នៅក្នុងជំនួបមួយជាមួយអតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តី លោក ហ៊ុន សែន ដែលបច្ចុប្បន្នជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា ឯកអគ្គរាជទូតអង់គ្លេសប្រចាំកម្ពុជា លោក Dominic Williams បានស្នើឱ្យកម្ពុជាបើកលំហនយោបាយនិងសង្គមស៊ីវិល។
បើតាមព័ត៌មានដែលបង្ហោះនៅលើហ្វេសប៊ុករបស់ស្ថានទូតអង់គ្លេសប្រចាំនៅកម្ពុជា ឯកអគ្គរាជទូតអង់គ្លេសបានពិភាក្សាប្រធានបទជាច្រើនជាមួយលោក ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដែលរួមមានទាំងបញ្ហាគោលនយោបាយការបរទេសសំខាន់ៗ ការរីកចម្រើននៃទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីនិងឱកាស ដើម្បីបង្កើនពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ។
ស្ថានទូតអង់គ្លេសបញ្ជាក់ថា៖ «ក្នុងនាមជាមិត្តរបស់កម្ពុជា ឯកឧត្ដមឯកអគ្គរាជទូតក៏បានបង្ហាញពីជំនឿរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសផងដែរដែលថា ការធានាឱ្យមានលំហសម្រាប់សង្គមស៊ីវិលនិងមតិចម្រុះនៅក្នុងកិច្ចសន្ទនានយោបាយគឺជារឿងចាំបាច់។ ឯកឧត្ដមបានបង្ហាញពីការព្រួយបារម្ភរបស់ចក្រភពអង់គ្លេសលើការជួញដូរមនុស្ស ពលកម្ម ដោយបង្ខំនិងការបោកប្រាស់តាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត»។
លោក ហ៊ុន សែន មិនបង្ហាញសារថា តើលោកបានឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងរបស់ឯកអគ្គរាជទូតអង់គ្លេស ពាក់ព័ន្ធនឹងការចង់ឃើញការបើកលំហនយោបាយ និងសង្គមស៊ីវិលក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយ៉ាងណានោះទេ។
ប៉ុន្តែលោកបានបង្ហោះខ្លឹមសារមួយចំនួននៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក។ លោកបានលើកទឹកចិត្តឱ្យឯកអគ្គរាជទូតអង់គ្លេសបន្តធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលថ្មី ដឹកនាំដោយកូនប្រុសរបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត លើវិស័យពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគដើម្បីជំរុញទំហំពាណិជ្ជកម្មឱ្យមានការកើនឡើង។
លោក ហ៊ុន សែន និងឯកអគ្គរាជទូតអង់គ្លេសក៏បានពិភាក្សាគ្នាផងដែរអំពីសភាពការណ៍នៅមីយ៉ាន់ម៉ា ដំណោះស្រាយ និងវិបត្តិនៅរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន សភាពការណ៍នៅមជ្ឈឹមបូព៌ា និងពិភាក្សាពីសភាពការណ៍សមុទ្រចិនខាងត្បូងជាដើម។ នេះបើតាមសារនៅលើហ្វេសប៊ុករបស់លោក ហ៊ុន សែន។
លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានស្នើឱ្យអង់គ្លេសជួយកម្ពុជាក្នុងបញ្ហាអធិការកិច្ច ដោយផ្ដល់នូវបច្ចេកវិទ្យាទំនើបក្នុងការគ្រប់គ្រងធនធានមនុស្ស ក៏ដូចជាបច្ចេកវិទ្យាក្នុងការគ្រប់គ្រងអំពើអសកម្មផ្សេងៗ។
វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីលោក ម៉ម ប៊ុននាង អ្នកនាំពាក្យព្រឹទ្ធសភាបាននៅឡើយទេ។
លោក ប៉ែន បូណា អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល បដិសេធមិនអត្ថាធិប្បាយ ដោយលោកឱ្យសួរអ្នកនាំពាក្យព្រឹទ្ធសភាវិញ។
ទីប្រឹក្សាគណបក្សកម្លាំងជាតិ និងជាអតីតអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក រ៉ុង ឈុន ប្រាប់វីអូអេថា គណបក្សកម្លាំងជាតិសាទរចំពោះសំណើរបស់ឯកអគ្គរាជទូតអង់គ្លេសសុំឱ្យបើកលំហសេរីភាពនយោបាយ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរតែពិចារណាឡើងវិញចំពោះបញ្ហាទាំងនេះ ពីព្រោះក្រោយការរំលាយគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ បណ្តាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យតែងតែជួបជាមួយមេដឹកនាំកម្ពុជា ហើយពិភាក្សាទៅលើការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពជាមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេស។
លោកថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹងហើយបានជាអង្គទូត ក៏ដូចជាអន្តរជាតិតែងតែជួបនូវថ្នាក់មេដឹកនាំកម្ពុជា តែងតែលើកឡើងអំពីឱ្យធ្វើការកែលម្អឡើងវិញនូវការបើកលំហសេរីភាព ក៏ដូចជាការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា»។
