អ្នកជំនាញ និងអ្នកធ្វើការលើផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបានកំពុងពិភាក្សាគ្នាដើម្បីរួមគ្នាបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ដែលជាយន្តការមួយដើម្បីឃ្លាំមើលភាពឆកល្វែងរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន។
ការពិភាក្សាពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាក្រមសីលធម៌នេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងវេទិកានិពន្ធនាយក លើកទី១៩ ដែលជាវេទិកាពិភាក្សាពីបញ្ហាផ្សេងៗនៅក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន ដែលរៀបចំដោយក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២។
លោក ពុយ គា ប្រធានក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា ប្រាប់វីអូអេថា គោលបំណងនៃការបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាក្រមសីលធម៌នេះគឺដើម្បីកែតម្រូវក៏ដូចជាតម្រង់ទិស និងបើធ្ងន់ធ្ងរក្រុមប្រឹក្សានេះនឹងពិនិត្យលើលទ្ធភាពដែលអាចដាក់វិន័យបានទៅដល់អ្នកសារព័ត៌មានដែលមិនគោរពទៅតាមវិជ្ជាជីវៈក្រមសីលធម៌ត្រឹមត្រូវ។
លោកបន្ថែមថា កន្លងទៅមានការរិះគន់ពីសាធារណជនពាក់ព័ន្ធនឹងក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈរបស់អ្នកសារព័ត៌មានទៅលើទម្រង់ផ្សព្វផ្សាយនិងអាកប្បកិរិយារបស់ពួកគេដែលលោកថា ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់តម្លៃរបស់អ្នកសារព័ត៌មានផ្សេងទៀត។
លោកថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹងហើយបានជាយើងទាមទារដើម្បីយើងពិនិត្យមើលនូវក្រមសីលធម៌ពួកគាត់ដើម្បីជួយតម្រែតម្រង់ពួកគាត់ឱ្យដើរទៅតាមផ្លូវឱ្យចំវិជ្ជាជីវ និងក្រមសីលធម៌នៃសារព័ត៌មាន»។
លោក ពុយ គា អះអាងថា ក្រុមប្រឹក្សានេះត្រូវបំពេញការងារដោយឯករាជ្យដើម្បីប្រយោជន៍របស់អ្នកសារព័ត៌មាន។
លោកបន្ថែមថា៖ «ជាទូទៅនៅប្រទេសណាក៏ដោយ [ស្ថាប័ននេះ] គឺជាក្រុមប្រឹក្សាឯករាជ្យមួយមិនមែននៅចំណុះរដ្ឋាភិបាល ឬក៏ស្ថាប័នណាទេ ហើយអ្វីដែលគាត់ធ្វើ គឺដើម្បីប្រយោជន៍ ជួយអ្នកសារព័ត៌មានហើយក៏មិនមែនបំណងធ្វើបាបអ្នកសារព័ត៌មានដែរ។ ទី១គឺថា តាមពិនិត្យមើលអំពីការផ្សាយរបស់គាត់ហើយនឹងទទួលពាក្យបណ្តឹង។ ប្រសិនជាមានបញ្ហាអីហ្នឹងគឺក្រុមប្រឹក្សាសីលធម៌ហ្នឹងគឺជាអ្នកពិនិត្យ»។
បើតាមប្រធានក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជារូបនេះ គម្រោងនេះកំពុងស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលពិភាក្សាគ្នានៅឡើយ ហើយវាត្រូវការធាតុផ្សំពីភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។
លោក ណុប វី នាយកប្រតិបត្តិសមាគមខេមបូចា លើកឡើងថា លោកទទួលស្វាគមន៍ចំពោះគំនិតផ្តួចផ្តើមថ្មីនេះ ហើយថា វាមានសារៈសំខាន់ផងដែរ ដោយហេតុថា ការអនុវត្តក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈរបស់អ្នកកាសែតនៅមានកម្រិត។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ក្នុងបរិបទយើងបច្ចុប្បន្ននេះ ដោយសារតែកង្វះខាតនៃការអនុវត្តក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាននៅមានកម្រិត ក៏អ៊ីចឹងយើងយល់ឃើញដែរថា វាចាំបាច់គួរតែបង្កើតឱ្យមានក្រុមប្រឹក្សាហ្នឹង ពីព្រោះក្រុមប្រឹក្សាហ្នឹងវាជាស្ថាប័នមួយ ជាតួអង្គមួយដែលបង្កើតឡើងដោយអ្នកសារព័ត៌មាន ដោយពួកគាត់ជាអ្នកពិនិត្យតាមដានចំពោះកិច្ចការងារតាមដានអនុវត្តវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មានរបស់អ្នកសារព័ត៌មានផ្សេងទៀត»។
លោក អ៊ិត សុធឿត នាយកស្ដីទីនៃមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ ហៅកាត់ថា CCIM កត់សម្គាល់ថា វាជារឿងល្អចំពោះគំនិតផ្តួចផ្តើមថ្មីនេះដើម្បីឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានពិនិត្យមើលនូវការប្រព្រឹត្តរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន។
