ពលរដ្ឋខ្មែរនៅរាជធានីភ្នំពេញនិងបណ្តាខេត្តនានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានចូលរួមប្រារព្ធការកាន់បិណ្ឌនិងភ្ជុំបិណ្ឌជាបន្តបន្ទាប់ចាប់តាំងពីដើមសប្តាហ៍នេះ។ ពុទ្ធសាសនិកខ្មែរជាច្រើនបានយកចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់ជីដូនជីតា និងញាតិមិត្ត ដែលបានចែកឋានចាប់តាំងពីព្រហាមថ្ងៃអង្គារដែលជាថ្ងៃដំបូងនៃពិធីបុណ្យសាសនារយៈពេល១៥ថ្ងៃនេះ។
នៅក្នុងវត្តកោះ ដែលស្ថិតនៅកណ្តាលរាជធានីភ្នំពេញ ក៏គេឃើញមានពលរដ្ឋមួយចំនួនបានយកចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃផងដែរ។
លោក សេង ណាត ពលរដ្ឋរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបានមកចូលរួមថ្ងៃកាន់បិណ្ឌទីពីរនៅវត្តកោះ បានរៀបរាប់ពីទំនៀមទម្លាប់ទាក់ទិននឹងបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ស្របពេលលោកសង្កត់ធ្ងន់ពីសារៈសំខាន់នៃសាមគ្គីភាពក្នុងចំណោមពលរដ្ឋខ្មែរនៅអំឡុងពេលពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ។ លោកបាននិយាយថា៖
«ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្មែរយើងគឺថាបើបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌតាមទំនៀមទម្លាប់តែងមកជួបជុំគ្នានៅក្នុងវត្ត យកចង្ហាន់ទៅបិណ្ឌបាតមកប្រគេនព្រះសង្ឃ ដើម្បីឧទ្ទិសផលបុណ្យហ្នឹងមក ជូនជីដូនជីតាញាតិ្តកាប្រាំពីរសន្តាន។... ជាពិសេសសំខាន់រឿងបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌគឺដូចអញ្ចឹង គឺយើងជួបជុំគ្នា ដូចនឹងការសាមគ្គីភាពរវាងខ្មែរ និងខ្មែរយើងដែរ»។
ជាទូទៅលោក សេង ណាត ទម្លាប់ទៅពីបួនទៅប្រាំវត្តនៅអំឡុងពេលពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា តាមការសង្កេតរបស់លោក លោកឃើញចំនួនពលរដ្ឋមកធ្វើបុណ្យនៅវត្តកោះ ថយចុះធៀបនឹងឆ្នាំមុន។ យ៉ាងណាក្តី លោកបាននិយាយថាលោកមានសេចក្តីសប្បាយរីករាយ ដែលបានមកធ្វើបុណ្យនៅថ្ងៃកាន់បិណ្ឌទីពីរនេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ឆ្នាំទៅខ្ញុំមកបិណ្ឌមួយគឺថាមានប្រជាពលរដ្ឋច្រើន។ ប៉ុន្តែខ្ញុំនឹកឃើញថា ច្រើន បានជាឆ្នាំនេះ ខ្ញុំមកបិណ្ឌពីរ។ ប៉ុន្តែបិណ្ឌពីរ ឃើញថាប្រជាពលរដ្ឋយើងរៀងថយចុះទៅណា។... អារម្មណ៍របស់ខ្ញុំមកវត្តគឺសប្បាយ សប្បាយណាស់»។
យ៉ាងណាក្តី អ្នកស្រី រស់ ទូច ពលរដ្ឋរស់នៅក្រុងភ្នំពេញតាំងពីរបបប៉ុលពតបានបញ្ចប់ បានប្រាប់ VOA ថាអ្នកស្រីក៏មានសេចក្តីរីករាយផងដែរ ពេលបានមកធ្វើបុណ្យនៅវត្តកោះ ទោះបីជា អ្នកស្រីបានកត់សម្គាល់ឃើញថា ចំនួនពលរដ្ឋមកវត្តនៅអំឡុងពេលកាន់បិណ្ឌទីពីរនេះ បានថយចុះ ធៀបនឹងឆ្នាំមុនៗ ក៏ដោយ។
