ស្របពេលដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានរឹតបន្តឹងសម្ព័ន្ធភាពដ៏វិជ្ជមានរបស់ខ្លួនជាមួយរដ្ឋាភិបាលចិនដឹកនាំលោក ស៊ី ជីនពីង អ្នកជំនាញខាងទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងកម្ពុជាបានកត់សម្គាល់ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកមានភាពរកាំរកូស ដោយគេឃើញមានការបង្ហាញការមិនពេញចិត្ត និងការផ្តោះផ្តងពាក្យសម្តីដាក់គ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
បន្ថែមលើនេះ រឿងដ៏រស៊ើបមួយកាន់តែរុញទំនាក់ទំនងរវាងវ៉ាស៊ីនតោន និងភ្នំពេញឲ្យធ្លាក់ក្នុងដំណាក់កាលដ៏គួរឲ្យព្រួយបារម្ភមួយ ដោយបង្កជាការខ្វះការជឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកកាន់តែខ្លាំងឡើង នៅពេលដែលកាសែត The Wall Street Journal បានចេញផ្សាយអត្ថបទមួយដោយបានដកស្រង់ពាក្យសម្តីរបស់មន្ត្រីអាមេរិកដោយមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ដែលអះអាងថា កម្ពុជានិងចិនបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងយោធាសម្ងាត់រួមគ្នាមួយ។ កាសែតនេះអះអាងថា កិច្ចព្រមព្រៀងនោះបានអនុញ្ញាតឲ្យយោធាចិនដាក់មូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករបស់ខ្លួន រយៈពេល៣០ឆ្នាំនៅតំបន់រាម ខេត្តព្រះសីហនុ។ ទាំងភាគីកម្ពុជានិងចិនបានបដិសេធលើសេចក្តីរាយការណ៍ខាងលើនេះ។
លោក Sebastian Strangio អ្នកនិពន្ធសៀវភៅ “Hun Sen's Cambodia” ឬជាភាសាខ្មែរ «ប្រទេសកម្ពុជារបស់លោកហ៊ុន សែន» និងជាអ្នកតានដានស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជានិងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានលើកឡើងថា ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជានិងសហរដ្ឋអាមេរិកអាចធ្លាក់ដល់ «ដំណាក់កាលមានវិបត្តិ» ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកគួរតែផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថរបស់ខ្លួន ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ស៊ី ជីនពឹង កាន់តែស្អិតរមួតជាមួយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
«ខណៈដែលទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងកម្ពុជាបានមកដល់ដំណាក់កាលមានវិបត្តិ វាដល់ពេលហើយដែលរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកនិងរដ្ឋាភិបាលនៃបណ្តាប្រទេសលោកខាងលិច ត្រូវបោះបង់ចោលវិធីសាស្ត្រខាតបង់របស់ខ្លួនក្នុងការធ្វើទំនាក់ទំនងជាមួយកម្ពុជា ហើយត្រូវផ្តួចផ្តើមចំណងទាក់ទងឡើងវិញ»។ លោក Strangio បានសរសេរដូច្នេះនៅក្នុងអត្ថបទទស្សនៈមួយដែលបោះពុម្ពផ្សាយដោយសារព័ត៌មាន Asia Times កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដាកន្លងទៅនេះ។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍តាមទូរស័ព្ទជាមួយ VOA លោក Strangio បានបកស្រាយបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក«មិនបានអើពើរជាមួយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកហ៊ុន សែន» ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ សហរដ្ឋអាមេរិកមានទំនោរមួយដែលថា លុះត្រាតែមានស្ថានភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងការគាបសង្កត់បែបធ្ងន់ធ្ងរលើគណបក្សប្រឆាំង ទើបរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបញ្ចេញប្រតិកម្មលើកម្ពុជា។
