ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅជាប់ផ្ទៃបឹងតាមោកក្នុងសង្កាត់ព្រែកព្នៅ រាជធានីភ្នំពេញ ប្រមាណ៥០នាក់ នៅថ្ងៃចន្ទនេះ បានជួបជុំគ្នាលើកបដានៅក្រោមដើមឈើធំមួយ សម្តែងការព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេ ដោយខ្លាចអាជ្ញាធរបណ្តេញចេញពីលំនៅដ្ឋាននៅពេលណាមួយ។
ពួកគេស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរផ្តល់ប្លង់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីដល់ពួកគេ ដែលសរុបផ្ទៃដីទាំងអស់គ្នាប្រមាណ៥ហិកតា សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ១០៨ខ្នងផ្ទះ ឬជាង២០០គ្រួសារ កំពុងរស់នៅអាស្រ័យផលទីនោះ និងអះអាងថាពួកគេរស់នៅទីនោះយូរឆ្នាំមកហើយ។
អ្នកស្រី ប្រាក់ សុភា អាយុ៤២ឆ្នាំ ដែលកំពុងរស់នៅជាប់បឹងតាមោកក្នុងសង្កាត់សំរោងត្បូង ខណ្ឌព្រែកព្នៅ ដែលមានទទឹងផ្ទះ៨ម៉ែត្រ និងបានមកជួបជុំជាមួយពលរដ្ឋជាច្រើនទៀត មានការងឿងឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីបានជាមានការស្ថាបនាលំនៅដ្ឋានរបស់អ្នកផ្សេងដែលទើបតែមកទីនេះបានប្រមាណ៥ឆ្នាំ អាចចាក់ដីចូលបឹង និងសាងសង់ផ្ទះសម្រាប់លក់បាន។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា ពលរដ្ឋដែលមានផ្ទះសរុប១០៨ខ្នងផ្ទះ ដែលរស់នៅជាង២០ឆ្នាំមកហើយមិនត្រូវបានអាជ្ញាធរគិតគូរ និងផ្តល់ប្លង់កម្មសិទ្ធិឱ្យឡើយ។
អ្នកស្រីស្នើសុំទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីឱ្យជួយដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនេះ និងកាត់ឆ្វៀលដីទំហំប្រមាណ៥ហិកតាឱ្យប្រជាពលរដ្ឋជាង១០០ខ្នងផ្ទះនេះ អាចរស់នៅអាស្រ័យផល និងទទួលបានសិទ្ធិកាន់កាប់ដីស្របច្បាប់។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «អភិវឌ្ឍលុបបឹងអ៊ីចឹង តែសូមកុំអភិវឌ្ឍលើទឹកភ្នែកប្រជាពលរដ្ឋ សូមកុំអភិវឌ្ឍដោយការបណ្តេញពលរដ្ឋ។ ហើយពួកខ្ញុំទទួលរងការឈឺចាប់ត្រង់ថា អភិវឌ្ឍកន្លែងណា ប្រជាពលរដ្ឋទឹកភ្នែកកន្លែងនោះ។ ឥឡូវមកដល់សហគមន៍របស់ពួកខ្ញុំហើយ។ អ៊ីចឹងពួកខ្ញុំសូមភាពយុត្តិធម៌ពីសម្តេចពុក ហ៊ុន សែន សូមឱ្យគាត់មេត្តាកាត់ឆ្វៀលឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យពួកយើងមានប្លង់កម្មសិទ្ធិ ទទួលបាននូវកន្លែងដីផ្ទះរបស់ពួកយើង ដោយពុំមានការដោះដូរ»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងភូមិសំរោងត្បូងនេះ គឺមិនត្រូវការការដោះដូរដី ដែលធ្លាប់ឮអាជ្ញាធរថាឱ្យទៅរស់នៅតំបន់ផ្សេងនោះទេ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «អត់ទទួលការដោះដូរដូចខាងសាលាខណ្ឌដែលគាត់រៀបរាប់ថានៅខាងសំរោងត្បូងដោះដូរប្រជាពលរដ្ឋទៅដីល្អ។ អ៊ីចឹងបើដីនៅខាងសំរោងល្អ សូមឱ្យអភិបាលខណ្ឌទទួលយកខ្លួនឯងទៅ ហើយឱ្យភូមិគ្រឹះអភិបាលហ្នឹង មកឱ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅវិញមក។ តើគាត់គិតថាស្រួលឬអត់?»។
អ្នកស្រី ប្រាក់ សុភា អះអាងថាប្រជាពលរដ្ឋសំរោងត្បូងនេះ បានស្នើសុំទៅអាជ្ញាធរជាច្រើនលើកច្រើនសាដែរ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០២០មក ប៉ុន្តែពលរដ្ឋមិនដែលទទួលបានដំណោះស្រាយសមរម្យណាមួយនោះទេ និងបានត្រឹមតែឮពាក្យសន្យាមិនច្បាស់របស់អាជ្ញាធរតែប៉ុណ្ណោះ។
រដ្ឋាភិបាលបានកាត់ដីបឹងតាមោកផ្នែកខ្លះ ឱ្យទៅស្ថាប័នរដ្ឋ ក្រុមហ៊ុនឯកជន និងនីតិបុគ្គល។ គ្រឿងចក្រកំពុងធ្វើសកម្មភាពលុបបឹងតាមោកយ៉ាងសកម្ម ចំកន្លែងចិញ្ចឹមត្រីរបស់ពលរដ្ឋទាំងនោះ។
ចំណែកពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី ផន សុខុម អាយុ៥០ឆ្នាំ មានក្បាលដីទំហំ២ម៉ែត្រ បូករួមជាមួយកូនអ្នកស្រី៤ម៉ែត្រទៀត ក៏បានស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឱ្យជួយពិនិត្យដោះស្រាយបញ្ហានេះផងដែរ និងស្នើសុំកុំទាន់លុបដីដល់កន្លែងប្រជាពលរដ្ឋចិញ្ចឹមត្រី ដោយទុកពេលវេលាឱ្យពលរដ្ឋប្រមូលផលត្រីប្រមាណ៦ខែសិន។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «កូនចៅអត់លោភលន់ទេ សម្តេចអើយ៥ហិកតាទេសម្តេច ចំនួន២៥០គ្រួសារ សម្តេចជួយមើល បើសិនកាត់ឱ្យកូនចៅបានតែម្នាក់បន្តិចៗទេ។ សម្តេចដឹងហើយប្រជាពលរដ្ឋអ្នក ក្រីក្រអត់លោភលន់បានទេ»។
ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើននាក់ទៀតដែលបានអង្គុយជុំគ្នាក្រោមដើមឈើធំមួយ បានលើកបដា និងស្រែកទាមទារស្រដៀងគ្នាផងដែរក្នុងការទាមទារឱ្យរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរកាត់ឆ្វៀលដីឱ្យពួកគេដោយស្របច្បាប់ ព្រោះពួកគេព្រួយបារម្ភខ្លាចអាជ្ញាធរបណ្តេញពួកគេចេញពីលំនៅឋាន។
ពលរដ្ឋទាំងនោះ ក៏បាននាំគ្នាជិះទូកសំដៅទៅកន្លែងដែលមានគ្រឿងចក្រកំពុងចាក់ថ្មលុបបឹងតាមោក នៅត្រង់កន្លែងចិញ្ចឹមត្រីរបស់ពលរដ្ឋមួយចំនួនផងដែរ។ ពួកគេបានស្រែកទាមទារសូមឱ្យទុកពេលមួយរយៈទៀត ឬ៦ខែ ដើម្បីអាចឱ្យពលរដ្ឋប្រមូលផលត្រី ដើម្បីសងបំណុលធនាគារជាដើម។
ដោយឡែកស្រ្តីវ័យអាយុ៥៦ឆ្នាំ ដែលកំពុងអង្គុយកាន់រូបលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺអ្នកស្រី ផន សុំ បានអះអាងថាអ្នកស្រីបានរស់នៅទីនោះជាង២០ឆ្នាំមកហើយ តែអាជ្ញាធរមិនបានគិតគូរធ្វើសៀវភៅគ្រួសារឱ្យប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងតំបន់នេះទេ ខណៈសម្រាប់ពលរដ្ឋតំបន់ជាប់ភូមិអ្នកស្រី គឺអាជ្ញាធរធ្វើឱ្យជាធម្មតា។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋទាមទារ ទីមួយ ចង់បានសៀវភៅគ្រួសារ សៀវភៅស្នាក់នៅ និងប្លង់កម្មសិទ្ធិពិតប្រាកដ»។
អភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ លោក កើត ឆែ ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទថាការដែលអាជ្ញាធរមិនធ្វើបណ្ណកម្មសិទ្ធិឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលកំពុងរស់នៅម្តុំបឹងតាមោក គឺដោយសារតែពួកគេមិនមានឯកសារកាន់កាប់គ្រប់គ្រាន់។
លោកថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹងដោយសារតែគាត់មិនមានឯកសារនូវការកាន់កាប់គ្រប់គ្រាន់នេះហើយ បានជាគេមិនចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិឱ្យគាត់»។
អ្នកសម្របសម្រួលគម្រោងដីធ្លី និងធនធានធម្មជាតិតំបន់ឆ្នេរនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក វណ្ណ សុផាត ប្រាប់វីអូអេកាលពីពេលថ្មីៗថា ប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិតវ៉ានៅពេលការអភិវឌ្ឍណាមួយមានភាពមិនប្រក្រតី ក៏ដូចជាប៉ះពាល់ទៅដល់ពួកគេ។ លោកបន្តថារដ្ឋាភិបាលត្រូវតែពិភាក្សា និងប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយអ្នកពាក់ព័ន្ធ មុននឹងសម្បទានដី ឬប្រគល់ដីឱ្យក្រុមហ៊ុនណាមួយ ដើម្បីអភិវឌ្ឍ។
បឹងតាមោក ឬបឹងទំនប់កប់ស្រូវ ដែលមានផ្ទៃដីចំនួន៣.២៣៩ហិកតា ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដាក់ជាទ្រព្យសម្បតិ្តសាធារណៈរបស់រដ្ឋ តាមរយៈអនុក្រឹត្យមួយកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៦។ បើយោងតាមរបាយការណ៍របស់សមាគមធាងត្នោតដែលមានដាក់ចំណងជើងថា៖ «បឹងចុងក្រោយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ» បឹងតាមោក ឬបឹងទំនប់កប់ស្រូវ គឺជាបឹងដែលធំជាងគេបំផុតនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
បើតាមរបាយការណ៍នេះ បឹងតាមោកមានប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៣១៩គ្រួសារកំពុងរស់នៅ ដែលភាគច្រើនរស់នៅក្នុងព្រំប្រទល់នៃបឹង ឬរស់នៅតាមព្រំប្រទល់បឹង។ ភាគច្រើននៃគ្រួសារទាំងនោះជាអ្នកនេសាទ និងស្ត្រីដែលប្រកបរបរដាំដំណាំលើផ្ទៃបឹងនិងបោកគក់ខោអាវ លាងចាន ហើយនិងប្រើប្រាស់បឹងសម្រាប់ធ្វើជាបង្គន់អនាម័យផងដែរ។ មិនមានគ្រួសារណាមួយមានប្លង់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីនោះទេ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេងាយរងគ្រោះពីការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំ៕
