ក្រុមអ្នកតាំងលំនៅឋានអ៊ីស្រាអែលសម្តែងកង្វល់ ក្រោយពីសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសការហាមប្រាមមិនឱ្យអ្នកតាំងលំនៅឋានដែលជាប់សង្ស័យថាបានប្រព្រឹត្តហិង្សាប្រឆាំងនឹងជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនក្នុងតំបន់វែសប៊ែង (West Bank) ធ្វើដំណើរទៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
នៅទីតាំងលំនៅឋាន Elkana ជនជាតិអ៊ីស្រាអែលជាង ៤ ពាន់នាក់រស់នៅ ហើយពួកគេមានកង្វល់ថា វិធានការនេះរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកជាការដាក់ទណ្ឌកម្មដល់ក្រុមមនុស្សដែលនិយាយថា ពួកគេគ្រាន់តែការពារខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក Afik Mansour ជាអ្នកស្រុកអ៊ីស្រាអែលវ័យក្មេងម្នាក់ នៅ Elkana និយាយថា ប្រសិនបើអ្នកតាំងលំនៅឋានម្នាក់វាយប្រហារលើជនជាតិអារ៉ាប់ម្នាក់ ក្នុងករណីជាច្រើន គឺមានហេតុផលខ្លះដែរ ដូចជាមានការធ្វើទុក្ខទោសផ្ទាល់ខ្លួន ឬធ្វើទុក្ខទោសខាងសង្គមដល់គេ។ លោក Mansour ថ្លែងថា ជួនកាលឧប្បត្តិហេតុកើតមកពីកំហឹង ឬការគឃ្លើនអំពីស្ថានការណ៍ដែលបានកើតមានកាលពីពេលមុន។
កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកលោក Antony Blinken បានប្រកាសអំពីការហាមប្រាមក្រុមអ្នកតាំងលំនៅឋានអ៊ីស្រាអែល ដែលត្រូវពណ៌នាថាជា «ក្រុមជ្រុលនិយម» ដែលជាប់សង្ស័យថា ធ្វើអំពើហិង្សាប្រឆាំងនឹងក្រុមជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនក្នុងតំបន់វែសប៊ែង (West Bank) មិនឱ្យធ្វើដំណើរទៅអាមេរិក។ គេដឹងមិនច្បាស់លាស់ទេថា តើអាជ្ញាធរសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងសម្រេចបែបណាអំពីនរណាខ្លះ ដែលមិនត្រូវអនុញ្ញាតឱ្យចូលក្នុងអាមេរិកនោះ។
ក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សនិយាយថា ចំនួនជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនត្រូវបានសម្លាប់ដោយពួកតាំងលំនៅឋានកើនឡើងពីរដង ចាប់តាំងពីមានសង្គ្រាមរបស់អ៊ីស្រាអែលប្រឆាំងនឹងក្រុមហាម៉ាស់កាលពីខែតុលាមក។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្រាអែលឱ្យបញ្ឈប់អំពើហិង្សាដោយអ្នកតាំងលំនៅឋាន។
កន្លែងតាំងលំនៅឋាន Elkana ត្រូវបានបង្កើតកាលពីឆ្នាំ ១៩៧៧ លើផ្ទៃដីត្រូវរឹបអូសពីភូមិ Mas-ha របស់ប៉ាឡេស្ទីន។ នៅពេលនេះ ទីតាំងលំនៅឋាននេះមានអគារផ្ទះ Apartment ទំនើបៗ មានវីឡា ផ្សារទំនើបនិងវាលស្មៅដែលអ្នកតាំងលំនៅឋានរស់នៅជាធម្មតាប្រចាំថ្ងៃ។
ពាក្យថា ក្រុមអ្នកតាំងលំនៅឋានអ៊ីស្រាអែល ឬជាភាសាអង់គ្លេស Israeli settlers ត្រូវបានគេកំណត់និយមន័យថា ជាក្រុមជនដែលតាំងទីលំនៅក្នុងដែនដីដែលអ៊ីស្រាអែលបានកាន់កាប់នៅក្រោយសង្គ្រាម ៦ ថ្ងៃ កាលពីឆ្នាំ ១៩៦៧ (1967 Six-Day War) មានរួមដែនដីក្នុងតំបន់វែសប៊ែង (West Bank) និងផ្នែកខាងកើតនៃក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិម (Jerusalem)។ បើតាមអ.ស.ប. ថា នៅពេលនេះមានអ្នកតាំងលំនៅឋានរហូតដល់ ៧ សែននាក់ រស់នៅក្នុងតំបន់ West Bank ដោយខុសច្បាប់ តាមច្បាប់អន្តរជាតិ។
ជាញឹកញយ ជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនបានចោទប្រកាន់ពួកអ្នកតាំងលំនៅឋានថា យកដីធ្លីពួកគេដោយប្រើកម្លាំង ហើយការប៉ះទង្គិចគ្នាដោយហិង្សារវាងភាគីទាំងពីរកើតមានជាញឹកញាប់ដែរ។
អ្នកស្រី Esti Nadav ជាជនជាតិអ៊ីស្រាអែលម្នាក់ដើររកទិញគ្រឿងតុបតែងសម្រាប់បុណ្យ Hannukah ជាមួយកូនៗអ្នកស្រី និយាយថា អ្នកស្រីយល់ថា ក្រុមមនុស្សឃោរឃៅមិនគួរត្រូវអនុញ្ញាតឱ្យទៅកាន់កន្លែងខ្លះទេ។ អ្នកស្រីសួរថាសំណួរគឺថា តើគេអាចដឹងដោយបែបណាថា អ្នកតាំងលំនៅឋានណាជាជនប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សា? អ្នកស្រីថា ការណ៍នេះសំខាន់ណាស់ ពីព្រោះមានមនុស្សស្លូតត្រង់ត្រូវបានគេបដិសេធមិនឱ្យចូលក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។
អ្នកតាំងលំនៅឋានម្នាក់ទៀតដែលប្រាប់ថា អ្នកស្រី ឈ្មោះ Emilia និយាយថា អ្នកស្រីខឹងសម្បាអំពីការហាមប្រាមមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការនេះ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា ជួនកាលអ្នកតាំងលំនៅឋានជ្វីហ្វជាជនរងគ្រោះ ដោយការនិយាយមួលបង្កាច់។ អ្នកស្រីពោលថា ក្រុមខាងឆ្វេងនិយម រិះរកការរៀបរាប់និងព្យាយាមនិយាយបង្ខូចបង្កាច់អ្នកតាំងលំនៅឋាន។ អ្នកស្រីថា អ្នកស្រីមិនយល់ថា ហេតុអ្វីសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រេចចិត្តហាមឃាត់ពលរដ្ឋអ៊ីស្រាអែលខ្លះមិនឱ្យចូលអាមេរិក ប៉ុន្តែបែរជាអនុញ្ញាតឱ្យជនភៀសខ្លួនស៊ីរីចូលវិញ។
បើតាម អ.ស.ប. ជនជាតិអ៊ីស្រាអែល ២៦ នាក់និងជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនតិចណាស់ ២០០ នាក់បានស្លាប់ ដោយសារអំពើហិង្សាក្នុងតំបន់ West Bank នៅឆ្នាំនេះ។
អ្នកតាំងលំនៅឋានអ៊ីស្រាអែលខ្លះកើតនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដោយមានសញ្ជាតិពីរ ហើយដូច្នេះពួកគេមិនតម្រូវឱ្យមានទិដ្ឋាការដើម្បីអាចធ្វើដំណើរទៅសហរដ្ឋអាមេរិកទេ៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ឈឹម សុមេធ
