ការជួញដូរថ្នាំញៀននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានទ្រង់ទ្រាយតូចៗដែលពិបាកក្នុងការបង្រ្កាបហើយការប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀនហាក់មិនមានការថមថយទេបើទោះបីជាមានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្លាំងពីរដ្ឋាភិបាលក៏ដោយ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ឱ្យដឹងពីអ្នកជំនាញ។
លោកមាស សុវណ្ណ ប្រធានសមាគមសង្គ្រោះជនរងគ្រោះដោយសារគ្រឿងញៀនកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ក្នុងបទសម្ភាសជាមួយនឹងវីអូអេថា៖
«ធំៗបើនិយាយទៅវា អាធំវាបំបែកទៅជាទ្រង់ទ្រាយតូចៗ វាបំបែកទៅជាមួយក្រុមអ្នកប្រើប្រាស់ របៀបប្រើប្រាស់ចែកចាយ»។
គ្រាន់តែក្នុងរយៈពេលបីខែចុងក្រោយនេះគេហទំព័រជាផ្លូវការរបស់អគ្គស្នងការនគបាលជាតិបានកត់ត្រាការបង្រ្កាបករណីជួញដូរថ្នាំញៀនចំនួន៩៣ ករណី។
ការជួញដូមាននៅទីតាំងជាច្រើនក្នុងនោះដូចជារាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ កោះកុង កំពង់ស្ពឺ កំពង់ចាមនិងខេត្តព្រះសីហនុជាដើម។
សម្រាប់ខេត្តព្រះសីហនុ ដែលនៅជាប់ឆ្នេរសមុទ្រកម្ពុជានិងសម្បូរទៅដោយទេសចរក្នុងស្រុកនិងបរទេសមានការចាប់ខ្លួនចំនួនបួនករណីដែរក្នុងនោះមានករណីបុរសអ្នកបើកតាក់ស៊ីម្នាក់ ឈ្មោះ ឆាយ មាន អាយុ៤០ឆ្នាំ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុ ចាប់ឃាត់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៤។ ក្នុងពេលឃាត់ខ្លួនសមត្ថកិច្ចបានឆែកឆេររកឃើញថ្នាំញៀនប្រភេទ មេតំហ្វេតាមីន១កញ្ចប់ធំ និង១៣កញ្ចប់តូច មានទម្ងន់២,៣ក្រាម។
នៅថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៤កន្លងទៅនេះ សមត្ថកិច្ចនៃអធិការដ្ឋាននគរបាលស្រុកព្រៃនប់បានចុះបង្ក្រាបករណីចែកចាយ និងប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀនដោយបានធ្វើការឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យ១នាក់ឈ្មោះ នាង រដ្ឋា ភេទប្រុស អាយុ១៨ឆ្នាំមុខរបរ មិនពិតប្រាកដ និងចាប់ដកហូតបានថ្នាំញៀនប្រភេទមេតំហ្វេតាមីនចំនួន ៤កញ្ចប់ (ធំ១ កញ្ចប់តូច ៣កញ្ចប់) ។
រីឯករណីទីបី ស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តព្រះសីហនុបានធ្វើការឃាត់ខ្លួនក្មេងអាយុ១៤ឆ្នាំម្នាក់ និងអាយុ១៩ឆ្នាំ ពាក់ព័ន្ធនឹងការរក្សាទុកនូវសារធាតុញៀនខុសច្បាប់ ដោយដកហូតបានថ្នាំញៀន ប្រភេទមេតំហ្វេតាមីន ចំនួន៧កញ្ចប់តូចស្មើនឹង១ក្រាម។
ហើយករណីចុងក្រោយកើតឡើងនៅថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ដោយ បានឃាត់ខ្លួនមុខសញ្ញា ចែកចាយ រក្សាទុកគ្រឿងញៀនម្នាក់ ឈ្មោះ វ៉ាង គីមស្រ៊ុន ភេទប្រុស អាយុ២៤ឆ្នាំ មុខរបរ កម្មកររោងចក្រ រីឯវត្ថុតាងចាប់ដកហូតបានថ្នាំញៀនមេតំហ្វេតាមីន ១កញ្ចប់ ស្មើនឹង ០.៨ក្រាម។
លោក សាន់ ប៊ុនថន ស្នងការរងនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុទទួលបន្ទុកគ្រឿងញៀនបានទទួលស្គាល់ពីការប្តូររូបភាពជួញដូរគ្រឿងញៀន៖
