ភ្នំពេញ — ក្រុមសង្គមស៊ីវិលបានសម្តែងការមិនគាំទ្រចំពោះទង្វើគប់ស្បែកជើងរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងម្នាក់ទៅលើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃពុធសប្តាហ៍មុន គឺនៅអំឡុងពេលលោកបានទៅដល់ទឹកដីសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាមេរិក- អាស៊ាន ដែលបានបិទបញ្ចប់ទៅកាលពីថ្ងៃសុក្រ។
នៅថ្ងៃអង្គារនេះ ក្នុងពិធីជួបសំណេះសំណាលជាមួយគ្រូពេទ្យយុវជនស្ម័គ្រចិត្តនៅទីក្រុងភ្នំពេញ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលបានចាត់ទុកទង្វើគប់ស្បែកជើងមកលើលោកនោះ ថាជាការរំលោភ និងបំពានច្បាប់នោះ បានរំឭកអំពីរឿងនេះសាជាថ្មីម្តងទៀត និងចោទសួរដោយប្រយោលទៅអាមេរិកថា តើទង្វើនោះ ជាការប្រើប្រាស់សិទ្ធិ ឬក៏ជាសកម្មភាពដែលតម្រូវឱ្យមានវិធានការច្បាប់។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «យកស្បែកជើងគប់គេ មិនបាច់ចាត់ទុកខ្ញុំជានាយករដ្ឋមន្រ្តីទេ ចាត់ទុកខ្ញុំជាមនុស្សធម្មតាទៅបានហើយ តើនេះជាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិដែរឬទេ បើសិទ្ធិបញ្ចេញមតិបែបនេះធ្វើបាននៅលើទឹកដីបិតាប្រជាធិបតេយ្យនីតិរដ្ឋ សកម្មភាពបែបនេះក៏កើតនៅប្រទេសដទៃ ហើយក្នុងនោះក៏កើតនៅក្នុងកម្ពុជាដែរ ហើយខ្ញុំគ្មានសំណូមពរណាមួយឱ្យអាមេរិកដាក់ទោស ក៏ប៉ុន្តែតាមការស្មានរបស់ខ្ញុំ មិនមែនសហរដ្ឋអាមេរិកមិនយកចិត្តទុកដាក់ទេ គេច្បាស់ជាធ្វើការស៊ើបអង្កេតហើយលើរឿងនេះ»។
អំឡុងពេលកំពុងមានវត្តមាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ហ៊ុន សែន បានចេញសារសំឡេងមួយ អំពាវនាវឱ្យអ្នកគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាចកុំឱ្យមានការតបតណាមួយ ចំពោះទង្វើគប់ស្បែងជើង ដែលលោកអះអាងផងដែរថា ជាទម្រង់ជាអំពើហិង្សាជ្រុលនិយមរបស់ក្រុមប្រឆាំង។
តាមរយៈសារសំឡេងពិសេសមួយដែលបានបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោកកាលពីថ្ងៃសៅរ៍កន្លងមកនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន លើកឡើងថា៖ «ឥរិយាបថនៃភាពជ្រុលនិយមរបស់ពួកក្រុមប្រឆាំងដែលចាត់ទុកថា ជាវីរជននៅពេលដែលគេបានរំលោភបំពានលើច្បាប់ និងបង្ហាញនូវសារជាតិជាអំពើហិង្សាជ្រុលនិយម»។
សារសំឡេងនេះត្រូវបានគេសនិ្នដ្ឋានថា លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី សំដៅទៅលើពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងម្នាក់ដែលបានគប់ស្បែកជើងម្ខាងទៅលើរូបលោក ក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន ទីដែលលោក ហ៊ុន សែន មានវត្តមានដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាមេរិកអាស៊ាន ដែលមានរយៈពេលពីរថ្ងៃ គឺចាប់ពីថ្ងៃទី១២ ដល់ថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា។
ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាលោក ប៉ា ចន្ទរឿន បានថ្លែងថា ការដោះស្រាយឬបញ្ចេញមតិដោយប្រើអំពើហិង្សាមិនមែនជាច្រកចេញដ៏ល្អនោះទេ ហើយវាកាន់តែបង្កើនបញ្ហាបន្ថែមទៀត។
លោកនិយាយថា៖ «ខ្ញុំមានតែលើកទឹកចិត្តឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយើង រៀនបញ្ចេញមតិ រៀនបញ្ចេញនូវការកើតទុក្ខមិនសុខចិត្ត ដោយអហិង្សា ដោយសីលធម៌ និងបែបទទួលខុសត្រូវទើបការទាមទាររបស់យើង មិនបង្កើតឱ្យមានបញ្ហាបន្ថែម ហើយការទាមទារប្រកបដោយអហិង្សាសកម្ម អហិង្សាមានសីលធម៌ អហិង្សាដោយការទទួសខុសត្រូវ ខ្ញុំជឿថា អាចមានដំណោះស្រាយជាវិជ្ជមានច្រើនជាងជម្រើសដទៃទៀត»។
