ក្រោយពីបានជាប់ឆ្នោតជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុង Lowell រដ្ឋ Massachusetts លោក ចៅ សុខារី អតីតជនភៀសខ្លួនខ្មែរដែលរួចជីវិតពីសង្គ្រាម និងកំព្រាឪពុក ដោយសាររបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម បានក្លាយជាចៅហ្វាយក្រុងខ្មែរអាមេរិកាំងដំបូងគេនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាប្រទេសចម្រុះជាតិសាសន៍បំផុតនេះក្នុងពិភពលោក។
លោក ចៅ សុខារី ត្រូវបានសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុងទាំង១១នាក់ ជ្រើសរើសជាឯកច្ឆន្ទកាលពីថ្ងៃចន្ទ ធ្វើជាចៅហ្វាយក្រុងដែលមានជនជាតិខ្មែរច្រើនបំផុតទីពីរស់នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក បន្ទាប់ពីទីក្រុង Long Beach រដ្ឋ California។
អតីតជនភៀសខ្លួនខ្មែរអាយុ៤៩ឆ្នាំនេះ ធ្វើការនៅរដ្ឋបាលសន្តិសុខសង្គមសហរដ្ឋអាមេរិកមុនក្លាយជាចៅហ្វាយក្រុងដែលមានអាណត្តិពីរឆ្នាំ ក្រោយពីលោកបានជាប់ជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុងនៅអាណត្តិទីពីរជាប់ៗគ្នានៅមណ្ឌលសង្កាត់លេខ៦នៃក្រុងនេះ។
ក្រោយពីស្បថចូលកាន់តំណែង លោកបានប្រាប់អ្នកចូលរួមនៅសាលប្រជុំក្រុង Lowell ថា លោកជាជនភៀសខ្លួន ហើយឥឡូវក្លាយជាចៅហ្វាយក្រុងសំខាន់មួយនៅរដ្ឋ Massachusetts ដែលជាទឹកដីផ្តល់ឱកាស ហើយលោកមិនប្រាកដថា ឱកាសបែបនេះ អាចកើតមាននៅកន្លែងផ្សេងទៀតក្នុងពិភពលោកឬទេ។
លោក ចៅ សុខារី បានប្រាប់វីអូអេថា៖ «តាំងពីមក[ដល់អាមេរិក] ខ្ញុំមិនដែលស្មានថា ខ្ញុំ ឬខ្មែរផ្សេងទៀត អាចបានឡើងធ្វើចៅហ្វាយក្រុងនៅសហរដ្ឋអាមេរិកទេ។ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំសប្បាយចិត្តមែនទែន។ ខ្ញុំអរគុណ ប្រជាជន អរគុណឪពុកម្តាយខ្ញុំ អរគុណព្រះដែលឱ្យជួយឱ្យខែ្មរមានសំឡេងធំមួយនៅទីក្រុង Lowell យើង ហើយនឹងក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកយើងបាទ»។
ទីក្រុង Lowell មានប្រជាជនរស់នៅជិត១២ម៉ឺននាក់ ហើយមានប្រមាណ២៥% មានដើមកំណើតអាស៊ី ដែលក្នុងនោះមានអាមេរិកាំងដើមកំណើតខ្មែរជាង៣ម៉ឺននាក់។
