោកកឹម សុខានឹងធ្វើឡើងនៅពេលខាងមុខបើសិនជាលោកកឹម សុខាមិនសុំទោសជាសាធារណៈនោះទេ។
ការទាមទារឲ្យសុំទោសដែលធ្វើឡើងដោយលោកជុំ ម៉ី ប្រធានសមាគមជនរងគ្រោះដោយរបបខ្មែរក្រហម ក្សេមក្សាន្តដោយសារមានការចោទប្រកាន់ថាលោកកឹម សុខា ចាត់ទុកគុកទួលស្លែងឬមន្ទីរស ២១របស់ពួកខ្មែរក្រហមជាគុកសិប្បនិមិត្តនិងរៀបចំឡើងដោយប្រទេសវៀតណាម។
ការទាមទារនោះត្រូវគេចាក់ផ្សាយយ៉ាងឱឡារិកតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋនិងឯកជន។
ប៉ុន្តែលោកកឹម សុខា បដិសេធធ្វើការសុំទោសដោយសំអាងថាលោកមិនបាននិយាយដូច្នោះទេហើយថានេះជាការប្រឌិតមួលបង្កាច់លើអ្វីដែលលោកបាននិយាយ។
លោកហ៊ុន សែន បានលូកមាត់ម្តងជាពីរដងក្នុងរឿងនេះ។
«បាតុកម្មទ្រង់ទ្រាយធំវាអាចនឹងកើតមាន។ មិនមែនតែនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនោះទេ។ តែគ្រប់ទីកន្លែងក្នុងទូទាំងប្រទេសតែម្តង។ ខ្ញុំមិនអាចហាមឃាត់មិនឱ្យប្រជាជនមិនឱ្យធ្វើបាតុកម្មនោះទេតែអ្វីដែលខ្ញុំស្នើសុំនោះគឺបាតុកម្មនោះត្រូវធ្វើឡើងដោយធើ្វដោយថ្លៃថ្នូរ មានរបៀបរៀបរយ សណ្តាប់ធ្នាប់និងដាច់ខាតមិនឱ្យមានអំពើហិង្សាណាមួយកើតឡើង»។
លោក អ៊ូ វីរៈប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជានិយាយថាគម្រោងបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងលោកកឹម សុខាគឺជានយោបាយទាំងស្រុងក្នុងអំឡុងពេលនៃការឃោសនានយោបាយខាងមុខនេះពោលគឺជាយុទ្ធសាស្រ្តនយោបាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
«ជាសិទ្ធិរបស់លោកហ៊ុនសែនក្នុងការនិយាយហ្នឹង។ គាត់និយាយបែបសន្តិវិធី។ ជាក់ស្តែង តើវាគ្រប់គ្រងស្ថានភាពបានឬមិនបានហ្នឹងជារឿងមួយទៀត។ ដូចខ្ញុំនិយាយអីចឹងនេះ ជាការធ្វើនយោបាយនៅប្រទេសកម្ពុជា។ គេធ្វើបែបហ្នឹង។ បើសិនជា មានការប្រឈមមុខ រវាង ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិមន្ត្រីមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិថ្លែងថាការលើកឡើងរបស់លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនគឺជាសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់បុគ្គលម្នាក់។ លោកបុញ្ញឫទ្ធិបន្ថែមថាគណបក្សលោកនឹងរង់ចាំគម្រោងនៃបាតុកម្មនោះពីព្រោះរៀងរាល់ដងដែលគណបក្សប្រឆាំងស្នើសុំធ្វើបាតុកម្មអហិង្សាតែងត្រូវបានរារាំងនិងទប់ស្កាត់ពីក្រុមអាជ្ញាធរ។ គម្រោងធ្វើបាតុកម្មត្រូវបានលោក បុញ្ញឫទ្ធិលើកឡើងថានឹងធ្វើឱ្យមានឥទ្ធិពលដល់ការបោះឆ្នោតខាងមុខ។
«បើតាមច្បាប់គេកំណត់គេចង់ឱ្យ ១០នាក់ ១០០នាក់។យើងចាំមើលមើលតើគេ ធ្វើប៉ុន្មាននាក់។ បក្សកាន់អំណាចនិងបក្សប្រឆាំងមានសិទ្ធិក្នុងការធ្វើនយោបាយ និងការធ្វើបាតុកម្ម ហើយឬនៅ»។
