ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDC) បានឱ្យដឹងថា គម្រោងវិនិយោគនៅកម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤ កើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ហើយប្រទេសចិននៅតែជាប្រភពទុនវិនិយោគឈរលំដាប់លេខរៀងទីមួយ ក្នុងចំណោមគម្រោងវិនិយោគទាំងអស់ក្នុងប្រទេស។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី១៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាបានអនុម័តគម្រោងវិនិយោគចំនួន ៤១៤ ដែលកើនឡើងជាង ៥០% បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣។ បើគិតជាទុនវិនិយោគសរុបក្នុងឆ្នាំ២០២៤ មានប្រមាណ៦,៩ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលក្រុមប្រឹក្សា CDC ថាអាចបង្កើតការងារបានប្រមាណជិត ៣២ ម៉ឺនកន្លែង។
បើតាម CDC ដដែល នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ការវិនិយោគមកពីចិនស្ថិតនៅលំដាប់លេខរៀងទី១ ដែលស្មើប្រមាណ ៥០% នៃផលទុនសរុប អ្នកវិនិយោគក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផ្ទាល់ស្ថិតនៅលំដាប់លេខរៀងទី២ ស្មើនឹង៣៤% វៀតណាមស្ថិតនៅលំដាប់លេខរៀងទី៣ ដែលស្មើនឹង ៨%។ ប្រទេសសិង្ហបុរី ឈរលេខរៀងទី៤ ដែលស្មើនឹង៣,៨%។
ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ វិស័យឧស្សាហកម្មនៅតែបន្តជាវិស័យលេចធ្លោជាងគេ ដោយបានស្រូបទាញគម្រោងវិនិយោគចំនួន ៣៩៤ ស្មើនឹងប្រមាណ ៩៥% នៃចំនួនគម្រោងវិនិយោគសរុប ខណៈទុនវិនិយោគក្នុងវិស័យនេះមានប្រមាណ ៤,៨ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលរួមចំណែក ៦៩% នៃទុនវិនិយោគសរុប និងមានកំណើនដល់ទៅប្រមាណ ១១០% ធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ CDC ដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាថ្ងៃអង្គារផងដែរ។
បើតាមទិន្នន័យរបស់ CDC បើធៀបឆ្នាំ២០២៣ទៅនឹងឆ្នាំ២០២២វិញ ទុនវិនិយោគនៅឆ្នាំ២០២៣ បានកើនឡើងប្រមាណ២២% គឺទាបជាងកំណើននៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤។
អ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ ប្រាប់វីអូអេថា ការកើនឡើងនៃការវិនិយោគរបស់កម្ពុជា ដោយសារតែការត្រៀមខ្លួនចាកចេញរបស់អ្នកវិនិយោគមកពីប្រទេសចិនទៅកាន់ប្រទេសនានាក្នុងតំបន់អាស៊ាន ដែលលោកថាការវិនិយោគនេះកើនឡើងសន្ធឹកសន្ធាប់នៅប្រទេសវៀតណាម និងថៃ។
បើតាមអ្នកជំនាញរូបនេះ ការវិនិយោគពីចិនទាំងអស់នេះមានដោយសារតែការដាក់បន្ទុកផ្នែកពន្ធគយរបស់អាមេរិកទៅលើប្រទេសចិន។
លោកថ្លែងថា៖ «ហើយលំហូរវិនិយោគទាំងអស់នេះ វាមិនទាន់លេចចេញជារូបរាងទេ វាគ្រាន់តែជាការសុំនិងការអនុម័តចេញពីក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ដើម្បីត្រៀមវិនិយោគ និងបង្កើតឧស្សហកម្មនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ បញ្ហាទាំងអស់នេះ ពេលនេះគឺជាឱកាសមួយសម្រាប់កម្ពុជានៅក្នុងការបើកឱ្យមានលំហូរវិនិយោគ និងបង្កើតការងារសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ក៏ប៉ុន្តែវាអាចនឹងមានបញ្ហាប្រឈមខ្លះដែរក្នុងករណីដែលវិនិយោគចូលមកហើយៗ អនុវត្តវាមិនបាន។ អ៊ីចឹងវាមានន័យថាគម្រោងនេះនឹងត្រូវបរាជ័យ»។
បើតាមលោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ ឧស្សាហកម្មដែលមកប្រទេសកម្ពុជាគឺនៅមិនទាន់ប្រើបច្ចេកវិទ្យាធំនៅឡើយទេ ដែលលោកថាទាំងអស់នេះមាននៅចិន ខណៈការវិនិយោគពីបណ្តាប្រទេសលោកខាងលិចមានការប្រើឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តជាច្រើន ដោយរួមមានទាំងលទ្ធភាពឱ្យអ្នកវិនិយោគបរទេសអាចមានកម្មសិទ្ធិ ១០០% ក្នុងក្រុមហ៊ុនបង្កើតនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែថ្វីបើកម្ពុជាអាចទាក់ទាញបានការវិនិយោគច្រើនពីប្រទេសចិន និងប្រទេសមួយចំនួន ក៏កម្ពុជាមិនទាន់បានទាក់ទាញការវិនិយោគពីសហរដ្ឋអាមេរិកបានជាដុំកំភួនទេ បើប្រៀបធៀបនឹងប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួន។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក អំពីបរិយាកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០២៤។ របាយការណ៍នេះបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីបញ្ហាទីផ្សារតូចបើប្រៀបធៀបប្រទេសជិតខាង មានកត្តាជាច្រើនដែលធ្វើឱ្យវិនិយោគិនអាមេរិករារែក ដែលរួមមាន«បញ្ហាអំពីពុករលួយជាប្រព័ន្ធ កង្វះតម្លាភាពនៅក្នុងដំណើរការខ្លះរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការអនុម័តការវិនិយោគ និងការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក ឬក្រុមហ៊ុនបរទេសដទៃទៀត ដែលជាប់ទាក់ទងនឹងអំពើពុករលួយ ការគេចវេះមិនបង់ពន្ធ»។
របាយការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានកត់សម្គាល់ថា មានសញ្ញាដំបូងៗខ្លះបង្ហាញថារដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានទាក់ទងសកម្មជាងមុនជាមួយវិស័យឯកជនដើម្បីពិគ្រោះយោបល់រកមធ្យោបាយធ្វើឱ្យប្រសើរនូវបរិយាកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