សកម្មជននយោបាយគណបក្សប្រឆាំងមួយចំនួន ព្រួយបារម្ភអំពីសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួននិងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ ខណៈបច្ចុប្បន្នមានក្រុមតាមឃ្លាំមើលសកម្មភាព និងថតរូបពួកគេ។
លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា ដែលជាអតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លើកឡើងថាបច្ចុប្បន្ននេះ លោកនិងម្តាយរបស់លោក ត្រូវអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានតាមឃ្លាំមើល និងថតរូប ដោយលោកបានប្រៀបធៀបដូចទៅនឹងរបបខ្មែរក្រហម។ លោកស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ ណែនាំឱ្យអាជ្ញាធរបំពេញតួនាទីឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។
លោកថ្លែងតាមរយៈវីដេអូមួយដែលបង្ហោះលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកកាលពីថ្ងៃចន្ទថា៖ «សម័យនេះហើយនៅតែមានរបៀប[ដែល]សមត្ថកិច្ចឃ្លាំមើល ដូចឈ្លបក្នុងរបបអតីតកាលខ្មែរក្រហមគឺថា ខ្ញុំអត់យល់ៗ។ រាជរដ្ឋាភិបាល អាណត្តិថ្មី ត្រូវតែរក្សាសន្តិសុខ សុវត្ថិភាពឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមអ្វីជាស្ថេរភាព ចូលរួមជាសណ្តាប់ធ្នាប់ ចូលរួមគោរពច្បាប់ ចូលរួមបង្ហាញនូវទស្សនៈមតិ ដើម្បីជាការរិះគន់ស្ថាបនា ឬក៏ធ្វើឱ្យរីកចម្រើននូវសង្គមជាតិ រវាងបក្សកាន់អំណាច ទៅនិងបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល»។
លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា បន្តថាប្រសិនបើលោកប្រព្រឹត្តកំហុសអ្វីមួយ គួរតែប្រាប់ ឬប្រើនីតិវីធីច្បាប់ ដោយមិនមែនប្រើប្រាស់រូបភាពគំរាមកំហែងបែបនេះ ដែលវាមិនបង្ហាញសង្គមប្រជាធិបតេយ្យនោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ធានានិងការពារសិទ្ធិពលរដ្ឋ ជំពូកទី៣ មាត្រា៣១ ដល់៥០ ហើយបើយើងនៅតែយកការគំរាមកំហែង បំភិតបំភ័យ ប្រើសមត្ថកិច្ចទាំងស្លៀកពាក់ស៊ីវិល ទាំងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទៅគំរាមកំហែង បំភិតបំភ័យប្រជាពលរដ្ឋ អ៊ីចឹងវាសមទេ? ទាំងផ្ទះខ្ញុំនៅបាត់ដំបង ចម្ការសំរោងហ្នឹង ម៉ូតូជិះឆ្វេចឆ្វាច ថតព្រោងព្រាត។ មកផ្ទះម្តាយ មកមើលម្តាយឈឺមិនដឹងស្លាប់អង្កាល់ ទៅបំភ័យ ទៅថតពីមុខផ្ទះ [តាម]ថ្នល់ដើរឆ្វេតឆ្វាត ទាំងស៊ីវិល និងទាហាន។ ខ្ញុំមានទោសឧក្រិដ្ឋអី ឬខុសអី យើងប្រាប់គ្នាទៅ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ហើយយើងថាផ្សះផ្សារជាតិ បង្រួបបង្រួមជាតិ បើយើងនៅតែយកអំណាចធំជាងច្បាប់ ជាន់លើច្បាប់ អ៊ីចឹងយើងឱ្យប្រទេសជាតិមានប្រជាធិបតេយ្យយ៉ាងម៉េច ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ គោរពយើងជាអ្នកដឹកនាំយ៉ាងម៉េច?»។
ចំណែកសកម្មជននយោបាយមួយរូបទៀត លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា ដែលកំពុងភៀសខ្លួននៅប្រទេសថៃ ប្រាប់វីអូអេថាលោកក៏ធ្លាប់មានអ្នកតាមដានជាប្រចាំផងដែរ នៅពេលលោកចូលរួមសកម្មភាពនយោបាយជាមួយគណបក្សជំទាស់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោកថ្លែងថា៖ «ថ្មីៗ មុនពេលខ្ញុំចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា ក៏មានក្រុមហ្នឹងដដែល តែងតែជិះឆ្វែលនៅផ្ទះរបស់ខ្ញុំ ប៉ុន្តែដោយសារខ្ញុំធ្លាប់ត្រូវគេវាយ ទើបខ្ញុំតែងតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នជានិច្ច នៅពេលខ្ញុំធ្វើដំណើរតាមម៉ូតូចេញពីផ្ទះ ទៅកន្លែងផ្សេងៗទៀតក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ»។
