ភ្នំពេញ —
ស្ថានទូតចិនប្រចាំប្រទេសកម្ពុជានៅថ្ងៃសុក្រនេះបានធ្វើលិខិតកំណត់ការទូតមួយច្បាប់ទៅកាន់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាដើម្បីឱ្យជួយការពារសុវត្ថិភាពជនជាតិចិនដែលកំពុងបន្តភៀសខ្លួនមកកាន់កម្ពុជាពីប្រទេសវៀតណាម។
លោក កុយ គួង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថាកម្ពុជាបានចាត់វិធានការការពារជនជាតិចិនមុនពេលកំណត់ការទូតមកដល់ក្រសួងការបរទេសទៅទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «ជាការណ៍ពិតយើងបានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះជនជាតិចិនដែលគេធ្វើដំណើរពីវៀតណាមមកកម្ពុជា។ យើងបានជួយសម្រួលពីព្រោះគាត់ចូលមកផ្អែកទៅលើគោលការណ៍មនុស្សធម៌»។
លោក កៀត ច័ន្ទថារិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិមានប្រសាសន៍ថា ជនជាតិចិនដែលភៀសខ្លួនមកកម្ពុជាសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាបានឃ្លាំមើលសុវត្ថិភាពពួកគេជានិច្ច។ លោកបានបញ្ជាក់ថាបើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនបានដាក់កងកម្លាំងមានសមត្ថកិច្ចដាក់ពង្រាយនៅតាមសណ្ឋាគារនិងផ្ទះសំណាក់ដែលពួកគេកំពុងស្នាក់នៅក៏ដោយក៏កម្លាំងស៊ីវិលបានឃ្លាំមើលពួកគេជាប្រចាំ។
រីឯសមាគមវៀតណាមនៅកម្ពុជាបានប្រកាសថានៅសប្តាហ៍ក្រោយនេះនឹងចេញញត្តិមួយច្បាប់អំពាវនាវឱ្យមានចំណងមិត្តភាពរវាងសមាគមជនជាតិចិននិងវៀតណាមនៅកម្ពុជាវិញ ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះនៅដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
លោក សែម ជី ប្រធានសមាគមសហព័ន្ធខ្មែរវៀតណាមប្រចាំកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថាញត្តិនោះមានពីរចំណុចគឺចំណុចទីមួយអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមនិងរដ្ឋាភិបាលចិនធ្វើយ៉ាងណាមកអង្គុយតុចរចាដើម្បីជជែកអំពីបញ្ហាសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូងប្រកបដោយសុខសន្តិភាពនិងចំណុចទី២អំពាវនាវឱ្យសមាគមវៀតណាមនិងសមាគមចិននៅកម្ពុជារក្សាចំណងមិត្តភាពនិងសាមគ្គីភាពពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះនៅដែនសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង។
លោកបាននិយាយថា៖ «នេះជាឆន្ទៈរបស់បងប្អូនសមាគមវៀតណាមយើងខ្ញុំនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា»។
សមាគមវៀតណាមនៅកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃពុធបានដាក់គម្រោងធ្វើមហាបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងស្ថានទូតចិននៅកម្ពុជាក៏ប៉ុន្តែក្រោយពីកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការរួចមកសមាគមបានសម្រេចដកថយមិនធ្វើបាតុកម្មវិញតែមកទាមទារតាមរបៀបការទូតម្តងវិញម្តង។
ជម្លោះនៅដែនសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូងបានឈានដល់អំពើហិង្សាដោយសារតែជនជាតិវៀតណាមដែលពោរពេញទៅដោយកំហឹងបានធ្វើមហាបាតុកម្មនិងបានដុតរោងចក្រជនជាតិចិននិងជនជាតិចិនតៃវ៉ាន់ក្នុងប្រទេសវៀតណាម។
ជនជាតិចិនមួយរូបដែលស្នើសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះបានប្រាប់ទីភា្នក់ងារសារព័តមានបរទេស Reuters នៅច្រកទ្វារព្រំដែនបាវិតខេត្តស្វាយរៀងថាពួកគេភៀសខ្លួនមកកាន់កម្ពុជាដោយភ័យខ្លាចពីការវាយធ្វើបាបពីជនជាតិវៀតណាម។
លោកបានហៅសកម្មភាពធ្វើបាតុកម្មរបស់ជនជាតិវៀតណាមថាជាទង្វើប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលចិន។
