ភ្នំពេញ —
ក្រុមជនរងគ្រោះដោយរបបខ្មែរក្រហម អង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះ អង្គភាពសហមេធាវីនាំមុខតំណាងដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី និងភាគីជាប់ពាក់ព័ន្ធបានពិភាក្សាគ្នារយៈពេលមួយថ្ងៃនៅថ្ងៃពុធនេះអំពីគម្រោងទាមទារសំណងសម្រាប់ការកាត់ទោសសំណុំរឿង០០២វគ្គទី២។
លោកហង្ស វណ្ណៈ ប្រធានអង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម លើកឡើងថា កិច្ចប្រជុំនេះពិនិត្យឡើងវិញអំពីគម្រោងសំណងកន្លងមក និងកិច្ចការរៃអង្គាសថវិកាសម្រាប់សំណង ព្រមទាំងបង្កើតផែនការគម្រោងសំណងសម្រាប់ការកាត់ទោសជំហានទី២។
«គោលបំណងមួយទៀតគឺប្រមូលព័ត៌មានជាបឋម និងការដាក់ផែនការជំហានបន្ទាប់ក្នុងការបង្កើតគម្រោងសំណងដែលមានសក្តានុពលដែលអាចអនុវត្តបានក្នុងករណី០០២ដំណាក់កាលទី២»។
ការកាត់ទោសសំណុំរឿង០០២វគ្គទី២ត្រូវគេរំពឹងថា អាចនឹងប្រព្រឹត្តទៅបាននៅក្នុងអំឡុងចុងឆ្នាំ២០១៤នេះ គឺក្រោយពីការប្រកាសសាលក្រមសំណុំរឿងដដែលនេះនៅវគ្គទី១រួច នៅខែសីហាខាងមុខ។
លោកក្រាញ់ តូនី ប្រធានរដ្ឋបាលស្តីទីរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម មានប្រសាសន៍ថា នេះជាពេលវេលាដែលគួរតែប្រមូលគំនិតអំពីសំណង មុនការកាត់ទោសចាប់ផ្តើម។
«ជនរងគ្រោះអាចចូលរួមជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីក្នុងនិតិវិធីនៃអ.វ.ត.ក. និងអាចទារសំណងដែលមានលក្ខណៈជាសមូហភាព និងផ្លូវចិត្តបាន ប្រសិនបើជនជាប់ចោទត្រូវបានផ្តន្ទាទោស។ សំណងនេះត្រូវតែសម្រេចដោយតុលាការ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ កិច្ចពិភាក្សានៅថ្ងៃនេះគ្រាន់តែជាការលើកឡើងនូវគំនិតមួយចំនួនតែប៉ុណ្ណោះ ហើយមិនទាន់បានសម្រេចដាក់ក្នុងបញ្ជីទាមទារសំណងនៅឡើយទេ។
ការផ្តល់សំណងសម្រាប់ជនរងគ្រោះមានពីរប្រភេទគឺសំណងផ្លូវចិត្ត និងសំណងសមូហភាព។
លោកពេជ្រ អង្គ សហមេធាវីនាំមុខតំណាងឲ្យដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី ពន្យល់ថា តុលាការសម្រេចផ្តល់សំណងដល់ជនរងគ្រោះបានលុះណាតែគម្រោងសំណងនោះមានភាពប្រាកដថា មានថវិកាសម្រាប់អនុវត្តន៍។
«យើងត្រូវបញ្ជាក់ថា យើងមានថវិកា ឬក៏មានការធានាថា នឹងមានថវិកាសម្រាប់អនុវត្តន៍។ តុលាការមិនអាចទទួលស្គាល់ថា ជាគម្រោងសំណងមួយបានទេ ប្រសិនបើមិនមានការធានា ឬក៏មិនមានថវិកាសម្រាប់ការអនុវត្តគម្រោងនោះ»។
