ខណៈហាងលក់ដូរមួយចំនួនត្រូវបិទទ្វារដោយសារមេរោគកូរ៉ូណា ឬកូវីដ-១៩ ឱសថស្ថានស្ទើរគ្រប់ទីកន្លែងនៅរាជធានីភ្នំពេញ បែរជាកើនមនុស្សចេញចូលច្រើនខុសពីធម្មតា ដើម្បីទិញថ្នាំ និងគ្រឿងសម្លាប់មេរោគ។
ក្នុងឱសថស្ថានមួយនៅសង្កាត់ព្រែកប្រា ខណ្ឌច្បារអំពៅ ភ្នំពេញ លោក សួរ សំណាង កំពុងលក់ថ្នាំទៅឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលមកទិញជាបន្តបន្ទាប់ឥតដាច់។ ស្លៀកពាក់ធម្មតា ដោយមានពាក់ម៉ាស់ជាប់រហូតផងឱសថការី និងជាម្ចាស់ឱសថស្ថាននេះ ប្រាប់ VOA កាលពីថ្ងៃពុធថា ចាប់តាំងពីកម្ពុជាកើតមានករណីឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណា ហើយកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ លោកចាប់ផ្តើមការពារ និងប្រុងប្រយ័ត្នជាងមុន ជាពិសេសរាល់ពេលទាក់ទងជាមួយក្រុមគ្រួសារ និងកូនតូចៗ ៣នាក់របស់លោក។
«ការពារចម្បងហ្នឹងគឺឧស្សាហ៍លាងដៃ ពេលដែលទទួលប្រាក់ ហើយខ្ញុំត្រូវលាងអាល់កុលលាងជែលសម្លាប់មេរោគ។ ហើយខ្ញុំនៅឲ្យឆ្ងាយពីអ្នកដែលត្រូវមកទិញ។ ខ្ញុំនៅឲ្យឆ្ងាយពីគ្នាបន្តិច។ រួចបើគាត់ប្រាប់មានអាការៈ សួរព័ត៌មានគាត់ មានកម្តៅឡើងខ្លាំង គាត់ធ្លាប់ចេញចូលខេត្តណាណី ឲ្យគាត់ទៅមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋដើម្បីពិភាក្សាជាមួយដុកទ័រ»។
ខណៈករណីឆ្លងមេរោគកូរ៉ូណាកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់រហូតដល់ជិត ៤០ករណី អ្នកធ្វើការទាក់ទងនឹងផ្នែកសុខភាព ដូចជាវេជ្ជបណ្ឌិតអ្នកថែទាំអ្នកជំងឺនិងអ្នកលក់ថ្នាំពេទ្យជាដើម នៅតែបន្តការងាររបស់ពួកគេ ប៉ុន្តែពួកគេបង្កើនការការពារ និងប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់។
លោក សួរ សំណាង អាយុ៤០ឆ្នាំដែលជាម្ចាស់ឱសថស្ថាន មានប្រសាសន៍ថា លោកចាប់ផ្តើមបិទទ្វារឱសថស្ថានរបស់លោកមួយផ្នែក ដើម្បីកុំឲ្យអ្នកមកទិញថ្នាំអាចចូលទៅខាងក្នុងឱសថស្ថាន ស្របពេលប្រជាពលរដ្ឋច្រើនជាងមុន ចាប់ផ្តើមទិញថ្នាំទុកសម្រាប់ប្រើប្រាស់។
«ភាគច្រើនគាត់ទិញយកទៅទុកប្រើប្រាស់។ គាត់ព្រួយបារម្ភខ្លាចហ្វាម៉ាស៊ី ខ្លាចអីបិទទ្វារអ៊ីចឹង។ គាត់ទិញអាថ្នាំប្រភេទក្តៅខ្លួន ក្អក រាគរូស អីអ៊ីចឹង យកទៅទុកប្រើប្រាស់»។
លោកបន្ថែមថា លោកអាចនឹងបិទទ្វារឱសថស្ថានរបស់លោកមួយរយៈប្រសិនបើជំងឺនេះរាលដាលខ្លាំងដល់សហគមន៍។
រហូតមកដល់ពេលនេះនៅតាមឱសថស្ថាននីមួយៗ តែងមានមនុស្សចេញចូលដើម្បីទិញថ្នាំនិងអាល់កុលឬជែលសម្លាប់មេរោគជាបន្តបន្ទាប់ស្របពេលដែលឱសថស្ថានខ្លះមានមនុស្សឈរជុំជិត។ ឱសថការីកំពុងលក់ថ្នាំហាក់មិនមានពេលសម្រាក។
