គណបក្សភ្លើងទៀនដែលបានប្តូរឈ្មោះពីគណបក្សសម រង្ស៊ី បានប្រកាសធ្វើពហិការមិនចូលរួមការបោះឆ្នោតខែកក្កដាខាងមុខនេះ ខណៈគណបក្សទើបបង្កើតថ្មីចំនួនពីរ ដែលមានមួយជារបស់កូនប្រុសលោក គង់ គាំ អតីតសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រឆាំងបានថ្កោលទោសលោកសម រង្ស៊ី ថា បានកំពុងបង្កចលាចលមុនការបោះឆ្នោត។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសដាច់ដោយឡែករបស់គណបក្សទាំងនេះដែលVOAបានទទួល។
ក្រៅពីការប្រកាសមិនចូលរួមការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៨ គណបក្សភ្លើងទៀនក៏បានទាមទារឲ្យមានការដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ ដើម្បីធានាឲ្យមានការបោះឆ្នោតដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
គណបក្សឆន្ទៈខ្មែររបស់លោក គង់ មុនីកា កូនប្រុសពៅរបស់លោក គង់ គាំនិងគណបក្សមាតុភូមិយើងរបស់លោក ច័ន្ទ ប៊ុនហន បង្ហាញជំហរបញ្ច្រាសគ្នាជាមួយគណបក្សភ្លើងទៀន ដឹកនាំដោយ លោក ទាវ វណ្ណុល អតីតសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រឆាំង។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីថ្លែងរបស់គណបក្សទាំងពីរដែលបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី៣ ខែឧសភាឆ្នាំ២០១៨ គឺនៅថ្ងៃតែមួយនៃការចេញសេចក្តីប្រកាសរបស់គណបក្សភ្លើងទៀន។
គណបក្សទាំងពីរនេះ បានលើកឡើងថា៖
«ថ្កោលទោសចលនាសង្គ្រោះជាតិដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី និងគោលបំណងចែកខិតប័ណ្ណ ព្រមទាំងអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមិនឲ្យទៅបោះឆ្នោត ហើយញុះញង់ឲ្យបង្កើតព្រឹត្តិការណ៍ និងការឆាចោលលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតខាងមុខទាំងគ្មានហេតុផល គឺសុទ្ធតែជាគំនិតអាតា្មនិយមជ្រុល របស់ក្រុមជនល្មោភអំណាចតាមអំពើហិង្សាជាបន្តបន្ទាប់ជាប់មិនដាច់ បណ្តាលឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ សកម្មជន កម្មករ រងគ្រោះគ្រប់យ៉ាងមានជាប់គុក និងស្លាប់បាត់បង់ជីវិតជំនួសពួកគេជាហូរហែរ»។
មេដឹកនាំគណបក្សទាំងពីរបានបន្ថែមថា៖
«គណបក្សយើងខ្ញុំ ថ្កោលទោសអំពើខ្វះការទទួលខុសត្រូវ មួលបង្កាច់ បន្ទាបបន្ថោកសិទ្ធិនយោបាយ និងសិទ្ធិពលរដ្ឋ ដែលក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស និងក្រោមរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានគាំទ្រ និងលើកស្ទួយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ស្ថិរភាព សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់ប្រទេស និងប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់កាលៈទេសៈ»។
មេដឹកនាំគណបក្សទាំងពីរបានចាត់ទុកថាសកម្មភាពរបស់លោកសមរង្ស៊ីជា«ការប្រមាថ» និងជា«ផែនការខ្មៅងងឹត»សម្រាប់បម្រើផលប្រយោជន៍របស់លោកសម រង្ស៊ីនិងក្រុមស្រេកឃ្លានអំណាចក្នុងបក្ស។
VOA ព្យាយាមសុំការអធិប្បាយបន្ថែមពីលោក គង់ មុនីកា តំណាងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ តែទូរសព្ទលោករោទិ៍គ្មានអ្នកទទួល។ VOAក៏មិនទាន់អាចទាក់ទងលោក ច័ន្ទ ប៊ុនហន ប្រធានគណបក្សមាតុភូមិយើងបានដែរ។
លោក ទាវ វណ្ណុល ប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀនបានឆ្លើយតបវិញថា៖
«គាត់ដែលគាត់ ចង់ធ្វើការតិទៀនពីព្រោះគាត់ចង់បានសំឡេងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យគំាទ្រគាត់ គាត់ត្រូវតែវាយប្រហារគូបដិបក្ខរបស់គាត់ហើយ។ អាហ្នឹងវាជារឿងធម្មតានៅក្នុងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែការសម្រេចចិត្ត គឺប្រជាពលរដ្ឋ លោកជាអ្នកសម្រេចចិត្ត ជាអ្នកធ្វើការវាយតម្លៃទៅលើពាក្យពេចន៍របស់គាត់ដែលគាត់បាននិយាយទាំងអស់ហ្នឹង អាហ្នឹងទុកឲ្យប្រជាពលរដ្ឋលោកធ្វើការសម្រេចចិត្តចុះណ៎ា!»។
