អ្នកនាំពាក្យថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​មិន​ពាក់ព័ន្ធនឹង​ការបាញ់​សម្លាប់​លោក លិម គិមយ៉ា ក្នុង​ទឹកដី​ថៃ​ឡើយ

កាសែត​ថៃ​បាន​រាយការណ៍​ថា អតីត​តំណាងរាស្ត្រ​កម្ពុជា​ម្នាក់​ត្រូវបាន​គេបាញ់​សម្លាប់​នៅទីក្រុងបាងកកកាលពីថ្ងៃទី ៧ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៥។

អ្នក​នាំ​ពាក្យរដ្ឋាភិបាល និង​គណបក្ស​កាន់អំណាច​អះអាង​ថា ​រដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា​មិន​ជាប់ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ករណី​បាញ់​សម្លាប់​លោក ​លិម គិមយ៉ា ​អតីតអ្នក​តំណាង​រាស្រ្តគណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិក្នុង​ទឹក​ដី​ថៃ​ ដូចការ​ចោទ​ប្រកាន់​របស់​ក្រុមអ្នក​នយោ​បាយ​ប្រឆាំង និង​អង្គការ​អន្តរ​ជាតិ​មួយ​ចំនួន​នោះ​ទេ។

អតីតតំណាង​រាស្រ្តគណ​បក្ស​ប្រឆាំងប្រចាំ​ខេត្ត​កំពង់ធំ​ លោក ​លិម គិមយ៉ា អាយុ​ ៧៤ ឆ្នាំ ​ដែល​មានសញ្ជាតិបារាំងដើម​កំណើត​ខ្មែរ​ ត្រូវ​បាន​ខ្មាន់​កាំភ្លើង​បាញ់​សម្លាប់​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី ៧ ​ខែ​មករា ​ឆ្នាំ ​២០២៥ ​វេលា​ម៉ោង ​៥​និង​៣៩​នាទី ក្នុងទី​ប្រជុំ​ជន​មួយ​ ក្បែរ​វត្ត​បូវ័ន្ត​និវិត​ (Wat Bowonniwet Vihara) ក្នុង​ទីក្រុង​បាងកកនៃ​ប្រទេស​ថៃ។​ នេះ​បើ​តាម​ការ​ចុះផ្សាយ​របស់សារព័ត៌​មាន​អន្តរ​ជាតិ​នានា។

ក្រោយ​លោក លិម គិមយ៉ា ត្រូវ​បាន​បាញ់​សម្លាប់ គេ​ឃើញ​អ្នកនយោបាយមក​ពី​គណ​បក្ស​ប្រឆាំង​ និង​អង្គការ​អន្តរ​ជាតិ​មួយ​ចំនួន​ដាក់​ការ​សង្ស័យ​ថា​ រដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា​ជា​អ្នក​នៅ​ពី​ក្រោយ​ការ​បាញ់​សម្លាប់​នោះ។

លោក ប៉ែន បូណា អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​និង​លោក សុខ ឥសាន ​អ្នកនាំ​ពាក្យ​គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា ប្រាប់​វីអូអេ​នៅថ្ងៃពុធថា​ ការបាញ់​សម្លាប់​លោក ​លិម គិមយ៉ា ​មិនជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹងរដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា​ឡើយ។ ​អ្នកនាំ​ពាក្យទាំងពីរបន្ថែម​ថា ​អ្វី​ដែល​ក្រុម​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង ​ឬ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ចោទ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​គឺជាវប្បធម៌​លាប​ពណ៌ និង​ជា​ការ​ដាក់​បន្ទុកដោយ​គ្មាន​ភស្តុ​តាង​ត្រឹម​ត្រូវ។

