នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន បានឧបត្ថម្ភថិវកាសរុប ៦ម៉ឺនដុល្លារ ដល់ក្រុមគ្រួសារសាច់ញាតិលោក កែម ឡី ដើម្បីទូទាត់ការចំណាយលើពិធីបុណ្យរំឭកខួបមួយឆ្នាំនៃការស្លាប់អ្នកវិភាគរូបនេះ និងការសង់ចេតិយតម្លៃ១៧ម៉ឺនដុល្លារដើម្បីតម្កល់ធាតុលោក កែម ឡី។ តំណាងក្រុមគ្រួសារលោក កែម ឡី និយាយថា ថវិកាមនុស្សធម៌នេះ មិនអាចរំងាប់អារម្មណ៍នៃការទាមទារយុត្តិធម៌ ដល់អ្នកវិភាគដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មិនសំច័យមាត់នោះទេ។
ក្រោយការទទួលប្រាក់ឧបត្ថម្ភពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចំនួន៦ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក តំណាងក្រុមគ្រួសារលោក កែម ឡី បន្តទទូចឲ្យមានការផ្តល់យុត្តិធម៌ពិតប្រាកដចំពោះការស្លាប់អ្នកវិភាគនយោបាយដ៏ល្បីល្បាញរូបនេះ។
រូបឯកសារ៖ ប្អូនប្រុសរបស់លោក កែម ឡី គឺលោក កែម រិទ្ធិសិត អាយុ៤៦ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងខេត្តតាកែវ ជាមួយម្តាយរបស់លោក កែម ឡី។
លោក កែម រិទ្ធិសិត ប្អូនប្រុសបង្កើតរបស់លោក កែម ឡី ថ្លែងប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃចន្ទនេះថា ការឧបត្ថម្ភប្រាក់ពីលោក ហ៊ុន សែន សម្រាប់សង់ចេតិយតម្កល់ធាតុ លោក កែម ឡី គឺជាការចូលបច្ច័យបុណ្យធម្មតា ដែលប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញ បានធ្វើទៅតាមទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ។ លោកថា ក្រុមគ្រួសារលោកនៅតែទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ស្វែងរកឲ្យឃើញឃាតករពិតប្រាកដដែលបានបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី។
«បុណ្យផ្សេង រឿងយុត្តិធម៌ផ្សេង គឺមិនអាចយកមកបូកគ្នាបានទេ បុណ្យ និងបាបយើងយកបូកបញ្ចូលគ្នាម៉េច សងគ្នាម៉េចកើតអត់ទេ ចង់និយាយអញ្ចឹង គឺយើងត្រូវតែធម្មតា រឿងបុណ្យ គឺយើងទទួលខាងណាៗក៏ដោយ ហីក៏យើងមិនដឹងថា ខាងណាអ្នកធ្វើ ខាងណាអ្នកមិនធ្វើអីណា ពីព្រោះយើងមិនទាន់ដឹងច្បាស់ថា ជាការពិត ព្រោះអារឿងជួបសម្លាប់ ជួបអីក៏យើងអត់ទទួលយកដែរ។ ក្រុមគ្រួសារមិនទទួលយកដាច់ខាតក្នុងការចោទប្រកាន់ថា សម្លាប់ដោយជំពាក់លុយហ្នឹង ព្រោះយើងអត់ដែលបានទទួលយកទេ យើងច្រានចោលអាហ្នឹង»។
លោក កែម រិទ្ធិសិត បានបញ្ជាក់ថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានឧបត្ថម្ភប្រាក់ចំនួនពីរលើកសរុប ៦ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក។ លើកទីមួយ លោក ហ៊ុន សែន ចូលបច្ច័យបុណ្យដល់សពលោក កែម ឡី ចំនួន ១ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីទូទាត់ថ្លៃចំណាយលើពិធីបុណ្យរំឭកខួប១ឆ្នាំនៃការស្លាប់លោក កែម ឡី ដែលបានរៀបចំឡើង នៅខេត្តតាកែវ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧។ ហើយលើកទីពីរ គឺ លោក ហ៊ុន សែន បានឧបត្ថម្ភថវិកា៥ម៉ឺនដុល្លារ សម្រាប់ការសាងសង់ចេតិយតម្កល់ធាតុ លោក កែម ឡី។
រូបឯកសារ៖ ក្មេងស្រីម្នាក់មើលសពលោក កែម ឡី ពីក្រៅម៉ាត Caltex កន្លែងដែលលោក កែម ឡី អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យត្រូវខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី១០ ខែកក្ដដា ឆ្នាំ២០១៦ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ (ឡេង ឡែន/VOA)