ទោះបីជាទទួលបានសំឡេងគាំទ្រជាឯកច្ឆន្ទ ប៉ុន្តែវាកើតមានឡើងក្រោយពី លោក នួន វាសនា សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុងជនជាតិខ្មែរម្នាក់ទៀត ប្រកាសដកខ្លួនមិនឈរឈ្មោះជាចៅហ្វាយក្រុង និងក្រោយពីមានបាតុកម្មពីរលើកប្រឆាំងនឹងលោក ចៅ សុខារី ដោយក្រុមអ្នកតវ៉ាថ្លែងថា លោក នួន វាសនា គួរតែធ្វើជាចៅហ្វាយក្រុងក្នុងអាណត្តិនេះ ព្រោះលោកទទួលបានសំឡេងឆ្នោតប្រជាជនបោះឱ្យច្រើនជាងគេនៅមណ្ឌលទូទាំងក្រុងនេះ និងបានជាប់ជាក្រុមប្រឹក្សាក្រុង៤អាណត្តិមកហើយ។
លទ្ធផលឆ្នោតផ្លូវការបង្ហាញថា លោក នួន វាសនា ទទួលបានការគាំទ្រពីពលរដ្ឋចំនួន ៦១៧៩ សំឡេង និងលោក ចៅ សុខារី ទទួលបាន ៧៦០ សំឡេង ក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីខែវិច្ឆិកាកន្លងទៅនេះ។
លោក អ៊ុង រិទ្ធី អ្នកសម្របសម្រួលការតវ៉ាទាំងពីរលើកនៅមុខសាលាក្រុងបានប្រាប់វីអូអេថា៖
«នេះ ជាការទាមទារឲ្យធ្វើត្រឹមត្រូវ មិនថា ខ្មែរ ឬនរណាទេ។ វាជាការទាមទារថា អ្នកណាធ្វើជាអភិបាលក្រុងល្អជាងគេ។ យើងមកនេះ មិនមែនដើម្បីលោក នួន វាសនា ឬ ខ្មែរទេ។ យើងនិយាយអំពីអ្នកបានសំឡេងឆ្នោតកំពូល ដែលគួរផ្តល់កិត្តិយសជាអភិបាលក្រុង តែក្នុងករណីនេះ ចំលើលោក នួន វាសនា»។
អ្នកស្រី Marissa Dupong ដែលចូលរួមការតវ៉ាគាំទ្រលោក នួន វាសនា បានសរសើរលោក ដែលបានដកខ្លួនពីបេក្ខភាពចៅហ្វាយក្រុង ព្រោះអ្នកតវ៉ា មិនងាយនឹងឈ្នះប្រព័ន្ធជ្រើសរើសចៅហ្វាយក្រុងនេះទេ។ ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកស្រីបង្ហាញក្តីសង្ឃឹមថា៖
«ប៉ុន្តែបរិយាកាស បានប្រែប្រួលហើយ ជាពិសេសប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតថ្មីដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានអ្នកតំណាងច្រើននៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាក្រុង និងទូទាំងរដ្ឋ Massachusetts។ ពេលមានការផ្លាស់ប្តូរអ្វីៗនឹងបានប្រសើរឡើង ហើយជាយថាហេតុគាត់ (លោក នួន វាសនា) នឹងក្លាយជាអភិបាលក្រុង»។
នៅពេលការតវ៉ាជិតដល់ទីបញ្ចប់ លោក នួន វាសនា បានប្រកាសប្រាប់អ្នកគាំទ្រអំពីការសម្រេចដកខ្លួនពីបេក្ខភាពចៅហ្វាយក្រុង។
«រូបភាពមិនល្អសម្រាប់សហគមន៍ នៅពេលដែលយើងខ្វែងគំនិតគ្នាឈ្លោះគ្នា។ ដូច្នេះហើយខ្ញុំសូមអង្វរដល់បងប្អូនទាំងអស់គ្នាថា ខ្ញុំធ្វើនេះ មិនមែនជាអាត្មានិយមទេ។ ខ្ញុំធ្វើនេះដើម្បីសង្គមរបស់យើង ដើម្បីទីក្រុង Lowell ទៅថ្ងៃមុខ។ សូមអរគុណ!»