មានអ្នកចូលរួមប្រមាណជិត១០០នាក់ដែលមកពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល សាលាក្តីខ្មែរក្រហម និងតំណាងប្រទេសម្ចាស់ជំនួយផងដែរ។ ដោយឡែកជនរងគ្រោះដោយរបបខ្មែរក្រហម និងជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីមានចំនួនតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
លោកជុំ ម៉ី ជាដើមបណ្តឹងម្នាក់ក្នុងសំណុំរឿង០០២ និងជាអតីតអ្នកទោសគុកទួលស្លែង មានប្រសាសន៍ថា លោកចង់បានសំណងដើម្បីការផ្សះផ្សារ។
«គោលបំណងរបស់ខ្ញុំគឺចង់បានតែកសាងស្តូបនៅតាមទីវត្តអារាមនិមួយៗគឺក្នុងគំនិតផ្សះផ្សារ ដោយសារពេលធ្វើបុណ្យម្តងៗ ជនដៃដល់ និងជនរងគ្រោះទៅធ្វើបុណ្យនៅវត្តនោះដែរ ដើម្បីរំឭកគុណឪពុកម្តាយរបស់ពួកគាត់»។
ជនជាប់ចោទក្នុងសំណុំរឿង០០២ មាននួន ជា អតីតបងធំទី២ និងខៀវ សំផន អតីតប្រមុខរដ្ឋខ្មែរក្រហម។
ការកាត់ទោសលើជនជាប់ចោទទាំងពីរកាលពីវគ្គទី១បានផ្តោតលើការជម្លៀសពលរដ្ឋដោយបង្ខំចេញពីទីក្រុង និងការសម្លាប់នៅទួលពោធិជ្រៃផងដែរ។
ដោយឡែក ការកាត់ទោសជំហានទី២នឹងគ្របដណ្តប់បទឧក្រិដ្ឋប្រល័យពូជសាសន៍ដែលទាក់ទងទៅនឹងការសម្លាប់ជនជាតិវៀតណាម និងចាម ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបទឧក្រិដ្ឋនៅតាមពន្ធនាគារនានា ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការដ្ឋានការងារ សហករ ការបោសសម្អាតផ្ទៃក្នុង និងការរៀបការដោយបង្ខំ៕
លោកហង្ស វណ្ណៈ ប្រធានអង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម លើកឡើងថា កិច្ចប្រជុំនេះពិនិត្យឡើងវិញអំពីគម្រោងសំណងកន្លងមក និងកិច្ចការរៃអង្គាសថវិកាសម្រាប់សំណង ព្រមទាំងបង្កើតផែនការគម្រោងសំណងសម្រាប់ការកាត់ទោសជំហានទី២។
«គោលបំណងមួយទៀតគឺប្រមូលព័ត៌មានជាបឋម និងការដាក់ផែនការជំហានបន្ទាប់ក្នុងការបង្កើតគម្រោងសំណងដែលមានសក្តានុពលដែលអាចអនុវត្តបានក្នុងករណី០០២ដំណាក់កាលទី២»។
ការកាត់ទោសសំណុំរឿង០០២វគ្គទី២ត្រូវគេរំពឹងថា អាចនឹងប្រព្រឹត្តទៅបាននៅក្នុងអំឡុងចុងឆ្នាំ២០១៤នេះ គឺក្រោយពីការប្រកាសសាលក្រមសំណុំរឿងដដែលនេះនៅវគ្គទី១រួច នៅខែសីហាខាងមុខ។
លោកក្រាញ់ តូនី ប្រធានរដ្ឋបាលស្តីទីរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម មានប្រសាសន៍ថា នេះជាពេលវេលាដែលគួរតែប្រមូលគំនិតអំពីសំណង មុនការកាត់ទោសចាប់ផ្តើម។
