បន្ទាប់ពីការពិនិត្យដ៏ទូលំទូលាយទៅលើប្រតិបត្តិការថែរក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ក្រុមអ្នកជំនាញឯករាជ្យមួយក្រុមបានឲ្យអនុសាសន៍ឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរស៊ីជម្រៅមួយដើម្បីជួយអង្គការពិភពលោកមួយនេះសម្របខ្លួនទៅនឹងបញ្ហាប្រឈមដែលវិវត្តយ៉ាងឆាប់រហ័សដែលជាបញ្ហាក្នុងពិភពលោក។ នេះជាការវាយតម្លៃការរក្សាសន្តិភាពដ៏ធំមួយជាលើកដំបូងនៅក្នុងរយៈពេល១៥ឆ្នាំមកនេះ។
អង្គការសហប្រជាជាតិមានបុគ្គលិករក្សាសន្តិភាពដែលជាមន្រ្តីយោធា នគរបាល និងស៊ីវិលច្រើនជាង១២០.០០០នាក់ នៅក្នុងបេសកកម្មចំនួន១៦នៅទូទាំងពិភពលោក។ ដោយវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរនានាទំនងជាមិនអាចបញ្ចប់ដោយងាយៗនោះទេ ចំនួនតួលេខនេះទំនងជានឹងមិនថយចុះទេ។
ក្រុមអ្នកជំនាញដែលមានសមាជិក១៦នាក់ ហើយបានត្រូវតែងតាំងដោយអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ និងដឹកនាំដោយអតីតប្រធានាធិបតីទីម័រខាងកើតលោក Jose Ramos-Horta បានធ្វើការអស់រយៈពេលប្រាំពីរខែមកហើយ ដើម្បីសម្លឹងមើលអ្វីដែលជាកង្វះខាតនៃការរក្សាសន្តិភាព និងអ្វីដែលគួរតែជាការរំពឹងទុកឆ្ពោះទៅអនាគត។
ក្រុមអ្នកជំនាញបានប្រគល់របាយការណ៍ទៅកាន់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក បាន គីមូន នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារសប្តាហ៍មុន ប៉ុន្តែវាមិនត្រូវបានចេញផ្សាយជាសាធារណៈទេ។ លោក Ramos-Horta បានថ្លែងទៅកាន់អ្នកយកព័ត៌មានអំពីខ្លឹមសារសំខាន់ៗរបស់របាយការណ៍នេះ។ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថាគោលដៅប្រតិបត្តិការរក្សាសន្តិភាពអង្គការសហប្រជាជាតិទាំងអស់ត្រូវមានគោលដៅនយោបាយច្បាស់លាស់។
«សន្ដិភាពមិនអាចទទួលបាន និងរក្សាបានដោយការចូលរួមផ្នែកយោធា ឬការងារបច្ចេកទេសតែប៉ុណ្ណោះទេ។ ប៉ុន្តែដំណោះស្រាយជាញឹកញាប់ដែលគេរកឃើញគឺតាមរយៈការអត់ធ្មត់ សកម្មភាពនយោបាយដែលជាប់លាប់»។
លោកបានព្រមានថា បេសកកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវបានដាក់ពង្រាយកាន់តែខ្លាំងឡើងនៅក្នុងបរិយាកាសដែលងាយនឹងបង្កហេតុ និងគ្រោះថ្នាក់ដែលមានសន្តិភាពតិចតួច ឬគ្មានទាល់តែសោះដើម្បីធ្វើការរក្សា។ វាត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាញឹកញាប់ក្នុងពេលអវត្ដមាននៃដំណើរការចរចាសន្តិភាព។ លោកបាននិយាយថា ក្រុមអ្នកជំនាញបានផ្តល់អនុសាសន៍ឲ្យគួរតែការដាក់ពង្រាយបេសកកម្មនេះជាផ្នែកនៃដំណើរការនយោបាយទូលំទូលាយមួយដឹកនាំដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។
លោកHortaបានអំពាវនាវឲ្យមានការដាក់ពង្រាយបេសកកម្មលឿនជាងមុន។ ដោយគ្មានកងទ័ពរបស់ខ្លួនបច្ចុប្បន្ននេះ អង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវការពេលប្រាំបួនខែក្នុងការជ្រើសរើស និងការដាក់ពង្រាយកងរក្សាសន្តិភាព។
«យើងអំពាវនាវឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិបង្កើនសមត្ថភាពមធ្យមក្នុងការឆ្លើយតបឲ្យឆាប់រហ័សទៅកាន់វិបត្តិណាមួយ។ សម្រាប់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីអាច ឆ្លើយតបលឿនជាងមុន អង្គការនេះត្រូវតែមានការពិភាក្សាអំពីបណ្តាញដ៏រឹងមាំនៃការឆ្លើយតបដំបូងក្នុងតំបន់ ឬកងកម្លាំងដែលមកពីរដ្ឋជាសមាជិក»។
ខណៈដែលមានការកើនឡើងការរីករាលដាលក្រុមភេរវករ កងកម្លាំងមួកខៀវដែលជាទាហានអង្គការសហប្រជាជាតិបានជាប់នៅកណ្ដាល ក្នុងដំណើរការការពារជនស៊ីវិល ដូចជានៅ Golan Heights ដែលជាកន្លែងដែលក្រុមប្រដាប់អាវុធប្រយុទ្ធគ្នានៅក្នុងជម្លោះស៊ីរីបានចាប់ខ្លួន និងបានវាយប្រហារពួកគេ ឬនៅក្នុងប្រទេសម៉ាលី ដែលជាកន្លែងដែលពួកគេត្រូវក្លាយជាគោលដៅរបស់ក្រុមភេរវករ al-Qaida ដោយរួមទាំងនៅក្នុង Islamic Maghreb។ ក្រុមអ្នកជំនាញបានដាស់តឿនថា កងរក្សាសន្តិសុខនៅមានកម្រិតដើម្បីទទួលបានជោគជ័យលើការទទួលយកការការពាររក្សា និងមិនមានលទ្ធភាពក្នុងការប្រតិបត្តិការប្រឆាំងភេរវកម្មទេ។
ការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ និងការកេងប្រវ័ញ្ចផ្លូវភេទដោយកងរក្សាសន្តិភាពទៅលើប្រជាជន ដែលពួកគេត្រូវបានបញ្ជូនទៅការពារ បានបង្កើតស្នាមអាប់ឱនកេរ្តិ៍ឈ្មោះលើអង្គការសហប្រជាជាតិ។ សប្តាហ៍កន្លងទៅនេះ របាយការណ៍ផ្ទៃក្នុងបានចេញផ្សាយឱ្យដឹងថា ខណៈពេលដែលការចោទប្រកាន់ត្រូវថយចុះជារួម បញ្ហានេះបានបន្តកើតទៀត។ ពីឆ្នាំ២០០៨ ដល់ឆ្នាំ២០១៣ មានការចោទប្រកាន់ 480 ករណី មួយភាគបីមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអនីតិជន។ លោកHortaបានឱ្យដឹងថា គោលនយោបាយ«គ្មានការអត់ឱន» (zero tolerence) របស់អង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវតែអនុវត្តយ៉ាងច្បាស់ហើយថា អភ័យឯកសិទ្ធិមិនអាចមានន័យថា ជានិទ្ទណ្ឌភាពសម្រាប់អំពើបែបនេះទេ។
សាស្រ្តាចារ្យសាកលវិទ្យាល័យញូវយ៉ក និងជាអ្នកជំនាញរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលោក Richard Gowan និយាយថា របាយការណ៍នោះមានការផ្តោតអារម្មណ៍លើចំណុចពីរ គឺការកែលម្អពីរបៀបដែលត្រូវគ្រប់គ្រងក្នុងបេសកកម្មរក្សាសន្តិភាពរួមជាមួយនឹងការដាស់តឿននយោបាយ។
«កុំជំរុញអង្គការសហប្រជាជាតិទៅកន្លែងនៅអាហ្វ្រិកខាងជើង និងមជ្ឈិមបូព៌ាដែលជាកន្លែងដែលពួកគេនឹងប្រឈមមុខនឹងក្រុមភេរវកម្មធ្ងន់ធ្ងរដូច ISIS។ កុំស្រមៃថាអង្គការសហប្រជាជាតិអាចធ្វើការអនុវត្តប្រតិបត្តិការសន្តិភាពទ្រង់ទ្រាយធំបាន។ គួរយល់ថា ការរក្សាសន្តិភាពជាឧបករណ៍មួយដែលអាចមានប្រយោជន៍មិនគួរឱ្យជឿនៅក្នុងប្រទេសដូចប្រទេសលីបេរីយ៉ា ឬហៃទី ប៉ុន្តែនៅតែមានដែនកំណត់របស់ខ្លួននៅក្នុងបរិយាកាសដែលមានគ្រោះថ្នាក់បំផុត»។
លោក Gowan បានបន្ថែមទៀតថា ការពិនិត្យរក្សាសន្តិភាពនឹងមានប្រយោជន៍ ប្រសិនបើរដ្ឋជាសមាជិកដែលរួមមានទាំងប្រទេសធំជាងគេបំផុតដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសចិនមានឆន្ទៈក្នុងការអនុវត្តអនុសាសន៍ក្រុមអ្នកជំនាញនេះ៕
ប្រែសម្រួលដោយ មាន ឥស្សរាយស