​ទាំង​លោក ប៉ែន បូណា ​និង​លោក សុខ ឥសាន ​បញ្ជាក់​ថា រឿង​ដែល​កើត​ក្នុង​ប្រទេស​ថៃ ​គឺជា​សមត្ថ​កិច្ច​របស់​ប្រទេស​ថៃ ហើយ​ថា កម្ពុជា​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​តែ​ក្នុង​ដែន​អធិប​តេយ្យ​ភាព​របស់​ខ្លួន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ ហើយ​មិន​អាច​ទៅទទួល​ខុសត្រូ​វ​អ្វី​ដែល​កើត​ឡើង​ក្នុង​ប្រទេស​ដទៃ​នោះ​ទេ។

លោក សុខ ឥសាន ​អ្នកនាំ​ពាក្យ​គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា ​ប្រាប់​វីអូអេថា៖ «បាតុ​ភាព​ឃាត​កម្ម​លើ​លោក​ ​លិម គិមយ៉ា​ វាកើត​ឡើង​នៅចំ​កណ្តាល​ទីក្រុង​បាង​កក​ ដូច្នេះ​ហើយ​យើង​ [មិន]​មាន​អ្វី​ពាក់​ព័ន្ធ​ ហើយ​គ្មាន​ទឡ្ហី​ករណ៍​ណា​ដែល​អាច​ចោទ​ប្រកាន់​ថា ​រាជរដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រឿង​នេះ​ទេ​»។

លោក​បន្ថែម​ថា​៖ ​«អា​នេះគ្រាន់តែ​ជា​ការ​ដាក់​បន្ទុក​មក​លើ​រាជរដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា​ ដោយ​គ្មាន​ភស្តុតាង​អ្វី​ទាំង​អស់»។

ចំណែក​លោក ប៉ែន បូណា អ្នកនាំ​ពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ថ្លែង​ថា៖ «អា​វប្បធម៌លាបពណ៌​ហ្នឹង ជា​អត្ត​សញ្ញាណ​របស់​ក្រុម​ប្រឆាំង​ជ្រុល​និយម​តាំង​ពីយូរមក​ហើយ។ ​ដូច​ជា​យើង​ដឹង​ទាំង​អស់​គ្នា ​ឈ្លោះ​គ្នា​ប្តីប្រពន្ធ​ ក៏​ចោទ​រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល​ ជិះម៉ូតូ​បុក​គ្នា​តាម​ផ្លូវ​ក៏​ចោទ​រដ្ឋា​ភិបាល​ ផឹក​ស្រា​ស្រវឹង ​វាយគ្នា ​ឈ្លោះ​គ្នា​ក៏​ចោទ​រដ្ឋាភិបាល អាហ្នឹង​ជា​ទម្លាប់​របស់​គាត់​តាំង​ពី​យូរ​មក​ហើយ វា​អត់​មានអ្វី​ចម្លែកទេ។​ ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ គេដឹង​គេស្គាល់​អស់ហើយ ភាសា​អស់ហ្នឹង។ ​អ៊ីចឹង ​ហ្នឹង​ហើយ​គេ​ហៅ​មនោ​គម​វិជ្ជានយោ​បាយ​ជ្រុល​និយម​ ដែល​តែង​តែ​និយាយ​តាម​ទំនើង​ចិត្ត​ ដោយ​គ្មាន​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ​ដោយ​គ្មាន​មូល​ដ្ឋាន​»។

លោក ប៉ែន បូណា ស្នើ​ឲ្យអ្នក​នយោបាយ និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ បែង​ចែក​ឲ្យ​ច្បាស់​អំពីអធិប​តេយ្យ​ភាព​របស់​កម្ពុជា និង​ប្រទេស​ដទៃ។

សារព័ត៌មាន​ថៃ​ដែល​រួម​មាន​កាសែត​ The Nation​ កាសែត ​Bangkok Post និង​សារ​ព័ត៌​មាន​ Amarin ជាដើម បាន​ចុះផ្សាយ​ដោយ​ភ្ជាប់ជា​មួយ​រូបភាព​និង​វីដេអូ​កាមេរ៉ា​សុវត្ថិ​ភាព CC​TV​ នៃ​សកម្មភាពខ្មាញ់​កាំភ្លើង​ធ្វើ​សកម្ម​ភាព​បាញ់​សម្លាប់​លោក ​លិម គិមយ៉ា។