លោក Strangio បានលើកឡើងថា៖ «ហើយខ្ញុំគិតថា អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ឥរិយាបថបែបនេះបង្កជាការយល់ខុសពីគ្នាទៅវិញទៅមករវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងកម្ពុជា»។
លោក Andrew Mertha សាស្ត្រាចារ្យខាងការសិក្សាអំពីប្រទេសចិននិងតំបន់អាស៊ីប្រចាំដេប៉ាតេម៉ង់ស្តីពីការសិក្សាអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យ Johns Hopkins នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន យល់ឃើញស្រដៀងគ្នានឹងលោក Strangio ទាក់ទងនឹងឥរិយាបថរបស់អាមេរិកលើកម្ពុជា។
លោក Mertha បានបន្ថែមថា បើសិនរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកនៅតែបន្តគោលនយោបាយបែបព្រងើយកន្តើយ និងស្តីបន្ទោសលើរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដោយការធ្វើសេចក្តីស្នើច្បាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មនានា នោះវានឹងជំរុញឲ្យកម្ពុជាកាន់តែស្និទ្ធស្នាលជាមួយចិនកាន់តែខ្លាំងឡើង។ ការណ៍នេះមិនផ្តល់ប្រយោជន៍និងផលចំណេញដល់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការតទល់នឹងឥទ្ធិពលដ៏កើនឡើងរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះទេ។
នៅក្នុងអត្ថបទទស្សនៈមួយដែលចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មាន The Hill ប្រចាំរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដាកន្លងទៅ លោកសាស្ត្រាចារ្យ Mertha បានសរសេរថា៖
«កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបែបនេះ បង្កផលប៉ះពាល់លើកម្ពុជាក្នុងន័យដែលកាន់តែធ្វើឲ្យកម្ពុជាខិតកាន់តែជិតទៅរករដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង ដោយមិនងាកក្រោយវិញបាន»។
កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនោះ គឺលោកសំដៅទៅលើសេចក្តីស្នើច្បាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់រដ្ឋសភាអាមេរិកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមួយចំនួន ដូចជាសេចក្តីព្រាងច្បាប់ Cambodia Democracy Act ឬ H.R 526 សេចក្តីស្នើច្បាប់ Cambodia Trade Act ឬ H.R 1376 និងច្បាប់ Magnitsky ឆ្នាំ២០១៨ ដែលដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង មេបញ្ជាការនៃកងអង្គរក្សរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន ជាដើម។
លោកបានបកស្រាយបន្ថែមនៅក្នុងបទសម្ភាសន៍តាមទូរស័ព្ទជាមួយ VOA ថា មានកិច្ចការមួយចំនួនដែលចិនអាចផ្តល់ឲ្យកម្ពុជា ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកមិនអាចផ្តល់ឲ្យកម្ពុជាបាន។ លោកបន្តទៀតថា លើសពីនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកបានចាប់យក «យុទ្ធសាស្ត្រត្រូវតែសម្រេចឲ្យបាន ឬមិនធ្វើអ្វីទាល់តែសោះ» មកលើកម្ពុជា «ដោយមិនផ្តល់ការធានាថា យុទ្ធសាស្ត្រនោះនឹងត្រូវបានអនុវត្តឲ្យច្បាស់លាស់» ដោយសារតែអាមេរិកគិតថាប្រទេសតូចៗជាច្រើន ដូចជាកម្ពុជា អាចនឹងទទួលយកនិងដើរស្របតាមគោលនយោបាយរបស់ខ្លួន។
លោក Mertha បានថ្លែងថា៖ «សហរដ្ឋអាមេរិកមិនយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងលើប្រទេសតូចៗទាំងនោះ ដូច្នេះយើងប្រើប្រាស់ពាក្យសម្តី ជំនួសការធ្វើសកម្មភាពដែលមានប្រយោជន៍ ហើយយើងរំពឹងថា ដោយសារតែប្រទេសទាំងនោះជាប្រទេសទន់ខ្សោយ ដូច្នេះពួកគេទំនងជាមិនអាចប្រឆាំងនឹងការទាមទាររបស់អាមេរិក ដែលឲ្យពួកគេធ្វើការផ្លាស់ប្តូរខាងនយោបាយ ឲ្យដើរស្របតាមគុណតម្លៃរបស់យើង»។
