អង្គការ UNESCO ប្រចាំនៅកម្ពុជា និងក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន បានជួបប្រជុំប្រឹក្សាយោបល់នៅទីក្រុងភ្នំពេញ ស្តីពីការបង្កើត «ក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា» ដើម្បីពង្រឹងទៅលើក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ និងរៀបចំជាយន្តការក្នុងការការពារដល់អ្នកសារព័ត៌មាន ការបង្កើតឱ្យមានប្រព័ន្ធប្បញ្ញត្តិកម្មក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។
ថ្លែងនៅក្នុងការបើកកិច្ចប្រជុំប្រឹក្សាយោបល់ស្តីពីការបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា កាលពីព្រឹកថ្ងៃសុក្រ តំណាងអង្គការ UNESCO ប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក Sardar Umar Alam ប្រាប់ក្រុមមន្ត្រី និងអ្នកជំនាញសារព័ត៌មានថា ការបង្កើតឱ្យមានក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មានជាតិនេះ គឺដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាន ក៏ដូចជាការកសាងសមត្ថភាពបន្ថែមដល់អ្នកសារព័ត៌មានផងដែរ។
បើតាម លោក Sardar Umar Alam ច្បាប់ស្តីពីរបបសារព័ត៌មានក៏ត្រូវមានការកែសម្រួលក្រោយជំនួបមួយជាមួយ លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់ក្រសួងព័ត៌មាន។
លោកថ្លែងជាភាសាអង់គ្លេសដែលត្រូវបានប្រែសម្រួលជាខេមរភាសាថា៖ «ផ្អែកលើការពិភាក្សារបស់ខ្ញុំជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីថ្មីនៃក្រសួងព័ត៌មានដែលខ្ញុំបានជួប ខ្ញុំគិតថាពីរដងក្នុងរយៈពេលបួនថ្ងៃមុននេះ រឿងមួយគឺការពង្រឹងសមត្ថភាពអ្នកសារព័ត៌មាន។ ទីពីរ របៀបបង្កើតប្រព័ន្ធបទប្បញ្ញត្តិ ដោយចាប់ផ្តើមពីក្រមសីលធម៌ និងការបើកដំណើរការ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើន ហើយពួកគេចង់កំណត់ឱ្យច្បាប់សារព័ត៌មានត្រូវបានកែសម្រួល»។
អគ្គទីប្រឹក្សានិងប្រធានស្ថានទូតស៊ុយអែតប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា អ្នកស្រី Camilla Ottosson ក៏បានថ្លែងក្នុងការបើកកិច្ចប្រជុំប្រឹក្សាយោបល់ស្តីពីការបង្កើត ក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាថា រដ្ឋាភិបាលប្រទេសស៊ុយអ៊ែតតែងតែយកចិត្តទុកដាក់ និងលើកកម្ពស់សេរីភាពសារព័ត៌មាន ហើយធានាថា ប្រជាពលរដ្ឋនឹងអាចចូលរួមបានក្នុងសកម្មភាពសង្គម។
អ្នកស្រីថ្លែងជាភាសាអង់គ្លេសនិងប្រែសម្រួលជាភាសាខ្មែរថា៖ «រដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែត និងប្រទេសស៊ុយអែតប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងខ្លាំងចំពោះសេរីភាពសារព័ត៌មាន។ យើងអាចមើលឃើញថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសេរី និងឯករាជ្យ និងចម្រុះកំពុងក្លាយជាស្ថាប័នមួយដ៏រឹងមាំ និងមានតម្លាភាព និងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការធានាសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងផ្តល់សេវាជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងចូលរួមក្នុងសង្គម»។
ក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាដែលកំពុងស្ថិតក្រោមការពិភាក្សានេះ ក៏នឹងមានតួនាទីសម្របសម្រួលដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងៗ ដែលអ្នកសារព័ត៌មានជួបប្រទះ និងពង្រឹងការប្រើប្រាស់ច្បាប់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន ក៏ដូចជាកសាងសមត្ថភាពអ្នកសារព័ត៌មានឱ្យដើរទាន់បចេ្ចកវិទ្យាថ្មីៗក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន។
នាយកប្រតិបត្តិសមាគមសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជាហៅកាត់ថាខេមបូចា លោក ណុប វី លើកឡើងថា ការបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មានជាតិនេះ គឺធ្វើឡើងក្នុងការធានានូវការអនុវត្តតួនាទីរបស់អ្នកសារព័ត៌មានប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈត្រឹមត្រូវតាមក្រមសីលធម៌ ដែលធានាបាននូវសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគេដែលមិនមានការជ្រៀតជ្រែក និងមិនស្ថិតក្រោមការគាបសង្កត់ឬការរឹតត្បិតពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលនិងភាគីណាមួយឡើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ទាក់ទងជាមួយនិងក្រុមបឹក្សាសារព័ត៌មានជាតិនេះ គឺជាយន្តការមួយសំខាន់ណាស់ ដើម្បីធានានូវការអនុវត្តតួនាទីរបស់អ្នកសារព័ត៌មានប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ មានការបំពេញតួនាទីបានត្រឹមត្រូវប្រកបដោយក្រមសីលធម៌និង ធានាបានសិទ្ធិនិងសេរីភាពរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន»។