លោក កែម ឡី ត្រូវបានខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់ចំនួនពីរគ្រាប់ស្លាប់ភ្លាមៗ ក្នុងស្ថានីយប្រេងសាំងកាល់តិច (Caltex) នៅកណ្តាលទីក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។ ក្រោយការបាញ់សម្លាប់សពលោក កែម ឡី ត្រូវបានក្រុមអ្នកគាំទ្ររាប់សែននាក់ និងសាច់ញាតិនាំយកទៅបញ្ចុះក្នុងលំនៅដ្ឋានរបស់លោកក្នុងឃុំលាយបូ ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ។
ថវិកាចូលបច្ច័យបុណ្យរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន លើកចុងក្រោយ ចំនួន ៥ម៉ឺនដុល្លារ ត្រូវបានផ្តល់តាមរយៈលោក លឹម ជាវុត្ថា នាយកប្រតិបតិ្តនៃអង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News ដែលគេដឹងថា ស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាល។ ថវិកានេះបានទៅដល់ដៃម្តាយលោក កែម ឡី គឺអ្នកស្រី ភោគ សេ កាលពីរសៀលថ្ងៃសៅរ៍ ទី២២ ខែកក្កដា នៅឯខេត្តតាកែវ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក កែម រិទ្ធិសិត។
នាយកប្រតិបតិ្តនៃអង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News លោក លឹម ជាវុត្ថា ថ្លែងប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃចន្ទនេះថា ការឧបត្ថម្ភថវិកាដល់ក្រុមគ្រួសារលោក កែម ឡី ដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្វើឡើង ក្រោយពីអង្គភាពព័ត៌មានរបស់លោកបានផ្សព្វផ្សាយការប្រកាសរបស់លោក កែម រិទ្ធិសិត អំពីកង្វះថវិកាលើការចំណាយបុណ្យរំឭកខួបមួយឆ្នាំនៃការស្លាប់របស់លោក កែម ឡី។
លោកយល់ថា ការឧបត្ថម្ភថវិការបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺជាទង្វើសប្បុរសធម៌មួយ ដែលបានធ្វើចំពោះក្រុមគ្រួសារលោក កែម ឡី នៅគ្រាដែលក្រុមគ្រួសារនេះ កំពុងប្រឈមបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងការកសាងចេតិយរបស់លោកកែម ឡី។
លោក លឹម ជាវុត្ថា ថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះ៖
«អូ! ខ្ញុំគិតថា នេះប្រពៃមែនទែន ពីព្រោះគាត់ស្ថិតក្នុងភាពខ្វះខាតនៅឡើយ។ ហើយដោយសារតែ អាហ្នឹងៗ យើងយោងតាមសម្តីរបស់គាត់ គាត់ថា តាំងពីបង្កើតគណៈកម្មការរហូតមកដល់ពេលនេះជាងមួយឆ្នាំហើយ គាត់អត់ដែលទទួលប្រាក់សូម្បីតែមួយសេន អាហ្នឹងជាសម្តីរបស់បងប្រុស កែម រិទ្ធិសិត ហើយជាមួយនឹងម្តាយផ្ទាល់តែម្តង គឺម្តាយរបស់លោកបណ្ឌិតកែម ឡី»។
លោកថ្លែងបន្តប្រាប់ VOA ថា៖
«ក្រោយពីប្រកាសក៏មានការឧបត្ថម្ភថវិកាហ្នឹង ពីរដងដូចខ្ញុំបានប្រាប់ហ្នឹងបាទ ពីរដងអញ្ចឹងឡើងប្រាំមួយម៉ឺន ក៏ប៉ុន្តែចែកដាច់ពីគ្នាទេណ៎ា»។
លោក កែម រិទ្ធិសិត បានបញ្ជាក់ថា បងថ្លៃរបស់លោក គឺអ្នកស្រី ប៊ូ រចនា បានទទួលថវិកាចំនួន ៨ម៉ឺនដុល្លារក្រោយការចាត់ចែងលើពិធីបុណ្យសពលោក កែម ឡី ក្នុងចន្លោះពីថ្ងៃទី ១០ ដល់ថ្ងៃទី ១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៦។ លោកថា ក្រុមគ្រួសាររបស់លោក ក៏បានទទួលថវិកាមួយផ្នែកដែរពីការចូលបច្ច័យបុណ្យពីអ្នកគាំទ្រ និងស្រឡាញ់លោក កែម ឡី ប៉ុន្តែថវិកាទាំងអស់នោះត្រូវបានចំណាយលើពិធីបុណ្យសពរបស់លោក កែម ឡីក្រោយការបាញ់សម្លាប់អ្នកវិភាគរូបនេះភ្លាមៗ។
ទាក់ទិនថវិកា ដែលប្រមូលបានពីគណៈកម្មការបុណ្យសព លោក កែម ឡី លោកថា ក្រុមគ្រួសារលោកមិនបានទទួលនោះឡើយ។ លោកមិនអាចបញ្ជាក់បានថា អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា ភរិយា លោក កែម ឡី ក៏មិនបានទទួលថវិកានោះដែរឬយ៉ាងណានោះឡើយ។
ការបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី កើតមានឡើង ក្រោយពីអ្នកវិភាគរូបនេះបានផ្តល់ការអធិប្បាយដល់បណ្តាញព័ត៌មានអំពីរបាយការណ៍របស់អង្គការ Global Witness ដែលបានរកឃើញថា ក្រុមគ្រួសារលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ខណៈដែលលោក ហ៊ុន សែន បានស្ថិតក្នុងអំណាចជាងបីទសវត្សរ៍មកនេះ។
របាយការណ៍របស់អង្គការ Global Witness ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឡុងដ៍ ចក្រភពអង់គ្លេស បានទម្លាយឲ្យដឹងថា ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ក្រុមគ្រួសារលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បើគិតជាទឹកប្រាក់គឺមានប្រមាណជាង២០០លានដុល្លារអាមេរិក។
មិនប៉ុន្មានម៉ោងក្រោយការបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី យ៉ាងរន្ធត់នៅទីក្រុងភ្នំពេញ អាជ្ញាធរកម្ពុជាបានចាប់ខ្លួនបុរសម្នាក់ដែលអះអាងថា ខ្លួនឈ្មោះ ជួប សម្លាប់ តែក្រោយមកត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជាបញ្ជាក់ថា ជននោះឈ្មោះអឿត អាង។ ជននេះត្រូវបានតុលាការផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ក្នុងពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត ប៉ុន្តែការស៊ើបអង្កេតរបស់តុលាការក្នុងសំណុំរឿងនេះនៅមិនទាន់ត្រូវបានបិទបញ្ចប់ទាំងស្រុងនោះឡើយ។
រហូតមកដល់ពេលនេះ អាជ្ញាធរកម្ពុជានៅតែបញ្ជាក់ថា ជនឈ្មោះ ជួប សម្លាប់ នេះ គឺជាជនសង្ស័យដែលបានសម្លាប់លោក កែម ឡី ហើយអាជ្ញាធរក៏បានបញ្ចប់ការស៊ើបអង្កេតរឿងនេះផងដែរ ខណៈដែលសំណុំរឿងនេះ កំពុងស្ថិតក្នុងដៃរបស់តុលាការ។
លោក លី សុផាណា អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បដិសេធមិនផ្តល់ការអធិប្បាយ ដោយហេតុលោកជាប់រវល់បំពេញការងារ។
កិច្ចខិតខំរបស់អាជ្ញាធរក្នុងការចាប់ខ្លួន ជនឈ្មោះ ជួប សម្លាប់ យកទៅផ្តន្ទាទោស មិនបានទទួលការសាទរពីសាធារណជនទូទៅ ប៉ុន្តែបានរងការរិះគន់ថា ឃាតករឈ្មោះ ជួប សម្លាប់ នេះ ជាឃាតករសិប្បនិម្មិត ហើយថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជាមានភាពលម្អៀង ដែលមិនអាចផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់សពលោក កែម ឡី និងក្រុមគ្រួសាររបស់លោកបានឡើយ។ រីឯក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក៏បានទាមទារឲ្យមានការបង្កើតគណៈកម្មការឯករាជ្យមួយ ក្នុងគោលបំណងស្វែងរកយុត្តិធម៌ពិតប្រាកដជូនក្រុមគ្រួសាររបស់ កែម ឡី។
លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌មានប្រសាសន៍ប្រាប់ VOA ថា អ្នករិះគន់នានា មិនបានយល់ពីនីតិវិធីរបស់តុលាការ និងនគរបាលយុត្តិធម៌ក្នុងការវែកមុខរកជនដៃដល់ និងអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងនៃការរៀបចំផែនការបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី នោះឡើយ។ លោកថា នគរបាលយុត្តិធម៌ និងតុលាការនៅបន្តស្រាវជ្រាវរកអ្នករៀបគម្រោងបាញ់សម្លាប់លោក កែម ឡី ក្នុងពេលដែលឈ្មោះ ជួប សម្លាប់ បានបន្តបឹ្តងផ្តល់ដល់សាលាឧទ្ធរណ៍។
