សមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រឆាំង លោក ហុង សុខហួរ ដែលកំពុងជាប់ចោទពីបទក្លែងឯកសារសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម បានអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទៅបោះឆ្នោតដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរមេដឹកនាំ និងដើម្បីទាមទារឲ្យមានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដនៅកម្ពុជា។ លោក ហុង សុខហួរ អះអាងថា ការកាត់ទោសលោកឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ គឺដោយសារតុលាការមិនឯករាជ្យ និងស្ថិតក្រោមគំនាបនយោបាយ។
នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះ សាលាដំបូងរាជធានី បើកសវនាការសំណុំរឿងក្ដីលោក សម រង្ស៊ី និងយុវជនពីរនាក់ទៀតដែលជាជំនួយការរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងជំនួយការរបស់លោក ហុង សុខហួរ ដែលអ្នកទាំងបីកំពុងនិរទេសខ្លួននៅប្រទេសបារាំងពាក់ព័ន្ធនឹងបទសមគំនិតក្លែងឯកសារសាធារណៈ ដែលជាសំណុំរឿងបំបែកចេញពីសំណុំរឿងរបស់លោក ហុង សុខហួរ។
តុលាការ បានកោះហៅលោក ហុង សុខហួរ ដែលទើបត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញសម្រេចផ្ដន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល៧ឆ្នាំ មកធ្វើជាសាក្សីក្នុងសវនាការនេះ។
លោក ហុង សុខហួរ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាដែលមានសញ្ជាតិបារាំង ត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញសម្រេចផ្ដន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល៧ឆ្នាំ ចំពោះបទល្មើសចំនួនបីពាក់ព័ន្ធនឹងការក្លែងឯកសារសាធារណៈ ក្រោយពីលោកបានប្រើប្រាស់ទំព័រ Facebook របស់លោក សម រង្ស៊ី បង្ហោះនូវឯកសារមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានិយាយថាជាឯកសារក្លែងក្លាយ។
បន្ទាប់ពីសវនាការដោយគ្មានការចូលរួមពីចុងចោទ ចៅក្រម លោក លាង សំណាត់ ក៏បានប្រកាសលើកពេលសវនាការទៅថ្ងៃទី៩ ខែ ធ្នូ ទៅតាមការស្នើសុំរបស់មេធាវីចុងចោទទាំងបី ដោយមូលហេតុម្ដាយក្មេករបស់លោក សម រង្ស៊ី ទើបទទួលមរណភាព និងចុងចោទពីរនាក់ទៀតមិនបានចូលរួមសវនាការ។
ខណៈសមត្ថកិច្ចបណ្ដើរចេញពីតុលាការឲ្យចូលរថយន្តទ្រុងរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ រួមជាមួយជនត្រូវចោទ និងជនជាប់ចោទផ្សេងទៀត លោក ហុង សុខហួរ បានស្រែកប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា៖
«អំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឲ្យបានគ្រប់គ្នា ដើម្បីនឹងបានបោះឆ្នោតក្នុងការប្ដូរផ្លាស់ ដើម្បីឲ្យបានតុលាការយុត្តិធម៌ គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងការពារបូរណភាពទឹកដី»។
ក្រៅពីលោក ហុង សុខហួរ ក៏មានប្រធាន អនុប្រធាន គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សមាជិកព្រឹទ្ធសភា និងតំណាងរាស្ត្រ រួមទាំងសកម្មជនជាច្រើនទៀតរបស់គណបក្សប្រឆាំង ត្រូវបានតុលាការឃុំខ្លួន កាត់ទោស និងចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសផ្សេងៗគ្នា។
យុវជនមួយចំនួនដែលបានបង្ហោះសាររិះគន់មេដឹកនាំគណបក្សកាន់អំណាចលើបណ្ដាញសង្គម Facebook កន្លងមក ក៏ត្រូវបានឃាត់ខ្លួន ចោទប្រកាន់ និងឃុំខ្លួនផងដែរ។
លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រាប់ VOA ថា ការអំពាវនាវរបស់លោក ហុង សុខហួរ គឺជាការឃោសនានយោបាយ ដោយរំពឹងថាលោកអាចរួចផុតពីការចោទប្រកាន់របស់តុលាការ។
លោកបន្ថែមថា តុលាការមានចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់តែលើជនដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើស ដែលបង្កឲ្យមានអសន្តិសុខសង្គមតែប៉ុណ្ណោះ។
