អ្នកជំនាញសុខាភិបាលកម្ពុជាបានឲ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្ន និងបង្កើនអនាម័យជុំវិញផ្ទះ នៅពេលដែលករណីនៃការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមត្រូវបានក្រសួងសុខាភិបាលបញ្ជាក់ថាបានកើនឡើងខ្ពស់ ក្នុងរយៈពេល៦ខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២២ និងបានសម្លាប់មនុស្សមួយចំនួន។
បើតាមទិន្នន័យរបស់កម្មវិធីជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនឈាមនៃក្រសួងសុខាភិបាល ករណីឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាម នៅក្នុងរយៈពេល៦ខែនៃឆ្នាំ២០២២នេះ បានកើនដល់ជិត៣០០០ករណី គឺលើសករណីឆ្លងសរុបពេញមួយឆ្នាំនៅឆ្នាំ២០២១ ដែលមានតែជិត២០០០ករណី។ នេះជាការកើនឡើង៣ដងក្នុងរយៈពេល៦ខែឆ្នាំ២០២២នេះ បើធៀបនឹងរយៈពេល៦ខែដំបូងឆ្នាំ២០២១។
ប្រធានសមាគមគ្រូពេទ្យគុណធម៌ លោក អ៊ូច វុទ្ធី បា្រប់វីអូអេនៅថ្ងៃអង្គារនេះថាជំងឺគ្រុនឈាមបានកំពុងរាលដាល អំឡុងពេលនៃរដូវវស្សា ដែលភ្លៀងបន្តធ្លាក់ស្ទើររាល់ថ្ងៃ បង្កឲ្យមានការកកើតនៃពពួកសត្វមូសខ្លា ដែលជាប្រភពនៃការចម្លងជំងឺគ្រុនឈាម និងជំងឺមួយប្រភេទទៀតគឺគ្រុនឈីក។
លោកថាប្រជាពលដ្ឋត្រូវប្រើប្រាស់ស្បៃមុងការពារក្មេងពេលដេក សម្អាតផ្ទះសម្បែង និងដាក់ថ្នាំអាបែត (Abate) សម្លាប់មូសខ្លា ឬត្រូវធ្វើយ៉ាងណាកុំឲ្យមានទឹកដក់ក្បែរ និងក្នុងបរិវេណផ្ទះ។
លោកលើកឡើងថា៖«ក្នុងនាមគ្រូពេទ្យ សុំអំពាវនាវដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការដែលកូនដេកអីហ្នឹង ថ្ងៃត្រង់ឬមួយក៏យប់ហ្នឹង យើងត្រូវគ្របមុងឲ្យគាត់ឲ្យបានល្អិតល្អន់ កុំឲ្យមូសវាចូលបាន ទី១»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ទី២ បងប្អូនត្រូវតែមានថ្នាំអាបែត ថ្នាំដែលអាបែតហ្នឹង ដើម្បីយើងដាក់នៅក្នុងទឹកឲ្យមូសស្លាប់ ឲ្យមូសងាប់»។
បើតាមលោក អ៊ូច វុទ្ធី អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រក្នុងផ្នែកសុខាភិបាលបានរកឃើញជំងឺមួយប្រភេទ គឺជំងឺគ្រុនឈីកកាលពី៥ឆ្នាំមុន។ ជំងឺនេះកាចសាហាវជាងជំងឺគ្រុនឈាម ព្រោះមនុស្សវ័យចំណាស់ក៏អាចឆ្លងជំងឺនេះបានដែរ។
លោកបន្ថែមថាដើម្បីទប់ស្កាត់ការរាតត្បាតនៃជំងឺគ្រុនឈាម និងគ្រុនឈីកនេះ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជប៉ុនបានផ្តួចផ្តើមការបង្កកំណើតនៃប្រភេទមូសឈ្មោលម្យ៉ាងដែលមានសមត្ថភាពបង្អាក់ការកកើតពងពីមូសញី ដើម្បីកាត់បន្ថយអត្រានៃការកកើតប្រភេទមូសដែលអាចបង្កជំងឺទាំងពីរនេះ។
ក្នុងរយៈ៦ខែនៃឆ្នាំ២០២២ គឺនៅពេលកម្រិតឆ្លងនៃជំងឺគ្រុនឈាមកើនឡើងខ្ពស់ជាងឆ្នាំ២០២១ ជំងឺនេះបានសម្លាប់កុមារ អាយុចន្លោះពី៦ខែទៅ១៤ឆ្នាំចំនួន៧នាក់។ ក៏ប៉ុន្តែ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសុខាភិបាលមួយរូបទទួលបន្ទុកផ្នែកជំងឺគ្រុនឈាមនេះ លើកឡើងថា ករណីឆ្លងខ្លាំងនៃជំងឺដែលបង្កដោយសត្វមូសខ្លានេះ ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពដែលអាចគ្រប់គ្រងបាន។
