សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ បានបើកសវនាការពាក់ព័ន្ធនឹងរឿង«ក្បត់» ចំនួន៤សំណុំរឿង ដែលមានមនុស្សចំនួន១៣៧នាក់ ទាក់ទងនឹងផែនការវិលចូលស្រុករបស់លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំក្រុមជំទាស់កាលពីឆ្នាំមុន។ ក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះបានសម្រេចបញ្ចូលសំណុំរឿងជាពីរ ហើយសវនាការស្ដាប់អង្គហេតុ នឹងធ្វើឡើងនៅខែមករា និងខែមីនា ឆ្នាំក្រោយ។
ចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ បានសម្រេចច្របាច់បញ្ចូលសំណុំរឿងចំនួន៤ ដែលក្នុងនោះមានចុងចម្លើយជាអតីតសកម្មជននិងអ្នកគាំទ្របក្សជំទាស់សរុបចំនួន១៣៧រូប ជា២សំណុំរឿងនិងកំណត់សវនាការជំនុំជម្រះនៅឆ្នាំក្រោយ។
សវនាការដ៏មមាញឹកដែលអ្នកជំនាញការអង្គការសហប្រជាជាតិ បានហៅថាមានចរិតនយោបាយ បានប្រព្រឹត្តទៅអស់ពេល២ម៉ោង និងមានចុងចម្លើយតែ៣៣នាក់ប៉ុណ្ណោះចូលរួម។
មេធាវីការពារក្ដី លោក សំ សុគង់ ធ្លាប់ប្រាប់VOAកាលពីដើមសប្ដាហ៍នេះថា ភាគច្រើនលើសលប់នៃចុងចម្លើយទាំង១៣៧នាក់ ក្នុងសំណុំរឿងទាំង៤ខាងលើ កំពុងភៀសខ្លួននៅក្រៅប្រទេស គេចពីការចាប់ចង។
សាលសវនាការដ៏ណែនណាន់តាន់តាប់នៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានផ្ដើមសេចក្ដីកាលពីវេលាម៉ោង៩ព្រឹក ដោយមានលោក រស់ ពិសិដ្ឋ ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ និងលោកព្រះរាជអាជ្ញារង សេង ហៀង ជាតំណាងអយ្យការ និងមានចុងចម្លើយជាអតីតមន្ត្រី និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិអង្គុយនៅក្នុងបន្ទប់សវនាការ។
ដំណើរសវនាការបានជជែកគ្នាអំពីនីតិវិធី និងការបូកច្របាច់បញ្ចូលគ្នានូវសំណុំរឿង បទល្មើស រួមគំនិតក្បត់ និងញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្ដិសុខសង្គម ទាក់ទងនឹងគម្រោងវិលត្រឡប់មិនបានសម្រេចរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងសហការី កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩។
អាជ្ញាធរបានចោទគម្រោងប៉ុនប៉ងវិលត្រឡប់របស់លោក សម រង្ស៊ី នាគ្រានោះថាមានចេតនាកៀងគរកម្លាំងមហាជន ដើម្បីផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
បន្ទាប់ពីដំណើរការក្ដីមកទល់នឹងម៉ោងប្រមាណ១១ព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ លោកចៅក្រម រស់ ពិសិដ្ឋ បានសម្រេចបំបែកសំណុំរឿងជា២ និងត្រូវកាត់សេចក្ដីនៅឆ្នាំក្រោយ។ សំណុំរឿងទីមួយ ត្រូវបើកសវនាការស្ដាប់អង្គហេតុនៅថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ ដែលមានចុងចម្លើយ៦០នាក់ដោយច្របាច់បញ្ចូលគ្នាសំណុំរឿងលេខ៦០០៥ និងលេខ១១៤០។ ហើយសំណុំរឿងទីពីរ ត្រូវបើកសវនាការនៅថ្ងៃទី៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ ដែលមានចុងចម្លើយ៧៧នាក់។
លោក សារ៉ូ សុវុឌ្ឍិ អតីតចៅសង្កាត់រងទីពីរនៃសង្កាត់និម្មិត ក្រុងប៉ោយប៉ែត ដែលជាចុងចម្លើយមួយរូបដែរ បានរិះគន់នីតិវិធីរបស់តុលាការ ដែលលោកថាលោកទើបតែទទួលបានដីកាកោះហៅកាលពីថ្ងៃពុធ ទី២៥ ខែវិច្ឆិកា តែប៉ុណ្ណោះ។
បន្ទាប់ពីបញ្ចប់សវនាការ លោក សុវុឌ្ឍិ បានថ្លែងប្រាប់VOAថាលោកមិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសអ្វីនោះទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ជាទូទៅ គុកវាមិនមែនស្រួលទេ អ្នកណាមិនខ្លាច ឮសូរពាក្យចាស់ថា ជាប់គុកមួយថ្ងៃ ស្មើមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែធ្វើជ្រូក កុំរាទឹកក្ដៅ ហើយបើគេចោទ ធម្មតាទេ យើងជាមន្ត្រី[បក្សជំទាស់] យើងធ្លាប់រិះគន់អី គ្រាន់ថាខ្ញុំរិះគន់ ដើម្បីកែលម្អ អត់មានយកខ្មែរណាជាសត្រូវទេ ហើយក៏មិនស្អប់ថ្នាក់ដឹកនាំទេ។ ខ្ញុំរិះគន់គាត់ ដើម្បីកែលម្អ និងប្រទេសជាតិរីកចម្រើន»។