សកម្មជនដែលកំពុងភៀសខ្លួននៅប្រទេសថៃរូបនេះ ឱ្យដឹងថាដោយសារតែការយាយី និងបំភិតបំភ័យគ្រប់រូបភាព ទើបលោកសម្រេចចិត្តចាកចេញពីប្រទេស ដើម្បីស្វែងរកកន្លែងមានសុវត្ថិភាពនៅក្រៅប្រទេស។
បើតាមលោក គង់ រៃយ៉ា ប្រសិនបើប្រទេសកម្ពុជា មានសន្តិភាពពិតប្រាកដ និងធានានូវសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់ពលរដ្ឋពេលលេញដែលស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នោះលោកក៏មិនចាកចេញពីប្រទេសកំណើតឡើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «បើសិនខ្ញុំនៅប្រទេសកម្ពុជា មានតែ២ជម្រើសទេ ដែលខ្ញុំអាចជួបប្រទះ ទីមួយ ត្រូវគេវាយ នៅតាមផ្លូវសាធារណៈជាថ្មីម្តងទៀត ទីពីរ គឺនឹងត្រូវចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ដោយសារតែខ្ញុំមិនព្រមបម្រើឱ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា»។
លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា កត់សម្គាល់ថាសកម្មជនសង្គម សកម្មជននយោបាយ និងអ្នកដែលហ៊ានរិះគន់ភាពអវិជ្ជមានរដ្ឋាភិបាល គឺជាគោលដៅ ឬមុខសញ្ញា ដែលនឹងត្រូវរងការយាយី និងបំភិតបំភ័យដូចជារូបលោក។ លោកថារូបភាពបំភិតបំភ័យទាំងនោះ គឺជាចេតនារបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបំបាក់ស្មារតី សកម្មជននយោបាយ សកម្មជនសង្គម និងសកម្មជនផ្សេងទៀត ដែលហ៊ានរិះគន់ភាពអសកម្មនៃការដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល។
លោក រ៉ុង ឈុន អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន ថ្លែងថា បច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាមានប៉ូល២ ដោយក្រុមគាំទ្រនិន្នាការគណបក្សកាន់អំណាច អាចប្រើប្រាស់សេរីភាពពេញលេញ ខណៈក្រុមដែលមាននិន្នាការផ្ទុយទៅនឹងគណបក្សកាន់អំណាច តែងតែរងការរឹតត្បិត និងការតាមដានពីសំណាក់អាជ្ញាធរ។
លោកថ្លែងថា៖ «វានៅតែមានការប្រឈម ដូចជាពេលថ្មីៗ ដូចករណីនេះ [នៅខេត្ត]បន្ទាយមានជ័យក្តី ដែលចាប់[សកម្មជនគណបក្សភ្លើងទៀន]យ៉ាងគំហុកជាង២០នាក់ ប៉ុន្តែត្រូវបានដោះលែង១៧នាក់ ហើយនៅ៦នាក់ទៀត[ជាប់ឃុំ]។ រូបភាពហ្នឹង យើងឃើញថាជាការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរ អាហ្នឹងគ្រាន់តែនៅក្នុងពេលថ្មីៗ។ ហើយកន្លងមកយើងឃើញមានការចាប់បន្តបន្ទាប់ [ហើយ]មួយចំនួនក៏ត្រូវភៀសខ្លួនរកកន្លែងសុវត្ថិភាពអ៊ីចឹងទៅ»។
លោក រ៉ុង ឈុន ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលបើកលំហសេរីភាពនយោបាយឱ្យបានពេញលេញ និងបញ្ឈប់រូបភាពគំរាមកំហែង និងហិង្សាលើសកម្មជននយោបាយ និងសកម្មជនសង្គម ដូចករណីលោក នី ណាក់ ដែលត្រូវជនមិនស្គាល់មុខវាយដំយ៉ាងដំណំកាលពីថ្ងៃអង្គារ។
លោក ប៉ែន បូណា អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល ថ្លែងថា ពលរដ្ឋទាំងអស់មានសិទ្ធិសេរីភាពពេលលេញ ដោយមិនមានការបំភិតបំភ័យអ្វីនោះទេ។