«ជនរងគ្រោះអាចចូលរួមជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីក្នុងនិតិវិធីនៃអ.វ.ត.ក. និងអាចទារសំណងដែលមានលក្ខណៈជាសមូហភាព និងផ្លូវចិត្តបាន ប្រសិនបើជនជាប់ចោទត្រូវបានផ្តន្ទាទោស។ សំណងនេះត្រូវតែសម្រេចដោយតុលាការ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ កិច្ចពិភាក្សានៅថ្ងៃនេះគ្រាន់តែជាការលើកឡើងនូវគំនិតមួយចំនួនតែប៉ុណ្ណោះ ហើយមិនទាន់បានសម្រេចដាក់ក្នុងបញ្ជីទាមទារសំណងនៅឡើយទេ។
ការផ្តល់សំណងសម្រាប់ជនរងគ្រោះមានពីរប្រភេទគឺសំណងផ្លូវចិត្ត និងសំណងសមូហភាព។
លោកពេជ្រ អង្គ សហមេធាវីនាំមុខតំណាងឲ្យដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី ពន្យល់ថា តុលាការសម្រេចផ្តល់សំណងដល់ជនរងគ្រោះបានលុះណាតែគម្រោងសំណងនោះមានភាពប្រាកដថា មានថវិកាសម្រាប់អនុវត្តន៍។
«យើងត្រូវបញ្ជាក់ថា យើងមានថវិកា ឬក៏មានការធានាថា នឹងមានថវិកាសម្រាប់អនុវត្តន៍។ តុលាការមិនអាចទទួលស្គាល់ថា ជាគម្រោងសំណងមួយបានទេ ប្រសិនបើមិនមានការធានា ឬក៏មិនមានថវិកាសម្រាប់ការអនុវត្តគម្រោងនោះ»។
មានអ្នកចូលរួមប្រមាណជិត១០០នាក់ដែលមកពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល សាលាក្តីខ្មែរក្រហម និងតំណាងប្រទេសម្ចាស់ជំនួយផងដែរ។ ដោយឡែកជនរងគ្រោះដោយរបបខ្មែរក្រហម និងជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីមានចំនួនតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
លោកជុំ ម៉ី ជាដើមបណ្តឹងម្នាក់ក្នុងសំណុំរឿង០០២ និងជាអតីតអ្នកទោសគុកទួលស្លែង មានប្រសាសន៍ថា លោកចង់បានសំណងដើម្បីការផ្សះផ្សារ។
«គោលបំណងរបស់ខ្ញុំគឺចង់បានតែកសាងស្តូបនៅតាមទីវត្តអារាមនិមួយៗគឺក្នុងគំនិតផ្សះផ្សារ ដោយសារពេលធ្វើបុណ្យម្តងៗ ជនដៃដល់ និងជនរងគ្រោះទៅធ្វើបុណ្យនៅវត្តនោះដែរ ដើម្បីរំឭកគុណឪពុកម្តាយរបស់ពួកគាត់»។
ជនជាប់ចោទក្នុងសំណុំរឿង០០២ មាននួន ជា អតីតបងធំទី២ និងខៀវ សំផន អតីតប្រមុខរដ្ឋខ្មែរក្រហម។
ការកាត់ទោសលើជនជាប់ចោទទាំងពីរកាលពីវគ្គទី១បានផ្តោតលើការជម្លៀសពលរដ្ឋដោយបង្ខំចេញពីទីក្រុង និងការសម្លាប់នៅទួលពោធិជ្រៃផងដែរ។
ដោយឡែក ការកាត់ទោសជំហានទី២នឹងគ្របដណ្តប់បទឧក្រិដ្ឋប្រល័យពូជសាសន៍ដែលទាក់ទងទៅនឹងការសម្លាប់ជនជាតិវៀតណាម និងចាម ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបទឧក្រិដ្ឋនៅតាមពន្ធនាគារនានា ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការដ្ឋានការងារ សហករ ការបោសសម្អាតផ្ទៃក្នុង និងការរៀបការដោយបង្ខំ៕
