ជិតមួយសប្តាហ៍ក្រោយការផ្តន្ទោទោសនោះ លោកកឹម សុខាមិនព្រមទទួលយកសាលក្រមរបស់តុលាការនោះទេ ហើយការប្រើប្រាស់សិទ្ធិពលរដ្ឋរបស់មេដឹកនាំនយោបាយជំទាស់រូបនេះក៏ស្ថិតក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់ជុំវិញការនិយាយស្តី ឬការទទួលបានសេវាសង្គ្រោះបន្ទាន់ ដោយសារអ្នកនយោបាយនេះមានវ័យចំណាស់ និងមានបញ្ហាសុខភាព។ នេះបើតាមសហមេធាវីការពារក្តីលោកកឹម សុខាមួយរូប ដែលបានប្រាប់សំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកវីអូអេ។
អតីតប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោកកឹម សុខាកំពុងត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញឃុំខ្លួននៅក្នុងផ្ទះរបស់លោកក្នុងសង្កាត់បឹងកក់ទី២ ខណ្ឌទួលគោក រាជធានីភ្នំពេញ ក្រោយពីតុលាការរកឃើញថា លោកមានទោសពីបទក្បត់ជាតិ។
សហមេធាវីការពារក្តីមួយរូបរបស់លោកកឹម សុខា គឺអ្នកស្រីម៉េង សុភារី ប្រាប់វីអូអេ តាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងតេឡេក្រាមថា បើតាមសាលក្រមរបស់តុលាការ មានតែសមាជិកគ្រួសារលោកកឹម សុខាទេអាចចូលជួបគាត់បាន ហើយដោយឡែកអ្នកដទៃ ទោះមានសញ្ជាតិខ្មែរ ឬជនបរទេស ក៏មិនអាចចូលជួបគាត់បានដែរ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា លោកកឹម សុខាមិនព្រមទទួលយកសាលក្រមរបស់តុលាការរាជធានីភ្នំពេញទេ ហើយលោកនឹងបន្តទាមទាររកយុត្តិធម៌។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «សាលក្រមរបស់សាលាដំបូងគឺគាត់អត់ទទួលយកបានទេ ហើយគាត់នៅតែទាមទារស្វែងរកយុត្តិធម៌សម្រាប់គាត់បន្តទៅទៀតចា៎»។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ឲ្យដឹងទៀតថា ក្រុមមេធាវីការពារក្តីក៏នឹងពិភាក្សាអំពីសិទ្ធិពលរដ្ឋរបស់លោកកឹម សុខាជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងសំណុំរឿងនេះ ដោយលើកហេតុផលថា សាលក្រមរបស់តុលាការមិនបានផ្តល់សេចក្តីពន្យល់ច្បាស់លាស់អំពីសិទ្ធិដែលលោកកឹម សុខាអាចប្រើប្រាស់បាន ដោយសំដៅលើសិទ្ធិជាពលរដ្ឋ។
អ្នកស្រីលើកឡើងថា៖ «ទាក់ទងនឹងសិទ្ធិនិយាយស្តីរបស់គាត់ យើងអត់ច្បាស់ដូចគ្នា ពីព្រោះអី នៅក្នុងចំណុចទីពីរនៃសាលក្រមគឺដកសិទ្ធិពលរដ្ឋ សិទ្ធិឈរឈ្មោះ សិទ្ធិឲ្យគេបោះឆ្នោត។ អ៊ីចឹង យើងក៏អត់ច្បាស់លាស់ថា តើសិទ្ធិពលរដ្ឋកម្រិតណា? សិទ្ធិពលរដ្ឋហ្នឹង សិទ្ធិអីគេខ្លះ ដែលថា គាត់ត្រូវបានហាមឃាត់ អត់ឱ្យប្រើប្រាស់សិទ្ធិទាំងអស់នោះ។ អាកន្លែងចំណុចនេះក៏យើងនៅតែអត់ទាន់ច្បាស់លាស់ដូចគ្នា»។
ទាក់ទិនបញ្ហាសុខភាព អ្នកស្រីមេធាវីក៏បានបង្ហាញក្តីបារម្ភ ព្រោះប្រសិនបើលោកកឹម សុខា និងភរិយាត្រូវការសង្គ្រោះបន្ទាន់ដោយប្រការណាមួយក្នុងពេលមានបញ្ហាសុខភាពនោះ ក៏មិនដឹងថានឹងមានការអន្តរាគមន៍យ៉ាងដូចម្តេចដែរ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «បើសិនជាចង់ជួបគាត់ លុះត្រាតែមានការអនុញ្ញាតពីព្រះរាជអាជ្ញា ហើយក្នុងករណីដែលគាត់មានជំងឺដង្កាត់ ឬមួយក៏ត្រូវការការសង្គ្រោះបន្ទាន់ ត្រង់ចំណុចនេះក៏វាជាការលំបាកមួយសម្រាប់គាត់ដែរ ថាតើទាល់តែត្រូវការការអនុញ្ញាតឬមួយក៏ត្រូវការជំនួយបែបណាដើម្បីជួយសង្គ្រោះបន្ទាន់បាន»។
