សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានសង្កត់ធ្ងន់នៅថ្ងៃអង្គារនេះថាស្ថាប័នតុលាការដែលអាចនាំខ្លួនអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម និងអ្នកទទួលខុសត្រូវជាន់ខ្ពស់បំផុតមកជំនុំជម្រះទោសបាន គឺមានតែសាលាក្តីខ្មែរក្រហមតែមួយប៉ុណ្ណោះ។ នេះ ជាការលើកឡើងដែលហាក់ដូចជាសំដៅឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិអំពីសំណុំរឿង០០៣ ពាក់ព័ន្ធនឹងជនជាប់ចោទ មាស មុត។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានខ្លីមួយរបស់សហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិនៅថ្ងៃទី២១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ ដោយសំអាងលើច្បាប់ស្តីពីការបង្កើតសាលាក្តីកូនកាត់ដែលមានការចូលរួមដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។
កាលពីថ្ងៃចន្ទទី២០ ខែធ្នូ សហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានលើកឡើងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដាច់ដោយឡែករបស់ខ្លួនថា ទោះបីជាតុលាការកំពូលនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានសម្រេចទាត់ចោលសំណើបញ្ចូនសំណុំរឿង០០៣ ទៅជំនុំជម្រះក៏ដោយ ក៏ការទទួលខុសត្រូវព្រហ្មទណ្ឌរបស់ជនជាប់ចោទ មាស មុត នៅតែស្ថិតក្នុងដែនយុត្តាធិការនៃតុលាការជាតិកម្ពុជា ក្នុងការផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះដែរ។
លោក មាស មុត អតីតមេបញ្ជាការកងទ័ពជើងទឹកខ្មែរក្រហម ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មធ្ងន់ធ្ងរមួយចំនួនរួមទាំងអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ដូចជាអំពើមនុស្សឃាត ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ការធ្វើទារុណកម្មនិងអំពើអមនុស្សធម៌ផ្សេងៗទៀតជាដើម។
ក្នុងសំណុំរឿង០០៣នេះ មានការខ្វែងគំនិតគ្នាខាងនីតិវិធីរួមទាំងយុត្តាធិការបុគ្គលរវាងសហព្រះរាជអាជ្ញាជាតិ និងសហព្រះរាជអាជ្ញាអន្តរជាតិ ដោយភាគីអន្តរជាតិផ្តល់អំណះអំណាងថា ជនជាប់ចោទ មាស មុត ស្ថិតក្រោមដែនយុត្តាធិការរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមដែលត្រូវនាំខ្លួនមកកាត់ទោស ប៉ុន្តែភាគីជាតិអះអាងថា ជនជាប់ចោទរូបនេះ មិនស្ថិតក្នុងក្រុមអតីតមេដឹកនាំ ឬអ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតនៃរបបខ្មែរក្រហមដែលត្រូវស្តីបន្ទោសថា បានកាប់សម្លាប់ពលរដ្ឋខ្មែរស្លូតត្រង់អស់ជាង១លាន ៧ សែននាក់ក្នុងទសវត្សរ៍១៩៧០ ទេ។
កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី១៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ តុលាការកំពូលនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានសម្រេចបញ្ចប់សំណុំរឿង០០៣ ដោយសំអាងថា គ្មានដីកាបញ្ជូនសំណុំរឿងនេះ ទៅជំនុំជម្រះបាន។
ដោយផ្អែកលើសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូលនេះ សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតជាតិនិងអន្តរជាតិនៅថ្ងៃទី២០ ខែធ្នូ ក៏បានសម្រេចបញ្ចូលសំណុំរឿង០០៣នេះ ទៅក្នុងបណ្ណសារដ្ឋាន ឬឥតចាត់ការបន្តទៀតឡើយ។
ច្បាប់បង្កើតសាលាក្តីខ្មែរក្រហមដែលចូលរួមដោយអង្គការសហប្រជាជាតិកំណត់ថា សាលាក្តីខ្មែរក្រហមអាចនាំខ្លូនមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់បំផុត និងអ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតនៃរបបខ្មែរក្រហមមកជំនុំជម្រះទោសបានតែចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មដែលបានកើតឡើងនៅចន្លោះថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ថ្ងៃ៦ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ប៉ុណ្ណោះ។
សាលាក្តីនេះ កន្លងមកបានរងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះការចោទប្រកាន់អំពីអំពើពុករលួយ និងការជ្រៀតជ្រែកផ្នែកនយោបាយទៅក្នុងឯករាជ្យភាពនៃដំណើរការនីតិវិធីរបស់តុលាការ៕