លោកប្រាប់វីអូអេថា៖ «សូមបញ្ជាក់ជូនថាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើង មានសិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញ ធានាដោយច្បាប់របស់រដ្ឋ ដូច្នេះអត់មានបុគ្គលណាមួយត្រូវបានធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ បិទសិទ្ធិសេរីភាពអីទេ។ នៅក្នុងកិច្ចការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេលើកលែងតែពួកគេអនុវត្តខុសច្បាប់ណាមួយ»។
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាលើកឡើងថានៅសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ គឺពលរដ្ឋគ្រប់រូបត្រូវតែរួចផុតនូវការភ័យខ្លាច ដូច្នេះសកម្មភាពបំភិតបំភ័យ ឬឃ្លាំមើលនានា ទាំងទៅលើសកម្មជននយោបាយ សកម្មជនសង្គម និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលគួរតែបញ្ឈប់ ដើម្បីធានាថាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិសេរីភាពស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
អ្នកស្រីថា៖ «យើងឃើញថាជាទូទៅ អាជ្ញាធរមានភាពរហ័សរហួនណាស់នៅពេលដែលមានការចូលមករំខាន ទៅដល់សកម្មភាពរបស់តួអង្គសង្គមស៊ីវិល ប៉ុន្តែបើសិនជាមានព្រឹត្តិការណ៍ក្នុងការវាយប្រហារទៅលើសកម្មជន [ដែល]យើងឃើញហើយថ្មីៗនេះ មានការវាយប្រហារលើសកម្មជនលោក នី ណាក់ ជាដើម យើងឃើញថាជាទូទៅ ភាពខ្នះខ្នែងរបស់អាជ្ញាធរមិនបានបង្ហាញនោះទេ ការស៊ើបអង្កេត ឬការធានាទៅដល់សុវត្ថិភាពសកម្មជនទាំងអស់នោះ ឱ្យរួចផុតអំពីការវាយប្រហារឬការឃ្លាំមើលអីហ្នឹង គឺត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់នោះទេ។ ហើយនេះវាបង្ហាញអំពីការរើសអើងផងដែរ»។
សកម្មជនម្នាក់ទៀតដែលតែងតែនិយាយអំពីកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស២៣ តុលា ១៩៩១ លោក ស៊្រុន ស្រ៊ន បញ្ជាក់ថាលោកក៏ធ្លាប់រងការគំរាមកំហែងសម្លាប់ និងធ្លាប់ត្រូវបានអាជ្ញាធរខេត្តឃាត់ខ្លួន ដើម្បីសាកសួរចំនួន២លើកផងដែរ ដែលទាក់ទងនឹងសកម្មភាពលោកផ្សព្វផ្សាយអំពីកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។ លោកយល់ថាសកម្មជនសង្គមផ្សេងៗទៀត ក៏រងការបំភិតបំភ័យក្រោមរូបភាពផ្សេងៗគ្នា ដែលវាបង្ហាញថានីតិរដ្ឋកម្ពុជាផុយស្រួយខ្លាំង។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំយល់ថាការគំរាមកំហែងទាំងឡាយនេះ គឺធ្វើឡើងដោយសារប្រទេសកម្ពុជាបានបង្ហាញនៅលើឆាកអន្តរជាតិក្តី នៅក្នុងសង្គមជាតិក្តី នៅក្នុងសង្គមជាតិខ្មែរ ឱ្យពលរដ្ឋបានដឹងថាប្រទេសនេះអត់មាននីតិរដ្ឋទេ ឬក៏នីតិរដ្ឋកម្ពុជាមានមែន ប៉ុន្តែវាផុយស្រួយណាស់ គឺនីតិរដ្ឋមានសម្រាប់តែបក្សពួកទាំងឡាយណា ដែលមានសែស្រឡាយគ្នាខ្នង»។
បើតាមលោក ស៊្រុន ស្រ៊ន ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ចង់ធានាថា ខ្លួនពិតដឹកនាំប្រទេស ដោយប្រកាន់ខ្ជាប់តាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស និងស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺគណៈរដ្ឋមន្ត្រីក្តី រដ្ឋសភាក្តី តុលាការក្តី ត្រូវបែងចែកឱ្យដាច់ពីគ្នា និងត្រូវបង្ហាញតម្លាភាព គណនេយ្យភាពរបស់ខ្លួន។
ក្រៅពីនេះ លោកថារដ្ឋាភិបាល និងតុលាការ ត្រូវបង្រៀនប្រជាពលរដ្ឋឱ្យយល់ដឹងពីច្បាប់ និងការដាក់ពាក្យបណ្តឹងនៅតុលាការ និងរដ្ឋសភា ហើយត្រូវបណ្តុះបណ្តាលពលរដ្ឋឱ្យយល់ដឹង និងស្គាល់អំពីកាតព្វកិច្ចរបស់មន្ត្រីភូមិ ឃុំ ស្រុក ខេត្ត និងតួនាទីរបស់គណៈរដ្ឋមន្ត្រី និងមន្ត្រីរាជការផ្សេងទៀត ដែលជាអ្នកបម្រើផលប្រយោជន៍ប្រជាជន និងជាតិ៕
