លោក Blinken សរសើរ​​​​ទំនាក់ទំនង​«អស្ចារ្យ​និង​សំខាន់‍»​ជាមួយ​​​ហ្វីលីពីន ខណៈ​​មាន​​ភាពតានតឹង​​រឿង​តៃវ៉ាន់

រដ្ឋមន្ត្រី​​​ការបរទេស​​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​លោក Antony Blinken មក​ដល់​កន្លែង​ជួប​ប្រជុំ​ជាមួយ​ប្រធានាធិបតី​ហ្វីលីពីន លោក Ferdinand Marcos Jr. (ស្តាំ) នៅ​វិមាន​ប្រធានាធិបតី​ Malacanang Palace នៅ​រដ្ឋធានី​ម៉ានីល កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៦ ខែ​សីហា ឆ្នាំ ២០២២។

នៅ​ថ្ងៃ​សៅរ៍​នេះ​ រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេសសហរដ្ឋ​អាមេរិក​លោក Antony Blinken ​បាន​ជួប​ជាមួយប្រធានាធិបតី​ថ្មីនៃប្រទេស​ហ្វីលីពីន ​គឺលោក Ferdinand Marcos Jr. ដើម្បី​បញ្ជាក់​ជា​ថ្មីអំពី​ចំណង​ទាក់ទងជាមួយសម្ពន្ធមិត្ត​យូរយារ​បំផុត​របស់​អាមេរិក​នៅ​ទ្វីប​អាស៊ី នៅ​ពេល​មាន​ភាព​តានតឹង​ខ្លាំង​ជាង​មុនក្នុង​តំបន់​«ដែល​ងាយអាច​ផ្ទុះ​ជម្លោះ​យោធា​ភ្លាមៗ»។

លោក Blinken បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ទំនាក់ទំនង​របស់​អាមេរិកជាមួយ​ប្រទេស​ហ្វីលីពីន​«អស្ចារ្យ» ហើយ​លោក​បាន​ធានា​រ៉ាប់រង​ដល់​ហ្វីលីពីន​ អំពី​ការប្រុងប្រៀបរបស់​ខ្លួន​ធ្វើការ​ជាមួយប្រទេស​នេះក្នុងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ក្នុង​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ​ និងការគ្រប់គ្រង​ការ​រាតត្បាតជំងឺ​កូវីដ១៩។

លោក Blinken ដែល​ជា​មន្ត្រី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ជាន់ខ្ពស់​បំផុត​ដែល​បាន​ទៅ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ចនៅ​ហ្វីលីពីនចាប់​តាំងពីលោក​ Marcos ឈ្នះ​ឆ្នោត​ភ្លូកទឹកភ្លូកដី​កាល​ពី​ខែ​ឧសភា​ បាន​បញ្ជាក់ជា​ថ្មី​អំពី​ការ​ប្តេជ្ញា​របស់​អាមេរិកចំពោះ​សន្ធិសញ្ញា​ការពាររបស់ផង​ខ្លួនកាលពី​ឆ្នាំ១៩៥១​ ជាមួយ​ហ្វីលីពីន។​

រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេសសហរដ្ឋ​អាមេរិក​លោក Antony Blinken ថតជាមួយ​ប្រធានាធិបតី​ហ្វីលីពីន លោក Ferdinand Marcos Jr. (ស្តាំ) នៅ​វិមាន​ប្រធានាធិបតី​ Malacanang Palace នៅ​រដ្ឋធានី​ម៉ានីល កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៦ ខែ​សីហា ឆ្នាំ ២០២២។

លោកបាន​និយាយ​ប្រាប់​លោក Marcos ថា៖ «យើង​ប្តេជ្ញាចំពោះ​សន្ធិសញ្ញា​ការពារ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក (Mutual Defense Treaty)។ យើង​ប្តេជ្ញាធ្វើការជាមួយ​លោក​ទៅ​លើ​បញ្ហាប្រឈម​នានាដែលយើង​មានដូចគ្នា»។​