អ្នកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ឆ្នាំហ្នឹងដូចជា មានមនុស្សតិច។ មើល មើល ដូចអត់មានមនុស្សផង»។
ចំណែកឯលោកយាយសៅ អ៊ិន អាយុ ៩០ឆ្នាំ បានលើកឡើងថា លោកយាយមិនបានឃើញថា ចំនួនពលរដ្ឋមកវត្តថយចុះទេ ដោយសារតែអំឡុងពេលនេះទើបជាពេលចាប់ផ្តើមកាន់បិណ្ឌដំបូងប៉ុណ្ណោះ។
លោកយាយបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទេ មិនតិចទេ។ ទើបបិណ្ឌពីរ ដល់បិណ្ឌបីបួនទើបមនុស្សច្រើន»។
យ៉ាងហោចណាស់វត្តអារាមចំនួន ៥.២២៥ ទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាកំពុងរៀបចំប្រារព្ធពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌរយៈពេល១៤ថ្ងៃ និងបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌដែលជាថ្ងៃបញ្ចប់។ នេះបើតាម លោក សេង សុមុនី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងធម្មការ និងសាសនា។ លោកបន្ថែមថា បានលើកឡើងថា ចំនួនពលរដ្ឋមកធ្វើបុណ្យទានតាមវត្តអារាមនៅអំឡុងពេលពិធីនេះគឺជាមធ្យមមានច្រើនជាងឆ្នាំមុន ។ លោក សេង សុមុនី បានមានប្រសាសន៍ថា៖
«នៅឆ្នាំនេះ បើគិតជាមធ្យមគឺមានការកើនឡើងនៅក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃ ជាបីបួនថ្ងៃនេះ។ មតិមួយចំនួនគឺថា ហាក់ដូចជា តិច អ្នកទៅវត្ត។ ប៉ុន្តែបើគិតជា តួលេខទាំងអស់រួមទៅ ដែលយើងទទួលបានព័ត៌មានក្នុងចំណោម ៥.២២៥ វត្ត គឺថា យើងទទួលបានព័ត៌មានមកថា ពុទ្ធបរិសិទ្ទទៅវត្តច្រើនជាងឆ្នាំមុន»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះរំពឹងថា នឹងមានពលរដ្ឋខ្មែរច្រើនថែមទៀតនឹងចូលរួមបុណ្យផ្នែកពុទ្ធសាសនាដ៏សំខាន់របស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារតែស្ថេរភាពក្នុងប្រទេស និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
ជាទូទៅ នៅអំឡុងពេលចាប់ផ្តើមកាន់បិណ្ឌ គេតែងប្រទះឃើញមានជនក្រីក្រ អ្នកសុំទាន ឬក្មេងអនាថា មកអង្គុយរងចាំនៅខាងក្រៅសាលាឆាន់ ដើម្បីសុំប្រាក់កាសពីពលរដ្ឋទៅធ្វើបុណ្យ ក៏ដូចជា រង់ចាំទទួលអាហារថ្ងៃត្រង់ បន្ទាប់ពីព្រះសង្ឃឆាន់រួច។ ការណ៍នេះ បានបង្កឲ្យមតិមួយចំនួនរិះគន់ពីភាពអាណាធិបតេយ្យអំឡុងពេលបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ដែលភាពអាណាធិបតេយ្យនេះអាចបង្កឲ្យមានជាបទល្មើសចោរកម្មផ្សេងៗ។