បន្ទាប់ពីមានការគប់ស្បែកជើងទៅលើលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីរួចមកនោះ កូនរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាល និងក្រុមគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមួយចំនួនបានចេញសារថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងទៅលើសកម្មភាពនេះ ដោយចាត់ទុកថា ជាអំពើថោកទាប អសីលធម៌ ដែលមិនអាចលើកលែង ឬសម្រាលទោសកំហុសឱ្យបាន។
នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាលោកស្រី ចក់ សុភាព បានសម្តែងការមិនគាំទ្រនូវគ្រប់ទម្រង់សកម្មភាពហិង្សាទាំងអស់ មិនថា ជាអំពើហិង្សាទៅលើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬទៅលើប្រជាពលរដ្ឋធម្មតានោះទេ។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «យើងមិនត្រូវលើកទឹកចិត្តនូវរាល់ការប្រើហិង្សា ឬការជេរប្រមាថគ្រប់ទម្រង់ទាំងអស់ ហើយអាជ្ញាធរត្រូវប្តេជ្ញាឆ្លើយតបប្រឆាំងនឹងទម្រង់នូវការប្រើហិង្សាគ្រប់ទម្រង់ ហើយជាពិសេសនៅពេលដែលកើតឡើងចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ មិនមែនត្រឹមតែនៅពេលដែលកើតឡើងចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំបានយើងនាំគ្នាតបតទេ។ អាហ្នឹងយើងអត់បានបង្ហាញនូវគំរូភាពមួយ ហើយនឹងបង្ហាញនូវការ[លុបបំបាត់]នូវអំពើហិង្សានោះទេ ពីព្រោះយើងបានអនុញ្ញាតឱ្យអំពើទាំងអស់នេះបានកើតឡើងនៅក្នុងសង្គម ហើយចេញពីមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួនទៅវិញ»។
ការគប់ពងមាន់ ស្បែកជើង គប់ដបទឹកសុទ្ធ ទះកំផ្លៀង បានកើតមានទៅលើមេដឹកនាំជាញឹកញាប់នៅក្នុងពិភពលោក ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ជាហេតុការណ៍ដ៏កម្រមួយ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ អ្នកនាំពាក្យសមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកលោក ស៊ឹង សែនករុណា យល់ថារាល់ការបញ្ចេញមតិណាដែលបង្កឱ្យមានការឈឺចាប់ គុំកួន សងសឹកគ្នាទៅវិញទៅមក នោះ មិនមែនជាវិធីត្រឹមត្រូវនោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «ចំពោះប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យយើងឃើញថា កើតមានឡើងច្រើនចំពោះបុគ្គលសាធារណៈ សង្គមកម្ពុជាយើងអត់ដែលជួប អ៊ីចឹងហើយកាលណាការប៉ះទង្គិចរឿងហ្នឹងមកលើមេដឹកនាំនេះ គឺជាការឈឺចាប់ហើយចំពោះអ្នកដែលគាំទ្រឬក៏សកម្មជនអី។ ក៏ប៉ុន្តែរឿងនេះជាគោលការណ៍ខាងសង្គមស៊ីវិលយើង យើងមិនចង់ឃើញរូបភាពហិង្សា ឬការបញ្ចេញមតិណាមួយដែលធ្វើឱ្យមានភាពឈឺចាប់ បណ្តាលឱ្យមានការសងសឹកគ្នាទៅវិញទៅមកមានគំនុំគុំកួនគ្នាអាហ្នឹងយើងមិនលើកទឹកចិត្តទេ។ យើងលើកទឹកចិត្តតែក្នុងន័យតែបញ្ចេញមតិបែបអហិង្សាដោយសន្តិវិធីក្នុងន័យរិះគន់ស្ថាបនា»។
អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា ករណីបែបនេះបានកើតឡើងច្រើននៅលើពិភពលោក ហើយមេដឹកនាំទាំងនោះមិនចាត់ទុកថានេះជាបញ្ហាធំនោះទេ។
លោកបន្ថែមអំពីចំណុចនេះថា៖ «អ៊ីចឹងចំណុចទាំងអស់នេះ ខ្ញុំគិតថា វាមិនមានបញ្ហាអីកើតឡើងទេនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ គឺចៀសមិនផុតទេអំពីការមិនពេញចិត្តទៅលើការដឹកនាំ មិនអាចថាមនុស្សរាប់លាននាក់ពេញចិត្តគ្រប់គ្នាទេ។ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់យើងកត់សម្គាល់ បណ្តាប្រទេសមេដឹកនាំពិភពលោកផ្សេងៗ គេហាក់ដូចជាគេអត់យករឿងនេះ ជារឿងសំខាន់ទេ ចប់បញ្ហាហ្នឹងក៏គេបន្តបេសកកម្មបំពេញតួនាទីគេ ក្នុងការដឹកនាំប្រទេសជាតិទៅតាមអ្វីដែលជាតួនាទីរបស់ខ្លួនឱ្យកាន់តែប្រសើរទៅ ក៏អាចលុបចោលនូវអ្វីដែលជាការធ្វើឡើងដោយមិនត្រឹមត្រូវទាំងឡាយនោះក៏រលត់ទៅតាមហ្នឹងទៅ»។
ក្រុមសង្គមស៊ីវិលក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា រាល់ការបញ្ចេញមតិប្រកបដោយសីលធម៌ អហិង្សា គឺជាជម្រើសដ៏ល្អសម្រាប់ដំណោះស្រាយគ្រប់បញ្ហា៕