«វាអត់មានទ្រង់ទ្រាយធំទេឥឡូវនេះ។ ករណីដែលយើងបង្រ្កាបបានវាអត់មានធំ ផង ហើយអ្នកប្រើប្រាស់ច្រើនតែកម្មករនេសាទ ដល់ចាប់បានអ្នកយកមកពី ភ្នំពេញផ្ទាល់បានតែតិចតួចដូចជាចំនួនមួយជី ពីរជី។ វាអត់អ្នកយកមកច្រើនហើយឥឡូវវាអត់មានមេក្លោងធំៗផង។ វាមានតែអ្នករកស៊ីមួយរយៈនេះមានតែសិស្សនិស្សិត។ មកវាយកមួយជីពីរជី វាអត់មានមេក្លោងធំៗ»។
ប៉ុន្តែតាមប្រភពព័ត៌មានដែលវីអូអេទទួលបានឱ្យដឹងថាការបង្រ្កាបសកម្មភាពជួញដូរថ្នាំញៀននៅខេត្តព្រះសីហនុមានភាពមិនសូវសកម្មទេដោយបង្រ្កាបបានតែអ្នកជួញដូរតូចតាចនិងអ្នកប្រើប្រាស់ប៉ុណ្ណោះក្នុងខណៈពេលដែលអ្នកដែលជួញដូរធំដុំនៅបន្តធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងអាណាធិបតេយ្យ។
ប្រភពដដែលនោះ បញ្ជាក់ថាការលក់ដូរគ្រឿងញៀន មានធ្វើនៅ ទីមួយ តំបន់ឧត្តុនិយមដែលមានជនបរទេសច្រើន ទីពីរនៅភូមិថ្មី ដែលមានកន្លែងលក់ដូរផ្លូវភេទ ទីបីនៅតំបន់ភ្នំខៀវរហូតដល់អូមួយ និងទីបួននៅតោពីរ អូរឈើទាល។
ការលក់ដូរមានទ្រង់ទ្រាយតូចៗដែលលក់ថ្នាំញៀនប្រភេទទឹកកក (ICE) ក្នុងមួយកញ្ចប់ដែលមានប្រហាក់ប្រហែលនឹង១០០គ្រាប់ប៊ីចេងតម្លៃ២០ដុល្លារនិងកញ្ចប់ធំជាងនេះតម្លៃ៤០ដុល្លារ។ ពួកគេប្រើប្រាស់រូបភាពជាច្រើននៅក្នុងការលក់ដូររួមទាំងការចូលរួមរបស់អ្នករត់ម៉ូតូឌុបដោយលក់ឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ហើយក៏រំសាយចេញភ្លាមដើម្បីធ្វើឱ្យប៉ូលិសពិបាកក្នុងការតាមដានចាប់។
ប្រភពដដែលឱ្យដឹងថាសកម្មភាពជួញដូរនិងប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនចាប់ផ្តើមមានសកម្មភាពខ្លាំងត្រឹមឆ្នាំ២០១១មកហើយហាក់មិនមានការថយចុះទេ។
មេខ្យល់រង(ហៅថាជើងសារ)ដែលលក់ដូរយ៉ាងសកម្មប៉ុន្តែមិនរងការបង្ក្រាបត្រូវបានគេស្គាល់ឈ្មោះថា អាតៃ និងអាងាំង។ បុរសទាំងពីរនាក់ទទួលយកផ្ទាល់ពីមេធំម្នាក់ប្រចាំក្រុងព្រះសីហនុដែលជាស្រ្តីជនជាតិវៀតណាម (ហើយវីអូអេសូមមិនបញ្ចេញឈ្មោះនៅពេលនេះ)។
លោកវរសេនីយ៍ឯក សាន់ ប៊ុនថន ស្នងការរងបញ្ជាក់ប្រាប់វីអូអេថា លោកបានដឹងពីសមាសភាពជនទាំងពីរដែរ ប៉ុន្តែធ្លាប់បានចាប់ហើយតែហាក់មិនមានការរាងចាលអ្វីទេ។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ពួកវាដូចជាមិនទ្រង់ទ្រាយធំអ្វីទេ សុទ្ធតែធ្លាប់ចាប់ដាក់ពន្ធនាគារម្តងហើយ។ វាភាគច្រើនអញ្ចឹងៗវាអត់រាងទេ។ ពេលចេញមកវិញវានៅតែបង្ករ ព្រោះរបរអញ្ចឹងៗវាស្រួល។ មិនមែនជាមេក្លោងទេ ពួកហ្នឹងវាជាជើងសារ»។
ជារៀងរាល់ឆ្នាំប្រទេសកម្ពុជាបានដាក់ផែនការដើម្បីកាត់បន្ថយតម្រូវការគ្រឿងញៀន និងប្រឆាំងការផលិត ការដាំដុះ ការចម្រាញ់ ការចរាចរណ៍ និងការស្តុកទុកប៉ុន្តែហាក់មិនទទួលបានផលអ្វីធំដុំទេ។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៣មានបទល្មើសជួញដូរគ្រឿងញៀនចំនួន៨៨៩ករណី ដែលជាការកើនឡើងលើសពីឆ្នាំ២០១២ ដែលមានតែ៨១៨ករណីប៉ុណ្ណោះ ហើយមានជនសង្ស័យដែលត្រូវបានឃាត់ខ្លួនចំនួន១.៨៣០នាក់។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ការងារឆ្នាំ២០១៣របស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនដែលបានចេញផ្សាយនៅដើមឆ្នាំ២០១៤។