លោកនិយាយថា៖ «ចំពោះជនជាតិចិន វាជាសកម្មភាពប្រឆាំងចិន។ ទង្វើបែបនេះ សំខាន់គឺប្រឆាំងជាមួយជនជាតិចិន។ មិនមានទំនាក់ទំនងល្អ (មិនរាក់ទាក់/មិនរាប់អាន) ចំពោះជនជាតិចិនទេ»៕
រីឯគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលជាគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំជាងគេនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក៏បានចេញសេចក្តីអំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជាទាំងអស់ឱ្យជួយឧបត្ថម្ភជាលក្ខណៈមនុស្សធម៌ដល់ជនជាតិដើមកំណើតចិន ដែលបានភៀសខ្លួនមកជ្រកកោននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីគេចចេញពីអំពើហិង្សា ដែលកើតឡើងដោយសារភាពតានតឹង បណ្តាលមកពីជម្លោះលើដែនសមុទ្ររវាងប្រទេសចិននិងវៀតណាម។
នៅក្នុងសារផ្សាយតាមគេហទំព័រហ្វេសប៊ុកនៅថ្ងៃនេះលោកសម រង្ស៊ីប្រធានគណបក្សបានបញ្ជាក់ថា៖
«បងប្អូនជនរួមជាតិអាចជួយយកអាសាដល់ជនជាតិដើមកំណើតចិន ដែលកំពុងភៀសខ្លួនទាំងនោះ ទៅតាមលទ្ធភាព ដូចជាជួយផ្តល់ជម្រកស្នាក់នៅ ម្ហូបអាហារ ថ្នាំពេទ្យ។ល។ សម្រាប់ជួយសម្រាលបន្ទុក ដែលជនភៀសខ្លួនទាំងនោះត្រូវការជាចាំបាច់ក្នុងគ្រាមានអាសន្ននាពេលនេះ»។
លោកសម រង្ស៊ីបានបន្ថែមថា៖ «គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ សង្ឃឹមលើសន្តានចិត្តសប្បុរសធម៌ និងមនុស្សធម៌របស់បងប្អូនជនរួមជាតិ ដែលតែងតែមានមេត្តាធម៌ ករុណាធម៌ និងចេះជួយសម្រាលទុក្ខធុរៈ និងយកអាសាគ្នា ក្នុងគ្រាមានអាសន្ន ដោយមិនប្រកាន់ជាតិសាសន៍អ្វីឡើយ»៕
លោក កុយ គួង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថាកម្ពុជាបានចាត់វិធានការការពារជនជាតិចិនមុនពេលកំណត់ការទូតមកដល់ក្រសួងការបរទេសទៅទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «ជាការណ៍ពិតយើងបានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះជនជាតិចិនដែលគេធ្វើដំណើរពីវៀតណាមមកកម្ពុជា។ យើងបានជួយសម្រួលពីព្រោះគាត់ចូលមកផ្អែកទៅលើគោលការណ៍មនុស្សធម៌»។
លោក កៀត ច័ន្ទថារិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិមានប្រសាសន៍ថា ជនជាតិចិនដែលភៀសខ្លួនមកកម្ពុជាសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាបានឃ្លាំមើលសុវត្ថិភាពពួកគេជានិច្ច។ លោកបានបញ្ជាក់ថាបើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនបានដាក់កងកម្លាំងមានសមត្ថកិច្ចដាក់ពង្រាយនៅតាមសណ្ឋាគារនិងផ្ទះសំណាក់ដែលពួកគេកំពុងស្នាក់នៅក៏ដោយក៏កម្លាំងស៊ីវិលបានឃ្លាំមើលពួកគេជាប្រចាំ។
រីឯសមាគមវៀតណាមនៅកម្ពុជាបានប្រកាសថានៅសប្តាហ៍ក្រោយនេះនឹងចេញញត្តិមួយច្បាប់អំពាវនាវឱ្យមានចំណងមិត្តភាពរវាងសមាគមជនជាតិចិននិងវៀតណាមនៅកម្ពុជាវិញ ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះនៅដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
លោក សែម ជី ប្រធានសមាគមសហព័ន្ធខ្មែរវៀតណាមប្រចាំកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថាញត្តិនោះមានពីរចំណុចគឺចំណុចទីមួយអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមនិងរដ្ឋាភិបាលចិនធ្វើយ៉ាងណាមកអង្គុយតុចរចាដើម្បីជជែកអំពីបញ្ហាសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូងប្រកបដោយសុខសន្តិភាពនិងចំណុចទី២អំពាវនាវឱ្យសមាគមវៀតណាមនិងសមាគមចិននៅកម្ពុជារក្សាចំណងមិត្តភាពនិងសាមគ្គីភាពពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះនៅដែនសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង។