យោង​តាម​កា​សែត​ថៃ​ទាំង​នោះ ​មុន​ពេលកើត​ហេតុ ខ្មាន់​កាំភ្លើង​បាន​ជិះ​ម៉ូតូ​ហុង​ដាវ៉េវ​ពណ៌​ក្រហមម្នាក់​ឯង ​ដោយ​ចត​នៅ​ខាង​មុខ​តូប​លក់​ដូរ​តាម​ផ្លូវ រួ​ច​ដោះ​មួក​ការ​ពារ​ចេញ​ និង​ដើរ​ឆ្លង​ផ្លូវ​ទៅ​បាញ់​លោក ​លិម គិម​យ៉ា។ ​បន្ទាប់​មក​ខ្មាញ់​កាំភ្លើង​បាន​ដើរ ​និង​រត់​មក​យក​ម៉ូតូ ​និង​បាន​ពាក់​មួក​ការ​ពារ ​និង​ជិះម៉ូតូចេញ​ពី​កន្លែង​កើត​ហេតុ។

កាសែត​ថៃ​ទាំង​នោះ​បាន​ឲ្យដឹង​ទៀត​ថា លោក ​លិម គិមយ៉ា​ ​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ចេញ​ពី​ខេត្ត​សៀមរាបនៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​តាម​រថយន្តក្រុង ​ទៅ​កាន់​ទីក្រុង​បាង​កក​ ជាមួយភរិយា​ជន​ជាតិ​បារាំង​និង​ឪពុក​មា​របស់​លោក។

បើតាម​ការចុះ​ផ្សាយ​របស់​កាសែត ​The Nation ជន​សង្ស័យ​ដែល​បាញ់​សម្លាប់​លោក​ លិម គិមយ៉ា គឺជា​អតីត​មន្ត្រី​កងទ័ព​ជើង​ទឹក​ភូមិន្ទ​ថៃ (​ទាហ៊ាន​ម៉ារីន​ថៃ​) ហើយ​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​កំពុង​តាម​ចាប់​ខ្លួន។

មេដឹក​នាំ​អតីត​គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក ​សម​ រង្ស៊ី ចោទ​លោក ហ៊ុន សែន ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​កម្ពុជា ​និង​ជា​អតីត​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​កម្ពុជា​ ថា​ជាអ្នកនៅ​ពីក្រោយ​ការ​ធ្វើ​ឃាត​កម្មនេះ ​ដោយលោក​ថា លោក​ ​លិម គិមយ៉ា និង​រូប​លោក គឺ​ជា​សកម្ម​ជន​សកម្ម​បំផុត​របស់​បក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​បញ្ជី​ខ្មៅ​របស់​លោក​ ​ហ៊ុន សែន។

លោក សម រង្ស៊ី​ បង្ហោះ​សារ​លើទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់លោក​កាលពីថ្ងៃទី ៨ ខែ​មករា ឆ្នាំ​ ២០២៥ ​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖ ​«​សមាជិក​បក្ស​ប្រឆាំង​ជា​ច្រើន​នាក់​ ត្រូវ​បាន​គេ​ធ្វើ​ឃាត។ ខ្លួន​ខ្ញុំ​ផ្ទាល់​គឺជា​គោល​ដៅនៃ​ការប៉ុន​ប៉ង​ធ្វើ​ឃាត​ជា​ច្រើន​ដង។ មនុស្ស​ពីរ​នាក់​របស់​លោក ហ៊ុន សែន នឹង​ត្រូវ​កាត់​ទោស​នៅ​ទីក្រុង​ប៉ារីស​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ​នេះ។ ហ៊ុន សែន ​នឹង​ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​ជា​អ្នកនៅ​ពីក្រោយ​ការ​ធ្វើ​ឃាត​លោក ​លឹម គឹម​យ៉ា ​ដូចជា​ការ​នៅ​ពី​ក្រោយ​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​នយោ​បាយ​រាប់​មិន​អស់​នៅ​កម្ពុជា ដែល​ឧក្រិដ្ឋ​ជន ​និង​ឃាតករ ​តែងតែ​រួចខ្លួន​ពី​ការផ្តន្ទា​ទោស​»។

