ស្របពេលលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់អាណត្តិទី៥ បានចេញជាផ្លូវការ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ គេឃើញគណបក្សកាន់អំណាចទទួលបានជ័យជម្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដី ហើយគណបក្សនយោបាយមួយចំនួននៅបន្តជំរុញឲ្យមានការកែទម្រង់ផ្សេងៗជុំវិញការបោះឆ្នោត និងស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោត។
បើតាមតួលេខផ្លូវការពីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) គណបក្សនយោបាយចំនួន៩ ក្នុងចំណោមគណបក្សនយោបាយសរុបចំនួន១៧ ដែលបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត បានទទួលអាសនៈក្រុមប្រឹក្សា។ គណបក្សទាំងនោះ រួមមាន គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា(៩.៣៧៦អាសានៈ) គណបក្សភ្លើងទៀន(២.១៩៨អាសនៈ) គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច (១៩ អាសនៈ) គណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិ (១៣ អាសនៈ) គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន (៦ អាសនៈ) គណបក្សខ្មែរស្រឡាញ់ជាតិ (៥ អាសនៈ) គណបក្សយុវជនកម្ពុជា(៣អាសនៈ) គណបក្សកម្ពុជានិយម(១ អាសនៈ)និងគណបក្សសំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ (១ អាសនៈ)។
ចំនួនពលរដ្ឋសរុបចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតមានប្រមាណជាង៧លាន ៣សែន ៩ម៉ឺននាក់ ស្មើនឹង ៨០,៣២ភាគរយ ហើយសន្លឹកឆ្នោតបានការមានចំនួន៧.២៣៧.០៣៧សន្លឹក និងសន្លឹកឆ្នោតមិនបានការ១៥៧.៣៩០សន្លឹក។ នេះយោងតាមតារាងលទ្ធផលផ្លូវការប្រកាសឡើងដោយគ.ជ.ប កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ចេញកាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលជាគណបក្សកាន់អំណាច បានប្រកាសទទួលយកលទ្ធផលផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់នេះ។
បើតាមគ.ជ.ប គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបានសំឡេងគាំទ្រជាង៥លាន ៣សែនសំឡេង ឬ ៧៤,៣២ភាគរយនៃចំនួនសំឡេងឆ្នោតសរុប និងទទួលបានអាសនៈចំនួន៩.៣៧៦ អាសនៈ ក្នុងនោះមេឃុំ១.៦៤៨នាក់ ជំទប់ទីមួយចំនួន១.៦១៨នាក់ និងជំទប់ទីពីរចំនួន២៦១នាក់។
ប៉ុន្តែគណបក្សប្រឆាំងមួយចំនួនបានអះអាងអំពីភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោត ហើយបានលើកឡើងពីភាពមិនទុកចិត្តលើស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោត។
អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក ថាច់ សេដ្ឋា ស្នើសុំឲ្យមានការកែទម្រង់ផ្សេងៗលើស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោត និងការគោរពតាមនីតិវិធីឲ្យត្រឹមត្រូវ ក្រោយពីគណបក្សរបស់លោកសង្កេតឃើញមានភាពមិនប្រក្រតីផ្សេងៗឆ្ពោះទៅកាន់ការបោះឆ្នោត និងអំឡុងពេលបោះ និងរាប់សន្លឹកឆ្នោត។
លោកថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះ យើងខ្ញុំគ្រាន់តែទទួលយកបានត្រឹមតែលទ្ធផល ដែលប្រជាពលរដ្ឋលោកបោះឆ្នោតគាំទ្រឲ្យគណបក្សភ្លើងទៀន។ ក៏ប៉ុន្តែភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួននោះគឺយើងមិនទាន់អាចទទួលយកបាននោះទេ ទាល់តែមានការជជែកគ្នាដើម្បីកែលម្អ កែសម្រួលគ.ជ.បមួយចំនួន ដើម្បីអាចធានាដល់ការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខនេះ ដែលយើងអាចទទួលយកបាន»។
គណបក្សភ្លើងទៀនដែលទើបនឹងដំណើរការសាជាថ្មី ជាគណបក្សទទួលបានសំឡេងគាំទ្រច្រើនជាងគេទីពីរ បន្ទាប់ពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ បើតាមតួលេខផ្លូវការពីគ.ជ.ប គណបក្សភ្លើងទៀនទទួលបានសំឡេងគាំទ្រជាង១លាន៦សែនសំឡេង ឬ២២,២៥ភាគរយនៃចំនួនសំឡេងឆ្នោតសរុប ហើយទទួលបានអាសនៈសរុប ២.១៩៨ ក្នុងនោះមានមេឃុំចំនួន ៤នាក់ ជំទប់ទីមួយចំនួន ២៥នាក់ និងជំទប់ទីពីរចំនួន ១.៣៦០នាក់។