ទោះជាយ៉ាងណា តាមច្បាប់នៅក្នុងទីក្រុង Lowell គឺសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុងជាអ្នកជ្រើសរើសសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាណាម្នាក់ ជាអ្នកដឹកនាំក្នុងតំណែងជាចៅហ្វាយក្រុង គឺមិនមែនជាការបោះឆ្នោតដោយផ្ទាល់ពីពលរដ្ឋទេ។
ការតវ៉ាអំពីការតែងតាំងចៅហ្វាយក្រុងនេះ ធ្វើឡើងចំនួនពីរលើក។ ការតវ៉ាលើកទីមួយកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី១២ ខែធ្នូ ទាមទារជាពិសេសឱ្យក្រុមប្រឹក្សាជ្រើសរើសអ្នកបានសំឡេងច្រើនជាងគេធ្វើចៅហ្វាយក្រុង។ ប៉ុន្តែការតវ៉ាលើកទី២ នៅថ្ងៃទី២ ខែមករា គឺមួយថ្ងៃមុនការជ្រើសរើសចៅហ្វាយក្រុងជាផ្លូវការ អ្នកក្រុង Lowell បានទាមទារជាពិសេសឱ្យពលរដ្ឋជាជាងក្រុមប្រឹក្សាក្រុងជ្រើសរើសអភិបាលក្រុង ក្នុងពេលអនាគត។ ការស្ទង់មតិដែលធ្វើឡើងក្នុងពេលជាមួយគ្នានឹងការបោះឆ្នោតកាលពីខែវិច្ឆិកាបង្ហាញថា ពលរដ្ឋជាង៧៥% ដែលចង់បានដូច្នេះ។ ទោះជាយ៉ាងណា ការកែប្រែនេះ ត្រូវសម្រេចដោយក្រុមប្រឹក្សាក្រុង។
លោកចៅហ្វាយក្រុងជាប់ថ្មីបញ្ជាក់ជំហរថា៖
«ច្បាប់នៅទីក្រុង Lowell នេះ ប្រហែលដូចថ្ងៃមុខថ្ងៃក្រោយ ហើយខ្ញុំក៏គាំទ្រច្បាប់ហ្នឹងដែរថា ឱ្យប្រជាជនបោះឆ្នោតឱ្យចៅហ្វាយស្រុក (ចៅហ្វាយក្រុង) ប៉ុន្តែច្បាប់យើងអនុវត្តថ្ងៃនេះ ចំណាស់ប្រហែលជិត១០០ឆ្នាំហើយដែលក្រុមប្រឹក្សាបោះឆ្នោតជ្រើសរើសអភិបាលក្រុង»។
ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២១នេះ បាននាំឲ្យខ្មែរអាមេរិកាំងចំនួនកាន់តែច្រើនបានជាប់ជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុង។ ក្នុងនេះ មានលោក យ៉ែម ផលរដ្ឋា ដែលជាប់ជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុងលើកទីមួយក្នុងប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតថ្មី បន្ទាប់ពីមិនបានជាប់ឆ្នោតក្នុងការព្យាយាម២អាណត្តិកន្លងមក។
តុលាការសហព័ន្ធរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានយល់ព្រមតាមសំណើសហគមន៍ឱ្យទាមទារឱ្យមានបេក្ខជនក្រុមប្រឹក្សាឈរឈ្មោះតាមសង្កាត់បន្ថែមលើប្រព័ន្ធចាស់ដែលមានតែបេក្ខជនក្រុមប្រឹក្សាឈរឈ្មោះទូទាំងក្រុង។
លោក យ៉ែម ផលរដ្ឋា បានថ្លែងថា៖
«ហើយខ្ញុំមិននឹងថា នឹងឈរទៀត ប៉ុន្តែដោយសារទីក្រុង Lowell បានរៀបចំប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតថ្មីដើម្បីឲ្យមានទីប្រឹក្សាក្រុងតំណាងសង្កាត់នីមួយៗ ហើយនឹងក្រុមប្រឹក្សាបីនាក់ទៀតដែលតំណាងទីក្រុងទាំងមូលបាទ»។
ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកទីក្រុង Lowell មានអ្នកតំណាងខ្មែរជាប់ច្រើនជាងគេ គឺមានតំណាងរាស្ត្រថ្នាក់រដ្ឋពីររូប សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុងបីរូប ដែលម្នាក់ក្លាយជាអភិបាលក្រុង និងសមាជិកគណៈកម្មការសាលារៀនមួយរូប។
លោក ចៅ សុខារី មានអាយុប្រហែល ៩ ឆ្នាំនៅពេលដែលគ្រួសាររបស់គាត់បានមកតាំងទីលំនៅស្ថាននៅសហរដ្ឋអាមេរិកជាលើកដំបូងនៅទីក្រុង Pittsburgh រដ្ឋ Pennsylvania ដោយមានជំនួយពីវិហារកាតូលិក ហើយគ្រួសាររបស់លោក ក៏មានជំនឿលើសាសនាគ្រិស្ត។ គ្រួសាររបស់លោក បានមករស់នៅក្នុងសហគមន៍ខ្មែរដែលកំពុងរីកចម្រើននៅទីក្រុង Lowell នៅពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍១៩៨០។
លោកបានខិតខំសិក្សា ហើយទទួលបានអាហារូបករណ៍ទៅសាលា Phillips Academy និងទទួលបានអាហារូបករណ៍បន្តទៅមហាវិទ្យាល័យ Macalester ក្នុងទីក្រុង St. Paul រដ្ឋ Minnesota សិក្សាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ៕
