បេសកជនមកពីប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងនិងកូរ៉េខាងជើងត្រូវបានរំពឹងថានឹងជួបប្រជុំគ្នានៅក្នុងទីក្រុង ប៉េកាំង (Beijing) នៅថ្ងៃពុធ(ទី ២១ខឺកញ្ញា)។ ការជួបប្រជុំនេះគឺជាការព្យាយាមចុងក្រោយបង្អស់ ដើម្បីចាប់ធ្វើការចរចារពហុភាគីជាថ្មីឡើងវិញ ស្តីអំពីដំណើរការនិងកម្មវិធីអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់កូរ៉េខាងជើង បន្ទាប់ពីមានការជាប់គាំងអស់រយៈពេលបីឆ្នាំមក។ ប៉ុន្តែ រោងចក្រផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់កូរ៉េខាងជើង មិនមែនជាបញ្ហាតែមួយរវាងប្រទេសកូរ៉េទាំងពីរ ដែលបានទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍នាពេលថ្មីៗនេះទេ។ មានការចាប់អាមរ្មណ៍ខ្លាំងជាថ្មីឡើងវិញ នៅក្នុងការកសាងបំពង់បង្ហូរឧស្ម័នធម្មជាតិមួយពីប្រទេសរុស្សី (Russia) ដែលនឹងហូរកាត់ឧបទ្វីបកូរ៉េ។ ទោះបីជាគម្រោងនៃកិច្ចសហការមួយបែបនេះ មានអត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងណាក៏ដោយ វាហាក់ដូចជានៅតែជាផែនការដ៏វែងឆ្ងាយមួយនៅឡើយ។
កិច្ចពិភាក្សានៃការកសាងបំពង់បង្ហូរឧស្ម័នមួយ ដែលនឹងដឹកនាំឧស្ម័នធម្មជាតិពីប្រទេសរុស្សីទៅកាន់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ឆ្លងកាត់តាមប្រទេសកូរ៉េខាងជើង បានបន្តធ្វើអស់រយៈពេលរាប់ទសវត្សរ៍មកហើយ។
ប៉ុន្តែ នៅពេលថ្មីៗនេះ គម្រោងនេះមានកម្លាំងជំរុញជាថ្មីឡើងវិញ នៅពេលដែលមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង លោក គីម ជុងអ៊ីល (Kim Jong-il) បានទៅចូលជួបប្រជុំជាមួយលោកប្រធានាធិបតីរុស្សី ឌីមីទ្រី មេដវីដេហ្វ (Dmitry Medvedev) នៅក្នុងតំបន់ ស៊ីបេរី (Siberia)។
ខ្សែអាត់វីដេអូខ្លីមួយដែលត្រូវបានចាក់ផ្សាយនៅលើកញ្ចក់ទូរទស្សន៍របស់ រុស្សី បានបង្ហាញមេដឹកនាំទាំងពីរបានចាប់ដៃគ្នា មុនពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់ពួកគេកាលពីខែមុន។ របាយការណ៍បាននិយាយថា មេដឹកនាំទាំងពីរបានព្រមព្រៀងគ្នាថា ការកសាងបំពង់បង្ហូរឧស្ម័នមួយគួរតែត្រូវសម្រេចឱ្យបាននៅទីបញ្ចប់។
បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំនោះ ក្រុមមន្រ្តីនៃក្រសួងថាមពលរបស់កូរ៉េខាងត្បូង បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា នៅទីបញ្ចប់ពួកគេក៏ចង់ឃើញការកសាងបំពង់បង្ហូរឧស្ម័ននេះដែរ។
កាលពីសប្តារហ៍មុន ប្រធានសាជីវកម្មឧស្ម័នដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋរបស់កូរ៉េខាងត្បូង បានជួបជាមួយនឹងតំណាងរបស់ក្រុមហ៊ុនថាមពលរបស់ រុស្សី ឈ្មោះ ហ្គាហ្សព្រុម (Gazprom)។ ទីភ្នាក់ងារនិយាយថា ក្រុមមន្រ្តីបានសម្រេចផែនការមួយ សម្រាប់ការដឹកនាំឧស្ម័ននាពេលអនាគតទៅកាន់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។