លោកមាស សុវណ្ណ ប្រធានសមាគមសង្គ្រោះជនរងគ្រោះដោយសារគ្រឿងញៀនកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថាអ្នកប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀនភាគច្រើនមានអាយុក្រោម៤០ឆ្នាំហើយសកម្មភាពនៃការជួញដូរនិងប្រើប្រាស់ហាក់មិនមានការថយចុះទេ។
ដោយឡែកនៅក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ លោកលី ឌី ដែលជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាខេត្តមើលឃើញថាសកម្មភាពនៃការជួញដូរថ្នាំញៀននិងការប្រើប្រាស់បានកើតមានឡើងយ៉ាងច្រើននៅក្នុងមូលដ្ឋានរបស់លោកប៉ុន្តែលទ្ធភាពនៃការចាប់បានគឺមិនទាន់ចំចំណុចនៅឡើយ។ លោកបានលើកពីផលប៉ះពាល់មួយចំនួនមកលើអ្នកប្រើប្រាស់ដែលពេលនេះមានរហូតដល់នារីក្មេងៗថា៖
«អ្វីដែលយើងបានល្បងសួរក្មេងស្រីខ្លះដែលមានបញ្ហាដែលពាក់ព័ន្ធវាថាវាចាញ់បោកគេដោយសារគេទៅ កុហកវាថាថ្នាំនេះអាចធ្វើឱ្យរាងវាស្អាតសាច់វាសរាងវាស្រឡូនអញ្ចឹងទៅ។ អញ្ចឹងវាជឿតាមគេវាចាប់ផ្តើមប្រើថ្នាំ។ ដល់ពេលប្រើថ្នាំវាមិនទៅជាលក្ខណៈអញ្ចឹងវាទៅ ជាលក្ខណៈញៀន។ ពេលថាញៀនគឺវាមិនអាចផ្តាច់បានធ្វើអ្វីក៏វាហ៊ានធ្វើដែរ»។
លោកបានបន្ថែមទៀតថា៖
«មានរហូតដល់កូនអ្នកត្រឹមត្រូវខ្លះជ្រុលខ្លួនអញ្ចឹងហើយដើរចេញពីផ្ទះទៅនៅជាហ្វូងជាបក្សជាពួកជាក្រុមអញ្ចឹងទៅបែកចេញពីផ្ទះអស់ហើយបើចំពោះជនបរទេសខ្លះវាទៅជាលក្ខណៈឆ្កួត»។
តាមប្រភពជាច្រើននៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុបានប្រាប់វីអូអេឱ្យដឹងថាមានមន្ត្រីកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដែលមានឋានៈខ្ពស់ខ្លះនៅក្នុងខេត្តមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងការការពារជាខ្នងបង្អែកដល់អ្នកជួញដូរទាំងនោះដោយទៅទារយកប្រាក់មួយចំនួនជាប្រចាំខែពីស្ត្រីជនជាតិវៀតណាមម្នាក់នោះហើយស្រ្តីនោះមានលទ្ធភាពរហូតប្រើប្រាស់កងកម្លាំងមានសមត្ថកិច្ចបង្រ្កាបដៃគូប្រកួតប្រជែងបាន។ នេះបើតាមប្រភពម្នាក់ដែលធ្លាប់ប្រឡូកក្នុងរបរជួញដូរថ្នាំញៀននោះហើយសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ។
ប៉ុន្តែលោកស្នងការរងប៉ូលិសសាន់ ប៊ុនថនបានបដិសេធថាក្រុមរបស់លោកមិនមានជាប់ពាក់ព័ន្ធអ្វីទេនៅពេលដែលវីអូអេបានសាកសួរ។
«តាំងពីខ្ញុំឡើងស្នងការរងមកខ្ញុំរឹតបន្តឹងសម្បើមណាស់។ ខ្ញុំមិនដែលធ្វេសប្រហែលរឿងហ្នឹងខ្ញុំដាក់ផែនការតឹងតែងរហូត»។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ ខៀវ សាម៉ន នាយកមន្ទីរប្រឆាំងគ្រឿងញៀននៃក្រសួងមហាផ្ទៃបានបញ្ជាក់ថាអ្នកដែលប្រព្រឹត្តល្មើសមិនអាចរួចខ្លួនបានទេហើយអង្គភាពរបស់លោកបានបង្រ្កាបអ្នកដែលជួញដូរឆ្លងដែននិងក្នុងស្រុកបានជាប្រចាំ។
«យើងប្រតិបត្តិការបង្រ្កាបបានច្រើនណាស់។ អ្នកណាក៏ដោយឱ្យតែជាមនុស្សល្មើសច្បាប់ ខុសច្បាប់រួមចំណែកខាងការងារល្មើសគ្រឿងញៀន អនុវត្តច្បាប់គឺខ្ញុំប្រតិបត្តិហើយ»។
ក្នុងពេលកន្លងមកអាជ្ញាធកម្ពុជាធ្លាប់បានចាប់ឃាត់ខ្លួនឧត្តមសេនីយ៍យោធានិងប៉ូលិសជាច្រើនរូបដែលសង្ស័យថាមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀនបញ្ជូនទៅតុលាការ៕