«រឿងនេះ គឺមិនទាន់ចប់ទេ ពីព្រោះឥឡូវហ្នឹង គឺយើងឃើញអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធហ្នឹង គឺជនដៃដល់ ដែលប្រព្រឹត្ត ដែលសម្រេចទោសអស់មួយជីវិតណ៎ា! ហើយជននេះបានធ្វើការប្តឹងឧទ្ធរណ៍ ប្រឆាំងទៅនឹងការសម្រេចរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ហើយសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ និងសមត្ថកិច្ចគេពង្រីកនីតិវិធីនៃការស៊ើបអង្កេតហ្នឹងទៅរក ជនពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត ទៅតាមបចេ្ចកទេស និងដំណើរការស៊ើបអង្កេតនីតិវិធីរបស់ខ្លួន ហើយការងារនេះគឺ បញ្ហាមួយចំនួននេះ គឺមិនផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈបានទេ ដោយសារពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការសម្ងាត់នៃការស៊ើបអង្កេត»។
លោក កែម រិទ្ធិសិត បានបន្តឲ្យដឹងទៀតថា ក្រុមគ្រួសារលោក មិនអាចសន្និដ្ឋានបានថា រដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នមានសមត្ថភាពរកយុត្តិធម៌ដល់លោក កែម ឡី និងអ្នកជំទាស់នឹងរដ្ឋាភិបាលផ្សេងទៀត ដែលត្រូវបានគេសម្លាប់កាលពីពេលកន្លងមក។ លោកថា ក្រុមគ្រួសារលោក នឹងមិនដេញដោលសួររឿងថវិកាដែលប្រមូលដោយគណៈកម្មការបុណ្យសពលោក កែម ឡី នោះទេ តែគ្រួសារលោកនឹងមិនបញ្ឈប់ការស្វះស្វែងរកយុត្តិធម៌ដល់លោក កែម ឡីនោះឡើយ។
VOA ព្យាយាមទាក់ទងព្រះតេជគុណ ប៊ុត ប៊ុនទិញ និងលោក ទឹម ម៉ាឡៃ អតីតសមាជិកគណៈកម្មការបុណ្យសពលោក កែម ឡី ដើម្បីសុំការអធិប្បាយទាក់ទិនថវិកាដែលគណៈកម្មការប្រមូលបានក្នុងពិធីបុណ្យសពលោកកែម ឡី តែមិនអាចទាក់ទងបានទេនៅថ្ងៃចន្ទនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែលោក សៅ កុសល្យ អតីតគណៈកម្មការបុណ្យសពលោក កែម ឡី បានប្រាប់ VOA ថា គណៈកម្មការមានភារកិច្ចត្រឹមការរៀបចំពិធីបុណ្យសពលោក កែម ឡី តែប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា ក្រុមគ្រួសារលោក កែម ឡី និងភរិយាអ្នកវិភាគរូបនេះ ជាអ្នកកត់ត្រារាល់ការចូលបច្ច័យបុណ្យនានាពីអ្នកគោរពគាំទ្រ និងស្រលាញ់លោក កែម ឡី។
ទាក់ទិនការឧបត្ថម្ភថវិកាពីលោក ហ៊ុន សែន សម្រាប់ជួយដល់ការកសាងចេតិយលោក កែម ឡី លោក សៅ កុសល្យ ដែលបច្ចុប្បន្ននេះជាសមាជិកគណៈកម្មការកសាងចេតិយលោក កែម ឡី ថ្លែងថា ថវិកាមនុស្សធម៌នោះ គឺជាការធ្វើបុណ្យទៅតាមប្រពៃណីរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ តែលោកថា យុត្តិធម៌មិនទាន់មាននៅឡើយទេ សម្រាប់លោក កែម ឡី។
«អ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋចង់បាន វាមិនមែនរឿងលុយកាក់អីទេ។ អ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋចង់បានគឺបង្ហាញតម្លាភាពក្នុងការស្រាវជ្រាវ រកឃាតករណាដែលពិតប្រាកដ ដែលនៅពីក្រោយឃាតករហ្នឹងពិតប្រាកដ ដែលឈានទៅដល់ការសម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី។ អានេះដែលអាចជម្រះមន្ទិលសង្ស័យរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅបាន»។
តាមការបញ្ជាក់របស់ លោក កែម រិទ្ធិសិត ចេតិយលោក កែម ឡី បានកំពុងសង់លើដីទំហំ ប្រាំម៉ែត្រ បួនជ្រុង និងកម្ពស់ពីផ្ទៃដីទៅលើមានប្រវែង១៦ម៉ែត្រ ហើយត្រូវប្រើពេលមួយឆ្នាំ ឬប្រាំមួយខែដើម្បីបញ្ចប់ការសាងសង់ អាស្រ័យលើថវិកាដែលមាន។ លោកបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះមូលនិធិរបស់លោក កែម ឡី មានថវិកាប្រមាណ៥៦.៨០០ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងនោះក៏មានថវិការបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សម្រាប់សាងសង់ចេតិយនេះ។ ការចំណាយសរុបលើការសាងសង់ចេតិយនេះ គឺមានចំនួន១៧ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក៕