យុវជន និងអ្នកតាមដានសង្គមខ្លះមានមតិចម្រុះជុំវិញការនិយាយឆ្លាស់ភាសា ( Code-switching) ដែលអាចមានទាំងផលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមានក្នុងពេលនិយាយនៅទីសាធារណៈ ឬក៏ពិធីផ្លូវការដែលតម្រូវឱ្យប្រើប្រាស់ភាសាជាតិ ហើយក៏អាចជាការជះឥទ្ធិពលមិនល្អមួយចំនួនដល់យុវជនជំនាន់ក្រោយ។
ការលើកឡើងពីបញ្ហាការនិយាយឆ្លាស់ភាសានេះកើតមានឡើងក្រោយមានការចែករំលែកឃ្លីបវីដេអូមួយកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ដែលដកស្រង់ចេញពីកម្មវិធីជជែកដេញដាល The Thomith Show របស់ស្ថានីយទូរទស្សន៍ប៉ុស្តិ៍លេខ ៥។ នៅក្នុងវីដេអូឃ្លីបដែលចែកចាយលើបណ្តាញសង្គមរយៈពេលប្រមាណ ២ នាទីជាងនោះ មានការជជែកគ្នាដោយនិយាយភាសាខ្មែរលាយជាមួយភាសាអង់គ្លេស និងធ្វើឱ្យសាធារណជនទូទៅផ្តល់មតិរិះគន់ផ្សេងៗគ្នា។
និស្សិតជំនាញប្រវត្តិវិទ្យានៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញលោកម៉េត ណាត អាយុ ២២ ឆ្នាំយល់ឃើញថា ការនិយាយភាសាឆ្លាស់គ្នា មិនសូវជាល្អប៉ុន្មាននោះទេ ព្រោះវាអាចនឹងធ្វើឱ្យអ្នកសា្តប់ពិបាកយល់ពីអត្ថន័យ។
លោកថ្លែងថា៖ «ហ្នឹងហើយបង គួរតែនិយាយភាសាមួយឱ្យច្បាស់លាស់។ ឧទាហរណ៍ថា អង់គ្លេសទៅអង់គ្លេសឱ្យចំ ខ្មែរគឺខ្មែរឱ្យចំ ចៀសវាងការមានបញ្ហានៅថ្ងៃក្រោយ»។
និស្សិតជំនាញប្រវត្តិវិទ្យារូបនេះបន្ថែមថា ប្រសិនបើនៅតែបន្តមានសកម្មភាពនៃការនិយាយភាសាឆ្លាស់គ្នាទៀត នោះវាអាចនឹងជះឥទ្ធិពលមួយចំនួនទៅដល់យុវជនជំនាន់ក្រោយ ហើយអាចឱ្យពួកគេទាំងនោះក៏អាចយកគំរូតាម។
កញ្ញា ប៊ុន គឹមឡេង និស្សិតថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែក Business Intelligence និងអ្នកណែនាំការចាប់ផ្តើមអាជីវកម្មឯករាជ្យ ប្រាប់វីអូអេថា ការនិយាយឆ្លាស់ភាសាអាចជាកំហុសដែលកើតឡើងដោយមិនដឹងខ្លួន ពីព្រោះយុវជនកម្ពុជាភាគច្រើនសុទ្ធតែបានរៀនភាសាទីពីរ ដើម្បីទុកប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយជនបរទេស ឬដើម្បីការសិក្សា ឬក៏ដើម្បីទទួលបានឱកាសការងារ។
កញ្ញាថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែនៅពេលដែលយើងស្តាប់ឮពួកគាត់និយាយ Code-switch [ការឆ្លាស់ភាសា] ហ្នឹង សុំចង់និយាយថា សុំបងប្អូនមួយចំនួនកុំថាប្រកាន់ពេក ឬក៏ជាតិនិយមពេក ពីព្រោះមនុស្សម្នាក់ៗគាត់អត់ដែលចង់មានកំហុសខាងភាសាហ្នឹងទេ ប៉ុន្តែពេលខ្លះគាត់ធ្វើឡើងដោយការអត់ដឹងខ្លួនដែរ»។