លោក រ៉ុង ឈុន ក៏ស្នើឱ្យមានការដោះលែងមេដឹកនាំគណបក្សនយោបាយ មេដឹកនាំសហជីព និងសកម្មជនសង្គមរួមមាន លោក ស៊ុន ចន្ធី លោក ថាច់ សេដ្ឋា កញ្ញា សេង ធារី កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និងលោក កើត សារ៉ាយ ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។
លោក គង់ មុនីកា អគ្គលេខាធិការគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ និងជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាមួយរូប យល់ឃើញថា ការលើកឡើងរបស់ឯកអគ្គរាជទូតអង់គ្លេសទៅកាន់លោក ហ៊ុន សែន គឺបានឆ្លើយតបទៅនឹងក្តីបារម្ភរបស់គណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល។
លោកប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃសុក្រនេះថា៖ «ខ្ញុំគិតថា វាសំខាន់ណាស់សម្រាប់កម្ពុជាដែលប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស ស្របតាមស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ក៏ដូចជារដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា។ យើងត្រូវការនូវលំហប្រជាធិបតេយ្យ លំហនយោបាយឱ្យបានទូលំទូលាយជាងបច្ចុប្បន្ន»។
ជុំវិញការបន្តចាប់ខ្លួន និងការគំរាមកំហែងសកម្មជនរបស់គណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ លោក គង់ មុនីកា ថ្លែងថា វាបានជះឥទ្ធិពលមួយចំនួនទៅដល់ដំណើរការបោះឆ្នោត និងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនាពេលថ្មីៗនេះ ដែលធ្វើឱ្យអង្គបោះឆ្នោតទាំងនោះមិនបានបង្ហាញខ្លួននៅមណ្ឌលបោះឆ្នោតឡើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះខ្ញុំគ្រាន់តែសុំអំពាវនាវឱ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច សូមមេត្តាទម្លាក់ចោលនូវបទចោទប្រកាន់ទាំងឡាយណាដែលមានដល់សកម្មជននយោបាយពីគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលគឺគណបក្សភ្លើងទៀន គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ និងគណបក្សដទៃទៀតដែលទទួលបានការចាប់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាមួយចំនួន ដែលយើងយល់ថា ជាផ្នែកមួយនៃការបំភិតបំភ័យផ្នែកនយោបាយ»។
ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក នី សុខា ប្រាប់វីអូអេថា ការលើកឡើងរបស់ឯកអគ្គរាជទូតអង់គ្លេសប្រចាំកម្ពុជាក្នុងការជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបើកលំហសេរីភាពនយោបាយ និងសិទ្ធិមនុស្សគឺជារឿងដែលល្អប្រសើរមួយ ពីព្រោះកន្លងទៅបណ្តាអង្គទូតប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យមួយចំនួនក៏បានស្នើដូចគ្នាមករដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ លោកថា អង់គ្លេសចង់ឱ្យកម្ពុជាមានការគោរពចំពោះស្មារតីនៃសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ក៏ដូចជាកាតិកាសញ្ញាសិទ្ធិមនុស្សផ្សេងៗដែលកម្ពុជាបានផ្តល់សច្ចាប័ន។
លោកថ្លែងថា៖ «ពីព្រោះថា សម្រាប់យើងមើលឃើញថា មកដល់ពេលនេះសម្រាប់កម្ពុជាល្មមដល់ពេលនៅក្នុងការដែលត្រូវធ្វើការពិចារណាហើយ។ បើមិនអ៊ីចឹងទេ វាអាចធ្វើឱ្យកម្ពុជាខាតបង់ ពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជាជាមួយនឹងបណ្តាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យផ្សេងៗ ពិសេសដូចជាសហគមន៍អឺរ៉ុប ឬសហរដ្ឋអាមេរិកអីផ្សេងៗ»។
បើតាមអ្នកជំនាញផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ របាយការណ៍ជាតិនិងអន្តរជាតិក៏ដូចជារបាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានលើកឡើងថា សេរីភាពជាមូលដ្ឋាននៅកម្ពុជាកំពុងរងការរឹតត្បិត និងគំរាមកំហែង ដោយមានការចាប់ខ្លួនសកម្មជនសង្គម សកម្មជននយោបាយ និងអ្នកដែលហ៊ានបញ្ចេញមតិជាដើម។
លោក នី សុខា ក៏ជំរុញរដ្ឋាភិបាលឱ្យមានការសម្របសម្រួលផ្នែកនយោបាយ ដោយមានការជជែកពិភាក្សាគ្នារវាងគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សជំទាស់ ដើម្បីធានាថា លំហសេរីភាពនយោបាយនៅកម្ពុជាអាចមានភាពប្រសើរឡើង៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