អ្នកធ្វើការលើផ្នែកបរិស្ថានបានបង្ហាញក្តីព្រួយបារម្ភបន្ថែមទៀត ក្រោយរដ្ឋាភិបាលបានកាត់ផ្ទៃដីនៅបឹងតាមោកចំនួន១០ហិកតាបន្ថែមទៀតទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនរ៉ូយ៉ាល់គ្រុប ដែលជាក្រុមហ៊ុនរបស់លោកឧកញ៉ា គិត ម៉េង។ ការព្រួយបារម្ភនេះ ដោយសារផ្ទៃបឹងជាង៧០% ត្រូវបានកាត់សម្រាប់ការស្ថាបនាអគាររដ្ឋ និងឱ្យក្រុមហ៊ុនឯកជនគ្រប់គ្រងរហូតមកដល់ពេលនេះ។
បើតាមអនុក្រឹត្យស្តីពីការកែសម្រួលផ្ទៃបឹងតាមោក(បឹងកប់ស្រូវ)ស្ថិតក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ចុះថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ ដែលផ្សព្វផ្សាយនៅលើគេហទំព័រទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋាភិបាលសម្រេចថាត្រូវធ្វើអនុប្បយោគផ្ទៃដីទំហំ១០ហិកតានៃបឹងតាមោក ស្ថិតនៅសង្កាត់ពន្សាំង ខណ្ឌព្រែកព្នៅ រាជធានីភ្នំពេញ ខាងលើ ជាកម្មសិទ្ធិជូនក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់គ្រុប តំណាងដោយអ្នកឧកញ៉ាគិត ម៉េង ដោយពន្ធ និងអាករផ្សេងៗ ជាបន្ទុករបស់រដ្ឋ។
រដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាបន្តបន្ទាប់កាត់ឬកែសម្រួលផ្ទៃបឹងនេះតាមរយៈអនុក្រឹត្យ និងសេចក្តីសម្រេចនានារបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលចេញផ្សាយជាសាធារណៈ និងក្នុងសៀវភៅរាជកិច្ចកម្ពុជា។ ការកាត់ដី១០ហិកតាឱ្យក្រុមហ៊ុនឧកញ៉ាគិត ម៉េង ជាការកាត់លើកទី៧៤ដែលធ្វើឱ្យផ្ទៃបឹងសរុបដែលបានកាត់កើនឡើងដល់ប្រមាណ២៤០០ហិកតា ឬស្មើ៧៤%នៃផ្ទៃបឹងទាំងមូល។ នេះបើយោងតាមសារដែលបង្ហោះនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់សមាគមធាងត្នោតដែលតាមដានការកាត់ផ្ទៃបឹងតាមោក។
កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ រដ្ឋាភិបាលបានកាត់ផ្ទៃដីបឹងតាមោកជាង១៣ហិកតាបន្ថែម ដើម្បីប្រគល់ទៅឱ្យលោក ឡាញ់ ភារ៉ា ជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនមួយឈ្មោះ Green Cambodian Property Investment។
លោក ស៊ាង មួយឡៃ ប្រធានគម្រោងសិទ្ធិលំនៅឋាន និងស្រាវជ្រាវនៃអង្គការសមាគមធាងត្នោត ប្រាប់វីអូអេថាការប្រគល់ដីទៅឱ្យបុគ្គលឯកជន ហាក់មិនមានតម្លាភាព និងខុសពីច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញផងដែរ ដោយហេតុថាកម្ពុជាមិនទាន់មានច្បាប់អនុប្បយោគនៅឡើយ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលប្រើប្រាស់អនុក្រឹត្យ ដើម្បីកាត់ដីសាធារណៈទៅឱ្យឯកជនទៅវិញ។
លោកថ្លែងថា៖ «ព្រោះពាក្យថាដីសាធារណៈ វាជាដីរបស់ប្រជាជនទាំងអស់គ្នា។ កាលណាបើយើងដកហូតអីមួយ ទាល់តែចេញពីសំឡេងរបស់ប្រជាជន ហើយកន្លងមកសំឡេងប្រជាជនដែលជាសាធារណជន យើងប្រើយន្ដការសភា ហើយបើឥឡូវសភាអត់ទាន់បានអនុម័ត អត់ទាន់បានដឹងឮផង។ ស្រាប់តែនាយករដ្ឋមន្រ្ដីដែលជាអំណាចប្រតិបត្តិនេះទៅដកយកដីសាធារណៈរបស់ប្រជាជនទាំងអស់ប្រគល់ទៅឱ្យបុគ្គលឯកជនណាមួយ អាហ្នឹងវាបានខ្ញុំគិតថាវាអត់ស្របជាមួយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយរូបខ្ញុំផ្ទាល់ក៏អត់ឯកភាព ឬក៏អត់យល់ស្របចំពោះការកាត់បែបនេះដែលបាទ»។