នៅព្រឹកថ្ងៃពុធនេះ នៅខាងមុខគេហដ្ឋានលោកកឹម សុខាមានសភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងគ្មានមនុស្សដើរចេញចូលដូចមុន ហើយនៅបរិវេណក្បែរផ្ទះលោក គេសង្កេតឃើញមានការដាក់ពង្រាយកម្លាំងនគរបាលស្លៀកពាក់ឯកសណ្ឋានជាង១០នាក់ឲ្យនៅការពារសន្តិសុខ។ ប៉ុស្តិ៍យាមមួយដែលធ្លាប់មានសន្តិសុខប្រចាំការនៅជាប់នឹងផ្ទះលោកកឹម សុខានោះក៏ត្រូវបានគេសង្កេតឃើញថា ទុកនៅទំនេរចោល។
លោកមុត ចន្ថា ជំនួយការស្និទ្ធនឹងលោកកឹមសុខា ប្រាប់វីអូអេថា លោកមិនមានដំណឹងពាក់ព័ន្ធនឹងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នរបស់លោកកឹម សុខានោះឡើយ ព្រោះលោកក៏ត្រូវបានអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចហាមឃាត់មិនឱ្យជួបលោកកឹម សុខាផងដែរ។
អ្នកនាំពាក្យអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោកប្លង់ សុផលមិនទាន់ឆ្លើយតបសំណួរសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកដែលផ្ញើតាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងតេឡេក្រាមនៅថ្ងៃពុធនេះទេ។
ការប្តឹងផ្តល់ប្រឆាំងនឹងអ្នកនយោបាយជំទាស់ត្រូវអ្នកវិភាគនយោបាយមើលឃើញថា មិនមែនកើតមានតែនៅកម្ពុជានោះទេ។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោកសេង សារីថ្លែងថា មានករណីកាត់ទោសមេបក្សជំទាស់នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយថា លោកពិបាកនឹងធ្វើការប្រៀបធៀបរវាងករណីលោកកឹម សុខា និងករណីមេបក្សជំទាស់ក្នុងតំបន់ ដោយសារតែរបៀបរបបដឹកនាំនយោបាយមានលក្ខណៈខុសគ្នា ហើយរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញបច្ចុប្បន្នក៏លែងមានសេចក្តីប្រាថ្នារបបនយោបាយបែបសេរី និងចង់ឲ្យមានតែគណបក្សមួយដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតក្រោមទិដ្ឋភាពមានគណបក្សចម្រុះចូលរួម។
តុលាការប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ក៏បានកាត់ទោសមេដឹកនាំនយោបាយជំទាស់ ដូចនៅកម្ពុជាផងដែរ ក្រោមបទចោទប្រកាន់ផ្សេងៗគ្នា តែទម្ងន់ទោសគឺខ្លះធ្ងន់ និងទាប ដូចយ៉ាងករណីមេដឹកនាំសម្ព័ន្ធភាពជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (NLD)នៅប្រទេសភូមាគឺលោកស្រី Aung San Suu Kyi ដែលត្រូវតុលាការរបបយោធាកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារសរុប៣៣ឆ្នាំពីបទព្រហ្មទណ្ឌជាច្រើន រីឯករណីមេដឹកនាំប្រឆាំងដ៏យូរឆ្នាំរបស់ម៉ាឡេស៊ីគឺលោក Anwar Ibrahim ធ្លាប់ត្រូវតុលាការកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារជិតមួយទសវត្សរ៍ពីបទសេពសន្ថវៈ មុនលោកបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២។ នេះបើតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP និង Reuters។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោកអំ សំអាត នៅតែរំពឹងថា អ្នកនយោបាយខ្មែរនឹងចូលតុចរចា ដោយប្រើប្រាស់វប្បធម៌សន្ទនាដើម្បីផលប្រយោជន៍ប្រជាជនខ្មែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំនៅតែមានសុទិដ្ឋិនិយមថា អ្នកនយោបាយខ្មែរនឹងអាចមានការចរចាផ្នែកនយោបាយដើម្បីបញ្ចប់នូវការជាប់គាំងឬក៏បញ្ហាឯកឧត្តមកឹម សុខានេះ»។
