«ឥឡូវនេះ យើងនៅតែបន្តផ្តល់ជូនប្រជាពលរដ្ឋរឿងទាន់មិនទាន់ពេលបោះឆ្នោត គឺសំខាន់ការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែរ ព្រោះមធ្យោបាយក្នុងការផ្តល់ឲ្យហ្នឹង ម៉ាស៊ីនបានបំពាក់ថ្មី និងចែកជូនទៅតាមបណ្តារាជធានីខេត្តអស់ហើយ ជាពិសេសនៅក្នុងមួយសង្កាត់មានម៉ាស៊ីនមួយ ម៉ាស៊ីនចល័តមួយសម្រាប់ប្រមូលទន្នន័យ។ ម៉ាស៊ីនចល័តមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការប្រមូល ព្រោះវាថ្មី។ រដ្ឋាភិបាលបានបំពាក់ទៅហើយ។ នៅបីឃុំមានម៉ាស៊ីនមួយទៀត ហើយនឹងមិនទាន់គិតម៉ាស៊ីននៅក្នុងអធិការដ្ឋានប៉ូលិសស្រុក ខណ្ឌនិមួយៗផង»។
នេះបើតាមការអះអាងរបស់លោកឧត្តមសេនីយ៍ឯក ប្រ៉ុក ម៉ៃឧត្តម អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានអត្តសញ្ញាណកម្ម។
លោកបានបន្តថា មកដល់ពេលនេះ មានអត្តសញ្ញាណបណ្ណជិត៩លានសន្លឹកហើយត្រូវបានប្រគល់ឲ្យពលរដ្ឋដោយបានធ្វើជាបីដំណាក់កាល។
ដំណាក់កាលទី១ ក្រដាស ដំណាក់កាលទី២ កាតរឹង តែអត់មាន ឈីបទេ ហើយដំណាក់កាលក្រោយនេះ បច្ចេកវិជ្ជាទំនើបដោយសារប្រព័ន្ធ Biometrics គឺមាន Chip ជាដំណាក់កាលទី៣ចុងក្រោយ។
«អញ្ចឹង បើតាមលក្ខណៈប្រជាសាស្ត្របូក អត្តសញ្ញាណបណ្ណចាស់ បូកនិងអត្តសញ្ញាណបណ្ណថ្មី យើងគិតសន្មត់ថា ប្រជាពលរដ្ឋអាចនឹងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីកាន់ទៅបោះឆ្នោត ចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតហើយ»។
ក្រុមមន្ត្រីឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតបាននិយាយថា ពលរដ្ឋកម្ពុជាជាច្រើនមិនទាន់បានទទួលអត្តសញ្ញាណបណ្ណដែលជាឯកសារចាំបាច់សម្រាប់ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ជាពិសេសពលរដ្ឋទើបគ្រប់អាយុបោះឆ្នោត។
លោកគល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត ខុមហ្វ្រែល បានថ្លែងថា ឯកសារអត្តសញ្ញាណបណ្ណ ជាឯកសារគោល ក្នុងចំណោមឯកសារផ្សេងៗ ដែលពលរដ្ឋជាច្រើនត្រូវការចាំបាច់។
«តែទោះបី ជាយ៉ាងណា យើងនឹងសិក្សាឲ្យស៊ីជម្រៅពីបញ្ហានេះ មុននឹងយើងឲ្យអនុសាសន៍ឲ្យចំគោលដៅទៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ធ្វើម៉េចដើម្បីឲ្យមានការរៀបចំចេញអត្តសញ្ញាណបណ្ណជាតិខ្មែរនេះទៅប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបានគ្រប់គ្នា ពីព្រោះអត្តសញ្ញាណបណ្ណជាតិខ្មែរនេះជាឯកសារគោលសំខាន់ណាស់សម្រាប់ចុះឈ្មោះផង សម្រាប់បោះឆ្នោតផង ដែលនៅក្នុងច្បាប់បោះឆ្នោតយើងថ្មីនេះ គេយកជាឯកសារ គោល»។
លោកសម គន្ធាមី នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតនិចហ្វិក បានលើកពីក្តីបារម្ភរឿងអត្តសញ្ញាបណ្ណដែលមានភាពយឺតយ៉ាវក្នុងការផ្តល់ជូនពលរដ្ឋពីអាជ្ញាធរ។