ស្ថាបនិកគណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន សុំមិនធ្វើការអធិប្បាយថា គណបក្សលោកទទួលយកលទ្ធផលផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ឬទេ។ លោកបញ្ជាក់ថានាពេលបច្ចុប្បន្ន គណបក្សកែ ទម្រង់កម្ពុជារួមជាមួយគណបក្សមួយចំនួនទៀតកំពុងរៀបចំពាក្យស្នើទៅកាន់គ.ជ.ប ដើម្បីសុំឲ្យមានកំណែទម្រង់មួយចំនួន និងចង់ឃើញការផ្លាស់ប្តូរសមាសភាពដឹកនាំរបស់គ.ជ.ប ដែលផ្តើមចេញពីគណបក្សនយោបាយ ដែលលោកថា អាចនាំឲ្យមានការលម្អៀងផ្នែកនយោបាយ។
អតីតតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះក៏បានជំរុញការអនុវត្តឲ្យបានសមស្រប តាមច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «លោកនៅតែយល់ថា បើចូលរួមបោះឆ្នោត ហើយគណបក្សនៅក្រៅរដ្ឋាភិបាលហ្នឹងអាចមានលទ្ធភាពនឹងឈ្នះបាន គង់តែគេរំលាយដដែរ ដូច្នេះធ្វើឲ្យមានការស្ទាក់ស្ទើរពីប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួននោះ»។
ចំណែកប្រធានគណបក្សយុវជនកម្ពុជា លោក ពេជ្រ ស្រស់ បញ្ជាក់ថា លោកយល់ព្រមទទួលលទ្ធផលផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ ក្រោយពីផ្ទៀងផ្ទាត់ឃើញថា ត្រឹមត្រូវស្របតាមលទ្ធផលបោះឆ្នោតបឋម។ ប៉ុន្តែលោកអំពាវនាវឲ្យមានការពង្រឹងលើការយល់ដឹងនិងប្រកាន់ខ្ជាប់កាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនចំពោះមន្រ្តីអាជ្ញាធរតាមមូលដ្ឋាន ក្រោយពីមានករណីអាជ្ញាធរហៅសកម្មជនគណបក្សនយោបាយទៅសួរនាំ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគ្រាន់តែចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលធ្វើការពង្រឹងដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ជាពិសេសឲ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានយល់ដឹងពីតួនាទីរបស់ខ្លួនឲ្យបានច្បាស់មុននឹងធ្វើសកម្មភាពអ្វីមួយពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មជននយោបាយ និងបេក្ខជនគណបក្សនយោបាយ ព្រោះកន្លងមកអាជ្ញាធរហាក់ដូចជា ប្រើតួនាទីច្របូកច្របល់។ ខ្លួនជាអាជ្ញាធរហៅបេក្ខជនគណបក្សនយោបាយមកសួរនាំ អាហ្នឹងវាអាចធ្វើឲ្យបេក្ខជនគណបក្សនយោបាយតែងតែគិតថា ជាការគំរាមកំហែង។ ហើយមួយទៀតជា សារមួយធ្វើឲ្យបេក្ខជនគណបក្សនយោបាយមានការខ្លាចរអា»។
ប្រធានគណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិ លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ បញ្ជាក់ជាថ្មីពីគោលជំហរទទួលយកលទ្ធផលបោះឆ្នោតផ្លូវការថា៖ «ខ្ញុំដូចលើកមុន ខ្ញុំបានប្រកាសព័ត៌មានម្តងហើយថា ការបោះឆ្នោតយ៉ាងម៉េចអីម៉េច ជារួមយ៉ាងខ្លីគឺ ខ្ញុំអាចទទួលយកបានលទ្ធផលបោះឆ្នោតសម្រាប់គណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិរបស់ខ្ញុំ»។
លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ បន្តថា រាល់ដំណើរការឆ្ពោះទៅរកការបោះឆ្នោត និងការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាតែងតែមានបញ្ហាផ្សេងៗកើតមាន ប៉ុន្តែគណបក្សរបស់លោកអាចបញ្ចៀសបញ្ហាទាំងនោះបានតាមរយៈការរក្សា«ទំនាក់ទំនងល្អ» រវាងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនៅតាមមូលដ្ឋាន និងអាជ្ញាធរនិងមន្រ្តីទទួលបន្ទុកលើការរៀបចំការបោះឆ្នោត។
កាលពីពេលកន្លងទៅ អគ្គលេខាធិការរងនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក សោម សូរីដា បានច្រានចោលការចោទប្រកាន់នានា ដែលថា គ.ជ.ប មានភាពលម្អៀងទៅរកគណបក្សកាន់អំណាច។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់គ.ជ.ប រូបនេះបន្តថា គ.ជ.បគ្មានសិទ្ធិអំណាចស្នើឱ្យមានការកែសម្រួលរចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំខ្លួននោះទេ ព្រោះស្ថាប័ននេះអនុវត្តទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងប្បញ្ញត្តិច្បាប់ផ្សេងទៀតពាក់ព័ន្ធនឹងការរៀបចំការបោះឆ្នោត ហើយក៏បានបំពេញការងាររៀបចំការបោះឆ្នោត ដោយមិនលម្អៀងទៅគណបក្សនយោបាយណាមួយ ឬរំលោភលើក្របខណ្ឌច្បាប់នោះដែរ៕
