ក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កេតរបស់បណ្តាញយុវជនកម្ពុជាអះអាងថាខ្លួនបានរកឃើញការបាត់បង់ គម្របព្រៃឈើស្ទើរជិតពាក់កណ្តាលនៅលើផ្ទៃដីជាង៣ពាន់ហិកតាក្នុងតំបន់ព្រៃសហគមន៍ភ្នំសេះ ដែលស្ថិតក្នុងឃុំអូរគ្រៀង ស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ ដោយគិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៦មក។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់បណ្តាញយុវជនកម្ពុជា។
លោក ហេង គឹមហុង ប្រធានកម្មវិធីផ្នែកស្រាវជ្រាវនិងតស៊ូមតិនៃបណ្តាញយុវជនកម្ពុជាប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃពុធនេះថាព្រៃសហគមន៍ភ្នំសេះក្នុងទំហំជាង១.៣០០ហិកតាបានរងការបំផ្លាញដោយជនចំណាកស្រុក ដែលបានចូលមកទិញដីធ្វើចម្ការឬចូលមកទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីដោយខុសច្បាប់។ លោកបន្ថែមថាបើមានវិធានការទាន់ពេលគម្របព្រៃឈើជាង១.៣០០ហិកតាទៀតអាចរក្សាទុកបាន។
«តាមការអង្កេតនៅលើទីតាំងភូមិសាស្ត្រជាក់ស្តែង និងការអង្កេតនៅក្នុងប្រព័ន្ធGoogle satellite [ប្រព័ន្ធផ្កាយរណបឌីជីថល] យើងឃើញថាផ្ទៃដីប្រមាណ១ពាន់ហិកតាជាងទៀត ជាពិសេសនៅតំបន់ភ្នំសេះឬទីជម្រាលភ្នំសេះហ្នឹង បើទោះជាមានការកាប់បំផ្លាញខ្លះៗយកឈើ ឬក៏ទន្ទ្រានផ្នែកខ្លះៗ។ ប៉ុន្តែតំបន់នោះយើងអាចស្តាឡើងវិញបានខុសពីតំបន់១.៣០០ហិកតាជាង ដែលត្រូវបានជំនួសមកវិញដោយកូនដើមចន្ទី ហើយនិងដំឡូងមី គឺនៅតំបន់ភ្នំសេះ តំបន់ភ្នំមួយចំនួនហ្នឹង ប្រមាណជា១ពាន់ហិកតាទៀតហ្នឹង គឺយើងអាចស្រោចស្រង់បាន បើសិនជាមានចំណាត់ការទាន់ពេលវេលា»។
តំបន់ព្រៃសហគមន៍ភ្នំសេះ ជាទីតាំងដែលជនជាតិដើមភាគតិចពូនងបានពឹងពាក់អាស្រ័យលើអនុផលព្រៃឈើដូចជាដើមជ័រច្បោះ ហើយជាទីតាំងជំនឿរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចផងដែរ។ ស្រុកសំបូរមានតំបន់ព្រៃការពារសហគមន៍មូលដ្ឋាននិងសហគមន៍ជាតិចំនួន៧ ក្នុងនោះក៏មានតំបន់ព្រៃសហគមន៍ភ្នំសេះ ដែលបានឃើញការបាត់បង់ប្រភេទឈើសំខាន់ៗដូចជាបេង សុក្រមនិងដើមដងយកជ័រទឹក ឬហៅម្យ៉ាងទៀតថាដើមជ័រច្បោះ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក ហេង គឹមហុង។
បើតាមរបាយការណ៍ចេញផ្សាយដោយបណ្តាញយុវជនកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃអង្គារ ព្រៃសហគមន៍ភ្នំសេះមានប្រជាពលរដ្ឋអាស្រ័យផលចំនួន១៦៩គ្រួសារនិងមានផ្ទៃដីទំហំសរុប៣.០៨១ហិកតា។ ព្រៃសហគមន៍ដដែលនេះ មានលក្ខណៈដែលស្រដៀងនិងតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិ ដោយសារនៅទីនោះ មានទីតាំងថ្មកាំភ្លើងធំ ទីតាំងទឹកធ្លាក់និងទឹកធ្លាក់នៅតាមល្បាក់ថ្ម ដោយគ្របដណ្តប់ទៅដោយព្រៃឈើ៤ប្រភេទដូចជា ព្រៃស្រោង ព្រៃពាក់កណ្តាលស្រោង ព្រៃល្បោះ ព្រៃគុម្ពាតសើម និងដីគ្មានគម្របព្រៃ។