ទោះជាយ៉ាងណា បើតាមលោក អ៊ិត សុធឿត ដើម្បីឱ្យស្ថាប័ននេះដំណើរការទៅបាន លុះត្រាតែក្រុមប្រឹក្សាមានភាពឯករាជ្យ មិនស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ស្ថាប័នណាមួយ ជាពិសេសធ្វើការប្រកបដោយគុណភាព ដោយគោរពទៅតាមគោលការណ៍របស់អ្នកកាសែត។
លោកថ្លែងថា៖ «ដើម្បីធ្វើរឿងទាំងហ្នឹងទាំងអស់ទៅបាន ខ្ញុំគិតថា សមាសភាពនៃការចូលរួមរបស់ក្រុមការងារហ្នឹងជារឿងសំខាន់គឺមានន័យថា គួរតែមានចម្រុះ ជាពិសេសសមាសភាពហ្នឹង គឺគាត់ជាអ្នកដែលឈរលើគោលការណ៍ក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ដោយខ្លួនគាត់ផ្ទាល់ក៏ដូចជាមានការយល់ដឹង ចំណេះដឹងអំពីក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មានបានទូលំទូលាយ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ព្រោះថា ប្រសិនបើអ្នកដែលមាននិន្នាការលម្អៀងទៅណាមួយ គាត់ទៅធ្វើការក្នុងវិស័យហ្នឹង វាធ្វើឱ្យការសម្រេចចិត្ត ការវិភាគវែកញែកគាត់ហ្នឹងក៏មានការលម្អៀងទៅតាមហ្នឹងដែរ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន លោក មាស សុភ័ណ្ឌ ប្រាប់វីអូអេថា គម្រោងបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាននេះ ក្រសួងមិនមានការបដិសេធអ្វីឡើយ ឱ្យតែគំនិតផ្តួចផ្តើមនោះស្របទៅតាមច្បាប់របស់ប្រទេសកម្ពុជា ហើយលោករំពឹងថា គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះនឹងក្លាយជាយន្តការដ៏សំខាន់នៅក្នុងការវាយតម្លៃការអនុវត្តក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន។
លោកបញ្ជាក់ប្រាប់វីអូអេតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមថា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ក្រុមប្រឹក្សានេះនឹងអាចជាយន្តការមួយក្នុងការចូលរួមចំណែកវាយតម្លៃអំពីការអនុវត្តក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ សារព័ត៌មានរបស់អ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ និងអាចមានលទ្ធភាពតម្រែតម្រង់ទិស ផ្តល់ការអប់រំ ណែនាំដល់អ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ព្រមទាំងអាចលើកកម្ពស់នូវគុណតម្លៃ និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរនៃវិជ្ជាជីវៈមួយនេះប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងប្រសិទ្ធផល»។
គួរបញ្ជាក់ថា កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ក្រសួងព័ត៌មានបានបង្កើតគណៈកម្មការមួយ ដែលមានសមាសភាពពីមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់របស់ក្រសួង និងសមាគមអង្គការសារព័ត៌មានមួយចំនួនដើម្បីវាយតម្លៃការអនុវត្តក្រមសីលធម៌របស់អ្នកសារព័ត៌មាន និងស្ថាប័នសារព័ត៌មាន។ គណៈកម្មការនេះនឹងដើរតួនាទីជាអ្នកតាមដាន វាយតម្លៃ និងលើកសរសើរអ្នកសារព័ត៌មាន និងអង្គភាពសារព័ត៌មាន ដែលអនុវត្តត្រឹមត្រូវតាមក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន។ ប៉ុន្តែគណៈកម្មការក៏អាចវាយតម្លៃឈានដល់ការ«ដាក់វិន័យ»ចំពោះអ្នកសារព័ត៌មាន និងអង្គភាពសារព័ត៌មាន ដែលប្រព្រឹត្តល្មើសសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈផងដែរ។
គណៈកម្មការក៏មានភារកិច្ចក្នុងការពិនិត្យមើលការតវ៉ាពីសាធារណជន ឬអង្គភាពស្ថាប័ននានា ដោះស្រាយបណ្តឹងតវ៉ាដែលទាក់ទងនឹងក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មានរវាងអ្នកសារព័ត៌មាន អង្គភាពសារព័ត៌មាន ជាមួយបុគ្គល ឬក្រសួងស្ថាប័ន ឬអ្នកសារព័ត៌មាន អង្គភាពសារព័ត៌មាន។ ប៉ុន្តែអ្នកធ្វើការលើផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបានរិះគន់គណៈកម្មការមួយនេះថា មិនអាចបំពេញតួនាទីដោយឯករាជ្យបានឡើយ ដោយសារស្ថិតនៅក្រោមក្រសួងព័ត៌មាន៕