លោក អ៊ុំ សំអាន អតីត​តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ និង​កំពុង​រស់នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ប្រាប់​វីអូអេ​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​ថា​ ការ​បាញ់​សម្លាប់លោក ​លិម គិមយ៉ា គឺពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រឿង​នយោ​បាយ​ដោយសារតែលោក ​លិម គិមយ៉ា ​នៅ​តែ​បន្ត​រិះគន់​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ជាបន្ត​បន្ទាប់។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ ​«​ខ្ញុំ​យល់ថា ​ឃាត​កម្ម​លើ​លោក ​លិម គិមយ៉ា នៅ​ប្រទេស​ថៃ​នេះ ប្រាកដ​ជា​ពាក់ព័ន្ធ​រឿង​នយោបាយ​ មិន​មែន​ជារឿង​គំនុំ​នោះទេ។ ខ្ញុំ​យល់​ថាអាច​មាន​ការ​បញ្ជា​ពី​មន្ត្រី​រដ្ឋា​ភិបាល​នៅ​កម្ពុជា អាច​ត្រកូល​ហ៊ុនហ្នឹង​ផង​ក៏​អាច​ថា​បាន បញ្ជា​ឲ្យឃាតករ​សម្លាប់​គាត់ ដោយ​ពាក់ព័ន្ធ​ការ​រិះគន់​របស់​គាត់​ទៅ​លើ​ការ​ដឹកនាំ​របស់​ត្រកូល​ហ៊ុន»។

លោក អ៊ុំ សំអាន ​ស្នើ​ឲ្យអាជ្ញាធរ​ថៃស៊ើប​អង្កេត​ឲ្យ​បាន​ហ្មត់ចត់​ ដើម្បីចាប់​ខ្មាន់​កាំភ្លើង ​និង​អ្នក​បញ្ជា​ពី​ក្រោយ​នៃការ​បាញ់​សម្លាប់​មួយ​នេះ។ លោកក៏បានសម្តែង​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​បន្ថែម​ចំពោះ​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ ​ការ​ចាប់​ដាក់​ពន្ធនាគារ និង​ការ​បំភិត​បំភ័យសកម្ម​ជន​នយោ​បាយ សកម្ម​ជន​សង្គម និង​សិទ្ធិ​មនុស្សនៅ​កម្ពុជាផងដែរ។

លោក​ លិម គិមយ៉ា ជា​អតីត​តំណាង​រាស្រ្ត​ដែល​តែង​រិះគន់​ការ​ដឹកនាំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​តាំងពី​ពេល​ដែលលោកនៅ​ជាតំណាងរាស្រ្តគណបក្ស​ប្រឆាំង រហូត​ដល់​មុន​ពេល​ដែល​លោក​ត្រូវ​បាន​បាញ់​សម្លាប់។ នៅ​លើ​គណនី​ហ្វេសប៊ុករបស់​លោក លិម គិមយ៉ា នា​ពេល​ថ្មីៗនេះ លោក​បានរិះគន់​លើ​ការ​រៀប​ចំ​ពិធី​បុណ្យ​អ៊ុំទូក រិះគន់ការឆេះ​ព្រះឆាយា​ល័ក្ខណ៍​ព្រះមហាក្សត្រ​ក្នុងថ្ងៃ​ឆ្លង​ឆ្នាំ​សា​កល ដែល​មាន​លោក ហ៊ុន ម៉ានី ជា​អ្នករៀបចំ​ ​ហើយ​បាន​រិះគន់​អំពី​ថវិកា​ជាតិ និងបញ្ហា​កោះគុត​ជាដើម។

លោក Phil Robertson ប្រធាន​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​និង​ការ​តស៊ូ​មតិ​ការងារ​អាស៊ី (AHRLA) បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​មួយ​ ដោយ​ចាត់​ទុក​ការ​បាញ់​ប្រហារ​នេះគឺ​ជា​សញ្ញា​នៃ​ការ​ធ្វើ​ឃាត​នយោ​បាយ។