លោក Malcolm Davis អ្នកវិភាគជាន់ខ្ពស់ប្រចាំវិទ្យាស្ថានគោលនយោបាយយុត្តិសាស្ត្រអូស្ត្រាលី ឬ (Australian Strategic Policy Institute) នៅទីក្រុង Canberra ប្រទេសអូស្ត្រាលី ក៏យល់ថា ចិនប្រើយុទ្ធសាស្ត្រខុសគ្នាពីសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការពង្រឹងភាពជាដៃគូជាមួយកម្ពុជា ក្នុងន័យដើម្បីបង្កើនឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនលើកម្ពុជា និងក្នុងតំបន់អាស៊ី។
លោក Davis បានថ្លែងថា៖ «ចិនផ្តល់ឲ្យកម្ពុជានូវអ្វីដែលកម្ពុជាមិនអាចបដិសេធបាន ដោយផ្តល់ជាប្រាក់កម្ចី និងការវិនិយោគទុន តែកម្ចីនិងការវិនិយោគទុនទាំងនោះមកជាមួយលក្ខខណ្ឌធ្ងន់ៗ ដូចជាកម្ពុជានឹងត្រូវបម្រើផលប្រយោជន៍នយោបាយនិងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ចិន ដូចជាការអនុញ្ញាតឲ្យចិនដាក់មូលដ្ឋានយោធានៅកម្ពុជាជាដើម។
លោក Davis បានបន្ថែមថា៖ «រីឯសហរដ្ឋអាមេរិកវិញ គឺថា អាមេរិកនឹងបណ្តាក់ទុននៅកម្ពុជា បើសិនកម្ពុជាសម្រេចធ្វើកំណែទម្រង់ប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែអាមេរិកមិនមានមធ្យោបាយដាក់កំហិតធ្ងន់ធ្ងរតាមរយៈការផ្តល់កម្ចីនោះទេ»។
អ្នកជំនាញទាំងបីនាក់យល់ស្របគ្នាថា ចិនផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជាក្នុងឥរិយាបថដែលកម្ពុជាពិបាកនឹងបដិសេធ ដោយសារថា វាជាជំនួយបែបវិនិយោគទុន និងការផ្តល់ជាកម្ចីសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានានៅកម្ពុជា ដែលកម្ពុជាត្រូវការចាំបាច់ក្នុងការបង្កើនសន្ទុះសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន។ កាលពីខែមករា ចិនបានសន្យាផ្តល់ជំនួយឥតសំណងដល់កម្ពុជាជាទឹកប្រាក់ ៥៨៨លានដុល្លារអាមេរិក។
រីឯជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលផ្តល់ឲ្យកម្ពុជា តែងតែតម្រូវឲ្យកម្ពុជាដើរលើគន្លងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ដែលអ្នកជំនាញយល់ថា ឥរិយាបថនេះផ្ទុយគ្នានឹងគោលជំហររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលផ្តោតលើ«ការបន្តរក្សាកាន់អំណាចរបស់លោក» នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោក Sebastian Strangio បានលើកឡើងថា៖ «លោកហ៊ុន សែន បានសម្លឹងរកមើលប្រទេសមហាអំណាចមួយផ្សេងទៀត ដែលអាចផ្តល់ជំនួយខាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវការដើម្បីរក្សាកាន់អំណាច ហើយមហាអំណាចមួយនោះនឹងមិនរិះគន់របបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា ហើយមិន«ជ្រៀតជ្រែកនឹងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា» ហើយចិនអាចផ្តល់ទាំងអស់នេះឲ្យកម្ពុជាបាន។ ដូច្នេះចិនគឺជាដៃគូដ៏ល្អប្រសើរសម្រាប់លោក ហ៊ុន សែន។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តី លោកសាស្ត្រាចារ្យ Mertha រំពឹងថា ទំនាក់ទំនងកម្ពុជានិងអាមេរិកនឹងមិន«ដុនដាប»ជាងនេះទេ ក៏ប៉ុន្តែលោកថា ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជានិងចិន នឹងកាន់តែស្អិតរមួតជាងមុន បើសិនជា«សហរដ្ឋអាមេរិកមិនទទួលស្គាល់សក្តានុពលនៃតួនាទីយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កម្ពុជាសម្រាប់ប្រទេសចិន»។
លោក Mertha បានលើកឡើងទៀតថា៖ «ខ្ញុំគិតថា សំណួរដែលយើងគួរសួរនៅពេលនេះគឺថា តើរដ្ឋាភិបាលវ៉ាស៊ីនតោនចង់ឃើញកម្ពុជាមានស្អិតរមួតជាមួយចិនឬក៏យ៉ាងណា?»
