សារធាតុគីមីគ្រោះថ្នាក់កម្រិតទាប ត្រូវបានគេរកឃើញមាននៅក្នុងសម្ភារៈផ្សេងៗដូចជាដបទឹកផ្លាស្ទិក កំប៉ុងចំណីអាហារលោហៈ ប្រដាប់ប្រដាក្មេងលេង គ្រឿងសម្អាង និងសារធាតុបន្ថយអណ្តាតភ្លើង។
ការសិក្សាថ្មីនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៃសាកលវិទ្យាល័យ New York និងត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយនៅក្នុងព្រឹត្តបត្រតាមអ៊ីនធឺណិតឈ្មោះថា The Lancet Diabetes and Endocrinology។ ការសិក្សានេះបានបង្ហាញថា ថវិកាចំណាយលើការថែទាំសុខភាពប្រចាំឆ្នាំដោយសារការប៉ះពាល់សារធាតុគីមីទាំងនេះ គឺមានប្រមាណជាង៣៤០ពាន់លានដុល្លារ។ ទឹកប្រាក់នេះគឺស្មើនឹង២,៣ ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ប្រទេស។
ក្រុមអ្នកជំនាញបាននិយាយថា សារធាតុគីមីដែលមានធាតុបង្អាក់ដំណើរក្រពេញផលិតអ័រម៉ូន បានបង្អាក់ដំណើរអ័រមូនក្នុងខ្លួនមនុស្ស ហើយការប្រមូលផ្តុំនៃសារធាតុទាំងនោះបង្កឲ្យមានភាពមិនប្រក្រតីនៃប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ និងអាកប្បកិរិយាផ្សេងៗ ដូចជាភាពមិនប្រក្រតីដោយភាពសកម្មហួសហេតុ និងភាពលំបាកក្នុងប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយគេឯងសម្រាប់កុមារ ភាពមិនអាចបង្កកំណើតបាន ការខូចទ្រង់ទ្រាយពីកំណើត និងជំងឺមហារីកផ្សេងៗទៀត។
សារធាតុគីមីដែលមានធាតុបង្អាក់ដំណើរក្រពេញផលិតអ័រម៉ូន ដែលគេហៅយ៉ាងខ្លីថា E-Ds ក៏អាចបង្អាក់ដល់វិធីដែលសារពាងកាយមនុស្សប្រព្រឹត្តទៅលើកាល់ឡូរី ដែលជាលទ្ធផលនឹងនាំឲ្យមនុស្សធាត់ជ្រុល និងកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ នេះបើតាមប្រសាសន៍លោក Leonardo Trasande សាស្រ្តាចារ្យផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តបរិស្ថាន នៅមហាវិទ្យាល័យវេជ្ជសាស្រ្តនៃសាកលវិទ្យាល័យ New York។
លោកសាស្រ្តាចារ្យ Trasande គឺជាសហការីនិពន្ធនៃការសិក្សាដែលធ្វើការប៉ាន់ស្មានអំពីការចំណាយថវិកាលើការថែទាំសុខភាពដែលបង្កដោយធាតុបង្អាក់ដំណើរក្រពេញផលិតអ័រម៉ូន ដែលការសិក្សានេះបានប្រើប្រាស់គំរូតាមប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រក្នុងការគណនាទិន្នន័យសេដ្ឋកិច្ចនេះ។ លោកសាស្រ្តាចារ្យ និងក្រុមការងាររបស់លោកបានប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលបានមកតាមរយៈការយកលទ្ធផលនៃសំណាកទឹកនោម និងឈាមនៃអ្នកចូលរួមក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវក្នុងទំហំដ៏ធំមួយក្នុងការរុករកវត្តមាននៃធាតុបង្អាក់ E-Ds។
លោកសាស្រ្តាចារ្យ Trasande មានប្រសាសន៍ថា តួលេខទឹកប្រាក់ ៣៤០ ពាន់លានដុល្លារនេះ អាចជាតួលេខបន្ធូរបន្ថយផង ពីព្រោះក្រុមអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវគណនាលើការចំណាយតែ ៥ ភាគរយនៃធាតុបង្អាក់ដំណើរក្រពេញផលិតអ័រម៉ូនតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកសាស្រ្តាចារ្យបានបញ្ជាក់ថា៖ «យើងគ្រាន់តែបូកតួលេខចំណាយដែលត្រូវបានបោះពុម្ពក្នុងឯកសាររំលឹកទ្រឹស្តី ដែលបានកត់ត្រាការចំណាយក្នុងការថែទាំសុខភាពនៃមេរោគទាំងនេះ និងការចំណាយផ្សេងៗទៀត។ តួលេខនេះ ជាធម្មតាយើងមិនទាន់គណនាបូកបន្ថែមការចំណាយលើសុខុមាលភាពផ្លូវចិត្ត ដែលបង្កដោយជំងឺនានា ដូចជាការរងទុក្ខលំបាករបស់មនុស្ស ដែលទាំងអស់នេះក៏រាប់ចូលក្នុងតម្លៃនៃសង្គមផងដែរ»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះក៏បានបង្ហាញព័ត៌មានល្អមួយចំនួនដែរ។ លោកសាស្រ្តាចារ្យ Trasande មានប្រសាសន៍ថា មានវិធីសាស្រ្តមួយចំនួនដែលយើងអាចកាត់បន្ថយការប៉ះពាល់លើសារធាតុគីមីដែលបង្អាក់ដំណើរក្រពេញផលិតអ័រម៉ូន។
លោកសាស្រ្តាចារ្យបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រុមគ្រួសារទាំងឡាយគួរជ្រើសរើសហូបចំណីអាហារសរីរាង្គ។ ពួកគេអាចចៀសវាងការប្រើប្រាស់ថ្នាំកម្ចាត់សត្វល្អិតសម្រាប់ទប់ស្កាត់សត្វល្អិតនានានៅតាមផ្ទះរបស់ពួកគេ។ ពួកគេអាចចៀសវាងការប្រើប្រាស់ផ្លាស្ទិកសម្រាប់ចម្អិនអាហារក្នុងម៉ាស៊ីន Microwave កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ចំណីអាហារកំប៉ុងអាលុយមីញ៉ូម។ ពួកគេអាចចៀសវាងការលាងចាងឆ្នាំដោយប្រើប្រាស់ផ្លាស្ទិក ដបទឹកផ្លាស្ទិកកម្រិតលេខ៣, ៦, និង៧»។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៃការសិក្សានេះ បានយកគំនិតសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះចេញពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវស្រដៀងគ្នាមួយដែលត្រូវគេធ្វើនៅទ្វីបអឺរ៉ុប។
លោកសាស្រ្តាចារ្យ Trasande មានប្រសាសន៍ថា នៅទ្វីបអឺរ៉ុបការចំណាយថវិកាលើការថែទាំសុខភាពដោយសារតែសារធាតុបង្អាក់ដំណើរក្រពេញផលិតអ័រម៉ូន គឺមានក្នុងកម្រិតទាបជាង (នៅអាមេរិក) ពីព្រោះទ្វីបអឺរ៉ុបមានលិខិតបទដ្ឋានរឹងមាំសម្រាប់គ្រប់គ្រងលើសារធាតុគីមីដែលសហរដ្ឋអាមេរិកចាំបាច់ត្រូវតែមានដែរ៕
ប្រែសម្រួលដោយ កោះ សុគន្ធី