លោក កែម ឡី អ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យនិយាយថាអ្នកនយោបាយត្រូវហ៊ានចេញមុខសុំទោសប្រសិនបើគាត់បានធ្វើខុសដើម្បីបង្ហាញពីឆន្ទៈរបស់ខ្លួនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន លោក កែម ឡីបញ្ជាក់ថា រដា្ឋភិបាលមានតួនាទីក្នុងការគាំទ្ររាល់សកម្មភាពផ្សេងៗរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងន័យធានាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកកែម ឡី បញ្ជាក់ដោយប្រយោលថា រដ្ឋាភិបាលមិនគួរជំរុញឱ្យមានបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងអ្វីមួយនោះទេ។
«ក៏ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលគ្មានតួនាទីក្នុងការជំរុញឱ្យមានការធ្វើបាតុកម្មនោះទេ។ បើបាតុកម្មមែនមានន័យធ្វើបាតុកម្មដើម្បីខ្លួនឯងពីព្រោះថាខ្លួនឯងជាអ្នកដឹកនាំ»។
លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនបញ្ជាក់ផងដែរថាបាតុកម្មអាចមិនមែនកើតឡើងតែក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនោះទេ។
លោកកែម ឡី យល់ថាក្នុងអំឡុងពេលនៃការខិតជិតចូលមកដល់នៃយុទ្ធនាការនៃការឃោសនាបោះឆ្នោត ប្រសិនបើមានបាតុកម្មប្រឆាំងទៅនឹងលោក កឹម សុខាប្រធានស្តីទីនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិហើយបាតុកម្មនោះមិនមានការគ្រប់គ្រងត្រឹមត្រូវវានឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់យុទ្ធនាការរកសំឡេងឆ្នោតរបស់បក្សប្រឆាំង។ ហើយវាជាកំហុសរបស់រដ្ឋដែលមិនអាចធានាឱ្យបាននូវសន្តិសុខ និងស្មើភាពគ្នាឱ្យគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ។
អ្នកនាំពាក្យនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផានទទួលស្គាល់ថាជារឿងនយោបាយ ប៉ុន្តែវាជានយោបាយដែលស្របតាមអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចង់បាននិងស្របតាមច្បាប់។ អ្នកនាំពាក្យដដែលបន្ថែមថាវាជារឿងធម្មតាដែលរដ្ឋាភិបាលតែងមានឆន្ទៈក្នុងការគាំទ្រការស្នើសុំធ្វើបាតុកម្មដោយអហិង្សា ដែលមានគោលការណ៍ត្រឹមត្រូវនិងមិនបង្កឱ្យមានការប៉ះពាល់ដលសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់។
«យើងដឹងហើយលោកគាំទ្របាតុកម្មអហិង្សាដែលមានទិសដៅគោលការណ៍ច្បាស់លាស់។ មិនមែនការឆ្លងថ្នល់ក្នុងការរំខាននូវសន្តិសុខជាតិ និងសណ្តាប់ធ្នាប់។ អាហ្នឹងជាគោលការណ៍ច្បាស់លាស់»។
វីអូអេមិនអាចសុំសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយពីលោក ជុំ ម៉ីទេ។ ខណៈដែលលោក លោក បូ ម៉េងប្រាប់ថា លោកមិនបានដឹងពីគម្រោងបាតុកម្មអ្វីនោះទេហើយលោកក៏មិនបានស្នើសុំឱ្យមានបាតុកម្មអ្វីដែរ។
លោក ប៊ូ ម៉េងបន្ថែមថារឿងលោក កឹម សុខាធ្វើការសុំទោសមិនសុំទោសជាសិទ្ធិរបស់លោក កឹម សុខា៕