លោក​ Phil Robertson បន្ថែមក្នុងន័យដើមថា​៖ «ការបាញ់​ប្រហារ​យ៉ាង​សាហាវ​ឃោរ​ឃៅ​លើ​អតីត​សមា​ជិក​សភា​គណ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នៅ​តាមដងផ្លូវ​ក្នុងទី​ក្រុង​បាងកក ​សុទ្ធ​តែ​ជា​សញ្ញា​នៃ​ការ​ធ្វើ​ឃាត​នយោ​បាយ​ ហើយ​មើល​ទៅ​ជា​ការ​កើនឡើងគួរ​ឲ្យកត់​សម្គាល់​ក្នុង​ការប្រើ​ប្រាស់​ការ​គាប​សង្កត់​ឆ្លងដែន​នៅ​ទីក្រុង​បាងកក​»។

ប្រធាន​អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​ និង​ការ​តស៊ូ​មតិ​ការងារ​អាស៊ី​រូបនេះ​ ​ជំរុញ​ឲ្យមាន​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ជា​បន្ទាន់​ដោយ​ហ្មត់ចត់និង​ដោយ​តម្លាភាព ព្រមទាំង​ចាត់​វិធានការ​ជា​បន្ទាន់ ​ដើម្បី​ចាប់ខ្លួន​ជន​សង្ស័យ ​និង​មេក្លោង​ដែលអាច​មាន​នៅ​ពីក្រោយ​រឿង​នេះ និង​ថា ​ករណី​នេះ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​កេរ្តិ៍​ឈ្មោះ​ប្រទេស​ថៃលើ​ឆាក​អន្តរ​ជាតិ។

កាលពី​ពេលថ្មី​ៗ​ លោក Phil Robertson ​ធ្លាប់​បាន​លើក​ឡើង​ថា ប្រទេស​ថៃ​មិន​មាន​សុវត្ថិភាព​សម្រាប់​ជន​ភៀស​ខ្លួន​កម្ពុជា​នោះ​ទេ។

ចំណែក​អ្នកស្រី​ Bryony Lau ​នាយិកា​រង​ទទួល​បន្ទុក​តំបន់​អាស៊ី​នៃ​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស ​បាន​លើក​ឡើងក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​របស់​ខ្លួនដោយ​ជំរុញ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ថៃ​ស៊ើប​អង្កេត​ឲ្យ​បាន​ឆាប់ ​និង​ហ្មត់​ចត់​ និង​កាត់​ទោស​អ្នកបាញ់​សម្លាប់​អតីត​អ្នក​នយោ​បាយ​ខ្មែរ​មក​ពី​អតីតគណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។

បើតាម​អ្នកស្រី Bryony Lau ចាប់​តាំង​ពី​តុលាការ​កំពូលក​ម្ពុជា​បាន​រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០១៧ ​មក រដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា​បាន​គំរាម​កំហែង ​ឃ្លាំមើល និង​យាយី​អតីត​សមាជិក​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ​រួមទាំង​អ្នក​ដែល​កំពុង​រស់នៅ​និរទេស​ក្នុងប្រទេស​ថៃ​ផង​ដែរ។

វីអូអេ​មិន​ទាន់​អាច​សុំការ​អត្ថាធិប្បាយ​ពី​ស្ថានទូត​ថៃ​ប្រចាំ​កម្ពុជា ​តាម​សារ​អ៊ី​មែល​បាន​ទេ គិត​ត្រឹមរ​សៀល​ថ្ងៃពុធ។

បើ​តាមការ​ចុះ​ផ្សាយ​របស់ទីភ្នាក់​ងារ​សារព័ត៌​មាន AFP ប៉ូលិស​ថៃ​អះអាង​ថា ​ខ្លួនកំពុង​ស៊ើប​អង្កេត​ពី​គោល​បំណង​នៃ​ការ​សម្លាប់​នេះ ​ហើយ​នឹង​ផ្តល់​ព័ត៌មាននៅ​ពេល​ក្រោយ៕