របាយការណ៍ដែលមានកម្រាស់៣០ទំព័រនិងមានចំណងជើងថា៖«ដំណើរឆ្ពោះទៅរកវិនាសកម្មទាំងស្រុងនៃព្រៃសហគមន៍ភ្នំសេះ» បានរកឃើញនូវការទន្ទ្រានកាន់កាប់ព្រៃដំបូងនៅឆ្នាំ២០១៦ ដោយក្រុមប្រជាពលរដ្ឋ អ្នកចំណូលស្រុក និងក្រុមមនុស្សដែលមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណហើយមិនមានទីលំនៅដ្ឋានអចិន្ត្រៃយ៍នៅក្នុងឃុំអូរគ្រៀងស្រុកសំបូរ ខេត្តក្រចេះ។
របាយការណ៍បានលើកឡើងថា៖«ក្នុងរយៈពេលតែជិត៥ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ គិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៦ រហូតដល់ចុងឆ្នាំ២០២០ គម្របព្រៃឈើលើដីព្រៃសហគមន៍ភ្នំសេះ បាត់បង់ស្ទើរតែពីរភាគបីនៃផ្ទៃដីសរុបរបស់សហគមន៍ព្រៃឈើដោយជំនួសមកវិញនូវដំណាំចន្ទី ដំឡូងមី និងដំណាំមួយចំនួនផ្សេងទៀត»។
បើតាមរបាយការណ៍ខាងលើ រដ្ឋបាលខេត្តក្រចេះ និងរដ្ឋបាលស្រុកសំបូរបានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការបញ្ឈប់ការទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីព្រៃ សហគមន៍ចំនួន៣លើក ប៉ុន្តែការជូនដំណឹងនោះពុំបានជ្រាបដល់ក្រុមអ្នកចូលទន្ទ្រានដីព្រៃសោះ នាំឲ្យការទន្ទ្រានដីព្រៃនៅបន្ត ហើយមានការសាងសង់ខ្ទម ឬរោងចម្ការ និងការដាំដំណាំចន្ទីមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។
លោក ហេង គឹមហុង ប្រធានកម្មវិធីផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃបណ្តាញយុវជនកម្ពុជាបានឲ្យដឹងបន្ថែមថាកន្លងមកសហគមន៍បានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅតុលាការប្រឆាំងនឹងជនសង្ស័យ ឬអ្នកពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗក្នុងករណីទន្ទ្រានដីព្រៃ ប៉ុន្តែតុលាការបានកោះហៅតំណាងសហគមន៍ និងជនទន្ទ្រានដីព្រៃមកសួរនាំ២លើក រួចក៏គ្មានចំណាត់ការបន្ថែមពីតុលាការ។
លោក ហ៊ា សំអឿន អាយុ៤១ឆ្នាំ ជាជនជាតិដើមភាគតិចពូនង និងជាអនុប្រធានសហគមន៍ព្រៃឈើភ្នំសេះ បានបង្ហាញការខកចិត្តជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានដែលលោកថាពុំមានវិធានការតឹងរ៉ឹងប្រឆាំងនឹងអ្នកដែលចូលបំផ្លាញសហគមន៍ ទទួលស្គាល់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ។
លោកកត់សម្គាល់ថាបុគ្គលមួយចំនួនចូលមកទន្ទ្រានដីដើម្បីធ្វើចម្ការ និងយកឈើ ធ្វើឲ្យពលរដ្ឋសហគមន៍រស់យ៉ាងត្រដរនៅពេលអនុផលព្រៃឈើដែលធ្លាប់តែប្រមូលបាននោះ កាន់តែខ្សត់ទៅ។