ជុំវិញការផលិតមាតិកាវីដេអូដែលនិយាយឆ្លាស់ភាសាវិញយុវជន និងយុវតីដែលវីអូអេបានសម្ភាសន៍ភាគច្រើនសុទ្ធតែជំរុញឱ្យអ្នកផលិតមាតិកាទាំងនោះ ព្យាយាមនិយាយភាសាណាមួយឱ្យច្បាស់លាស់ និងធ្វើយ៉ាងណាឱ្យបន្តភាពទាក់ទាញនៅក្នុងវីដេអូរបស់ខ្លួន ពីព្រោះពួកគេយល់ថាមិនមែនរាល់ទស្សនិកជនទាំងអស់សុទ្ធតែអាចស្តាប់យល់នូវភាសាអង់គ្លេសដែលអ្នកផលិតមាតិកានោះនិយាយឡើយ។
កញ្ញា ប៊ុន គឹមឡេង ថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែត្រង់មួយថាអ្នកដែលផលិតកម្មវិធី គាត់អត់ទាន់ចាប់បានថានរណាជាអ្នកស្តាប់នៅក្នុងកម្មវិធីហ្នឹង ពីព្រោះគាត់ប្រើភាសាដែលលាយជាមួយភាសាខ្មែរដែលភាសាអង់គ្លេសភាគច្រើនហ្នឹងគឺខ្ញុំអត់គិតថាប្រជាជនខ្មែរយើងមានការយល់ដឹងស៊ីជម្រៅជាមួយនឹងពាក្យគន្លឹះទាំងអស់ហ្នឹង។ ណាមួយទៀតបើនិយាយពីសិស្សនិស្សិតនៅស្រុកខ្មែរក៏គាត់អត់សូវជាប្រើភាសាបច្ចេកទេសហ្នឹងទាំងឃ្លាប្រយោគ អ៊ីចឹងហ្នឹងជាបញ្ហាមួយដែលគាត់ត្រូវសិក្សាឡើងវិញ អ្នកផលិតមាតិកាហ្នឹងត្រូវសិក្សាឡើងវិញ កុំឱ្យមានការរិះគន់បន្ថែម»។
ចំណែកយុវជនមួយរូបទៀតគឺ លោក កឿយ ឆៃឡក់ អាយុ ១៩ ឆ្នាំ និស្សិតជំនាញអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ក៏លើកឡើងស្រដៀងគ្នាថា ការនិយាយឆ្លាស់ភាសាមិនមែនជារឿងល្អនោះទេ ពីព្រោះវាបង្កឱ្យអ្នកស្តាប់ពិបាកយល់ និងងាយភាន់ច្រឡំ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថា វាអត់សូវជាល្អប៉ុន្មានទេ ប្រសិនជាយើងនិយាយខ្មែរយើងគួរតែនិយាយខ្មែរឱ្យអស់ឱ្យដាច់ៗសេចក្តីឱ្យអស់ៗតែម្តង។ បើយើងនិយាយជាភាសាអង់គ្លេសយើងគួរតែនិយាយជាភាសាអង់គ្លេសឱ្យអស់តែម្តង ពីព្រោះអីដល់ពេលយើងនិយាយអ៊ីចឹងជនបរទេសក៏ងាយយល់ ខ្មែរក៏ងាយយល់ដែរ។ បើយើងនិយាយខ្មែរផងអង់គ្លេសផង ខ្មែរក៏ពិបាកស្តាប់ អង់គ្លេសក៏គេអត់ងាយយល់»។
និស្សិតជំនាញអក្សរសាស្ត្រខ្មែរសង្កេតឃើញថា ប្រសិនបើការនិយាយនោះជាសាធារណៈ បុគ្គលដែលឡើងនិយាយនោះគួរតែប្រើប្រាស់ភាសាគោលឱ្យច្បាស់លាស់ ចៀសជាងការប្រើភាសាឆ្លាស់ទៅឆ្លាស់មក។