«តែ(អាជ្ញាធរ)គាត់សង្ឃឹមថា គាត់នឹងពន្លឿន។ ប៉ូលិសអត្តសញ្ញាណបណ្ណហ្នឹង ធ្វើឲ្យបានច្រើន ហើយបើសិនជាខ្វះខាតអី អត់ទាន់ គេនឹងធ្វើឲ្យមេឃុំហ្នឹងបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណហ្នឹងដើម្បីឲ្យអ្នកដែលអត់ទាន់មានអត្តសញ្ញាណបណ្ណហ្នឹងអាចចុះឈ្មោះបាន»។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតលើកឡើងដូច្នេះដោយយោងថា បូករួមទាំងមនុស្ស ដែលទើបគ្រប់អាយុ១៨ឆ្នាំនិងតួលេខអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់សរុប ទំនងជាកើនដល់ចំនួន១០លាននាក់ដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៧ខាងមុខ ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋខ្មែរជាង១៥លាននាក់។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោកឧត្តមសេនីយ៍ឯក ម៉ៃឧត្តមបានអះអាងពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល។
«អញ្ចឹង យើងអត់មានថា អត់ធ្វើទេ យើងនៅតែបន្តធ្វើដដែល។ នេះជាគោលការណ៍នយោបាយ ដែលជាការបេ្តជ្ញាចិត្តកម្រិតខ្ពស់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលគឺចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានអត្តសញ្ញាណបណ្ណគម្រូថ្មីប្រើប្រាស់គ្រប់គ្នា»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបានទទួលស្គាល់ថា កន្លងមកមានភាពយឺតយ៉ាវខ្លះ ដោយសារតែការប្រមូលទិន្នន័យមានភាពយឺតយ៉ាវពីឃុំសង្កាត់ ហើយបញ្ជូនមកថ្នាក់ជាតិ តាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណិត និងក្រៅប្រព័ន្ធនេះ។ ហើយទាំងក្រសួងនិងអគ្គស្នងការនរគបាលបានណែនាំដល់មន្ត្រីមូលដ្ឋានឲ្យពន្លឿនកិច្ចការនេះហើយ។
ប្រតិកម្មចំពោះសំណួរអំពីជនបរទេសមានកាន់អត្តសញ្ញាណបណ្ណខ្មែរដែលជាការរអ៊ូរទាំសម្រាប់ក្រុមប្រឆាំងនិងពលរដ្ឋខ្មែរនោះ លោកឧត្តមសេនីយ៍ឯក ម៉ៃឧត្តមថ្លែងថា លោកជាមន្ត្រីបច្ចេកទេស លោកសុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយចំពោះរឿងដែលពាក់ព័ន្ធនឹងនយោបាយទេ។ លោកក៏បានបន្ថែមសេចក្តីថា តម្លៃកំណត់សម្រាប់ធ្វើអត្តសញ្ញាណបណ្ណគឺត្រឹម តែ១០០០០រៀល តែប៉ុណ្ណោះ ដែលរយៈពេលគឺត្រូវធ្វើក្នុងកាលកំណត់ជាក់លាក់គឺ៣០ថ្ងៃ នៃថ្ងៃធ្វើការ។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ឯកប្រ៉ុក ម៉ៃឧត្តម អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានអត្តសញ្ញាណកម្ម បានបញ្ជាក់ថា ទោះជាអត្តសញ្ញាណបណ្ណថ្មីមិនអាចប្រគល់ជូនបានឬមិនអាចដូរបានមែន តែអត្តសញ្ញាណបណ្ណចាស់ ទោះជាផុតកំណត់ក្តីគឺនៅមានសុពលភាព អាចប្រើប្រាស់បានដល់ថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ២០១៨។
ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងរៀបចំបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មីតាមប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ ដែលមានការជួយឧបត្ថម្ភពីជប៉ុននិងសហគមន៍អឺរ៉ុប។ តែរដ្ឋាភិបាលមិនទាន់បានប្រកាសពីថ្ងៃបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ដែលគេគ្រោងធ្វើនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៧ នៅឡើយទេ ហើយស្ថាប័នគ.ជ.ប.ដែលត្រូវចាប់ផ្តើមធ្វើយុទ្ធនាការចុះឈ្មោះទូទាំងប្រទេសឡើង វិញក៏មិនទាន់បានចាប់ផ្តើមដែរ ដោយត្រូវរង់ចាំសម្ភារៈនិងថវិកាជំនួយនានា៕