«យើងដងជ័រ១កានវាពីមុន វាបានប្រាំមួយប្រាំពីរ ម៉ឺន[រៀល]ក្នុងមួយកាន ជ័រយើង។ ឥឡូវនេះ វាថយចុះ មួយថ្ងៃដងជ័របាន៣កានអីទេ ឥឡូវនេះ។ នៅសល់បាន១កាន ២កានអីចឹងទេ»។
តំណាងសហគមន៍រូបនេះ បន្ថែមថាសកម្មភាពកាប់ព្រៃធ្វើដំណាំ និងទិញដូរនេះបានប៉ះពាល់ដល់ទីសម្រាប់ការប្រណិបត្តិសាសនារបស់ពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិច។ លោកទទូចសុំឲ្យអាជ្ញាធរខេត្ត និងមូលដ្ឋានមានវិធានការបន្ទាន់ក្នុងការរក្សាធនធានព្រៃដែលនៅសេសសល់ ក្រោយលោកចាប់បានឧបករណ៍អារឈើរាប់រយគ្រឿង គិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧មកនោះ។
«ខ្ញុំសំណូមពរថា វាអត់ទាន់ហួសពេលទេ សំណូមពរឲ្យរក្សាព្រៃហ្នឹងទុក ហើយនិងកន្លែងជំនឿពួកខ្ញុំហ្នឹង»។
អភិបាលរងនិងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តក្រចេះលោក ប៉ែន លីណាត មានប្រសាសន៍ថាលោកមិនទាន់ឃើញរបាយការណ៍របស់បណ្តាញយុវជនកម្ពុជានោះទេ តែថាអាជ្ញាធរខេត្តតែងតែមានវិធានការប្រចាំប្រឆាំងនឹងអ្នកចូលទៅកាន់កាប់ដីនិងទន្ទ្រានព្រៃសហគមន៍ដោយខុសច្បាប់។
«អាជ្ញាធរខេត្តមានវិធានការរហូត គ្រប់ មិនមែនថាតែព្រៃសហគមន៍ហ្នឹងទេ គ្រប់បទល្មើសធនធានធម្មជាតិ អាជ្ញាធរតែងតែខិតខំដាក់វិធានការទប់ស្កាត់ជាប្រចាំ»។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការអះអាងរបស់តំណាងសហគមន៍ដែលថាអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានដូចជាមិនសូវអើពើនឹងការទប់ស្កាត់ការបំផ្លាញធនធានព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃសហគមន៍ភ្នំសេះនោះ លោកអភិបាលរងខេត្តលើកឡើងខាងសហគមន៍ទៅវិញទេ ដែលមិនផ្តល់កិច្ចសហការជាមួយអាជ្ញាធរ។
«ខាងខ្ញុំមិនមានប្រតិកម្មអី ប៉ុន្តែអាហ្នឹងវាជាសម្តីរបស់គាត់ ជាសហគមន៍គាត់អ្នកចាប់បានគាត់ត្រូវតែរាយ ការណ៍ជូនមកខាងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធឲ្យបានដឹង ដើម្បីឲ្យជួយសហការគាត់។ គាត់អត់មានត្រូវនៅលាក់លៀមអីខ្លួនគាត់នោះទេ។ អាជ្ញាធរបានខិតខំ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ រាល់ថ្ងៃហ្នឹងគឺយើងដាក់វិធានការទប់ស្កាត់»។
របាយការណ៍របស់បណ្តាញយុវជនកម្ពុជាធ្វើឡើងតាមការចុះទៅពិនិត្យទីតាំងជាក់ស្តែង ការសម្ភាសជាមួយពលរដ្ឋ កំណត់ទីតាំងភូមិសាស្ត្រដោយប្រើប្រព័ន្ធកំណត់ទីតាំងសកលជីភីអេស(GPS)ដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ និងសន្មតទំហំព្រៃឈើដែលបានបាត់បង់។ ការចុះទៅអង្កេតនិងស្រាវជ្រាវ ក៏ដូចជាពិនិត្យទិនន្ន័យផ្សេងៗ ធ្វើឡើងពីចន្លោះថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២០ រហូតដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១៕