លោកបាននិយាយថា៖ «នេះជាឆន្ទៈរបស់បងប្អូនសមាគមវៀតណាមយើងខ្ញុំនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា»។
សមាគមវៀតណាមនៅកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃពុធបានដាក់គម្រោងធ្វើមហាបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងស្ថានទូតចិននៅកម្ពុជាក៏ប៉ុន្តែក្រោយពីកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការរួចមកសមាគមបានសម្រេចដកថយមិនធ្វើបាតុកម្មវិញតែមកទាមទារតាមរបៀបការទូតម្តងវិញម្តង។
ជម្លោះនៅដែនសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូងបានឈានដល់អំពើហិង្សាដោយសារតែជនជាតិវៀតណាមដែលពោរពេញទៅដោយកំហឹងបានធ្វើមហាបាតុកម្មនិងបានដុតរោងចក្រជនជាតិចិននិងជនជាតិចិនតៃវ៉ាន់ក្នុងប្រទេសវៀតណាម។
ជនជាតិចិនឆ្លងព្រំដែនចូលប្រទេសកម្ពុជាពីប្រទេសវៀតណាមត្រង់ច្រកព្រំដែនអន្តរជាតិបាវិត ខេត្តស្វាយរៀង កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី១៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤។
មានជនជាតិចិននិងចិនតៃវ៉ាន់ប្រមាណជាង៧០០នាក់បានបន្តភៀសខ្លួនពីប្រទេសវៀតណាមចូលមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាតាមច្រកបាវិតខេត្តស្វាយរៀងដើម្បីគេចចេញពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីជនជាតិវៀតណាម។ជនជាតិចិនមួយរូបដែលស្នើសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះបានប្រាប់ទីភា្នក់ងារសារព័តមានបរទេស Reuters នៅច្រកទ្វារព្រំដែនបាវិតខេត្តស្វាយរៀងថាពួកគេភៀសខ្លួនមកកាន់កម្ពុជាដោយភ័យខ្លាចពីការវាយធ្វើបាបពីជនជាតិវៀតណាម។
លោកបានហៅសកម្មភាពធ្វើបាតុកម្មរបស់ជនជាតិវៀតណាមថាជាទង្វើប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលចិន។
លោកនិយាយថា៖ «ចំពោះជនជាតិចិន វាជាសកម្មភាពប្រឆាំងចិន។ ទង្វើបែបនេះ សំខាន់គឺប្រឆាំងជាមួយជនជាតិចិន។ មិនមានទំនាក់ទំនងល្អ (មិនរាក់ទាក់/មិនរាប់អាន) ចំពោះជនជាតិចិនទេ»៕
រីឯគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលជាគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំជាងគេនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក៏បានចេញសេចក្តីអំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជាទាំងអស់ឱ្យជួយឧបត្ថម្ភជាលក្ខណៈមនុស្សធម៌ដល់ជនជាតិដើមកំណើតចិន ដែលបានភៀសខ្លួនមកជ្រកកោននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីគេចចេញពីអំពើហិង្សា ដែលកើតឡើងដោយសារភាពតានតឹង បណ្តាលមកពីជម្លោះលើដែនសមុទ្ររវាងប្រទេសចិននិងវៀតណាម។
នៅក្នុងសារផ្សាយតាមគេហទំព័រហ្វេសប៊ុកនៅថ្ងៃនេះលោកសម រង្ស៊ីប្រធានគណបក្សបានបញ្ជាក់ថា៖
«បងប្អូនជនរួមជាតិអាចជួយយកអាសាដល់ជនជាតិដើមកំណើតចិន ដែលកំពុងភៀសខ្លួនទាំងនោះ ទៅតាមលទ្ធភាព ដូចជាជួយផ្តល់ជម្រកស្នាក់នៅ ម្ហូបអាហារ ថ្នាំពេទ្យ។ល។ សម្រាប់ជួយសម្រាលបន្ទុក ដែលជនភៀសខ្លួនទាំងនោះត្រូវការជាចាំបាច់ក្នុងគ្រាមានអាសន្ននាពេលនេះ»។
លោកសម រង្ស៊ីបានបន្ថែមថា៖ «គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ សង្ឃឹមលើសន្តានចិត្តសប្បុរសធម៌ និងមនុស្សធម៌របស់បងប្អូនជនរួមជាតិ ដែលតែងតែមានមេត្តាធម៌ ករុណាធម៌ និងចេះជួយសម្រាលទុក្ខធុរៈ និងយកអាសាគ្នា ក្នុងគ្រាមានអាសន្ន ដោយមិនប្រកាន់ជាតិសាសន៍អ្វីឡើយ»៕