ថៃ្ងបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ ឆ្នាំមមែ សប្តស័ក ព.ស ២៥៥៨ នឹងខិតជិតចូលមកដល់ហើយ។ ក្រៅពីទៅវត្តអារាមប្រគេនចង្ហាន់ព្រះសង្ឃដើម្បីឧទ្ទិសបុណ្យកុសលដល់បុព្វបុរស បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទាំងតែងតែជួបជុំគ្នាប្រារព្ធពិធីស្រង់ព្រះ ពូនភ្នំខ្សាច់ លេងល្បែងប្រជាប្រិយ និងធ្វើដំណើរកម្សាន្តតាមទីរមណីយដ្ឋាននានា។ ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនយល់ថា ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរជាពេលវេលាមួយ ដែលរំឭកអំពីអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជាតិខ្មែរ។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទាំងប្រទេសកម្ពុជានឹងប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ទី១៥ ទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំនេះ ដែលត្រូវនឹងថ្ងៃ១១រោច ១២រោច ១៣រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំមមែ សប្តស័ក ព.ស.២៥៥៨ ដើម្បីទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី គឺឆ្នាំមមែ។ ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅខែមេសានេះ ក្រោយពេលដែលប្រជាកសិករខ្មែរយើងបានប្រមូលទិន្នផលស្រូវរួច ដើម្បីឲ្យប្រជាកសិករ សិស្សានុសិស្ស មន្ត្រីរាជការ និងប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសបានឈប់សម្រាកនិងជួបជុំគ្នា។
ជារៀងរាល់ឆ្នាំពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរប្រារព្ធធ្វើឡើងរយៈពេលបីថ្ងៃ។ មុនពេលថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំមកដល់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរម្នាក់ៗមានភាពមមាញឹករៀបចំបោសសម្អាត តុបតែង និងលំអគេហដ្ឋានរៀងៗខ្លួន ជាពិសេសគឺរៀបចំរៀនទេវតា ដើម្បីរៀបធូបទៀន បារី បាយសី ស្លាធម៌ ផ្លែឈើ នំចំណី និងម្ហូបអាហារគ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី។
ហូ ពុទ្ធិពង្ស ជានិស្សិតឆ្នាំទី៤នៃវិទ្យាស្ថានភាសាបរទេសនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញយល់ថា ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរគឺជាឱកាសដ៏ល្អមួយដែលប្រមូលសមាជិកគ្រួសារទាំងអស់ឲ្យជួបជុំគ្នា។ ពុទ្ធិពង្ស និយាយថា៖ «ចំណុចសំខាន់មួយគឺការជួបជុំគ្នា។ ក្នុងបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ពួកយើងជួបជុំគ្នា ទាំងបងប្អូន និងមិត្តភក្តិ ដើម្បីទៅវត្តធ្វើបុណ្យ សប្បាយជុំគ្នាទាំងអស់»។
មាស ចាន់សត្យា ជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាយុវជនរបស់ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិក។ សត្យា ក៏យល់ឃើញដូចគ្នានឹង ពុទ្ធិពង្ស ដែរ។ «ចំពោះខ្ញុំ ខ្ញុំយល់ថា ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរគឺជាពិធីបុណ្យមួយ ដែលផ្តល់ឱកាសឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាឲ្យបានឈប់សម្រាកពីការស្រែចម្ការ ដើម្បីជួបជុំគ្រួសារ ហើយទាំងសិស្ស និងនិស្សិតវិញ គាត់បានឈប់សម្រាកដើម្បីជួបជុំគ្រួសារគាត់នៅតាមខេត្ត ក៏ដូចជាតាមក្រុងនានាដែលពួកគាត់រស់នៅ»។