ចំណុចរបត់នៃការផ្តើមទំនាក់ទំនងថ្មីរវាងអាមេរិកនិងកម្ពុជា
យ៉ាងណាមិញ ចំណុចរបត់ថ្មីមួយអាចកើតមានឡើងលើទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក និងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
អ្នកជំនាញទាំងបីនាក់ បានលើកយកចំណុចមួយចំនួនមកពិភាក្សា ដើម្បីផ្តល់ជាអនុសាសន៍ផ្សេងៗដល់សហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា ដើម្បីធ្វើឲ្យមានការចាប់ផ្តើមថ្មីមួយនៃទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិកនិងកម្ពុជា។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Andrew Mertha យល់ថា ដើម្បីផ្តើមជំពូកថ្មីនៃទំនាក់ទំនងជាមួយកម្ពុជា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកគួរតែពិចារណាលុបចោលបំណុលថ្លៃសព្វាវុធដែលកម្ពុជាបានជំពាក់អាមេរិកចំនួន ៥០០លានដុល្លារអាមេរិក ដែលជាកេរដំណែលបន្សល់ទុកពីរបប លន់ នល់។
លោក Mertha ថ្លែងថា៖
«ការធ្វើកិច្ចការមួយនេះអាចនឹងធ្វើឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកមានលទ្ធភាពភ្លាមៗក្នុងការប្រកួតប្រជែងជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងបាន ក្នុងករណីដែលអាមេរិកចង់មានឥទ្ធិពលលើកម្ពុជា»។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Mertha ក៏បានកត់សម្គាល់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានស្នើឲ្យមានការលើកលែងបំណុលនេះជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ក៏ប៉ុន្តែលោកថា អ្នកតាក់តែងច្បាប់អាមេរិកទាំងខាងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ និងគណបក្សសាធារណរដ្ឋមិនបានអើពើរលើសំណើនេះទាល់តែសោះ ហើយបញ្ហានេះត្រូវការ«គណបក្សទាំងពីរសម្រេចរួមគ្នា»។
រីឯលោក Malcolm Davis វិញ លោកយល់ឃើញថា ក្នុងបរិបទនៃឥទ្ធិពលកើនឡើងរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់អាស៊ី វាពិបាកខ្លាំងសម្រាប់អាមេរិកក្នុងការធ្វើឲ្យខ្លួនមានឥទ្ធិពលលើរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ប៉ុន្តែលោកថា សហរដ្ឋអាមេរិកគួរតែសាកល្បងប្រើប្រាស់ទាំងយុទ្ធសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច ការទូត និងជាពិសេសយុទ្ធសាស្ត្រសន្តិសុខក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
លោក Davis បានថ្លែងប្រាប់ VOA ថា៖ «អ្វីដែលសហរដ្ឋអាមេរិកអាចធ្វើបានយ៉ាងល្អនោះ គឺថា អាមេរិកត្រូវព្យាយាមបញ្ចុះបញ្ចូលមនុស្សដែលនៅជុំវិញលោក ហ៊ុន សែន ឲ្យគិតសារឡើងវិញពីផលប្រយោជន៍ចម្បងក្នុងការចងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយប្រទេសលោកខាងលិច និងជាពិសេសជាមួយអាមេរិក ដោយសាកល្បងយុទ្ធសាស្ត្របែបប្រយោលតាមរយៈអាស៊ាន ដើម្បីបង្ហាញឲ្យច្បាស់ទៅកាន់កម្ពុជាថា ការអនុញ្ញាតឲ្យចិនមានវត្តមានយោធានៅកម្ពុជា នឹងប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍របស់អាស៊ាន»។
