ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងទៅនេះ ពិភពលោកទាំងមូលកំពុងសម្លឹងមើលទៅលើការផ្ទុះបាតុកម្មតវ៉ាទ្រង់ទ្រាយធំនៅតាមបណ្តាទីក្រុងនានានៅទូទាំងប្រទេសចិន ដោយក្រុមបាតុករមានការខឹងសម្បាទៅនឹងការបន្តបិទខ្ទប់ដ៏តឹងតែងពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺកូវីដ១៩ ដែលការបិទខ្ទប់នេះគឺជាផ្នែកមួយនៃគោលនយោបាយគ្មានជំងឺកូវីដ ដែលជាគោលនយោបាយគ្មានប្រជាប្រិយរបស់ប្រធានាធិបតីចិនលោក Xi Jinping។
ការតវ៉ាប្រឆាំងនេះក៏បានធ្វើឡើងផងដែរទៅលើជ្រុងនយោបាយ ដែលនាំឱ្យមានការប្រៀបធៀបជាមួយនឹងការតវ៉ាប្រឆាំងនៅទីលាន Tiananmen កាលពីឆ្នាំ ១៩៨៩។ ក្រុមអ្នកតវ៉ាលើកនេះបានស្រែកទាមទារថា «ចុះចេញទៅលោក Xi Jinping!។ ចុះចេញទៅគណបក្សកុម្មុយនីស្ត!»។
រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកនិងរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់បានបញ្ជាក់ថា ពួកគេគាំទ្រសិទ្ធិនៃការតវ៉ាដោយសន្តិវិធីនៅក្នុងប្រទេសចិន ប៉ុន្តែសម្រាប់បណ្ដាប្រទេសនៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិកវិញ ប្រទេសទាំងនោះនៅមិនទាន់មានប្រតិកម្មអ្វីនៅឡើយទេជុំវិញការតវ៉ានៅក្នុងប្រទេសចិននេះ។
បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាលប្រទេសនានានៅទ្វីបអាហ្វ្រិកទំនងជាមិនថ្កោលទោសឬគាំទ្រការតវ៉ានៅប្រទេសចិននេះក៏ដោយ ក៏ពួកគេតាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះរឿងនេះ ដោយហេតុថាប្រទេសចិនគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់ទ្វីបអាហ្វ្រិក។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោក Cobus van Staden សហស្ថាបនិកនៃអង្គការ China Global South Project ដែលជាអង្គការវិភាគលើការប្រឡូករបស់ចិនជាមួយទ្វីបអាហ្វ្រិក។
លោកបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «ជុំវិញការឆ្លើយតបរបស់ទ្វីបអាហ្វ្រិកចំពោះការតវ៉ានៅក្នុងប្រទេសចិននេះ ខ្ញុំគិតថា បណ្ដាប្រទេសនៅទ្វីបអាហ្វ្រិកប្រហែលជាមិននិយាយអ្វីនោះឡើយ ហើយពួកគេប្រហែលជាផ្តោតភាគច្រើនលើផលប៉ះពាល់នៃការតវ៉ានេះ ដូចជាការរាំងស្ទះលើការធ្វើពាណិជ្ជកម្មទំនិញជាដើម»។
លោក Paul Nantulya អ្នកស្រាវជ្រាវនៃមជ្ឈមណ្ឌលអាហ្វ្រិកសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ក្រសួងការពារជាតិសហរដ្ឋអាមេរិក បាននិយាយថា ទ្វីបអាហ្វ្រិកប្រឈមនឹង «ហានិភ័យខ្ពស់» ទាក់ទិននឹងគោលនយោបាយគ្មានជំងឺកូវីដរបស់ចិននិងផលប៉ះពាល់របស់គោលនយោបាយនេះលើសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖ «ជាការពិត ភាគីអាហ្វ្រិកមានក្ដីបារម្ភថាពាណិជ្ជកម្មមួយចំនួនអាចត្រូវបានរាំងស្ទះ ប្រសិនបើការបិទខ្ទប់នេះនឹងនៅតែបន្ត»។
ដោយឡែក ទាក់ទិននឹងការលើកឡើងណាមួយរបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងដែលជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យចំពោះការតវ៉ានៅចិននេះវិញ លោក Steven Gruzd នៃវិទ្យាស្ថានកិច្ចការអន្តរជាតិអាហ្វ្រិកខាងត្បូង (South Africa Institute of International Affairs) ក្នុងទីក្រុង Johannesburg បានគូសបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលអាហ្វ្រិកខាងត្បូងទំនងជានឹងប្រកាន់យកជំហរអព្យាក្រឹតជុំវិញរឿងនេះ ដូចទៅនឹងជំហររបស់ខ្លួននៅក្នុងសង្គ្រាមនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែនដូច្នេះដែរ។