គិតត្រឹមព្រឹកថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា កម្ពុជារកឃើញអ្នកជំងឺកូវីដ-១៩ ចំនួន ៣៧ករណី ក្នុងនោះមានពលរដ្ឋកម្ពុជាចំនួន ២៤នាក់។ នៅកម្ពុជាពុំទាន់រកឃើញភស្តុតាងបញ្ជាក់ថា មានការឆ្លងក្នុងសហគមន៍នៅឡើយ តែលទ្ធភាពនឹងអាចកើតមានឡើង។នេះបើតាមមន្រ្តីរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល។
មន្ទីរពេទ្យ និងគ្លីនិក ទាំងរដ្ឋ និងឯកជនមួយចំនួនចាប់ផ្តើមដាក់ទឹកសម្លាប់មេរោគ និងពិនិត្យកម្តៅនិងកន្លែងខ្លះផ្តល់ម៉ាសការពារ មុននឹងអនុញ្ញាតឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលទៅខាងក្នុងមន្ទីរពេទ្យ។ មន្ទីរពេទ្យខ្លះចាប់ផ្តើមហាមឃាត់មិនឲ្យមានការសួរសុខទុក្ខអ្នកជំងឺ និងបង្កើនការការពារសម្រាប់ក្រុមគ្រូពេទ្យរបស់ខ្លួន។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត យូ សុផាត ប្រធានគ្លីនិកក្បាលថ្នល់ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ប្រាប់ VOA ថា គ្លីនិករបស់លោកចាប់ផ្តើមដាក់កៅអីសម្រាប់អ្នកមកពិនិត្យជំងឺឲ្យអង្គុយដាច់ៗពីគ្នានិងហាមមិនឲ្យមានអ្នកចូលសួរសុខទុក្ខអ្នកជំងឺដូចមុន។ លោកបន្តថាអ្នកចូលក្នុងគ្លីនិករបស់លោកគឺត្រូវលាងដៃនឹងទឹកសម្លាប់មេរោគ និងត្រូវឆ្លងកាត់ការពិនិត្យកម្តៅ ហើយថា នឹងអាចសួរអំពីប្រវត្តិនៃការធ្វើដំណើរ ប្រសិនបើអ្នកចូលគ្លីនិកមានកម្តៅចាប់ពី៣៧អង្សារឡើង។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិតរូបនេះបន្ថែមថា ថ្មីៗនេះចំនួនអ្នកដែលមកពិនិត្យ និងព្យាបាលជំងឺនិងសម្រាកនៅគ្លីនិករបស់លោកជាទូទៅមានចំនួនពី ៥០ទៅ៦០នាក់ ប៉ុន្តែចំនួននេះថយចុះប្រមាណ ៥០ភាគរយ។លោកក៏បានណែនាំដល់ក្រុមគ្រូពេទ្យ និងវេជ្ជបណ្ឌិតនៅគ្លីនិករបស់លោកទាំងជាង ៣០នាក់ ឲ្យបង្កើនការការពារខ្លួន ចៀសវាងការចម្លងមេរោគទៅអ្នកជំងឺនិងការឆ្លងពីអ្នកជំងឺ។
«មុននឹងជួបអ្នកជំងឺ គ្រូពេទ្យត្រូវមានសម្លៀកបំពាក់ត្រឹមត្រូវ ពាក់ម៉ាស់ពាក់អីត្រឹមត្រូវ។ មានអាល់កុលលាងដៃ បាញ់សម្អាតដៃអ៊ីចឹងទៅ។ យើងការពារ។ រហូតដល់កន្លែងខ្លះ ពេលវះកាត់ត្រូវមានវ៉ែនតាការពារភ្នែកទៅទៀត។ ហើយមុននឹងប៉ះអ្នកជំងឺ គ្រូពេទ្យហ្នឹងត្រូវបាញ់អាល់កុលដៃ ហើយសាកសួរអ្នកជំងឺ ពេលហៀបប៉ះពាល់អ្នកជំងឺ ត្រូវបាញ់អាល់កុលដៃ ពេលពិនិត្យជំងឺ ហើយត្រូវបាញ់អាល់កុលដៃឡើងវិញ អាហ្នឹងជាវិធីការពារ»។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត យូ សុផាត បន្ថែមថា គ្រួសាររបស់គ្រូពេទ្យម្នាក់ៗ ជាក្រុមមនុស្សដែលស្និទ្ធនឹងពេទ្យ និងត្រូវការពារពួកគេឲ្យបានដិតដល់។
«យើងដឹងខ្លួនយើងថា ជាអ្នកចេញពីកន្លែងប្រឈមមួយទៅហើយ យើងមិនទាន់មានផ្ទុកមេរោគទេ ប៉ុន្តែយើងការពារខ្លួន ចៀសវាងទៅដល់ផ្ទះហ្នឹង យើង Friendly [រាក់ទាក់]ជាមួយបងប្អូន ប្រពន្ធកូនអីហ្នឹង....អត់មានទៅឱបថើបគ្នាកណ្តាលវាលទៀតទេ… ចៀសវាង កូនក៏ដោយ អត់ឲ្យរត់ប៉ះដែរ។ យើងទៅដល់ផ្ទះចុះពីឡាន យើងទុកឡានស្រួលបួលទៅ យើងទៅកន្លែងយើងបានយើងដោះខោអាវ ដូរខោអាវនៅផ្ទះហ្នឹង។ ហើយបានយើងយកខោអាវហ្នឹងទៅដាក់បោកក្នុងម៉ាស៊ីនបានយើងទៅងូតទឹកសម្រាកអីទៅ បានយើងអាចជួបជុំជាមួយគ្រួសារបាន»។