កូនស្រីច្បងរបស់លោកកឹម សុខាគឺកញ្ញាកឹម មនោវិទ្យាមិនឆ្លើយសំណួររបស់សំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកវីអូអេពាក់ព័ន្ធស្ថានភាពឪពុក ក្រោយការប្រកាសសាលក្រមនោះទេ។ នាងលើកឡើងថា បច្ចុប្បន្ននាងកំពុងផ្តោតលើអ្នកតាមដានអន្តរជាតិសម្រាប់ការតស៊ូមតិ។
ប៉ុន្តែនាងបានអំពាវនាវតាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងសង្គមឱ្យប្រទេសលោកខាងលិច ដែលជាដៃគូពាណិជ្ជកម្ពុជាប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលខ្លួនដើម្បីឱ្យរបបនយោបាយបច្ចុប្បន្ននៅកម្ពុជាទទួលខុសត្រូវ និងដាក់ទណ្ឌកម្មលក្ខណៈបុគ្គលលើមន្ត្រីកម្ពុជាចំពោះអ្វីដែលនាងថា ជាការបង្ក្រាបលើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ នេះបើតាមការអត្ថាធិប្បាយមួយចំនួនរបស់នាងលើប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនង Twitter ក្រោយការប្រកាសសាលក្រមលោកកឹម សុខាកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែ៣ ឆ្នាំ២០២៣នេះ។
ទោះមានការអំពាវនាវបែបនេះក្តី អ្នកវិភាគនយោបាយលោកសេង សារីមិនជឿថា ទណ្ឌកម្មរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិអាចធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាញញើតនោះឡើយ ព្រោះកាលពីគ្រាមុនមានការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុបហៅកាត់ថា EBA ហើយក្រោយមកស្ថានការណ៍នៅយ៉ាប់យ៉ឺនដដែល ពោលគឺមិនមានអ្វីផ្លាស់ប្តូរនោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖«ដូច្នេះហើយយើងឃើញថា យន្តការអន្តរជាតិ ហាក់ដូចជាមិនមានប្រសិទ្ធភាព សូម្បីតែកន្លងមកយើងឃើញទាំងយន្តការក្តៅ យន្តការការទូតក៏នៅតែមិនធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ ដែលទាក់ទងទៅនឹងការទាមទារឬក៏ស្នើសុំពីអន្តរជាតិនោះដែរ»។
បើតាមអ្នកវិភាគរូបនេះ មានសេណារីយោ ឬលទ្ធភាពដែលអាចកើតឡើងចំនួនពីរចំពោះករណីលោកកឹម សុខា។ ទី១បើសិនជាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនលែងត្រូវការអ្នកនយោបាយជំទាស់ដើម្បីលម្អនូវអ្វីដែលលោកហៅថា«សួនប្រជាធិបតេយ្យ»នោះ វានឹងពិបាកសម្រាប់លោកកឹម សុខារើខ្លួនរួចពីការផ្តន្ទាទោសនាពេលថ្មីៗនេះ។ ទី២ អាចមានការលើកលែងទោសពីព្រះមហាក្សត្រតាមរយៈការស្នើពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រសិនជាមានស្ថានការណ៍អ្វីមួយប្រែប្រួល ដែលអាចជំរុញឱ្យលោកហ៊ុន សែនផ្លាស់ប្តូរចិត្តគំនិតមកស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញនោះ៕