លោកនិយាយដូច្នេះថា៖ «ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងនឹងមិនធ្វើការរិះគន់ជាសាធារណៈលើប្រទេសចិននោះទេ។ ខ្ញុំគិតថា ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងនឹងរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់និងមិនជ្រៀតជ្រែកនោះឡើយ។ ខ្ញុំប្រាកដថា អាហ្វ្រិកខាងត្បូងនឹងមិនគាំទ្រដល់ការតវ៉ានៅក្នុងប្រទេសចិននោះទេ ដោយសារតែប្រទេសចិនគឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាហ្វ្រិកខាងត្បូងនៅក្នុងក្រុមប្រទេស BRICS និងជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង»។
នៅពេល VOA ទាក់ទងសុំការបញ្ចេញយោបល់ទាក់ទិននឹងរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យពីររូបនៃក្រសួងការបរទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបាននិយាយថា ក្រសួងការបរទេសពុំមានប្រតិកម្មអ្វីជុំវិញរឿងនេះទេ។
នៅក្នុងប្រទេសស៊ីមបាវ៉េ ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏យូរអង្វែងរបស់ប្រទេសចិន លោក Chris Mutsvangwa អ្នកនាំពាក្យគណបក្ស ZANU-PF ដែលជាគណបក្សកាន់អំណាច បាននិយាយថា «ពាក់ព័ន្ធនឹងគោលនយោបាយ គណបក្ស ZANU-PF មិនជ្រៀតជ្រែកនៅក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិណាមួយនោះឡើយ»។
នៅទ្វីបអាហ្វ្រិក មានតែប្រទេស Eswatini ដែលពីមុនមានឈ្មោះថាប្រទេសស្វាស៊ីឡង់មួយតែប៉ុណ្ណោះដែលគាំទ្រកោះតៃវ៉ាន់ហើយមិនមានទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលចិន។
លោក Percy Simelane អ្នកនាំពាក្យរបស់ព្រះមហាក្សត្រនៃប្រទេស Eswatini បាននិយាយអំពីការតវ៉ានៅក្នុងប្រទេសចិនថា៖ «យើងជឿជាក់ទៅលើសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិសម្រាប់ប្រទេសនិងសង្គមទាំងអស់»។
ទន្ទឹមនឹងការមិនមានប្រតិកម្មពីរដ្ឋាភិបាលទាក់ទិននឹងការតវ៉ានៅប្រទេសចិននេះ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានរបស់ទ្វីបអាហ្វ្រិកក៏មានភាពស្ងៀមស្ងាត់ផងដែរ។ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាននានានៅក្នុងតំបន់ទាំងមូលភាគច្រើនបានដកស្រង់យកព័ត៌មានពីទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗមកផ្សាយ ដោយមានអត្ថបទបញ្ចេញមតិតិចតួចតែប៉ុណ្ណោះអំពីការតវ៉ានេះ។
ប៉ុន្តែ សារព័ត៌មានប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងនិងសារព័ត៌មានប្រទេសកេនយ៉ាបានចុះផ្សាយកាលពីពេលថ្មីៗនេះនូវអត្ថបទផ្ទាល់របស់ខ្លួនអំពីការដែលរូបិយបណ្ណរបស់ពួកគេអាចនឹងប៉ះពាល់ដោយសារការតវ៉ានៅក្នុងប្រទេសចិននេះ។ ប្រទេសទាំងពីរនេះផ្តោតជាសំខាន់ទៅលើតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈនិងការនាំចេញ។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋរបស់ចិនក៏មានភាពស្ងៀមស្ងាត់ដែរ ប៉ុន្តែវាអាចមានការ ផ្លាស់ប្តូរ ប្រសិនបើការតវ៉ានេះនឹងបន្តទៅមុខទៀត។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក Nantulya។
លោកនិយាយដូច្នេះថា៖ «គេអាចរំពឹងទុកថានៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ខាងមុខទៀត ប្រទេសចិននឹងបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយរបស់ខ្លួនអំពីរឿងនេះ។ ចិនមានប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានធំគួរសមនៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក ហើយយើងអាចដឹងច្បាស់ថា ចិននឹងប្រើប្រាស់ឱ្យអស់លទ្ធភាពនូវប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទាំងនេះដើម្បីបង្ហាញនូវគំនិតរបស់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងការតវ៉ានេះ ដើម្បីត្រួតត្រាលើការផ្សាយព័ត៌មានអំពីរឿងនេះ និងជាពិសេសដើម្បីរិះគន់លើការតវ៉ានេះនិងលើការគាំទ្រណាមួយនៅទ្វីបអាហ្វ្រិកដែលអាចមានលើការតវ៉ានេះ»៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ជ្រា វណ្ណារិទ្ធ
