សនិ្នសីទនិស្សិតមានលក្ខណៈអន្តរជាតិដែលជំរុញឲ្យមានការស្រាវជ្រាវ និងជួយរៀបចំនិស្សិតឱ្យត្រៀមខ្លួនចូលក្នុងសហគមន៍អាស៊ានបានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃសៅរ៍សប្តាហ៍មុន នៅសាកលវិទ្យាល័យហ្សាម៉ាន់ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។
នៅឯសន្និសីទនេះ លោកបណ្ឌិត ដេត សុខឧត្តម ព្រឹទ្ធបុរសខាងកិច្ចការសិក្សាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យហ្សាម៉ាន់ បាននិយាយថា សន្និសីទនិស្សិតនេះគឺជាឱកាសតែមួយគត់សម្រាប់និស្សិតកម្ពុជាធ្វើបទបង្ហាញឯកសារស្រាវជ្រាវអំពីកិច្ចការសិក្សារបស់ពួកគេ។
លោកបណ្ឌិត សុខឧត្តម បានបន្តទៀតថា ដោយសារការស្រាវជ្រាវរបស់និស្សិតនៅមានកម្រិត ដូច្នេះសនិ្នសីទនេះបានជួយឲ្យពួកគេខិតខំធ្វើការស្រាវជ្រាវបន្ថែមឲ្យលើសពីកិច្ចការសាលា ដោយសារមានការផ្តល់អនុសាសន៍ពីអ្នកជំនាញពាក់ព័ន្ធ។
«យើងមានអ្នកចូលរួមពិភាក្សាផ្តល់យោបល់គឺជាអ្នកជួយជ្រោងជ្រែងក្នុងការផ្តល់មតិ ឬក៏រិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនាទៅលើឯកសារស្រាវជ្រាវរបស់គាត់។ ហើយអ្នកដែលចូលរួមពិភាក្សាផ្តល់យោបល់ហ្នឹង ជាទូទៅគឺជាសាស្រ្តាចារ្យ ឬអ្នកជំនាញ ឬក៏ជាអ្នកដែលធ្វើការនៅក្នុងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធណាមួយ» ដែលគាត់ធ្លាប់បានធ្វើការស្រាវជ្រាវច្រើនលើប្រធានបទហ្នឹង។
អ្នកធ្វើបទបង្ហាញមានចំនួន៤២នាក់ មកពីប្រទេសចំនួន៩ ដែលក្នុងនោះមានដូចជាប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី និងសិង្ហបុរីជាដើម។
និស្សិតនៅក្នុងការសិក្សាឆ្នាំទី៣ និងទី៤ ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឲ្យចូលរួម ខណៈពេលដែលពួកគេស្ថិតនៅក្នុងការស្រាវជ្រាវសម្រាប់និក្ខេបទថ្នាក់បញ្ចប់របស់ពួកគេ។
លោកបណ្ឌិត ពូ សុវចនា នាយករងនៃវិទ្យាស្ថានសម្រាប់សហប្រតិបត្តិការ និងសន្តិភាព បាននិយាយថា លោកបានមើលនិស្សិត៤នាក់ធ្វើបទបង្ហាញ ខណៈដែលលោកធ្វើជាអ្នកចូលរួមពិភាក្សាផ្តល់យោបល់នៅក្នុងការពិភាក្សាមួយនៅក្នុងសន្និសីទនិស្សិតនោះ។
«អ្នកទាំងបួនមានកម្រិតមួយ ដែលនៅប្រទេសកម្ពុជាយើងសព្វថ្ងៃកម្រមាននិស្សិតខ្មែរដែលអាចធ្វើដូចគាត់បាន។ អញ្ចឹងពួកគេសុទ្ធតែជានិស្សិតឆ្នើមហើយដែលអាចសរសេរ ហើយឡើងធ្វើបទបង្ហាញ ហើយនឹងនិយាយឲ្យអ្នកទាំងអស់មានការចាប់អារម្មណ៍»។
អ្នកជំនាញក្នុងការស្រាវជ្រាវរូបនេះបានឲ្យដឹងទៀតថា ការស្រាវជ្រាវនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនៅមានកម្រិត ដោយសារតែកង្វះធនធានពីស្ថាប័នឲ្យធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងកង្វះការបណ្តុះបណ្តាលការស្រាវជ្រាវឲ្យស៊ីជម្រៅ។
លោក អ៊ឹម ច័ន្ទបូរ៉ាជាតិ និស្សិតថ្នាក់អនុបណ្ឌិតនៅសាលាគោលនយោបាយសាធារណៈរបស់លោកលីក្វាន់យូនៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិសឹង្ហបុរី បានចូលរួមធ្វើបទបង្ហាញការស្រាវជ្រាវពីប្រធានបទស្តីអំពីការិយាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា និងចិន។
«ករណីស្រាវជ្រាវ (research) ហ្នឹង គ្រាន់តែចង់ឲ្យសិស្សនិស្សិតនៅស្រុកខ្មែរហ្នឹង គាត់យល់ថា ការស្រាវជ្រាវហ្នឹងវាមានប្រយោជន៍។ មិនចាំបាច់ថា យើងធ្វើការស្រាវជ្រាវដែលល្អហ្មងបានយើងចាំធ្វើការស្រាវជ្រាវនោះគឺមិនមែនទេ។ យើងចាប់ផ្តើមពីចំណុចដំបូងៗទៅ»។
លោកបាននិយាយថា សន្និសីទនេះបានទទួលលទ្ធផលល្អ ដោយសារវាបានធ្វើឲ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ពីនិស្សិត ខណៈដែលលោកបានទទួលសំណួរអំពីរបៀបក្នុងការស្រាវជ្រាវរបស់លោក។
លោក យុង ច័ន្ទឌឺលុច្ស ជានិស្សិតជំនាញសិក្សាអន្តរជាតិនៃវិទ្យាស្ថានភាសាបរទេស បានចូលរួមស្តាប់ការធ្វើបទបង្ហាញនៅក្នុងសន្និសីទនេះ ជាមួយមិត្តរួមថ្នាក់របស់ខ្លួនដើម្បីទទួលបានបទពិសោធន៍ពីវាគ្មិន និងចំណេះដឹងផ្នែកអាស៊ាន ដើម្បីជួយដល់ការសិក្សារបស់គេ។
«ចំពោះការស្រាវជ្រាវ ឬក៏ការធ្វើបទបង្ហាញរបស់ពួកគាត់គឺខ្ញុំមានចំណាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ព្រោះគាត់មានបទពិសោធ គាត់មានការស្រាវជ្រាវច្រើនពីមុខវិជ្ជារបស់គាត់ហ្នឹង ហើយគាត់ពន្យល់បានក្បោះក្បាយល្អ»។
លោកបណ្ឌិត ដេត សុខឧត្តមសង្ឃឹមថា នឹងមានការចូលរួមពីសាកលវិទ្យាល័យផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងពេលអនាគត ដោយសារសន្និសីទនេះបើកចំហជាសាធារណៈសម្រាប់និស្សិត។
«ចាប់ពីឥឡូវទៅយើងនឹងព្យាយាមសហការជាមួយពួកគាត់ ផ្តល់ពេលវេលាឲ្យបានច្រើនជាងមុន ហើយសង្ឃឹមថា សាកលវិទ្យាល័យផ្សេងៗគាត់សហការជាមួយពួកយើង តែយើងទាមទារឲ្យពួកគាត់ចេះភាសាអង់គ្លេស ព្រោះវាជាភាសាគោល»។
សន្និសីទនិស្សិតនេះបានប្រារព្ធធ្វើឡើងជាលើកដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៤៕