លោក ទាវ វណ្ណុល ថ្លែងបន្ថែមថា ការអធិប្បាយរបស់គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ និងគណបក្សមួយផ្សេងទៀតដែលលោកមិនធ្លាប់ស្គាល់នោះ នឹងមិនអាចជួយដល់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យទេ។
«អ្វីដែលគាត់បាននិយាយ ខ្ញុំ ចំពោះខ្ញុំគិតថា វាមិនមានផលប្រយោជន៍អ្វីសម្រាប់អ្នកប្រជាធិបតេយ្យទេ ជាពិសេសគឺអង្គការមួយចំនួនដែលគេធ្វើ ការសង្កេតការណ៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើងក៏ដូចជា មតិអន្តរជាតិមួយចំនួន ដែលខ្ញុំនិយាយអង្គការអម្បាញ់មិញនេះ គឺជាអង្គការរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដូចជាអ្នកស្រីរ៉ូណា ស្មីត (Rhona Smith) ដែលគាត់បានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមេសាអ៊ីចឹងនែ៎!»។
អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អ.ស.ប.ដែលបានបន្តឃ្លាំមើលការវិវត្តន៍ស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនិងនយោបាយកម្ពុជាយ៉ាងដិតដល់នោះ បានថ្លែងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានមួយថា ការបោះឆ្នោតនៅពេលខាងមុខ គឺជាការបោះឆ្នោតមិនពិតប្រាកដ ប្រសិនបើគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយ ត្រូវបានផាត់ចេញពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត។ អ្នកស្រីក៏បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលដោះលែងមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងដែលកំពុងជាប់ឃុំជាបន្ទាន់ និងលុបចោលការហាមឃាត់សមាជិកគណបក្សប្រឆាំងក្នុងការចូលរួមការបោះឆ្នោតជាតិនៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨។
គណបក្សឆន្ទៈខ្មែររបស់លោកគង់ មុនីកា បានរងការរិះគន់ពីក្រុមមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយតាមអំណាចសាលដីកាតុលាការកំពូលកាលពីឆ្នាំមុន បន្ទាប់ពីលោកបានប្រកាសអំពាវនាវសុំស្នាមមេដៃប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីបង្កើតគណបក្សនេះឲ្យចេញជារូបរាងទាន់ពេលដើម្បីចូលរួមការបោះឆ្នោតនៅខែកក្កដាខាងមុខ។ លោកបានលើកឡើងផងដែរ ថាស្ថិតក្នុងស្ថានភាពដ៏ស្មុគស្មាញតឹងតែងនៅពេលបច្ចុប្បន្ន លោកមិនមានការរំពឹងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយកាលពីឆ្នាំ២០១៧ អាចនឹងឈរឈ្មោះសម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨នេះឡើយ។
លោក ម៉ៅ មុនីវណ្ណ តំណាងរាស្ត្រនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយចោល ធ្លាប់បានឆ្លើយតបទៅនឹងការបង្កើតគណបក្សនយោបាយកាលពីពេលកន្លងមកថា ជាសិទ្ធិរបស់បុគ្គល ប៉ុន្តែលោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ការបង្កើតគណបក្សនយោបាយថ្មី ដោយមានភ្ជាប់ជាមួយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិគឺជាការក្បត់នឹងឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលនៅតែគិតថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កំពុងមានជីវិតក្នុងចិត្តរបស់ពួកគេ។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតហៅកាត់ថា (គ.ជ.ប) បានប្រកាសទទួលចុះបញ្ជីឈ្មោះគណបក្សនយោបាយនិងបេក្ខជនជាផ្លូវការសម្រាប់ការបោះឆ្នោតសភាកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា។ បន្ទាប់ពីការប្រកាសនោះភ្លាម មានគណបក្សជាច្រើនបានស្វះស្វែងទំនាក់ទំនងជាមួយស្ថាប័នបោះឆ្នោតនេះសម្រាប់ចុះបញ្ជី។ គណបក្សមួយចំនួនបានចុះបញ្ជីរួចរាល់ដែលក្នុងនោះ មានគណបក្សយុវជនកម្ពុជា ដែលធ្លាប់ស្នើឲ្យក្រសួងមហាផ្ទៃប្តឹងរំលាយគណបក្សប្រឆាំងនិងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលបានគ្រប់គ្រងប្រទេសកម្ពុជាជិត៤០ឆ្នាំមកនេះ៕