លោក ប៉ាត់ ឥដ្ឋ អ្នកយាមប្រចាំវត្តកោះអស់រយៈពេល ១៥ឆ្នាំកន្លងមកនេះ បានលើកឡើងថា កត្តាអ្នកសុំទានជាបញ្ហាមួយទៅលើសណ្តាប់ធ្នាប់នៅក្នុងវត្ត ហើយលោកអំពាវនាវសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលជួយដោះស្រាយបញ្ហានេះ។
លោកបាននិយាយថា៖ «អញ្ចឹងគឺថា អ្នកសុំទានអីគឺអត់សណ្តាប់ធ្នាប់ទេ។ ខ្ញុំចង់និយាយថា ឲ្យរដ្ឋាភិបាលហ្នឹងជួយរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់រឿងក្មេងៗសុំទាន។ ឲ្យសុំមែន ប៉ុន្តែឲ្យវាម៉េចៗទៅតាមជួរទៅណា អញ្ចឹងទេ»។
យ៉ាងណាក្តីលោក សេង ណាត ពលរដ្ឋមកធ្វើបុណ្យនៅវត្តកោះអំឡុងពេលកាន់បិណ្ឌទីពីរ បាននិយាយថា លោកទទួលស្គាល់ថា មានអ្នកសុំទាន តែការណ៍នេះមិនមែនជាបញ្ហាចោទនោះទេ។
លោកបាននិយាយថា៖ «ធ្វើម៉េចក្មួយអើយ គាត់អត់ បានគាត់មក។ អញ្ចឹងធ្វើម៉េច មិនដឹងជាបញ្ហាអីជាមួយយើងទេ ព្រោះគាត់នៅឯក្រៅនោះតើ យើងចង់ដាក់ឲ្យគាត់ដាក់ទៅ»។
ចំពោះបញ្ហាអ្នកសុំទាន ឬក្មេងអនាថាតាមវត្តអារាមអំឡុងពេលពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ លោកសេង សុមុនី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងធម្មការ និងសាសនា បានស្នើសុំឲ្យមានភាពអត់ធ្មត់ និងការសម្របសម្រួលនៅតាមបណ្តាវត្តអារាមនានា ជៀសវាងការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាផ្សេងៗ។
លោកបាននិយាយថា៖ «យើងបានធ្វើការណែនាំឲ្យមានការអត់ធ្មត់ សុំឲ្យព្រះសង្ឃ អាចារ្យ គណៈកម្មការ មន្រ្តីជំនាញរបស់យើងហ្នឹងសហការជាមួយនឹងអាជ្ញាធរដែនដីឲ្យមានការសម្របសម្រួល។ កុំឲ្យមានការប្រើហិង្សា ឬ ប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលជាសាសនារបស់រដ្ឋ»។
ក្រៅពីនេះ លោក សេង សុមុនី បានស្នើឲ្យមានការចូលរួមជ្រោមជ្រែងកាន់ច្រើនពីសំណាក់ពុទ្ធសាសនិកចំពោះវត្តអារាម ដែលមានបញ្ហាខ្វះខាតផ្សេងៗ ស្របពេលលោកក៏បានអំពាវនាវឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្ន ដើម្បីបញ្ជៀសករណីកើតមានអគ្គិភ័យជាយថាហេតុផ្សេងៗតាមទីវត្តអារាម។
ពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌនិងភ្ជុំបិណ្ឌ រយៈពេល១៥ថ្ងៃ នឹងត្រូវបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១០ខែតុលាខាងមុខ ដែលជាថ្ងៃទី១៥នៃពិធីនេះ។ ជាទម្លាប់ពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើន នឹងធ្វើដំណើរត្រឡប់ទៅភូមិកំណើតរបស់ខ្លួន តាមបណ្តាខេត្តនានាដើម្បីជួបជុំគ្រួសារនៅក្នុងថ្ងៃចុងក្រោយនៃពិធីនេះ ដែលធ្វើឱ្យមានការបារម្ភផងដែរចំពោះបញ្ហាចរាចរណ៍៕