នៅពេល​ស្វាគមន៍​លោក Blinken នៅ​វិមាន​ប្រធានាធិបតី​ លោក Marcos បាន​និយាយ​ថា​ទស្សនកិច្ចរបស់​ប្រមុខការ​ទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​រូប​នេះត្រូវ​ចំ​ពេលវេលា​ ដោយលោក​សម្តែង​កង្វល់​អំពីកំណើន​ភាព​តានតឹងរវាង​ចិន​និង​តៃវ៉ាន់​អំពីទស្សនកិច្ច​កាលពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​របស់​លោកស្រី​ Nancy Pelosi ប្រធានរដ្ឋសភាអាមេរិកទៅ​កាន់​កោះ​ស្វ័យ​គ្រប់គ្រង​នេះ។​

លោក​ Marcos បាន​និយាយ​ប្រាប់​លោក Blinken ​នៅ​មុន​ជំនួប​ឯកជនរបស់អស់​លោកថា៖ «ខ្ញុំ​មិនយល់​ថា​ ទស្សនកិច្ច​នោះបាន​បង្កើន​ភាព​តានតឹងទេ។ វា​គ្រាន់តែ​បង្ហាញអំពី​កម្រិត​ភាព​តានតឹង​ខ្លាំង​ដែល​មាន​ស្រាប់​នៃ​ជម្លោះ​នេះ»។

ប្រទេស​ចិន​បាន​ចាត់វិធានការ​សងសឹក​ប្រឆាំង​តៃវ៉ាន់អំពី​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោកស្រី Pelosi ដោយ​បាន​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​បាញ់​គ្រាប់​ពិត។ តៃវ៉ាន់​ជាដែនដី​នៅ​ជិត​ហ្វីលីពីន​បំផុតហើយមាន​អ្នក​ធ្វើការ​ចំណាក​ស្រុក​ពី​ហ្វីលីពីន​រាប់​ពាន់​នាក់ស្ថិត​នៅ​ទីនោះ។​

ប្រទេសហ្វីលីពីន​ខ្លួន​ឯង​កំពុងរកវិធីដោះស្រាយ​ចំពោះ​កំណើន​យោធូបនីយកម្មនិងការ​ទន្ទ្រាន​កាន់កាប់​កាន់​តែ​ខ្លាំង​របស់រដ្ឋាភិបាល​ប៉េកាំងចំពោះ​ផ្នែកខ្លះ​នៃ​សមុទ្រ​ខាង​ត្បូង​ដែល​ហ្វីលីពីន​ទាមទារ​ថា​ជា​របស់​ផង​ខ្លួន។ នៅ​ទី​នោះ​ កង​ឆ្មាំសមុទ្រនិង​កង​ជីវពល​ចិន ​បាន​យាយីក្រុមអ្នក​នេសាទ​និង​នាវាស្រាវជ្រាវហ្វីលីពីន។​

លោក Blinken ​បានថ្លែង​ប្រាប់​លោក Marcos ថា៖ «ទំនាក់ទំនងរបស់​យើងអស្ចារ្យ​ពីព្រោះ​វា​ផ្អែកលើមិត្តភាព​ លើភាព​ជា​ដៃគូ ​ហើយ​វា​ត្រូវ​បាន​ពង្រឹងដោយ​ការ​ពិត​ជាក់ស្តែង​ថា ​វា​ជាសម្ពន្ធភាព​មួយ​ដែរ»។

លោក Blinken ទៅ​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​នៅ​ហ្វីលីពីន​ ក្រោយ​ចូល​រួម​ប្រជុំ​អាស៊ាន​នៅ​កម្ពុជា



ការ​វិវត្ត​នៃ​សន្ធិសញ្ញា

លោក Marcos ​បាន​និយាយថា​ សន្ធិសញ្ញា​សម្ពន្ធភាពរបស់​ហ្វីលីពីន​ជាមួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ជា​«ការ​វិវត្ត​ឥត​ឈប់ឈរ»។​

លោកបាន​ថ្លែង​ថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹម​ថាយើង​នឹង​បន្ត​ធ្វើ​ឱ្យទំនាក់ទំនង​នេះវិវត្ត​ត​ទៅទៀត​នៅ​ក្នុងការ​ប្រឈមនឹង​ការ​ប្រែប្រួលទាំង​អស់ដែល​យើងបាន​ឃើញ និងការ​ប្រែប្រួលដែល​មាន​ក្នុង​ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី​របស់​យើង​ជាមួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក»។
ប្រទេស​ហ្វីលីពីនជា​សម្ពន្ធមិត្ត​សំខាន់​ខាង​យុទ្ធសាស្ត្រមួយ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្នុង​អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ខណៈ​អាមេរិក​កំពុងប្រឈម​នឹងការប្រកួត​ប្រជែង​តឹងតែងជាមួយ​អំណាច​ចិននៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក។​

រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេសសហរដ្ឋ​អាមេរិក​លោក Antony Blinken ចូល​ជួប​ប្រជុំ​ជាមួយ​ប្រធានាធិបតី​ហ្វីលីពីន លោក Ferdinand Marcos Jr. (ស្តាំ) នៅ​វិមាន​ប្រធានាធិបតី​ Malacanang Palace នៅ​រដ្ឋធានី​ម៉ានីល កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៦ ខែ​សីហា ឆ្នាំ ២០២២។

ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក Blinken ជា​កិច្ច​ប្រឹងប្រែងថ្មី​បំផុតរបស់សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូល​ហ្វីលីពីន​នៅ​ក្រោយ​ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេស​ទាំង​ពីរ​រអាក់រអួលក្នុងរដ្ឋបាលប្រធានាធិបតី​ Rodrigo Duterte ដែល​ទោរទៅ​ខាងចិននាំ​ឱ្យ​មាន​ការ​សន្យា​ខ្យល់​ពីរដ្ឋាភិបាល​ប៉េកាំង​អំពី​រចនាសម្ព័ន្ធ​និង​វិនិយោគ។​

កាលពី​ឆ្នាំ​២០២០ លោក Duterte ​ដំបូង​ឡើយ​បាន​បញ្ជា​ឱ្យ​លុបចោល​កិច្ចព្រមព្រៀងស្តី​ពី​ទស្សនកិច្ចរបស់​កងកម្លាំង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​នៅ​ហ្វីលីពីន ដែលជា​ផ្នែក​មួយនៃ​សន្ធិសញ្ញាអនុញ្ញាត​ឱ្យ​ក្រុម​ទាហានអាមេរិកាំងទៅ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ជាទៀងទាត់នៅ​ហ្វីលីពីន។ ​មួយ​ឆ្នាំ​បន្ទាប់​មក លោក Duterte បាន​បញ្ជាឱ្យដាក់​បញ្ចូល​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​នោះ​វិញ។​


ការសន្ទនា​ជាមួយ​ប្រទេស​ចិន
នៅក្នុង​ការ​សន្ទនាជាមួយ​លោក Blinken ​លោក Enrique Manalo​ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសហ្វីលីពីនបាន​និយាយ​ជា​ថ្មី​ទៀតអំពី​ការ​អំពាវនាវ​របស់​ហ្វីលីពីនឱ្យ​ប្រទេស​ចិន​និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ធ្វើឱ្យ​ធូរ​ស្រាលដល់ភាព​តានតឹងក្នុង​តំបន់។​

លោក​ Manalo បាននិយាយប្រាប់​លោក Blinken នៅ​ក្នុងជំនួប​ដាច់​ដោយ​ឡែកមួយតាម​អនឡាញ​ថា៖ «ជាការ​ពិត​ ប្រទេស​ហ្វីលីពីន​បន្ត​ចង់​ឱ្យប្រទេសមហាអំណាច​ជួយបន្ធូរបន្ថយ​ភាព​តានតឹង​និង​ធ្វើ​រក្សា​សន្តិភាព»។

លោក​បាន​បន្ថែម​ថា៖ «យើង​មិន​អាច​ឱ្យ​មានកំណើន​ភាព​តានតឹងនៅ​ក្នុង​តំបន់ថែមទៀត​ទេ ពីព្រោះ​យើង​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​ឧបសគ្គ​មួយ​ចំនួនរូច​ស្រេច​ហើយ​ ដើម្បី​ស្តារ​សេដ្ឋកិច្ច​យើង​ឡើង​វិញ ជា​ពិសេសដោយសារការ​រាតត្បាត​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ១៩‍»៕

ប្រែសម្រួល​ដោយ​លោក​ ឈឹម​ សុមេធ