សម្រាប់ថ្ងៃទីមួយនៃពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ ដែលត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៤ ខែមេសានេះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនាំគ្នាចង្អិនម្ហូបអាហារឈ្ងុយឆ្ងាញ់ មានទាំងផ្កាឈូក និងទៀនធូប នំចំណី ធ្វើជាចង្ហាន់ ដើម្បីយកទៅប្រគេនព្រះសង្ឃ និងដាក់បាត្រនៅតាមទីវត្តអារាមក្នុងសហគមន៍របស់គេរៀងៗខ្លួន ដើម្បីឧទ្ទិសបុណ្យកុសលឲ្យបុព្វបុរស ជីដូនជីតា ដែលបានទៅសុគតិភព និងទទួលពរជ័យសិរីមង្គលដល់ក្រុមគ្រួសាររបស់គេសម្រាប់ឆ្នាំថ្មី។ ជាមួយគ្នានោះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងក៏បានធ្វើបុណ្យ រំលែកទានជាមួយនឹងអ្នកក្រខ្សត់។
ជារៀងរាល់ឆ្នាំ លោក ចាន់ សាម៉ន អ្នករត់ម៉ូតូឌុប តែងតែទៅវត្តធ្វើបុណ្យ ដើម្បីឧទ្ទិសបុណ្យកុសលជូនដល់ជីដូនជីតារបស់លោក ហើយជួបជុំបងប្អូន ក្រុមគ្រួសារ។ លោក សាម៉ន មានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងទៅវត្ត អុជធូបទៀន រំឭកដល់ជីដូនជីតារបស់យើង ដែលចាកឋានទៅពីមុន ដើម្បីឲ្យគាត់បានទទួលបុណ្យ ដែលកូនចៅបានយករបស់របបទៅវេរប្រគេនតាមព្រះសង្ឃ»។
សម្រាប់ថ្ងៃទីពីរ ដែលត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៥ ខែមេសា ជាថ្ងៃវារៈវនបត ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើនប្រារព្ធពិធីស្រង់ព្រះ និងពូនភ្នំខ្សាច់នៅតាមទីវត្តអារាម ឬតាមគេហដ្ឋានរបស់គេរៀងៗខ្លួន។ សម្រាប់ពិធីស្រង់ព្រះ នៅតាមផ្ទះនីមួយៗ គេឃើញកូនចៅតែងតែនាំគ្នាមុជទឹកសម្អាតខ្លួនប្រាណដល់ជីដូនជីតា និងឪពុកម្តាយ ជូនសម្លៀកបំពាក់ថ្មីដល់ពួកគាត់ និងថ្វាយបង្គំសុំខមាទោសចំពោះទង្វើទាំងឡាយណា ដែលកូនចៅបានប្រព្រឹត្តិទៅលើឪពុកម្តាយ និងជីដូនជីតាដោយអចេតនា។
ថ្ងៃទីបីដែលជាថ្ងៃចុងបញ្ចប់នៃពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំ ដែលត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ជាថ្ងៃឡើងស័ក គឺថ្ងៃឆ្លងចូលឆ្នាំថ្មី។ ជាទូទៅ តាមគេហដ្ឋាននីមួយៗ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងបានបើកទូរទស្សន៍ និងវិទ្យុ ដើម្បីស្តាប់ការប្រកាសនៅពេលដែលទេវតាឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំមមែនេះចុះមកដល់។ សមាជិកក្រុមគ្រួសារខ្មែរទាំងអស់បានជួបជុំ នាំគ្នាអុជធូបទាន ស្វាគមន៍ទេវតាឆ្នាំថ្មី ហើយជូនពរសិរីសួស្ដីឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ បន្ថែមលើនេះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរតែងតែនាំគ្នាបរិភោគអាហារជុំគ្នា ដោយពោរពេញទៅដោយភាពអ៊ូអរ និងសប្បាយរីករាយ។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះនាំគ្នាធ្វើដំណើរទស្សនារមណីយដ្ឋានកម្សាន្តនានាជុំវិញប្រទេសកម្ពុជា។ ទីរមណីយដ្ឋានដែលពេញនិយមជាងគេ មានដូចជា ប្រាសាទអង្គរវត្តនៅខេត្តសៀមរាប ដែលមានរៀបចំកម្មវិធីចូលឆ្នាំ «សង្ក្រាន្តឆ្នាំថ្មី» ឆ្នេរសមុទ្រនៅក្រុងព្រះសីហនុ និងក្រុងកែប ភ្នំបូកគោ ភ្នំសំពៅនៅខេត្តបាត់ដំបង និងទីរមណីយដ្ឋានផ្សេងៗទៀត។