លោក ថុន រដ្ឋា សកម្មជនបរិស្ថាននៃចលនាមាតាធម្មជាតិ ប្រាប់វីអូអេថា ការកាត់ដីនានានៅផ្ទៃបឹងតាមោកទៅឱ្យឯកជន ហាក់មិនមានការពិគ្រោះយោបល់ ក៏ដូចជាការប្រឹក្សាជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធឡើយ ជាពិសេសប្រជាជននៅមូលដ្ឋាន។
លោក ថុន រដ្ឋា ជាយុវជនម្នាក់នៃចលនាមាតាធម្មជាតិ ថ្លែងក្នុងពិធីមួយក្រោយទទួលបានពានរង្វាន់ Right Livelihood 2023 រាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣។ (លាស់ លីបលីប/វីអូអេ)
បើតាមសកម្មជនរូបនេះ ការកាត់ដីរបស់សាធារណៈទៅឱ្យឯកជនបង្កផលប៉ះពាល់ជាច្រើនជាពិសេសនាំឱ្យមានទឹកលិចរយៈពេលយូរនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។
សកម្មជនបរិស្ថានរូបនោះជំរុញរដ្ឋាភិបាលឱ្យពិចារណាឡើងវិញលើការកាត់ផ្ទៃដីបឹងតាមោកនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «រដ្ឋាភិបាលគួរតែពិចារណាឱ្យមែនទែន ...ប្រសិនណាបន្តកាត់បន្តបន្ទាប់ទៀតហ្នឹងគឺធ្វើឱ្យកាន់តែខូចឈ្មោះរដ្ឋាភិបាលកាន់តែខ្លាំងទៅៗ ជាពិសេសយើងមើលឃើញថាការកាត់ផ្ទៃបឹងតាមោកនេះគឺផ្តោតតែទៅលើបុគ្គលមានអំណាចឬក៏បុគ្គលអ្នកមានលុយ ដែលមានសែស្រឡាយជាប់ ដែលហាក់បីដូចជាផ្ទៃបឹងទាំងមូលដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិជាតិហ្នឹង ហាក់ដូចជាពុះចែកគ្នា តាមសែស្រឡាយទៅវិញ»។
វីអូអេទាក់ទងទៅអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ប៉ែន បូណា ប៉ុន្តែលោកឱ្យសួរទៅខាងសាលាក្រុងឬក្រសួងដែនដីវិញ។ វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីលោក ម៉េត មាសភក្តី អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ និងលោក សេង ឡូត អ្នកនាំពាក្យក្រសួងរៀបចំដែនដីបាននៅឡើយទេ។
វីអូអេក៏មិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីលោក គិត ម៉េង តាមទូរសព្ទ និងក្រុមហ៊ុនរ៉ូយ៉ាល់គ្រុប តាមសារអ៊ីម៉ែលបានដែរ។
គួរបញ្ជាក់ថាបឹងតាមោក ឬបឹងទំនប់កប់ស្រូវ ដែលមានផ្ទៃដីចំនួន៣.២៣៩ហិកតា ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដាក់ជាទ្រព្យសម្បតិ្តសាធារណៈរបស់រដ្ឋ តាមរយៈអនុក្រឹត្យមួយកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៦។ បើយោងតាមរបាយការណ៍របស់សមាគមធាងត្នោតដែលមានដាក់ចំណងជើងថា៖ «បឹងចុងក្រោយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ»បឹងតាមោក ឬបឹងទំនប់កប់ស្រូវ គឺជាបឹងដែលធំជាងគេបំផុតនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
កាលពីពេលកន្លងទៅ ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅជាប់បឹងតាមោក ក៏ធ្លាប់ស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរផ្តល់ប្លង់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីដល់ពួកគេ ដែលសរុបផ្ទៃដីទាំងអស់ប្រមាណ៥ហិកតា សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ១០៨ខ្នងផ្ទះ ឬជាង២០០គ្រួសារ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋមួយចំនួនអះអាងថារហូតមកដល់ពេលនេះ មិនទាន់មានដំណោះស្រាយសម្រាប់ពួកគេឡើយ៕