នៅក្នុងការចរចាជាមួយពួកមេដឹកនាំអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅថ្ងៃពុធនេះនៅក្នុងរដ្ឋធានីនៃប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី នាយករដ្ឋមន្ត្រីចិនលោក Li Qiang បានបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់នៃប្រទេសរបស់លោកជាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំទី២របស់ពិភពលោកនិងជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ខ្លាំងបំផុតនៅក្នុងតំបន់។ នេះបើតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP។
ដើម្បីតតាំងនឹងការបារម្ភជាថ្មីអំពីភាពគឃ្លើនរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលមានជម្លោះ លោក Li បានលើកឡើងពីប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏យូរអង្វែងនៃមិត្តភាពរបស់ចិនជាមួយតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ រួមមានការខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នាដើម្បីប្រឈមការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩ និងរបៀបដែលភាគីបានដោះស្រាយការខ្វែងគំនិតតាមរយៈការសន្ទនាក្នុងពេលកន្លងទៅ។
លោក Li បាននិយាយទៀតថា៖ «ដរាបណាយើងរក្សាមាគ៌ាត្រឹមត្រូវ មិនថាព្យុះយ៉ាងណាអាចកើតមានឡើងនោះទេ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការចិននិងអាស៊ាននឹងនៅរឹងមាំជារៀងរហូតហើយបន្តទៅមុខប្រឆាំងនឹងភាពមិនចុះសម្រុង។ យើងបានថែរក្សាសន្តិភាពនិងភាពស្ងប់ស្ងាត់នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ានៅក្នុងពិភពលោកដែលពោរពេញទៅដោយភាពចលាចលនិងការផ្លាស់ប្តូរ។
ក៏ប៉ុន្តែ បណ្តារដ្ឋដែលជាគូប្រជែងទាមទារក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្លុកសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលមានប្រទេស១០ជាសមាជិកបានជំទាស់ប្រឆាំងនឹងការចាត់វិធានការគឃ្លើនរបស់ចិនដើម្បីបង្កើនការទាមទារទឹកដីដ៏ធំធេងរបស់ខ្លួននៅច្រកសមុទ្រយុទ្ធសាស្ត្រ។ ផែនទីថ្មីរបស់ចិនបានធ្វើឱ្យមានការតវ៉ាប្រឆាំងមកពីមេដឹកនាំរបស់ប្រទេសផ្សេងៗដែលនិយាយថាផែនទីនេះបង្ហាញពីការទាមទារដ៏ខ្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងដែលរំលោភដែនទឹករបស់ពួកគេ។
ប្រធានាធិបតីហ្វ៊ីលីពីនលោក Ferdinand Marcos Jr. បានសម្តែងនូវការភ្ញាក់ផ្អើលរបស់លោកអំពីការប៉ះទង្គិចកាលពីពេលថ្មីៗនេះនៅក្នុងដែនទឹកដែលមានជម្លោះ។ កាលពីដើមខែសីហា នាវាឆ្មាំការពាររបស់ចិនមួយគ្រឿងបានប្រើកាណុងបាញ់ទឹកដើម្បីព្យាយាមរារាំងនាវារបស់ហ្វ៊ីលីពីនដែលបានដឹកជញ្ជូនគ្រឿងផ្គត់ផ្គង់ទៅឱ្យកងទ័ពហ្វ៊ីលីពីននៅកោះ Second Thomas Shoa ដែលមានជម្លោះ។
ឯកសារនៃប្រសាសន៍របស់លោក Marcos ក្នុងជំនួបរយៈពេលមួយម៉ោងរបស់អាស៊ានជាមួយលោក Qiang នៅថ្ងៃពុធនេះ ដែលត្រូវបានផ្តល់ដល់អ្នកកាសែតបាន បង្ហាញថា លោកប្រធានាធិបតីហ្វ៊ីលីពីនបានរិះគន់មិនចំៗ ក៏ប៉ុន្តែមិនបានលើកឡើងចំៗពីភាពគឃ្លើនជាក់លាក់ណាមួយនៅក្នុងសមុទ្រមានជម្លោះនោះទេ។
ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងរួមបញ្ចូលដោយផ្ទាល់ប្រទេសផ្សេងទៀតរបស់អាស៊ានដូចជាកម្ពុជា ឡាវ ឥណ្ឌូណេស៊ី សិង្ហបុរី ថៃនិងមីយ៉ាន់ម៉ាទេ។ សំណួរត្រូវបានគេលើកឡើងថា តើហេតុអ្វីបានជាប្លុកក្នុងតំបន់នោះ និងមេដឹកនាំអាស៊ាននៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះគឺប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ខកខានមិនបានសម្តែងការបារម្ភខ្លាំងៗណាមួយ អំពីសកម្មភាពរបស់ឆ្មាំការពារដែនសមុទ្ររបស់ចិនដែលត្រូវបានជំទាស់ប្រឆាំងយ៉ាងខ្លាំងដោយសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសលោកខាងលិចនិងប្រទេសអាស៊ីផ្សេងទៀត។
លោកស្រី Marty Natalegawa អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូណេស៊ីបានហៅការបរាជ័យរបស់អាស៊ានមិនថ្កោលទោសសកម្មភាពគឃ្លើនរបស់ចិនថាជា«ការស្ងៀមស្ងាត់គួរឱ្យសោកស្តាយ»៕