ប្រធានកម្មវិធីជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនឈាមនៃក្រសួងសុខាភិបាល លោក លាង ឫទ្ធា និយាយថា ការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមក្នុងរយៈពេល២ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ គឺមានអត្រាខ្ពស់ ដែលមិនធ្លាប់មានក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងរយៈពេល១០ទៅ១៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
បើតាមលោក លាង ឫទ្ធា បញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុដែលបង្កការធ្លាក់ភ្លៀងខ្លាំង បានរួមចំណែកដល់កំណើននៃការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមនេះ។ ការបម្លាស់ទីរបស់ប្រជាជន ក៏ជាផ្នែកមួយដែលនាំឲ្យមានការឆ្លងផងដែរ ពោលប្រសិនបើពលរដ្ឋនៅតែផ្ទះ នោះការរាតត្បាតជំងឺនេះ ក៏ចុះថមថយ ដូចនៅពេលមានការរឹតត្បិតនៃការបម្លាស់ទីរបស់ប្រជាជនអំឡុងពេលមានការឆ្លងខ្លាំងនៃជំងឺកូវីដ១៩។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សុខាភិបាលរូបនេះឲ្យដឹងទៀតថា ករណីឆ្លងខ្លាំង ឬថយចុះនៃជំងឺគ្រុនឈាមនេះនៅកម្ពុជា ក៏មានទំនាក់ទំនងនឹងស្ថានភាពនៃការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ ហើយស្ថានភាពនេះក៏បានកើតឡើងស្រដៀងគ្នានៅក្នុងប្រទេសក្បែរខាងផងដែរ។ យ៉ាងណាក្តី នៅកម្ពុជា ការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពដែលមិនទាន់ដល់ការប្រកាសអាសន្ននោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងស្ថិតនៅក្នុងសភាពការណ៍មួយដែលយើងគ្រប់គ្រងបាននៅឡើយទេ។ យើងអត់អាចចាត់ទុកថាជាការផ្ទុះអី ប្រកាសអាសន្ននៅឡើយទេ អត់មានទេណ៎ា!»។
អត្រាឆ្លងនៃជំងឺគ្រុនឈាមមានកម្រិតខ្ពស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ និងតាមបណ្តាខេត្តចំនួនដូចជាខេត្តកណ្តាល កំពង់ស្ពឺ កំពង់ធំ និងត្បូងឃ្មុំ។ នេះបើតាមលោក លាង ឫទ្ធា។ លោកបន្ថែមថាកម្រិតឆ្លងនេះកំពុងឃើញទំនោរថយចុះជាបណ្តើរៗហើយ។ ប៉ុន្តែលោកថាការកើនឡើងនៃការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមនេះ ឬយ៉ាងណា នៅពេលខាងមុខនោះ អាស្រ័យលើកត្តាអាកាសធាតុ ហើយលោកបានទទូចឲ្យពលរដ្ឋបង្កើនការសម្អាតផ្ទះសម្បែង និងរបស់ប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះ ដូចជាពាងទឹកជាដើម។
លោកនិយាយថា៖«ឧស្សាហ៍លាងពាង ឬក៏បើសិនជាភ្នាក់ងារគាត់យកដាក់អាបែតហ្នឹង ទទួលគាត់ ហើយដាក់អាបែតក្នុងពាងជាជាងយកអាបែតហ្នឹងដាក់ក្រោមផ្ទះទុកចោល ហើយមាននរណាក្តៅខ្លួនហ្នឹង សង្ស័យហ្នឹងសូមប្រញាប់យកទៅមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋក្នុងរយៈពេល៤៨ម៉ោង»។
លោក លាង ឫទ្ធា ក៏អំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធរសុខាភិបាល និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ក៏ដូចជាដៃគូរដ្ឋាភិបាលបន្តជួយពលរដ្ឋក្នុងការកម្ចាត់ជម្រកសត្វមូស ឬផ្តល់ថ្នាំសម្លាប់សត្វដែលបង្កការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមនេះ៕