ក្នុងចំណោមចុងចម្លើយ១៣៧នាក់នោះ ក៏មានផងដែរ លោក ថាច់ សេដ្ឋា អតីតសមាជិកព្រឹទ្ធសភា។
អ្នកនយោបាយដែលមានដើមកំណើតខ្មែរក្រោមរូបនេះ ថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាននៅក្រៅបន្ទប់សវនាការថា៖ «ហៅមកនេះ សរសេរឈ្មោះខ្ញុំខុស ថ្ងៃកំណើតខ្ញុំខុស ហើយដីកា ក៏អត់។ យើងក៏បានលើករឿងហ្នឹងប្រាប់តុលាការ តែដោយសារយើងមានសុឆន្ទៈដោយយើងសហការជាមួយតុលាការ ដើម្បីបង្ហាញពីភាពស្អាតស្អំរបស់យើង មិនមែនជាមនុស្សសមគំនិតក្បត់ ព្រោះមិនដឹងក្បត់អ្នកណាទៀតហ្ន៎។ វាមិនដែលសមគំនិតក្បត់ជាតិសាសន៍ឯង»។
លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត (Rhona Smith) ប្រេសិតរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា បានហៅសវនាការនេះថា មាន«ចរិតនយោបាយ» «ខ្វះមូលដ្ឋានច្បាប់» និង«រំលោភសិទ្ធិនីតិវិធី»។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះដែរ ស្ថានបេសកកម្មអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិនៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ បានតបនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីតថា«ដំណើរការនីតិវិធីរបស់តុលាការចំពោះជនជាប់ចោទ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយហ្មត់ចត់ ដោយផ្អែកទៅលើបទល្មើសដែលបានចោទប្រកាន់ស្របតាមច្បាប់»។
លោក ជិន ម៉ាលីន រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ បានហៅបទល្មើសខាងលើថា«អង្គការចាត់តាំងរៀបចំចាត់ចែងច្បាស់លាស់ និងជាប្រព័ន្ធ» (Organized Crime) ដែលលោកថាចំនួនច្រើននៃចុងចម្លើយ ជារឿង«ធម្មតា»។
លោកប្រាប់ VOA ថា៖ «បើបទល្មើសជា Organized Crime .... អាហ្នឹងវាមានអ្នកពាក់ព័ន្ធច្រើនហើយ វារួមមានអ្នករៀបចំ រួមមានអ្នកសមគំនិត រួមមានអ្នកចូលរួម រួមមានអ្នកដៃដល់ រួមមានអ្នកគាំទ្រ រួមមានអ្នកអនុវត្ត។ ទាំងនោះសុទ្ធជាអ្នកពាក់ព័ន្ធ ហើយជាគោលការណ៍ច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ អ្នកទាំងអស់ហ្នឹងទទួលខុសត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់ដូចៗគ្នា»។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងយុត្តិធម៌រូបនេះ បានបង្វែរសំណួរអំពីការចោទរបស់ចុងចម្លើយអំពីនីតិវិធីប្រញាប់ប្រញាល់ ទៅឱ្យអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។
VOAមិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីលោក គុជ គឹមឡុង អ្នកនាំពាក្យរបស់តុលាការបានទេ គិតត្រឹមល្ងាចថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងក្រុមតេឡេក្រាមដែលមានអ្នកសារព័ត៌មានជាសមាជិក លោក គុជ គឹមឡុង បានបញ្ជាក់ពីការបំបែកសំណុំរឿងនេះ ហើយថាមានជនជាប់ចោទចំនួន១៣៩នាក់។ ប៉ុន្តែបើតាមការត្រួតពិនិត្យរបស់VOAលើដីកាកោះហៅរបស់តុលាការ មានឈ្មោះលោក សម រង្ស៊ី និងលោក ឡុង រី អតីតតំណាងរាស្រ្តបក្សប្រឆាំង ចំនួនពីរដង។
នៅខាងក្រៅតុលាការ នាព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ កងកម្លាំងនគរបាល និងកងកម្លាំងសន្ដិសុខសាលាខណ្ឌ៧មករា រាប់សិបនាក់ បានយាមកាមយ៉ាងតឹងតែង ហើយអ្នកគាំទ្រចុងចម្លើយមួយចំនួន ត្រូវបានហាមមិនឱ្យទៅក្បែរអគារតុលាការឡើយ៕