ក៏ប៉ុន្តែ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះមិនបានធ្វើដំណើរទៅកន្លែងរមណីយដ្ឋានអ្វីទេ។ នេះគឺបណ្ដាលមកពីកត្តាជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគាត់។ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រតាមជនបទ ពួកគាត់នាំគ្នាទៅវត្ត និងជួបជុំបងប្អូនបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ លោក សាម៉ន បាននិយាយថា៖ «ដូចថា ខ្ញុំមិនសូវបានសប្បាយដូចគេដូចឯងទេ។ ជួនកាលខែបុណ្យទាន គ្រាន់តែបានទៅវត្ត ពេលមកវិញនៅតែផ្ទះ ហើយហូបចុកបន្តិចបន្តួច។ រឿងដើរលេងទៅណា ខ្ញុំមិនដែលបានទៅណាហ្នឹងគេទេ។ និយាយទៅមិនដែលបានស្គាល់ស្រុកភូមិគេទេ»។
បន្ថែមលើនេះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើន ជាពិសេសយុវជន និងយុវនារីក៏នាំគ្នាលេងល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ ដែលក្នុងនោះរួមមាន ចោលឈូង បោះអង្គញ់ ចាប់កូនខ្លែង លាក់កន្សែង បាយខំ វាយក្អម និងទាញព្រ័ត្រជាដើម។ តាមពិត ការលែងល្បែងប្រជាប្រិយនេះចាប់ផ្តើមរយៈពេលពីរ ឬបីសប្ដាហ៍មុនពេលថ្ងៃចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរមកដល់។
សត្យា យល់ថា ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរក៏ដើរតួនាទីបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ និងប្រពៃណីខ្មែរ។ សត្យា និយាយថា៖ «ចំពោះខ្ញុំ ខ្ញុំគិតថា វាជាអត្តសញ្ញាណមួយ ដែលបង្ហាញឲ្យឃើញថា នៅពេលដែលយើងចូលឆ្នាំខ្មែរ យើងមានល្បែងប្រជាប្រិយលេងជុំគ្នា ដូចជាល្បែងចោលឈូង ឬមួយក៏ទាញព្រ័ត្រ និងល្បែងផ្សេងៗទៀតដែលបង្ហាញពីភាពសាមគ្គីភាពរបស់ខ្មែរយើង»។
ពុទ្ធិពង្ស ដែលជានិស្សិតនៃវិទ្យាស្ថានភាសាបរទេសនៃសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទិភ្នំពេញ ក៏ចូលចិត្តលែងល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរនេះដែរ។
ពុទ្ធិពង្ស បាននិយាយថា៖ «ល្បែងប្រជាប្រិយខ្ញុំលែងច្រើនដែរ មានលែងចោលឈូង បោះអង្គញ់ លែងបីដកមួយ និងលែងរាំដណ្ដើមកៅអីជាដើម»។
សម្រាប់ ឡូវ លីហ្សា ជាសិស្សនារីថ្នាក់ទី៨នៃសាលាអន្តរទ្វីបអាមេរិកាំង។ នាងយល់ថា ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរគឺឆ្លុះបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ និងប្រពៃណីខ្មែរ ដែលមានប្រវត្តិតាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយ។ នាង បាននិយាយថា៖ «ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរជាឆ្នាំដែលរំឭកពីប្រទេសខ្មែរ ហើយឲ្យសិស្សានុសិស្សឈប់សម្រាក ហើយប្រជាជនខ្មែរនាំគ្នាបោសសម្អាតរៀបចំផ្ទះ ដើម្បីទទួលទេវតាឆ្នាំចាស់ផ្លាស់ចូលឆ្នាំថ្មី»។
លីហ្សា បានបន្ថែមថា នាងចូលចិត្តលែងល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរដូចជា ចោលឈូង លាក់កន្សែង ចាប់កូនមាន់។ នាងនិយាយថា៖ «ការលែងល្បែងនេះគឺរបៀបប្រពៃណីខ្មែរ និងលែងដោយរបៀបរបបប្រពៃមួយ»។
ពុទ្ធិពង្ស ក៏យល់ឃើញដូចគ្នានឹង លីហ្សា ដែរ។ ពុទ្ធិពង្ស ប្រាប់ VOA ថា៖ «ល្បែងបោះអង្គញ់ យើងឃើញថា មានម្ខាងប្រុស និងម្ខាងស្រី។ នៅពេលបោះឈូងទៅម្ខាងប្រុស ហើយម្តងទៅម្ខាងខាងស្រី មិនអាចដាច់គ្នាបានទេ»។
ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរគឺជាឱកាសមួយ ដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងរំឭកអំពីវប្បធម៌ និងអត្តសញ្ញាណជាតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដ៏យូរលង់ណាស់មកហើយ៕