ចំណែកឯលោក Sebastian Strangio យល់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកគួរតែបោះបង់ចោលគោលនយោបាយបែបស្តីបន្ទោសលើកម្ពុជា ហើយគួរយកគំរូតាមប្រទេសជប៉ុន ដែលប្រើប្រាស់«គោលនយោបាយជាក់ស្តែង» ជាជាងអនុវត្តតាមទ្រឹស្តី ជាមួយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ លោក Strangio ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យតម្លៃលើគោលនយោបាយបែបនេះ ជាងគោលនយោបាយបែបស្តីបន្ទោសនិងរិះគន់លើការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
ពីភាគីកម្ពុជាវិញ អ្នកជំនាញរូបនេះយល់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរតែស្វែងយល់ និងបែងចែកឲ្យបានច្បាស់លាស់អំពីផ្នែកនិងតួនាទីនានានៃរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក។ លោកអះអាងថា នៅពេលដែលរដ្ឋសភាអាមេរិកចេញការអនុម័តណាមួយដោយរិះគន់ ឬដាក់ទណ្ឌកម្មលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា វាមិនមែនមានន័យថា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកទាំងមូលយល់ឃើញដូចនេះលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទាំងស្រុងនោះទេ។
លោក Strangio ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ថា កម្ពុជានិងសហរដ្ឋអាមេរិក«ខ្វះការទុកចិត្តលើគ្នាទៅវិញទៅមក» ជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅតែចង់មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក។ ហើយគោលជំហរដ៏សំខាន់មួយដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ចង់បានពីអាមេរិកគឺ «ការធានាថា អាមេរិកនឹងមិនព្យាយាមគាំទ្រឲ្យមានការផ្តួលរំលំ»រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឡើយ។
លោក Strangio បានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា ជំហានមួយក្នុងចំណោមជំហានជាច្រើនដែលអាមេរិកគួរតែធ្វើគឺ ធានាសារជាថ្មីទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា រដ្ឋាភិបាលវ៉ាស៊ីនតោនមិនព្យាយាមគាំទ្រការផ្តួលរំលំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឡើយ។ នេះគឺជាការភ័យខ្លាច និងការព្រួយបារម្ភដ៏ចម្បងមួយដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមាន។ ច្បាស់ណាស់ ការបន្តកាន់អំណាចគឺសំខាន់ណាស់សម្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ ហើយនេះគឺជាគោលជំហររបស់លោកហ៊ុន សែន រហូតមក»។
លោកក៏បានបន្ថែមថា ទំនាក់ទំនងល្អរវាងកម្ពុជានិងអាមេរិកក៏ទាមទារឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរពីខាងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែនផងដែរ។
លោក Strangio បានបន្តថា៖ «រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគួរតែព្យាយាមយល់ថា អាមេរិកមិនមែនជាប្រទេសមហាអំណាចផ្តាច់ការនោះទេ តែជាប្រទេសមួយដែលកម្ពុជាអាចមានទំនាក់ទំនងល្អប្រសើរជាមួយបាន ហើយជាក់ស្តែងកម្ពុជាក៏ធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអាមេរិកដែរក្នុងអំឡុងពេលជាង ២៥ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ»។
យ៉ាងណាមិញ សំណួរគឺនៅត្រង់ថា តើទាំងរដ្ឋាភិបាលនៃរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន និងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន មានឆន្ទៈនយោបាយក្នុងការទទួលយកអនុសាស្ត្រទាំងនោះទៅអនុវត្តឬក៏យ៉ាងណា៕