រីឯកញ្ញា ហាន វិមាន ជំនួយការផលិតសៀវភៅកុមារ នៃអង្គការ JC (Jesuit Service-Cambodia) ប្រាប់វីអូអេថា រាល់ការនិយាយពីប្រធានបទចែករំលែកគួរតែធ្វើឡើងជាភាសាខ្មែរ ជាជាងការប្រើប្រាស់ភាសាខ្មែរលាយឡំជាមួយភាសាបរទេស ដើម្បីឱ្យទស្សនិកជនងាយស្រួលយល់ពីអត្ថន័យ។ កញ្ញាថា បើសិនយុវជននៅតែបន្តនិយាយភាសាខ្មែរ លាយជាមួយភាសាបរទេសនោះ វានឹងធ្វើឱ្យការយល់ដឹងពីអត្ថន័យនៃការ ប្រើប្រាស់ជាភាសាខ្មែរកាន់តែធ្លាក់ចុះ។
កញ្ញាថ្លែងថា៖ «សម្រាប់យុវជនខ្មែរ បើសិនជាគាត់និយាយភាគច្រើនគាត់និយាយខ្មែរផង អង់គ្លេសផង សម្រាប់ក្មេងៗជំនាន់ក្រោយខ្ញុំគិតថា ដល់ថ្ងៃក្រោយអាចគាត់និយាយអ៊ីចឹងទាំងអស់គ្នា ក្មេងៗជំនាន់ក្រោយគាត់លែងសូវចេះនិយាយខ្មែរ ឱ្យច្បាស់ជាភាសាខ្មែរឱ្យត្រង់ថា អាហ្នឹងវាមានន័យយ៉ាងមិចជាភាសាខ្មែរ។ វាអាចជា ការខ្វះចន្លោះមួយកន្លែងហ្នឹង»។
វីអូអេពុំទាន់អាចការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកគ្រប់កម្មវិធី The Thomith Show បាននៅឡើយទេ។
យ៉ាងណាមិញ ការនិយាយឆ្លាស់ភាសានេះមិនមែនកើតមានឡើងតែនៅក្នុងសង្គមនៃយុវជនរបស់កម្ពុជានោះទេ ប៉ុន្តែគេសង្កេតថាការនិយាយឆ្លាស់ភាសាក៏កើតមានចំពោះយុវជននៅបណ្តាប្រទេសដទៃផងដែរ ជាពិសេសក្នុងតំបន់អាស៊ី ដោយសារតែពួកគេយល់ថា ការប្រើប្រាស់ភាសាឆ្លាស់បង្កជាភាពងាយស្រួលក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាទៅវិញទៅមក។
សាស្ត្រាចារ្យប្រវត្តិសាស្ត្រនៃសាកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្ត្រកម្ពុជាលោក សំបូរ មាណ្ណារ៉ា ប្រាប់វីអូអេថា ការប្រើប្រាស់ភាសាគឺជា រឿងមួយធម្មតារបស់មនុស្ស។ ប៉ុន្តែលោកថា រាល់ការប្រើប្រាស់ភាសាជាសាធារណៈគួរតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នព្រោះវាអាចប៉ះពាល់ដល់តម្លៃនៃការស្តាប់របស់សាធារណជនទូទៅ។
លោកថ្លែងថា៖ «បើគាត់និយាយតែពីរនាក់គាត់អត់អីទេ តែបើគាត់និយាយជាសាធារណៈអាហ្នឹងត្រូវប្រយ័ត្នព្រោះវាជាគុណធម៌ និងសីលធម៌ អ៊ីចឹងបានយើងត្រូវពិចារណាឡើងវិញ ... អ៊ីចឹងសំណូមពរកាលណាយើងនិយាយ ក្នុងន័យជាសាធារណៈគឺយើងត្រូវកាត់បន្ថយឱ្យអស់នូវការប្រើភាសាបរទេសនៅក្នុងភាសានិយាយរបស់យើង ព្រោះយើងជាខ្មែរ។ ផ្ទុយទៅវិញបើយើងនិយាយជាមួយបរទេស អាហ្នឹងរឿងផ្សេង បើយើងនិយាយជាមួយខ្មែរគ្នាឯងឬក៏មានបរទេសនៅលាយឡំ យើងចង់ឱ្យគេយល់យើងបកប្រែនោះ គឺសំខាន់ដែលយើងត្រូវឱ្យតម្លៃលើគុណធម៌ សីលធម៌នៃការប្រើប្រាស់ភាសាជាតិ»។