ការប៉ាន់ស្មានរបស់រដ្ឋាភិបាលនិយាយថា បំពង់បង្ហូរឧស្ម័ននេះនឹងត្រូវចំណាយថវិកាប្រមាណ ៣ ពាន់ ៤ រយលានដុល្លារ ដើម្បីសាងសង់។ ប៉ុន្តែ អ្នកវិភាគមួយចំនួននិយាយថា នៅក្នុងរយៈពេលវែង ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងនឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍។
កង ហ៊ីចាន់ (Kang Hee-chan) គឺជាអ្នកវិភាគផ្នែកបរិស្ថាននិងថាមពល នៅឯវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ច សាំស៊ុង (Samsung Economic Research Institute) នៅក្នុងទីក្រុង សេអ៊ូល (Seoul)។
«តម្រូវការខាងឧស្ម័នរបស់យើងកំពុងកើនឡើងជាបន្ត។ ឧស្ម័នភាគច្រើនគឺត្រូវបានដឹកមកពីអឺរ៉ុបនិងអាស៊ីខាងលិច។»ជម្រើសទាំងនោះត្រូវចំណាយប្រាក់ច្រើនណាស់។ នៅពេលដែលយើងអាចទទួលឧស្ម័នពីប្រទេសរុស្សីបាន តាមរយៈប្រទេសកូរ៉េខាងជើង តម្លៃនឹងចុះថោកជាងនេះច្រើន»។
ទោះជាមានការសំចៃប្រាក់ទាំងនោះក្តី ក៏ភាពតានតឹងនាពេលបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងឧបទ្វីបកូរ៉េ មានន័យថា អត្ថប្រយោជន៍ប្រហែលជានឹងមិនមានទម្ងន់ធ្ងន់ជាងហនិភ័យនោះទេ។
លោក អានឌ្រី ឡានកូវ (Andrei Lankov) ជាអ្នកវិភាគជាតិរុស្សីខាងកិច្ចការរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើងមួយរូប នៅឯសាកលវិទ្យាល័យ គុកមីន (Kookmin) ក្នុងទីក្រុង សេអ៊ូល (Seoul)។
«នៅក្នុងរយៈពេលយូរ នេះគឺជាគម្រោងដ៏ល្អមួយ។ វាជាគម្រោងល្អ ទាំងពីទស្សនៈសេដ្ឋកិច្ច ទាំងពីទស្សនៈនយោបាយ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី ដើម្បីឱ្យបានជោគជ័យ គម្រោងនេះត្រូវការបរិយាកាសនៃកិច្ចសហការ ការប្តូរគ្នា និងការជឿទុកចិត្តគ្នា ប្រកបដោយភាពនឹងនរមួយ។ និយាយដោយស្មោះត្រង់ទៅ ខ្ញុំមិនគិតថា បរិយាកាសបែបនេះនឹងមានក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនោះទេ»។
ឡានកូវ (Lankov) និយាយថា បំពង់បង្ហូរឧស្ម័នធម្មជាតិរួមមួយ នឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់គ្រប់ភាគីទាំងអស់ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសសម្រាប់ភាគីកូរ៉េខាងត្បូង។
លោកនិយាយថា រដ្ឋាភិបាលទីក្រុង ព្យុងយ៉ាង (Pyongyang) អាចលួចឧស្ម័នឬក៏បិទបំពង់បង្ហូរ ប្រសិនបើទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសកូរ៉េទាំងពីរប្រែក្លាយជាមិនល្អ។ ឡានកូវ (Lankov) បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលទីក្រុង សេអ៊ូល នឹងត្រូវតែមានផែនការសម្រាប់ជំនួសពេលមានអាសន្ន ដើម្បីទូទាត់នឹងការខូចខាតទាំងឡាយ ប្រសិនបើភាពតានតឹងកើតមានឡើង។ នៅក្នុងរបាយការណ៍មួយនៅសប្តាហ៍នេះទៅកាន់សភាជាតិរបស់កូរ៉េខាត្បូង ក្រសួងចំណេះដឹងសេដ្ឋកិច្ចបាននិយាយថា