«គាត់ថាឲ្យបងប្អូនអញ្ជើញទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតដើម្បីបោះឆ្នោតឲ្យគាត់។ គាត់ជាប់ឆ្នោតទៅ វាមានការផ្លាស់ប្ដូរ ហើយគាត់ធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់។ ហ្នឹងគាត់រួចពីគុកហើយ ហ្នឹងជាចេតនាគាត់ចង់អញ្ចឹង។ ក៏ប៉ុន្តែ ទៅម៉េចហ្នឹងរួច? ឆ្នាំ២០១៣ គាត់ឡើងដល់កំពូលហើយ ហើយឥលូវនេះមានឥស្សរជនមួយចំនួនរបស់គាត់ធ្លាប់បោះឆ្នោតឲ្យគាត់ធ្លាប់គាំទ្រគាត់ គេចេញរួចហើយ មានអីទៀត។ សំឡេងវាអត់មាននៅរហូតដល់៥៥កៅអីទៀតទេ»។
លោក សុខ ឥសាន បន្ថែមយ៉ាងដូច្នេះ៖ «ហុង សុខហួរ បង្ហោះកិច្ចព្រមព្រៀងក្លែងក្លាយ ប្រឌិតឯកសារក្លែងក្លាយ ប្រើប្រាស់ឯកសារក្លែងក្លាយ ដើម្បីអី? ដើម្បីជាចេតនាទុច្ចរិតខាងនយោបាយ។ គេហៅថាសម្លាប់ជីវិតនយោបាយរបស់គណបក្សប្រជាជន អាហ្នឹងជាចេតនាធំណាស់។ វាមានរដ្ឋាភិបាលណាដែលចុះហត្ថលេខាលុបខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនរបស់ខ្លួន? នៅលើពិភពលោកវាអត់មានទេ។ អញ្ចឹងគាត់ដុតកំហឹងប្រជាជនឲ្យស្អប់ ឲ្យកម្ចាត់គណបក្សប្រជាជន ដែលគាត់មួលបង្កាច់ថា ជាអ្នកចុះហត្ថលេខាលុបខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន។ អាហ្នឹងហើយជាចេតនាស៊ីជម្រៅខ្លាំងណាស់ គ្រោះថ្នាក់ណាស់»។
ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតសម្រាប់បញ្ជីអ្នកបោះឆ្នោតថ្មីឆ្នាំ២០១៦ គ្រោងនឹងបិទបញ្ចប់ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកានេះ។
របាយការណ៍បណ្ដោះអាសន្នរបស់ គ.ជ.ប បង្ហាញថា ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតរបស់ពលរដ្ឋដែលមានអាយុ១៨ឡើងនៅទូទាំងប្រទេសរហូតមកដល់ពេលនេះ មានជាង៧លាននាក់ ឬស្មើនឹងជាង៧៧% ដែលបានចុះឈ្មោះ ខណៈពលរដ្ឋជាង២លាននាក់ទៀត នៅមិនទាន់ចុះឈ្មោះនៅឡើយ។
លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានវេទិកាអនាគត និងជាអ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យ លើកឡើងថា ការអំពាវនាវរបស់លោក ហុង សុខហួរ ដោយសារលោកចង់បង្ហាញថាករណីកាត់ទោសលោក គឺជារឿងនយោបាយ ស្របពេលដែលលោក អ៊ូ វីរៈ យល់ថា ចំណាត់ការរបស់តុលាការ មានភាពលំអៀងក្នុងការអនុវត្តច្បាប់លើគណបក្សប្រឆាំង។
«បើតាមយើងវិភាគផ្លូវច្បាប់វិញ បើគាត់ផុសដោយមិនដឹង គ្រាន់តែគ្មានចេតនា មិនគូរមានទោសទេ។ តាមពិតបទព្រហ្មទណ្ឌទាក់ទងរឿងការបំភ្លៃឯកសារ ជាពិសេសទាក់ទងរឿងដែលគាត់និយាយហ្នឹងមិនមែនបំភ្លៃឯកសារទេ។ តាមពិតហាក់ជាបទព័ត៌មានមិនពិត ប៉ុន្តែបទព័ត៌មានមិនពិត វាត្រូវទាមទារឲ្យគាត់ដឹងហើយបំភ្លៃដោយចេតនាទុច្ចរិតទៅទៀត ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនបានឃើញពីបញ្ហាហ្នឹងទាល់តែសោះ។ ហើយទី២ កម្រិតទោសហ្នឹងធ្ងន់ណាស់ ៧ឆ្នាំហ្នឹងធ្ងន់លើសលប់ឆ្ងាយមែនទែននូវអ្វីដែលជាការទទួលទោស បើសិនជាមិនមែនចេតនាទុច្ចរិត។ ដោយសារអញ្ចឹងហើយខ្ញុំមើលទៅវាឆ្លុះបញ្ចាំងនឹងរឿងនយោបាយច្រើនជាង។ ហើយលោក ហុង សុខហួរ ប្រហែលជានិយាយហ្នឹងនិយាយរឿងនយោបាយទាំងស្រុង ក្នុងករណីរបស់គាត់ដែលទាក់ទងនឹងរឿងនយោបាយតែម្ដង»។
លោក អ៊ូ វីរៈ បន្ថែមថា ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតគឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការចូលរួមក្លាយជាម្ចាស់ជោគវាសនារបស់ប្រទេសជាតិ ដើម្បីឲ្យពួកគាត់ទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯង។
លោក ហុង សុខហួរ ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទក្លែងបន្លំឯកសារសាធារណៈ បទប្រើប្រាស់ឯកសារសាធារណៈក្លែង និងបទញុះញង់បង្កឲ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្តិសុខសង្គម ពាក់ព័ន្ធនឹងការក្លែងសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមឆ្នាំ១៩៧៩។
ឯកសារ ដែលមន្ត្រីគណបក្សជំទាស់ចាត់ទុកថា ជាការបញ្ចេញមតិការពារបូរណភាពដែនដីនោះ ត្រូវបានបង្ហោះក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកសម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលជាដើមចមនាំឲ្យតុលាការចោទប្រកាន់លោកសម រង្ស៊ីពីបទសមគំនិតក្នុងបទល្មើសនេះផងដែរ៕