បើតាមការផ្សព្វផ្សាយរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលមេរោគកូរ៉ូណាប្រភេទថ្មីឆ្លងតាមរយ:ដំណក់ទឹកតូចៗ ដែលខ្ទាតចេញមកក្រៅតាមរយ:ក្អក ឬកណ្តាស់ តែមិនហោះហើរក្នុងខ្យល់នោះទេ។ ទាំងអ្នកឈឺ និងអ្នកជាត្រូវឧស្សាហ៍លាងដៃនឹងសាប៊ូ អាល់កុល ជែលជាដើម។ចំពោះអ្នកជាពុំចាំបាច់ពាក់ម៉ាសទេគឺពាក់តែនៅពេលចាំបាច់ដូចជា កន្លែងប្រមូលផ្តុំ សួរសុខទុក្ខអ្នកជំងឺ និងក្រុមគ្រូពេទ្យ ហើយបោះម៉ាសចោលក្នុងធុងសម្រាមភ្លាម ក្រោយប្រើប្រាស់។
នៅសប្តាហ៍នេះ រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចឲ្យផ្អាកដំណើរការកន្លែងដែលអាចមានការជួបជុំមនុស្សច្រើន រួមមានខារ៉ាអូខេ រោងភាពយន្ត ការប្រគុំតន្រ្តី និងការជួបជុំបែបសាសនាផ្សេងៗរហូតដល់មានការធូរស្បើយពីជំងឺកូវីដ-១៩ ។ រដ្ឋាភិបាលក៏បានសម្រេចផ្អាកការបង្រៀនគ្រប់កម្រិតទាំងស្ថាប័នរដ្ឋ និងឯកជននៅទូទាំងប្រទេស។
ឱសថការី វេជ្ជបណ្ឌិតព្រមទាំងអ្នកថែទាំអ្នកជំងឺមួយចំនួនបានបដិសេធផ្តល់សម្ភាសន៍ដល់ VOA អំពីការយល់ឃើញរបស់ពួកគេដោយសារបារម្ភខ្លាចមានបញ្ហាជាមួយការនិយាយរបស់ពួកគេ។ឱសថការីមួយរូបដែលធ្វើការនៅឱសថស្ថានមួយម្តុំផ្សារតាប៉ាង រាជធានីភ្នំពេញ និយាយថា នាងសុំមិនផ្តល់សម្ភាសន៍ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីនេះ ដោយបារម្ភថា ប៉ះពាល់ដល់មុខរបររបស់ខ្លួន។ ចំណែកគ្រូពេទ្យមួយចំនួនក៏ប្រាប់ថា សុំមិនផ្តល់សម្ភាសន៍ ហើយឲ្យទៅសួរខាងថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងសុខាភិបាលវិញ។
មកទល់ពេលនេះ កម្ពុជាបានបង្កើត និងចាត់យកកន្លែងថែទាំ និងព្យាបាលអ្នកជំងឺកូវីដ១៩នៅមន្ទីរពេទ្យទូទាំងប្រទេសរួមមានមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត មន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិ មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាភ្នំពេញ និងមន្ទីរពេទ្យជ័យវរ្ម័នទី៧ សៀមរាប ព្រមទាំងសម្រេចប្រើប្រាស់សណ្ឋាគារ Great Duke អតីតសណ្ឋាគារអាំងទែកុងទីណង់តាល់ ជាមន្ទីរពេទ្យសម្រាប់ពិនិត្យ ថែទាំ និងព្យាបាលអ្នកជំងឺកូវីដ១៩នេះផងដែរ។ នេះបើតាមការប្រកាសជាបន្តបន្ទាប់របស់រដ្ឋាភិបាល។
កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជាបានប្រកាសស្វែងរកគ្រូពេទ្យ និងអ្នកជំនាញវេជ្ជវិទ្យាស្ម័គ្រចិត្ត ដើម្បីចូលរួមបំពេញកិច្ចការចាំបាច់នានាក្នុងការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលនៃវីរុសកូរ៉ូណានៅក្នុងប្រទេស។ ក្រសួងសុខាភិបាលបញ្ជាក់ថា ដោយសារមានការស្នើសុំធ្វើតេស្តរកវីរុសកូរ៉ូណាកាន់តែកើនឡើង ក្រសួងបានពង្រីកគម្រោងព្យាបាល និងធ្វើតេស្តមួយកន្លែងទៀត នៅអតីតមណ្ឌលសុខភាពចាក់អង្រែ ក្នុងសង្កាត់ចាក់អង្រែក្រោម ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ ដែលមានគ្រែចំនួន១០០បន្ថែមទៀត។
លោកស្រីឱ វណ្ណឌីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល មានប្រសាសន៍ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយនៅថ្ងៃ១៨ ខែមីនា ថារហូតមកដល់ពេលនេះ កម្ពុជាបានត្រៀមក្រុមគ្រូពេទ្យប្រមាណជា ២០០០នាក់ ដែលឆ្លងកាត់ការបណ្តុះបណ្តាល និងកំពុងត្រូវបានដាក់ពង្រាយនៅទូទាំងប្រទេសសម្រាប់ដោះស្រាយករណីមេរោគកូវីដ-១៩។លោកស្រីបន្ថែមថា ការចួលរួមពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធគឺជារឿងចាំបាច់ក្នុងការចូលរួមទប់ស្កាត់ និងដោះស្រាយករណីជំងឺកូវីដ-១៩នេះ ជាពិសេសការស្វែងរកអ្នកឆ្លងជំងឺនេះ។
«ថ្វីដ្បិតតែកម្លាំងដែលក្រសួងសុខាភិបាលយើងមានបច្ចុប្បន្ននេះ អ្វីដែលយើងតម្រូវ ពីព្រោះគ្រូពេទ្យគាត់គ្រាន់តែពិនិត្យសុខភាពបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋទេ មិនរហូតទៅដល់ថា ទៅដេញ អ្នកខ្លះរត់ពីនេះទៅនោះ ពីនោះទៅនេះអីអ៊ីចឹងទេ។ អ៊ីចឹងការដែលប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩នេះមិនមែនជាភារកិច្ចរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលតែម្នាក់ឯងទេ»។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត គី សន្ទី ប្រធានមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាភ្នំពេញ ប្រាប់ VOA ថា មន្ទីរពេទ្យដែលលោកគ្រប់គ្រងបានទទួលសម្ភារៈការពារជំងឺឆ្លងពីក្រសួងសុខាភិបាល ព្រមទាំងមានក្រុមគ្រូពេទ្យដែលឆ្លងកាត់ការបណ្តុះបណ្តាលពាក់ព័ន្ធនឹងការការពារជំងឺឆ្លង សម្រាប់ចាំពិនិត្យ និងព្យាបាលអ្នកជំងឺ។ លោកបន្តថា ក្រុមគ្រូពេទ្យតែងមានការព្រួយបារម្ភអំពីជំងឺឆ្លងថ្មីនេះ ប៉ុន្តែលោកថា កាតព្វកិច្ចរបស់ក្រុមគ្រូពេទ្យគឺនៅតែប្តេជ្ញាក្នុងការបំពេញភារកិច្ចប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ។
«ខ្ញុំជឿជាក់ថា ពេទ្យទាំងអស់គាត់មានមនសិកាវិជ្ជាជីវៈ។ ខ្ញុំមិនជឿថា ពេទ្យហ្នឹងរត់ចោលកន្លែងធ្វើការទេ ព្រោះគាត់មានវិជ្ជាជីវៈ។ ហើយការព្រួយបារម្ភគឺមានដូចគ្នា។ ប៉ុន្តែធ្វើម៉េចកាតព្វកិច្ច។ កាតព្វកិច្ច ភារកិច្ច ដែលត្រូវទទួលខុសត្រូវក្នុងការព្យាបាលជំងឺ។ ខ្ញុំយល់ថា គាត់នឹងប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការធ្វើ។ យើងអត់មានអីត្រូវPanic[ស្លន់ស្លោ]ទេ សំខាន់យើងរួមគ្នាទាំងអស់គ្នាដើម្បីធ្វើអនាម័យ ហើយទប់ស្កាត់ការឆ្លង»៕