សាស្ត្រាចារ្យប្រវត្តិសាស្ត្ររូបនេះបន្ថែមថា បើយុវជននៅតែបន្តប្រើប្រាស់ការនិយាយជាភាសាលាយឡំគ្នាបែបនោះបន្តទៀត នឹងធ្វើឱ្យអ្នកស្តាប់ពិបាកយល់ ហើយវាក៏ជាទម្លាប់មិនល្អមួយដែលឈានទៅរកការធ្លាក់ចុះនៃការប្រើប្រាស់ភាសាដែលជាភាសាជាតិ។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវ លោក សេក សុជាតិ យល់ឃើញថា ការរិះគន់ទៅលើកម្មវិធីជជែកដេញដាលរបស់យុវជនដែលនិយាយភាសាខ្មែរលាយភាសាអង់គ្លេសជារឿងមួយត្រឹមត្រូវ ពីព្រោះមិនមែនទស្សនិកជន ទាំងអស់សុទ្ធតែអាចយល់ពីអត្ថន័យនៃការនិយាយរបស់ក្រុមយុវជនទាំងនោះទេ។
ទោះយ៉ាងណា លោកថា ដោយសារតែការវវិឌ្ឍនៃសង្គមជាតិបច្ចុប្បន្ន ហើយយុវជនជំនាន់ក្រោយភាគច្រើនសុទ្ធតែទទួលបានការអប់រំលើភាសាបរទេសច្រើន ក៏ដូចជាគ្រួសារមួយចំនួនមិនអនុញ្ញាតឱ្យកូនរបស់ខ្លួនសិក្សាភាសាខ្មែរជ្រៅជ្រះ ទើបវាបង្កឱ្យមានជារបាំងមួយនៃការប្រើប្រាស់ភាសាជាតិឱ្យត្រឹមត្រូវនៅក្នុងចំណោមយុវជនជំនាន់ក្រោយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះវារបាំងមួយដែលធ្វើឱ្យយុវជនជំនាន់ក្រោយអាចជួបនឹងបញ្ហាដែលយុវជនរបស់យើងអាចនឹងប្រើប្រាស់ភាសាណាដែលគាត់រកនឹកនិយាយជាភាសាខ្មែរមិនបាន ប៉ុន្តែគាត់ដឹងភាសាបរទេស ដូច្នេះគាត់ព្យាយាមនិយាយដែរ ខ្ញុំព្យាយាមកត់សម្គាល់ដែរថាគាត់ព្យាយាមនិយាយដែរប៉ុន្តែវាមិនបានដូចអ្វីដែលអ្នករិះគន់គាត់ចង់បាន ដោយសារតែបញ្ហានេះហើយយើងគួរតែពិចារណា យើងគួរតែស្វែងរកចំណុចកណ្តាលមួយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះជាជាងការរិះគន់ជាន់ពន្លិច»។
លោកបញ្ជាក់ទៀតថា សាធារណជនគួរមានការស្នើសុំឱ្យយុវជនប្រើប្រាស់ភាសាជាតិឱ្យបានច្រើន ក្នុងករណីយុវជនមិនសូវយល់ពីអត្ថន័យនៃពាក្យក្នុងភាសាជាតិ ក៏គប្បីប្រាប់ពួកគេឱ្យសិក្សាពាក្យទាំងនោះក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរ ជាជាងរិះគន់យុវជនដោយពុំស្ថិតក្នុងន័យស្ថាបនា ដែលអាចជាការរាំងខ្ទប់នូវការចែករំលែកចំណេះដឹងរបស់ពួកគេបន្តទៀត៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