មកទល់ថ្ងៃទី៤ខែមករានេះ លោកស្រី មូរ សុខហួរ អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អះអាងថាខ្លួនពុំទាន់ទទួលបានទិដ្ឋាការពិសេសដែលចាំបាច់ ដើម្បីវិលចូលកម្ពុជាបាននៅឡើយទេ។
គម្រោងមាតុភូមិនិវត្តន៍របស់លោកស្រី មូរ សុខហួរ ដែលរងបណ្ដឹងរុំខ្លួននៅក្នុងតុលាការកម្ពុជា ត្រូវប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី៤ ខែមករានេះ តែត្រូវលើកពេលទៅថ្ងៃទី១៥ ខែមករាវិញ(ថ្ងៃចេញពីសហរដ្ឋអាមេរិក) ក្រោមហេតុផលនៃការផ្អាកជើងហោះហើររបស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍តៃវ៉ាន់ Eva Air។
នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ខ្លួន លោកស្រី មូរ សុខហួរ បានបង្ហោះកាលវិភាគហោះហើរនៃក្រុមហ៊ុន Singapore Airline ចាកចេញពីទីក្រុង Los Angelesសហរដ្ឋអាមេរិក ចូលមកប្ដូរជើងយន្តហោះនៅសិង្ហបុរី មុននឹងបន្តដំណើរដល់ភ្នំពេញ នៅរង្វង់ម៉ោង៥ល្ងាច ថ្ងៃទី១៧ ខែមករា។
ប៉ុន្តែដោយសារលោកស្រី មូរ សុខហួរ ស្ថិតក្នុងចំណោមមន្ត្រី និងសកម្មជនបក្សជំទាស់៣៩នាក់ ដែលត្រូវក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាធ្វើមោឃភាពលិខិតឆ្លងដែនខ្មែររបស់ពួកគេតាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៩ លោកស្រីដែលមានសញ្ជាតិអាមេរិកាំង ត្រូវពឹងលើលិខិតឆ្លងដែនអាមេរិកាំង ដើម្បីធ្វើដំណើរមកកម្ពុជា។
ប្រការនេះបង្កជាឧបសគ្គខាងក្រដាសស្នាមធ្វើដំណើរសម្រាប់អ្នកនយោបាយរូបនេះ និងបង្កជាមន្ទិលអំពីលទ្ធភាពនៃការវិលត្រឡប់របស់លោកស្រីដែលត្រូវពន្យារទៅចុងសប្ដាហ៍ក្រោយ។
ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋខ្មែរមានសញ្ជាតិបរទេសនិងប្រើប្រាស់លិខិតឆ្លងដែនបរទេស លោកស្រី មូរ សុខហួរ ត្រូវតម្រូវឱ្យស្នើសុំទិដ្ឋាការពិសេសប្រភេទ K ដើម្បីអាចចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបាន។
បើយោងតាមអនុក្រឹត្យស្ដីពីបែបបទទិដ្ឋាការចុះហត្ថលេខាដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦ អ្នកស្នើសុំទិដ្ឋាការប្រភេទ K នេះ ត្រូវធ្វើតាមស្ថានបេសកកម្មការទូតឬស្ថានអគ្គកុងស៊ុល និងស្ថានកុងស៊ុលកិត្តិយសកម្ពុជានៅបរទេស ឬនៅច្រកទ្វារអន្តរជាតិ។ អ្នកកាន់ទិដ្ឋាការប្រភេទ K នេះ អាចស្នាក់នៅកម្ពុជារហូតដល់អស់សុពលភាពលិខិតឆ្លងដែន។
អនុក្រឹត្យឆ្នាំ២០១៦ដដែលនេះចែងថា៖ «ចំពោះការស្នើសុំទិដ្ឋាការប្រភេទ K សាមីជនត្រូវភ្ជាប់មកជាមួយនូវឯកសារពាក់ព័ន្ធបញ្ជាក់ថាពិតជាមានសញ្ជាតិខ្មែរពីកំណើត»។
គិតត្រឹមល្ងាចថ្ងៃទី៤ ខែមករា ឈ្មោះរបស់លោកស្រី មូរ សុខហួរ នៅបន្តមានវត្តមានក្នុងគេហទំព័របញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតអេឡិចត្រូនិក(voterlist.nec.org.kh) របស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប) នៅក្រុងបាត់ដំបង ខេត្តបាត់ដំបង ដែលបញ្ជាក់ថាជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
ប៉ុន្តែដោយសារតែវិធានការរឹតបន្តឹងទប់ស្កាត់ការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ ការស្នើសុំទិដ្ឋាការពេលមកដល់ច្រកទ្វារអន្តរជាតិ និងការស្នើសុំតាមប្រព័ន្ធឌីជីថល(E-Visa) ត្រូវផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្ន ដែលបង្រួញច្រកនៃការស្នើសុំទិដ្ឋាការទៅតាមស្ថានតំណាងកម្ពុជានៅបរទេសតែប៉ុណ្ណោះ។
ការព្យាយាមពីរលើក ដោយមួយលើកនៅស្ថានទូតកម្ពុជាក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន និងលើកចុងក្រោយនៅស្ថានកុងស៊ុលកិត្តិយសកម្ពុជាប្រចាំទីក្រុងឡូវែល ដើម្បីដាក់ពាក្យស្នើសុំទិដ្ឋាការរបស់លោកស្រី មូរ សុខហួរ មិនបានជោគជ័យឡើយ។ នេះបើយោងតាមអ្នកនយោបាយរូបនេះ។
លោកស្រីថ្លែងប្រាប់VOAនៅថ្ងៃច័ន្ទនេះថា៖