លោកបន្ថែមទៀតថា ការផ្តួចផ្តើមបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មានជាតិនេះក៏ជាផ្នែកមួយក្នុងបង្កើនជំនឿទុកចិត្តរបស់សាធារណជនលើអ្នកអនុវត្តកិច្ចការសារព័ត៌មាន ព្រោះវាជាស្ថាប័នឯករាជ្យមួយដែលត្រូវឱ្យមានសមាសភាពអ្នកចូលរួមសំខាន់ៗក្នុងជំនាញនេះផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «សមាសភាពដែលគួរចូលរួមក្នុងការបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មានជាតិនេះ ខ្ញុំគិតថា គួរតែមានសមាសភាពពីអ្នកសារព័ត៌មាន ដែលគាត់ជាសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកសារព័ត៌មាន ពីអ្នកដែលធ្វើកិច្ចការងារក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន ពីអ្នកសារព័ត៌មានខ្លួនឯង ហើយក្រៅពីនោះក៏គួរតែមានអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ អ្នកដែលមានឯកទេសជំនាញពាក់ព័ន្ធផងដែរ។ ឧទាហរណ៍ដូចអ្នកដែលមានជំនាញយេនឌ័រជាដើម»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន លោក ទេព អស្នារិទ្ធ ប្រាប់វីអូអេថា កិច្ចប្រជុំកាលពីព្រឹកថ្ងៃសុក្រ គឺជាការប្រជុំក្នុងការប្រមូលធាតុចូលសំខាន់ដែលស្ថិតនៅក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន ដើម្បីពិភាក្សាក្នុងការបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មានជាតិមួយ។ លោកថា ការបង្កើតឡើងនូវក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មានជាតិនៅកម្ពុជាជាកត្តាដ៏ល្អមួយ ក្នុងការចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានាដែលអ្នកសារព័ត៌មានបានជួបប្រទះក្នុងអំឡុងពេលបំពេញការងារ។
លោកថ្លែងថា៖ «ដូចេ្នះខ្ញុំគិតថា វាជាកត្តាល្អដែលចូលរួមចំណែកក្នុងកិច្ចខិតខំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាភាគីពាក់ព័ន្ធដទៃក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន ក្នុងការជួយទៅដល់អ្នកសារព័ត៌មានយើង ដើម្បីដោះស្រាយរាល់កត្តាប្រឈមដែលពួកគាត់ជួបប្រទះ ហើយសម្រួលនូវការងារធ្វើម៉េចឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានអាចបំពេញភារកិច្ចបានរលូន»។
លោកបន្ថែមថា ក្រុមប្រឹក្សាសារព័ត៌មានដែលនឹងបង្កើតឡើងនាពេលខាងមុខនេះ ត្រូវយកចិត្តដាក់ទៅលើក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ និងការផលិតព័ត៌មានដែលមានគុណភាពដល់សាធារណជន ដើម្បីជាចំណេះដឹង និងប្រយោជន៍សង្គម។
សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅប្រទេសកម្ពុជាបន្តសិ្ថតក្នុងស្ថានភាពអាក្រក់ នៅឆ្នាំ ២០២៣ នេះ ដោយសារការកើនឡើងនៃការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរបស់រដ្ឋាភិបាលមកលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ។ នេះបើតាមសន្ទស្សន៍របស់អង្គការអ្នកសារព័ត៌មានគ្មានព្រំដែន (Reporters Without Border) ដែលចេញផ្សាយជាសាធារណៈ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៣។ កម្ពុជាស្ថិតនៅលំដាប់លេខរៀងទី ១៤៧ ក្នុងចំណោម ១៨០ ប្រទេសនៅឆ្នាំ ២០២៣ ដែលថយពីលេខរៀងទី ១៤២ កាលពីឆ្នាំមុន។
កាលពីខែកុម្ភៈ ក្រសួងព័ត៌មានបានលុបចោលអាជ្ញាបណ្ណរបស់សារព័ត៌មានសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ (វីអូឌី) តាមបញ្ជារបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តី លោក ហ៊ុន សែន ពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្សាយអត្ថបទថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចុះហត្ថលេខាជំនួសលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ក្នុងការផ្តល់ជំនួយ ១០០.០០០ ដុល្លារដល់ប្រទេសតួកគី សម្រាប់គ្រោះរញ្ជួយដី។ ក្រសួងព័ត៌មានបានបញ្ជាក់ថា វីអូឌី«រំលោភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយស និងកិត្យានុភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហើយមិនព្រមធ្វើការកែសម្រួលតាមបទប្បញ្ញត្តិច្បាប់ស្តីពីរបបសារព័ត៌មាន»។
គួរបញ្ជាក់ថា នៅមុនការបោះឆ្នោតជាតិកាលពីខែកក្កដា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបញ្ជាឱ្យអ្នកផ្គត់ផ្គង់សេវាអ៊ីនធឺណិតក្នុងប្រទេសកម្ពុជារាំងខ្ទប់គេហទំព័រសារព័ត៌មានមួយចំនួនផងដែរ ក្នុងនោះមានសារព័ត៌មានអាស៊ីសេរី (RFA) The Cambodia Daily និងគេហទំព័រកំណត់ត្រា ដែលជាបណ្តុំព័ត៌មានរបស់អង្គភាពផ្សព្វផ្សាយវីអូឌី ដែលត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលបិទដំណើរការ៕