ខ្លួននឹងធ្វើការពិចារណានូវរាល់ហនិភ័យទាំងអស់ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធ នៅក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសកូរ៉េខាងជើង។ ក្រសួងបានបន្ថែមទៀតថា សម្រាប់ពេលឥឡូវនេះ មិនទាន់មានការពិភាក្សាណាមួយជាមួយទីក្រុង ម៉ូស្គូ (Moscow) ឬទីក្រុង ព្យុងយ៉ាង (Pyongyang) អំពីលក្ខខ័ណ្ឌនៃកិច្ចសន្យាមួយនៅឡើយទេ។
ប៉ុន្តែ អ្នកនយោបាយកូរ៉េខាងត្បូងកំពុងព្យាយាមរួចទៅហើយ ដើម្បីពង្រឹងការគាំទ្រជាសាធារណៈសម្រាប់ការកសាងបំពង់បង្ហូរឧស្ម័ន។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយតាមទូរទស្សន៍កូរ៉េ កាលពីដើមខែនេះ លោកប្រធានាធិបតី លី យ៉ុងបាក់ (Lee Myung Bak) បានមានប្រសាសន៍ថា មិនយូរមិនឆាប់គម្រោងនេះនឹងចាប់ផ្តើម។
លោកប្រធានាធិបតី លី (Lee) បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសកូរ៉េទាំងពីរបានពិភាក្សាជាមួយប្រទេសរុស្សីដាច់ដោយឡែកពីគ្នា អំពីការកសាងបំពង់បង្ហូរឧស្ម័នរួចទៅហើយ។ លោកបានធ្វើការប៉ាន់ស្មានថា នៅពេលណាមួយ ប្រទេសទាំងបីនឹងឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងមួយ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា គម្រោងនេះអាចចាប់ផ្តើមធ្វើលឿនជាងការរំពឹងទុកទៅទៀត ហើយវានឹងក្លាយទៅជាអាជីវកម្មដ៏អស្ចារ្យមួយ ប្រសិនបើគម្រោងនេះអាចដំណើរការបាន។
អ្នកវិភាគ អានឌ្រី ឡានកូវ (Andrei Lankov) និយាយថា អ្នកនយោបាយជាច្រើននៅទីនេះ កំពុងព្យាយាមប្រមូលការគាំទ្រសម្រាប់គម្រោងសាងសង់បំពង់បង្ហូរឧស្ម័ន ដោយធ្វើការលើកតម្កើងគម្រោងនេះថា ជាជំហានមួយដែលខិតទៅរកការបង្រួបបង្រួមជាមួយប្រទេស កូរ៉េខាងជើង។
លោកនិយាយថា នេះគឺគ្រាន់តែជាការគិតប្រកបដោយការស្រមើស្រមៃតែប៉ុណ្ណោះ។
«នេះជារបៀបនិយាយតាមផ្លូវការយ៉ាងសាមញ្ញមួយ នៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េ។ ការប្តូរគ្នាគ្រប់ប្រភេទរវាងរដ្ឋកូរ៉េទាំងពីរ គឺតែងតែត្រូវបានពណ៌នាថាជាអ្វីមួយដែលទាក់ទងទៅនឹងការបង្រួបបង្រួម។ វាជាឱកាសដ៏ល្អមួយ ហើយវាអាចទាក់ទាញអារម្មណ៍ជាតិនិយមរបស់សាធារណជនកូរ៉េ។ ប៉ុន្តែ សូមអនុញ្ញាតឱ្យខ្ញុំនិយាយដោយត្រង់។ វាមិនមានអ្វីទាក់ទងទៅនឹងការបង្រួបបង្រួមទេ។ វាគ្រាន់តែជាការប្តូរផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចគ្នាជាធម្មតា ហើយមិនមានអ្វីផ្សេងពីនេះទៀតទេ»។
ការពិភាក្សាបន្ថែមទៀតរវាងកូរ៉េខាងត្បូងនិងរុស្សី អាចកើតឡើងនៅពេលក្រោយមកទៀតនៅក្នុងឆ្នាំនេះ នៅពេលដែលលោកប្រធានាធិបតី លី (Lee) និងលោកប្រធានាធិបតី មេដវីដេហ្វ (Medvedev) ជួបគ្នានៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល G-20 នៅក្នុងទីក្រុងប៉ារីស (Paris)៕
ប្រែសម្រួលដោយ ឌី ខាំបូលី