«ខ្ញុំបានទៅសុំដាក់វីសាKដែរ ក៏ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះ កុងស៊ុលនៅឡូវែល ក៏មិនទាន់ឆ្លើយថាខ្ញុំបានទទួលឬមិនទាន់បានទទួលទេ។ តែសំណួរនេះគួរតែត្រូវបានសួរទៅរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន វិញ ព្រោះអ្វីដែលខ្ញុំត្រូវបំពេញ ខ្ញុំបំពេញហើយអស់ហើយ»។
លោក ស៊ីន ចាន់សិរីវុត្ថា អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ប្រាប់VOAនៅថ្ងៃទី៤ខែមករានេះថា មិនមានការហាមក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍មិនឱ្យដឹកលោកស្រី មូរ សុខហួរ និងសហការីចូលមកកម្ពុជាឡើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការហាមឃាត់មិនឱ្យ Boarding អី អត់មានផង ព្រោះតែឮថាគាត់អត់បានវីសាផង គាត់ចូលស្រុកខ្មែរយ៉ាងម៉េច សំខាន់អាហ្នុងទេ»។
លោក សៅ វឌ្ឍនា នាយកអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ បានប្រាប់VOAថាបើគ្មានទិដ្ឋាការប្រភេទ K ទេ លោកស្រី មូរ សុខហួរ នឹងមិនអាចទទួលការអនុញ្ញាតឱ្យបន្តដំណើរជើងយន្តហោះពីសិង្ហបុរីមកកម្ពុជា ដ្បិតនេះជានីតិវិធីនៃការផ្ទុកអ្នកដំណើរ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «អាហ្នឹងជាទូទៅ ខាងAirline (អាកាសចរណ៍) គេអត់ឱ្យ គេអត់ Boarding ឱ្យទេ បាទ។ គេអត់ឆែកឱ្យទេបាទ។ ទាល់តែ Airline គេត្រួតពិនិត្យទៅ បើមាន[ទិដ្ឋាការ] បានគេឱ្យមក អ៊ីចឹងណា»។
ចំពោះចំណាត់ការពីអាជ្ញាធរ ក្នុងករណីដែលលោកស្រី មូរ សុខហួរ អាចមកដល់កម្ពុជា លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយ។
នាយឧត្ដមសេនីយ៍ កែវ វណ្ណថន អគ្គនាយករងអន្តោប្រវេសន៍ បានឆ្លើយយ៉ាងខ្លី មុនបិទទូរស័ព្ទថា៖
«ធម្មតា តែមកខុសច្បាប់ គឺថាអនុវត្តច្បាប់ហើយ មិនថា មូរ សុខហួរ ទេ នរណាក៏ដោយ [ឲ្យ]តែខុសច្បាប់!»។
លោក កែវ វណ្ណថន បដិសេធមិននិយាយបន្ថែម នៅពេលត្រូវសួរថាការអនុវត្តច្បាប់នោះ ត្រូវចាប់ខ្លួនលោកស្រី មូរ សុខហួរ ទៅទទួលទោសដែលរង់ចាំនៅក្នុងតុលាការ ឬក៏បញ្ជូនទៅអាមេរិកវិញ។
VOAមិនទាន់អាចទាក់ទងលោក កុយ គួង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស និងតំណាងក្រុមហ៊ុន Singapore Airline និងក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធ Silk Air បាននៅឡើយ ដើម្បីបំភ្លឺផ្ទៀងផ្ទាត់។
តែលោក កុយ គួង ធ្លាប់ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីផ្នែកខេមរភាសាកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ថា ការធ្វើមោឃភាពលិខិតឆ្លងដែនកម្ពុជាដល់ជនទាំង៣៩រូបនោះ គឺដោយសារពួកគេ«រត់គេចខ្លួនពីសំណាញ់ច្បាប់ប្រទេសខ្មែរ»។ គ្រានោះ លោកលើកទឹកចិត្តឱ្យពួកគេវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ។
តែស្ថានទូតកម្ពុជានៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន និងស្ថានកុងស៊ុលកិត្តិយសកម្ពុជានៅក្រុងឡូវែល បានបិទទ្វារមិនទទួលលោកស្រី មូរ សុខហួរ និងសហការីឡើយ។
បើមានលទ្ធភាពជាន់ទឹកដីអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ លោកស្រី មូរ សុខហួរ រំពឹងថា៖ «បើមិនចាប់ខ្លួន ក៏ធ្វើចត្តាឡីស័កដែរដែលខ្ញុំទទួលយក ចាប់ខ្លួន ក៏ខ្ញុំទទួលយក ក៏ប៉ុន្តែគោរពនូវសិទ្ធិខ្ញុំជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គោរពអ្វីដែលជាគោលការណ៍ដែលជនជាប់ចោទត្រូវតែមានវត្តមាន មានឱកាស មានសិទ្ធិទៅឆ្លើយដោះបន្ទុកពីការចោទប្រកាន់»។
លោកស្រី មូរ សុខហួរ អះអាងថា លោក នុត រំដួល និងលោក ម៉ែន សុថាវរិន្ទ្រ អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងឯកជនចំនួន៧រូបទៀតគ្រោងរួមដំណើរជាមួយលោកស្រីមកកម្ពុជា។
អនុប្រធានបក្សជំទាស់រូបនេះ បានរត់ភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសកម្ពុជា កាលពីដើមខែតុលា ឆ្នាំ២០១៧ បន្ទាប់ពីលោក កឹម សុខា ប្រធានបក្សត្រូវចាប់ខ្លួនពីបទ«ក្បត់ជាតិ» និងមុនពេលបក្សនេះត្រូវបានរំលាយដោយអំណាចសាលដីកាតុលាការកំពូលរបស់កម្ពុជាកាលពីជាង៣ឆ្នាំមុន៕
